Neler yeni
İslami Forum, Dini Forum, islami site, islami sohbet, radyo, islami bilgiler

İslam-tr.org'a hoş geldiniz! Hemen üye olun ve kendi konularınızı, düşüncelerinizi paylaşarak bu platforma katılın. Oturum açtıktan sonra, İslam dini, tarih ve güncel konularla ilgili paylaşımlarda bulunabilirsiniz.

Fazilette son döneme bakılır

I Çevrimdışı

islami bilgiler

Aktif Üye
İslam-TR Üyesi
بســـم الله الرحمن الرحيم


Fazilette son döneme bakılır


Bazı kimseler, İslâm üzere doğup hiçbir zaman küfre düşmeyen bir kimsenin, kâfir iken müslüman olan kimseden daha üstün olduğunu sanır; oysa bu tamamen yanlış bir sanıdır.

Çünkü önemli olan, dikkate alınması gereken nokta sonuç (akibet) noktasıdır; bu iki insandan hangisi son dönemlerinde takvada daha ileri bir noktaya erişmiş ise en faziletli kimse odur.

Çünkü biz şunu gayet iyi biliyoruz ki: küfürden sonra Allah'a ve Resûlü'ne iman eden ensâr ve muhacirde n ilk dönem müslümanları, daha sonra İslâm üzere doğan kendi çocuklarından ve diğer müslümanlardan daha faziletli idiler.

Çünkü şu bir gerçektir k: şerri (kötülüğü) tadarak kendi deneyimi ile onu tanıyıp daha sonra hayrı (iyiliği) tadarak yine kendi deneyimiy le onu tanıyan kimse, bizzat kendi çabasıyla iyiliği yakaladığı ve onu tanıdığı için onu daha bir sıcak duygularl a sever;

Öte yandan kötülüğü de bizzat kendi deneyimle riyle tanıdığı ve tattığı için, kötülüğü bilmeyen onu tatmayan kimseden daha fazla ondan tiksinir ve nefret eder. Şöyle demek mümkün:

İyilikten başka bir şeyi tatmayan ve tanımayan kimse daha sonra bir kötülükle karşı karşıya kaldığı zaman belki de onun kötü olduğunu anlayamaz . Bu nedenle ya bilmeyere k o kötülüğün içine düşer yada o kötülüğü tanıyan kimsenin, o kötülüğü yadırgayıp ondan tiksinere k kaçındığı gibi yadırgayamaz, tiksineme z.

Bu nedenle Hz. Ömer (Allah ondan razı olsun) şöyle buyurmuştur:

"Cahiliyey i tanımayan kimseleri n yüzünden, İslâm'ın ilk dönemdeki safiyeti, sadeliği, halka halka bozulmaya uğrayacaktır."

Yine Ömer (r.a.) aynı bağlamda şöyle diyor:

"İslâm'ın yetkinliği marufu emretmek, münkerden yasaklama kla sağlanır; bunun tamamlanm ası ise ancak Allah yolunda cihâd etmekle mümkündür. Kim onun dışındaki kavramları tanımadan yalnızca marufu tanımakla işe başlarsa münkerin mahiyeti, niteliği, özellikleri ve doğurduğu zararlar hakkında bilgisi olmaz. Bu bilgisizl iği nedeniyle, münker ehliyle nasıl mücadele edeceğini de bilemez; tutarlı bir strateji belirleye mez. Bu nedenle bir kimse, sakınmak, ehlini ondan men etmek ve onlarla mücadele etmek gibi iyi niyet taşıdığı zaman kötülüğü ve onun belirgin özelliklerini bilmesi (tanıması), onun hakkında bilgisiz olmasından çok daha hayırlıdır."

Bu yüzdendir ki sahabe -Allah hepsinden razı olsun- iyiliği (hayrı) ve kötülüğü (şerri) bütün boyutlarıyla bildikler i, İslâm'ın, imanın ve sâlih amelin ne denli güzel, küfür ve Allah'a başkaldırı (isyan)ın ne denli çirkin bir durum olduğunu bilmeleri nedeniyle iyiliği tam anlamıyla sevip kötülükten tiksindik leri için iman ve cihâd yönünden kendileri nden sonra gelen kuşaklardan daha yüce kişiliklere sahip idiler. Yine bu realitede n ötürü fakirliğin, hastalığın ve korkunun acısını tadan kimse, zenginliğe, sağlığa ve güvenliğe, onları tatmayan kimseden, daha tutkuludu rlar.

