E
Çevrimdışı
Câbir radıyallahu anh’den rivayet edildiğine göre, Resûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem bir gün pazar yerine uğradı. Etrafında ashâbı da vardı. Resûlullah, küçük kulaklı bir oğlak ölüsüne rastladı. Onun kulağından tutarak:
– “Hanginiz bunu bir dirheme satın almak ister?” buyurdu. Ashâb:
– Daha az para ile de olsa biz almayız, onu ne yapalım ki, dediler!. Sonra Resûl-i Ekrem:
– “Size bedava verilse ister misiniz?” diye sordu. Onlar:
– Allah’a yemin ederiz ki, o diri bile olsa, kulaksız olduğu için kusurludur. Ölüsünü ne yapalım? diye cevap verdiler. Bunun üzerine Resûlullah:
– “Allah’a yemin ederim ki, Allah’a göre dünya, önünüzdeki şu ölü oğlaktan daha değersizdir” buyurdu.
(Müslim, Zühd 2 )
Neredeyse onda ticari malların satıldıgı bir açık arttırması olmayan hiç bir pazar yoktur ,ve şekli neredeyse birbirinden farklı degildir,özellikleri :
insan kalabalıgının içinde durup sattıgı malın özelliklerini ve üstünlüklerini sayan bir adam ,ve önünde müşterisini bekleyen ticari malı,
ve açık arttırma esnasında bu malı iyi bir fiyatla elde etmek için birbiriyle yarışan tacirler,ve bu durum yüksek fiyatı verenin malı alması ile son bulur.
İşte bu tarihin doguşundan başlayıp süregelen ticari faaliyetten bildigimiz şeydir,ama burada hadiste geçen açık arttırma diger açık arttırmalara benzemiyor,
fark satışa sunulan malın önünde duran kişiden başlıyor ,ki o alemlerin efendisi ve bütün yaratılmışların en üstünü olanıdır,ve etrafında duran bir kalabalık ile yürüyorlar,
ki onlar sahabeyi kiram (r.a.)dır,ve sonunda hiç bir faydası ve yararı kalmamış ,hayret uyandıran ve dehşete düşüren bir görüntüdeki özürlü ölü bir oglagın yanına varırlar,
öyleyse bakalım nedir bu açıkarttırma hikayesi ve hakikatı ?
Bu konuda ele aldıgımız hadisi şerife döndügümüz zaman gariplik bitecek acaiplik yokolacaktır,açıga çıkan o ki Nebi(s.a.s)insanlarla görüşmek onlarla birarada olmak,çeşitli durumları
üzerinde durup onların birbiriyle olan ilişkilerini düzeltmek, onları dogru yola iletmek ve ticari faaliyetlerini kontrol etmek için adeti oldugu üzere ara sıra
çarşıya giderdi.
Nebi(s.a.s)in bu ziyareti esnasında onu bir gölge gibi izleyen sahabesi daima yanında olur,yeni bir bilgi,saglam bir yol gösterme ve yüce bir ahlak örnegi iktibas
edebilmek için her nereye gitse etrafında dolaşırlardı.
Bu mübarek topluluk Medine mahallerinde yürürken Nebi (s.a.s)yolun ortasında kokusu iğrenç,kulagı ayıplı ölü bir oglak gördü,sahabe tam bu leşi geçmek için hazırlanıyorlardı ki
peygamber (s.a.s)in onun önünde durması ile şaşkınlıga ugradılar.
ve sahabeyi kiram nefislerinin derinliklerinde oluşan bu ruhtan yoksun ,kokusundan burunların rahatsız oldugu ve nefislerin onun manzarasından igrendigi cesedin önünde durmanın
sırrını sormak için nebi(s.a.s)in etrafında halka oluşturdular,ve merakları uzun sürmedi ,gördülerki Nebi (s.a.s )bu oglagın kulagını tutuyor ve onlara soruyor :
hanginiz bunu bir dirheme satın almak ister ?
Sahabeyi kiram birbirlerine baktı ve şöyle dediler :daha az para ile olsada biz almayız,onu ne yapalımki !...ve nebi (s.a.s)biraz farklı kelimelerle bu garip teklifi tekrarlıyorlardı,
:bunun sizin olmasını istermisiniz ?eger onu canlı bulsalardı onda zahitlik edip alabilecekleri bu oglagın ayıplarını saydılar ki bu oglak üstelik ölü halde olunca durum nasıl olur ?
