Çevrimdışı
SORU:
ÂLİM
İslâm'da âlim; Allah'ın kitabı Kur'an-ı Kerîm başta olmak üzere Rasulullah'ın hadîslerini ve bütün sünnetini bilen, diğer İslâmî ilimlerden gerektiği şekilde haberdar olub ileri seviyede bir bilgi birikimine ulaşmış kimseye denir.
Bu kâbiliyetli kimseler temel İslâmî bilgileri aldıktan sonra, belli bir ilim dalında daha çok ilerleyib özel bir ihtisas alanına sahib olurlar. Âlim; bilgisi artıb ilerledikçe görüş açısı genişleyen ve bilgisi ile ihtisası dışındaki alanlarda hüküm vermekten çekinen, bildiklerinin doğruluğunu sürekli olarak araştıran kimsedir.
"...Allah'ın kulları arasında ondan en çok korkan âlimlerdir." (Fâtır, 28)
"Bilmiyorsanız ilim erbâbına sorunuz." (Nahl, 43)
Peygamber (s.a.v.), âlimleri birçok hadislerinde övmüştür. En çok övdüğü âlimler ise ilimleriyle amel edenler olmuştur. (Dârimî, Mukaddime, 27)
İnsanları ilimleriyle irşâd edib, onlara ilmini duyuran kimseyi Allah toplum içinde sözü dinlenir kimse kılar. (İbn Hanbel, II, 162, 223-224)
Buna karşılık ilmiyle dünyaya tâlib olan âlimler de yine Rasulullah tarafından yerilmiştir. (Tirmizî, İlim, 6)
"Âlimler peygamberlerin vârisleridir" (Buhârî, ilim, 10; Ebû Dâvud, İlim, 1; İbn Mâce, Mukaddime, 17) buyuran Rasulullah âlimlerin toplumu yönlendirme hususunda peygamberlere vekil ve halef olduklarını beyan etmiştir.
İbn Mes'ud'dan rivayet edilen bir hadiste, "Allah'u Teâlâ kıyamet gününde âlimleri toplayarak buyuracak ki: 'Ben size sırf hayır murad ettim. Bunun için de kalblerinize hikmeti koydum. Haydi girin Cennetime. İşlediğiniz kusurlarınızı mağfiret ettim." buyrulur.
Ebu'd-Derda'dan rivayet edilen bir hadiste Rasulullah (s.a.v.) âlimleri şu şekilde övmüş ve müjdelemiştir:
"Her kim bu ilim yoluna girer ve ondan bir ilim taleb ederse; Allah onu Cennet yollarından bir yola koyar ve ilim isteyene melekler kanatlarını gererler. Bunu o âlimin uğraşısından hoşlandıkları için yaparlar. Peygamberler ne dinar ne de dirhem miras bırakmadılar. Onlar yalnız ilmi miras bıraktılar. Şu halde onu alan çok büyük bir nasib almış olur."
(Buhârî, İlim, 10; Muslim, Zikir, 37; Ebû Dâvud, İlim, 1; Tirmizî, ilim, 19; ibn Mâce, Mukaddime, 17)
Fakat aynı hakkı zöyleyen muttaki, muvahhid başka bir âlim var ise, kişinin kalbinin ısındığı, ilmine ve takvasına güvendiği ve sevdiği bu kişinin delillerini veya ilmi izahatlarını tercih sebebi yapabilir.Yoksa bir mesele hakkında aşırı tekfir hastası veya kemiklerden yardım dilenen bir malûmat yüklü sofi o konuya has ilmi bir açıklama yapmış olabilir. O konuda dediğine hak vermiş olmamız, onaylamış olmamamız onun akidesini veya şahsiyetine de onay verdiğimizi veya kabullendiğimizi göstermez.
Bir kimse, bir âlimi (olduğunu) kabul ettiği halde sözünü duymak veya yüzünü görmek istememesini haklı delillerle (edebi, akaidi vb) veya sebeblerle izah edebiliyorsa mumkun olabilir. Tâbi bu da çok zor ve özel durumlar için olabilir. Aksi taktirde şahsi veya nefsi sebeblerden kaynaklanmaktadır.
Silinen Konu Eklendi
İlgili Konular:
İctihad - Muctehid Nedir? Kur'an Ve Sunnetten Delilleri Nelerdir?
https://www.islam-tr.org/konu/ictihad-nedir-kuran-ve-sunnetten-delilleri-nelerdir.33109/
Muctehidde Bulunması Gereken Şartlar Nelerdir?
https://www.islam-tr.org/konu/muctehidde-bulunmasi-gereken-sartlar-nelerdir.23847/
Aleykum selam we rahmetullah ;
ÂLİM
İslâm'da âlim; Allah'ın kitabı Kur'an-ı Kerîm başta olmak üzere Rasulullah'ın hadîslerini ve bütün sünnetini bilen, diğer İslâmî ilimlerden gerektiği şekilde haberdar olub ileri seviyede bir bilgi birikimine ulaşmış kimseye denir.