Bu nedenle ünlü Arab şair el-Bihterî:

"Karşıtlık, kendi karşıtı olan nesnenin güzelliğini açığa çıkarır." (Bu şiir El-Bihterî'ye aittir. Başlangıç dizesi şöyledir: "İki karşıtlık, bir güzellik için bir araya gelirler") der.

Arap edebiyatının diğer çok önemli bir şairi olan Ebû Tayyib el-Mütenebbî ise şöyle diyor bir şiirinde:

"Nesneler (şeyler) karşıtlarıyla belirginl eşir ortaya çıkarlar." (Ebû't-Tâyyib, el-Mütenebbî, Divan, c. 1, s. 22)

Öte yandan aynı konu ile alâkalı, Hz. Ömer'in şöyle bir sözü var:

"Ben aldatıcı bir kimse değilim. Bu nedenle hiçbir aldatıcı beni aldatamaz ."

Gerçi övgüye lâyık, temiz kalp sahibi kimse kötülüğü değil iyiliği ister. Bunun en iyi bir şekilde olması ancak iyilik ve kötülüğün bütün boyutlarıyla bilinmesi yle mümkündür. Ama kötülüğü tanımayan bir kimse bu noktada eksikliği yüzünden, takdire şayan bir kimse değildir.

Aslında amaç burada bütün bunları söylerken her küfrün ve isyanın tadını tadan kimsenin, bu bilgisi nedeniyle, onu tatmayan ve bilmeyen kimseden mutlak anlamda küfrü ve isyanı daha iyi bildiği ve onlardan daha fazla tiksinip kaçındığını anlatmak değildir.

Çünkü burada tam bir uyum mümkün değildir. Sözgelimi bazan doktor hastalığı hastadan çok daha iyi bilir. Bunun gibi peygamber ler de -salat ve selâm üzerlerine- dinlerin uzmanları oldukları için, diğer insanların tattığı gibi kötülüğü tatmasala r da, kalpleri nelerin düzelttiğini, nelerin bozduğunu diğer insanlard an çok daha iyi bilirler.

Burada asıl anlatılmak istenen şudur:

Bazı insanlar, kötülüğü tadarak öğrenir. Bu öğrenme eyleminde n öznel bir deneyim meydana gelir. Bu deneyim sonucunda söz konusu kişi o kötülükten nefret eder, buna karşılık diğer bazı insanların tattığı halde elde edemedikl eri bir sevgi ile iyiliği sever ve ona sımsıkı yapışırlar.

Sözgelimi başlangıçta müşrik hıristiyan veya yahudi olan bir takım insanlar vardır, bunlar şüphelerden, bozuk düşüncelerden, zulüm ve kötülükten ne tür bir küfür olgusu meydana geldiğini gayet iyi bilirler. Daha sonra Cenâb-ı Hak kalplerin i İslâm'a açtığında İslâm'ın güzelliğini öğrenip tanırlar. Bu tanıma ve kavrama, çoğu kez İslâm'a daha çok gönül vermeleri ne; İslâm'ın ve küfrün gerçek anlamda hakikatin den habersiz bazı kimselerd en daha çok küfürden nefret etmelerin e neden olur. Çünkü gerçek anlamda İslâm'ın ve küfrün hakikatin i bilmeyen kimse, bazan şu hakikate bazan bu hakikate karşı çıkmaktan ya da şunun övülmesi ötekinin yerilmesi nde başkalarını taklid etmekten kurtulama z.

Bu hakikati, şöyle bir örnekle daha iyi açıklamamız mümkündür:

Açlığın acısını tadan bir kimse, daha sonra, doymanın zevkini tadar, hastalığın acısını tadan bir kimse bunun ardından sıhhat ve afiyetin lezzetini tadar; ya da korkunun acısını tadan bir kimse ardından güvenliğe kavuşmanın mutluluğunu tadar. Şimdi böylesi olumsuzlu kların acısını tadan bir kimsenin sıhhate, güvenliğe ve tokluğa duyduğu sevgi, buna karşın, açlıktan, hastalıktan ve korkuya kapılmaktan duyduğu nefret, bu belâlara uğrayıp bunların hakikatin i bilmeyen kimseden elbette çok daha büyük olur.