Burada nebi (s.a.s)in büyük bir egitimsel metodla insanların dikkatini toplamayı nasıl kapalı bir ifade ile başardıgı ortaya çıkıyor,ifadeler vucut buluyor,hakikatlar ortaya çıkıyor,
ve dünya hakkındaki azla yetinmenin ve zühtün manaları nefiste derinleşiyor :yemin ederimki Allaha göre dünya önünüzdeki şu ölü oglaktan daha degersizdir.
konu hakkındaki aydınlatıcı bilgiler:
Bu yüce durum Nebi (s.a.s)in sahabesini dünyanın ve ona meftun olmanın tehlikesinden sakındırmak üzere ne kadar çok çalıştıgını gözler önüne seriyor,ve o bununda ötesinde bütün fedakarlıkları
ve çalışmayı hakeden gerçek hayatla insanların akıllarını besliyorki oda bu kendisinde birşey olmayan hayatın arkasındadır,dünya hayatı ise Allahu teala nın yüce kitabında vasfettigi gibi
bir gururlanma ve kuruntudan ibarettir:''şimdiki hayat yanlızca aldatıcı bir yararlanmadır''
Nebi (s.a.s)in dünya gerçegini tasvir etmede ve onun süsünden sakındırmada kullandıgı bir çok metodlar vardı,bir keresinde onu fakirlerin ve zenginlerin kıyamet ve ondan sonraki
sahnelerindeki hallerini ele alırken görüyoruz,o (s.a.s)diyorki :'Dünyada varlığı çok olanlar âhirette sevapları az olanlardır. Yalnız malında şöyle, şöyle ve şöyle diyerek verenler
(bununla sagına soluna ve ardına vereni kastediyor)müstesnadır. Fakat onlar da ne kadar azdır” buyurdu.(buhari)ve (s.a.s)dediki : 'cennete girdim ve ora ahalisinin bir çogunun fakirler oldugunu gördüm.'
ve nebi (s.a.s)diyorki :'fakirler cennete zenginlerden beş yüz sene önce girer'(tirmizi)ve yine ondan (s.a.s)gelen bir hadiste:'Cennetin kapısında durdum, oraya girenlerin çoğunluğu dünyada
bir şeyleri bulunmayan yoksullardı. Varlıklı kimseler ise, hesaba çekilmek üzere alıkonulmuşlardı. Şu kadar var ki, onlardan cehennemlik olanların cehenneme sevkedilmeleri emrolunmuştu.”(müttefekun aleyhı)
ve bir seferindede Nebi (s.a.s)ashabına Allah katında hiç bir kıymeti olmayan dünyanın düşüklügünü ve çirkinligini nefislerde iyice yerleştirmek için hissi ve manevi örnekler veriyor ve bu manevi benzetmelerinden :nebi (s.a.s)in dünyayı çarçabuk solan bir çiçege ve güzelligini ve ve renklerini kaybeden yeşilliklerle dolu bir yere benzetmesi,ki Allahın teala nın şu sözü
bunun delillerinden biridir :"dünya hayatının çiçegi "ve Allahın şu sözü:"ve sen onlara şimdiki hayatın örnegini vur
tıpkı şuna benzer:gökten bir su indiririz.Sonra yeryüzünün bitkileri onunla
birbirine karışır.Derken hepsi rüzgarın savurdugu çöp kırıntısı durumuna gelir.Allah her şeye güç yetirendir."nebi (s.a.s)den gelen bir hadiste :'egerki dünyanın ,sinek kanadı kadar Allah katında bir
degeri olsaydı kafire ondan bir yudum su vermezdi'demiştir.(tirmizi)ve elimizde olan bu konudaki dünya hakikatının hissi benzetmesine bir örnektir.
Buradaki nebi (s.a.s)in tek bir şekle baglı kalmayıp nasıl bir çok şekilde egitimsel ve nasihat verici metodlar kullandıgını idrak etmemiz bu nebevi tutumun esintilerinden güzel bir kokudur,hatta bu bir yeniliktirki buradaki
metodla anlatılmak istenen açık bir eylemle istenen fikri insana anlatmaktır,ve o,davetçilerin ve ıslah edicilerin hedeflerini gerçekleştirmede ve mesajlarını iletmede ihtiyaç duydukları metotdur.