Bu kâbiliyetli kimseler temel İslâmî bilgileri aldıktan sonra, belli bir ilim dalında daha çok ilerleyib özel bir ihtisas alanına sahib olurlar. Âlim; bilgisi artıb ilerledikçe görüş açısı genişleyen ve bilgisi ile ihtisası dışındaki alanlarda hüküm vermekten çekinen, bildiklerinin doğruluğunu sürekli olarak araştıran kimsedir.
"...Allah'ın kulları arasında ondan en çok korkan âlimlerdir." (Fâtır, 28)
"Bilmiyorsanız ilim erbâbına sorunuz." (Nahl, 43)
Peygamber (s.a.v.), âlimleri birçok hadislerinde övmüştür. En çok övdüğü âlimler ise ilimleriyle amel edenler olmuştur. (Dârimî, Mukaddime, 27)
İnsanları ilimleriyle irşâd edib, onlara ilmini duyuran kimseyi Allah toplum içinde sözü dinlenir kimse kılar. (İbn Hanbel, II, 162, 223-224)
Buna karşılık ilmiyle dünyaya tâlib olan âlimler de yine Rasulullah tarafından yerilmiştir. (Tirmizî, İlim, 6)
"Âlimler peygamberlerin vârisleridir" (Buhârî, ilim, 10; Ebû Dâvud, İlim, 1; İbn Mâce, Mukaddime, 17) buyuran Rasulullah âlimlerin toplumu yönlendirme hususunda peygamberlere vekil ve halef olduklarını beyan etmiştir.
İbn Mes'ud'dan rivayet edilen bir hadiste, "Allah'u Teâlâ kıyamet gününde âlimleri toplayarak buyuracak ki: 'Ben size sırf hayır murad ettim. Bunun için de kalblerinize hikmeti koydum. Haydi girin Cennetime. İşlediğiniz kusurlarınızı mağfiret ettim." buyrulur.
Ebu'd-Derda'dan rivayet edilen bir hadiste Rasulullah (s.a.v.) âlimleri şu şekilde övmüş ve müjdelemiştir:
"Her kim bu ilim yoluna girer ve ondan bir ilim taleb ederse; Allah onu Cennet yollarından bir yola koyar ve ilim isteyene melekler kanatlarını gererler. Bunu o âlimin uğraşısından hoşlandıkları için yaparlar. Peygamberler ne dinar ne de dirhem miras bırakmadılar. Onlar yalnız ilmi miras bıraktılar. Şu halde onu alan çok büyük bir nasib almış olur."
(Buhârî, İlim, 10; Muslim, Zikir, 37; Ebû Dâvud, İlim, 1; Tirmizî, ilim, 19; ibn Mâce, Mukaddime, 17)
İctihad yapan, muctehiddir , alimdir. Ama her âlim, muctehid değildir.
İlim, nefsi veya şahsi husumetlerle reddedilmez. Eğer zikredilen ilim doğru ise, bunu dile getireenin nufus kağıdına bakarak alıb almamazlık yapamazyız. Zikredilen mesele hak ise, bu o kişinin şahsından kaynaklanan bir ilim veya hak değil, İslamın kendisinden olduğu için alırız.
Fakat aynı hakkı zöyleyen muttaki, muvahhid başka bir âlim var ise, kişinin kalbinin ısındığı, ilmine ve takvasına güvendiği ve sevdiği bu kişinin delillerini veya ilmi izahatlarını tercih sebebi yapabilir.Yoksa bir mesele hakkında aşırı tekfir hastası veya kemiklerden yardım dilenen bir malûmat yüklü sofi o konuya has ilmi bir açıklama yapmış olabilir. O konuda dediğine hak vermiş olmamız, onaylamış olmamamız onun akidesini veya şahsiyetine de onay verdiğimizi veya kabullendiğimizi göstermez.
Bir kimse, bir âlimi (olduğunu) kabul ettiği halde sözünü duymak veya yüzünü görmek istememesini haklı delillerle (edebi, akaidi vb) veya sebeblerle izah edebiliyorsa mumkun olabilir. Tâbi bu da çok zor ve özel durumlar için olabilir. Aksi taktirde şahsi veya nefsi sebeblerden kaynaklanmaktadır.
Silinen Konu Eklendi
İlgili Konular:
İctihad - Muctehid Nedir? Kur'an Ve Sunnetten Delilleri Nelerdir?
https://www.islam-tr.org/konu/ictihad-nedir-kuran-ve-sunnetten-delilleri-nelerdir.33109/
Muctehidde Bulunması Gereken Şartlar Nelerdir?
https://www.islam-tr.org/konu/muctehidde-bulunmasi-gereken-sartlar-nelerdir.23847/