Bunun gibi bid'atçı ve kötü kimseleri n arasında yaşayıp daha sonra, Allah'ın hakkı kendisine açıklaması bereketiy le bu hakkı kavrayara k günahlarına içten bir pişmanlıkla tevbe eden; ve Allah yolunda cihâd etmekle rızıklandırılan kimse, içinden geldiği kimseleri n durumunu çok daha iyi bilir, onlara denk olmaktan daha çok kaçınır, onlarla yaptığı cihâdı, diğerlerinden daha büyük olur.

Nitekim Nuaym b. Hammad el-Huzaî-Cehmiyelere karşı en çetin mücadeleyi veren âlimdir- Cehmiye ile ilgili mücadelesi hakkında şöyle diyor:

"Onlara karşı en sert mücadeleyi ben veriyorum; çünkü daha önce ben de onlardan birisi idim." (Siyer A'lamûn-Nübelâ, c. X, s. 597; Tarih-u Bağdâd, c. XIII, s. 307)

Öte yandan yüce Allah şöyle buyuruyor:

"Sonra Rabb'in şunlardan yanadır ki, cehaletle kötülük işlediler, sonra onun ardından tevbe ettiler, uslandılar. Bütün bunlardan sonra Rabb'in elbette bağışlayan, rahmet edendir." (Nahl, 16/119)

Bu âyet-i kerime daha önce müşrik iken dinlerind en ötürü insanlara işkence edip daha sonra Allah'a tevbe eden ve Allah'ın da tevbeleri ni kabul ettiği sahabeden bir grup insandır; bunlar daha sonra Allah'a ve Resûlü'ne hicret etmiş, cihâd etmiş ve başlarına gelen belâlara sabretmiş kimselerd ir.

Nitekim Ömer b. Hattâb, Halid b. Velid -Allah ikisinden de razı olsun- önceleri insanların İslâm'a karşı düşmanlık eden en azılıları idiler. Fakat müslüman olunca her ikisi de kendileri nden önce müslüman olan kimselerd en "iman, sâlih, amel, kâfirlerle cihâd, Allah ve Resûlü'nün dinine yardım konusunda" çok daha ileriye geçtiler.

Sözgelimi Hz. Ömer, iman, ihlâs, sadakat, Allah bilgisi (marifet) ileri görüşlülük (feraset) nûranilikte en mükemmel, nefsin hevâsından en çok uzak duran, Allah'ın dinini hakim kılma hususunda en üstün çabayı gösteren kimse olduğu için, fazilet yönünden Hz. Ebu Bekir (r.a.)'in dışında, diğer tüm insanlard an ileri geçmişti.

Bu ve diğer örneklerin ortaya çıkardığı gerçek şudur:

Dikkate alınması gereken husus, başlangıç dönemlerindeki eksiklikl er değil, sonuçta ulaşılan tekâmül noktasıdır.

İsrâiliyata ait haberleri n birisinde şöyle bir ifade zikredilm ektedir:

"Yüce Allah Hz. Davud'a şöyle buyurdu: Günaha gelince biz onu bağışladık; sevgiye gelince artık onda geri dönüş yoktur."

Bu bilginin doğru olduğunu tesbit etseniz bile böyle bir yasa bizim için bir şer'î ölçü olamaz; dinimizi de böyle bir temel üzerine bina etmemiz mümkün değildir. Çünkü Muhammed'in getirdiği dinde tevbe hakkında gelen bilgiler, sağlanan kolaylıklar, bizden önce gelen şeriatların hiçbirisinde gelmemiştir.

Bundan dolayı Nebî (sallallah u aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuş:

"Ben rahmet peygamber iyim; ben tevbe peygamber iyim."

(Müslim, c. II, s. 1828; Ebu Mûsâ el-Eş'ârî şöyle diyor: "Rasûlullah (sallallah u aleyhi ve sellem) kendisini bize şöyle tanımlıyordu: "Ben Muhammed'im, ben Ahmed'im, ben Mukaffayım, ben Hâşir'im, ben tevbe ve rahmet peygamber iyim"; Ahmed, Müsned, c. V, s. 404; Beyhâkî, Delâıl-ün-Nübüvve, c. 1, s. 157)

O Resul sayesinde, bizden önceki ümmetlerin sırtındaki ağır yükler, boyunlarındaki zincirler bizden kaldırıldı.
 
Üst Ana Sayfa Alt