(islamweb den almış oldugum bu makaleyi gücüm nisbetinde tercüme etmeye çalıştım tabiiki buradaki amacım tercüme çalışması degil insanların bu tür makalelerden faydalanmasıdır,tevfik Allahtandır.)
ÇáãÒÇÏ ÇáÚÌíÈ.. ãŞÇáÇÊ ÅÓáÇã æíÈ islamweb.net
– “Hanginiz bunu bir dirheme satın almak ister?” buyurdu. Ashâb:
– Daha az para ile de olsa biz almayız, onu ne yapalım ki, dediler!. Sonra Resûl-i Ekrem:
– “Size bedava verilse ister misiniz?” diye sordu. Onlar:
– Allah’a yemin ederiz ki, o diri bile olsa, kulaksız olduğu için kusurludur. Ölüsünü ne yapalım? diye cevap verdiler. Bunun üzerine Resûlullah:
– “Allah’a yemin ederim ki, Allah’a göre dünya, önünüzdeki şu ölü oğlaktan daha değersizdir” buyurdu.
(Müslim, Zühd 2 )
Neredeyse onda ticari malların satıldıgı bir açık arttırması olmayan hiç bir pazar yoktur ,ve şekli neredeyse birbirinden farklı degildir,özellikleri :
insan kalabalıgının içinde durup sattıgı malın özelliklerini ve üstünlüklerini sayan bir adam ,ve önünde müşterisini bekleyen ticari malı,
ve açık arttırma esnasında bu malı iyi bir fiyatla elde etmek için birbiriyle yarışan tacirler,ve bu durum yüksek fiyatı verenin malı alması ile son bulur.
İşte bu tarihin doguşundan başlayıp süregelen ticari faaliyetten bildigimiz şeydir,ama burada hadiste geçen açık arttırma diger açık arttırmalara benzemiyor,
fark satışa sunulan malın önünde duran kişiden başlıyor ,ki o alemlerin efendisi ve bütün yaratılmışların en üstünü olanıdır,ve etrafında duran bir kalabalık ile yürüyorlar,
ki onlar sahabeyi kiram (r.a.)dır,ve sonunda hiç bir faydası ve yararı kalmamış ,hayret uyandıran ve dehşete düşüren bir görüntüdeki özürlü ölü bir oglagın yanına varırlar,
öyleyse bakalım nedir bu açıkarttırma hikayesi ve hakikatı ?
Bu konuda ele aldıgımız hadisi şerife döndügümüz zaman gariplik bitecek acaiplik yokolacaktır,açıga çıkan o ki Nebi(s.a.s)insanlarla görüşmek onlarla birarada olmak,çeşitli durumları
üzerinde durup onların birbiriyle olan ilişkilerini düzeltmek, onları dogru yola iletmek ve ticari faaliyetlerini kontrol etmek için adeti oldugu üzere ara sıra
çarşıya giderdi.
Nebi(s.a.s)in bu ziyareti esnasında onu bir gölge gibi izleyen sahabesi daima yanında olur,yeni bir bilgi,saglam bir yol gösterme ve yüce bir ahlak örnegi iktibas
edebilmek için her nereye gitse etrafında dolaşırlardı.
Bu mübarek topluluk Medine mahallerinde yürürken Nebi (s.a.s)yolun ortasında kokusu iğrenç,kulagı ayıplı ölü bir oglak gördü,sahabe tam bu leşi geçmek için hazırlanıyorlardı ki
peygamber (s.a.s)in onun önünde durması ile şaşkınlıga ugradılar.
ve sahabeyi kiram nefislerinin derinliklerinde oluşan bu ruhtan yoksun ,kokusundan burunların rahatsız oldugu ve nefislerin onun manzarasından igrendigi cesedin önünde durmanın
sırrını sormak için nebi(s.a.s)in etrafında halka oluşturdular,ve merakları uzun sürmedi ,gördülerki Nebi (s.a.s )bu oglagın kulagını tutuyor ve onlara soruyor :
hanginiz bunu bir dirheme satın almak ister ?
Sahabeyi kiram birbirlerine baktı ve şöyle dediler :daha az para ile olsada biz almayız,onu ne yapalımki !...ve nebi (s.a.s)biraz farklı kelimelerle bu garip teklifi tekrarlıyorlardı,
:bunun sizin olmasını istermisiniz ?eger onu canlı bulsalardı onda zahitlik edip alabilecekleri bu oglagın ayıplarını saydılar ki bu oglak üstelik ölü halde olunca durum nasıl olur ?
Burada nebi (s.a.s)in büyük bir egitimsel metodla insanların dikkatini toplamayı nasıl kapalı bir ifade ile başardıgı ortaya çıkıyor,ifadeler vucut buluyor,hakikatlar ortaya çıkıyor,
ve dünya hakkındaki azla yetinmenin ve zühtün manaları nefiste derinleşiyor :yemin ederimki Allaha göre dünya önünüzdeki şu ölü oglaktan daha degersizdir.
konu hakkındaki aydınlatıcı bilgiler:
Bu yüce durum Nebi (s.a.s)in sahabesini dünyanın ve ona meftun olmanın tehlikesinden sakındırmak üzere ne kadar çok çalıştıgını gözler önüne seriyor,ve o bununda ötesinde bütün fedakarlıkları
ve çalışmayı hakeden gerçek hayatla insanların akıllarını besliyorki oda bu kendisinde birşey olmayan hayatın arkasındadır,dünya hayatı ise Allahu teala nın yüce kitabında vasfettigi gibi
bir gururlanma ve kuruntudan ibarettir:''şimdiki hayat yanlızca aldatıcı bir yararlanmadır''
Nebi (s.a.s)in dünya gerçegini tasvir etmede ve onun süsünden sakındırmada kullandıgı bir çok metodlar vardı,bir keresinde onu fakirlerin ve zenginlerin kıyamet ve ondan sonraki
sahnelerindeki hallerini ele alırken görüyoruz,o (s.a.s)diyorki :'Dünyada varlığı çok olanlar âhirette sevapları az olanlardır. Yalnız malında şöyle, şöyle ve şöyle diyerek verenler
(bununla sagına soluna ve ardına vereni kastediyor)müstesnadır. Fakat onlar da ne kadar azdır” buyurdu.(buhari)ve (s.a.s)dediki : 'cennete girdim ve ora ahalisinin bir çogunun fakirler oldugunu gördüm.'
ve nebi (s.a.s)diyorki :'fakirler cennete zenginlerden beş yüz sene önce girer'(tirmizi)ve yine ondan (s.a.s)gelen bir hadiste:'Cennetin kapısında durdum, oraya girenlerin çoğunluğu dünyada
bir şeyleri bulunmayan yoksullardı. Varlıklı kimseler ise, hesaba çekilmek üzere alıkonulmuşlardı. Şu kadar var ki, onlardan cehennemlik olanların cehenneme sevkedilmeleri emrolunmuştu.”(müttefekun aleyhı)
ve bir seferindede Nebi (s.a.s)ashabına Allah katında hiç bir kıymeti olmayan dünyanın düşüklügünü ve çirkinligini nefislerde iyice yerleştirmek için hissi ve manevi örnekler veriyor ve bu manevi benzetmelerinden :nebi (s.a.s)in dünyayı çarçabuk solan bir çiçege ve güzelligini ve ve renklerini kaybeden yeşilliklerle dolu bir yere benzetmesi,ki Allahın teala nın şu sözü
bunun delillerinden biridir :"dünya hayatının çiçegi "ve Allahın şu sözü:"ve sen onlara şimdiki hayatın örnegini vur
tıpkı şuna benzer:gökten bir su indiririz.Sonra yeryüzünün bitkileri onunla birbirine karışır.Derken hepsi rüzgarın savurdugu çöp kırıntısı durumuna gelir.Allah her şeye güç yetirendir."nebi (s.a.s)den gelen bir hadiste :'egerki dünyanın ,sinek kanadı kadar Allah katında bir
degeri olsaydı kafire ondan bir yudum su vermezdi'demiştir.(tirmizi)ve elimizde olan bu konudaki dünya hakikatının hissi benzetmesine bir örnektir.
Buradaki nebi (s.a.s)in tek bir şekle baglı kalmayıp nasıl bir çok şekilde egitimsel ve nasihat verici metodlar kullandıgını idrak etmemiz bu nebevi tutumun esintilerinden güzel bir kokudur,hatta bu bir yeniliktirki buradaki
metodla anlatılmak istenen açık bir eylemle istenen fikri insana anlatmaktır,ve o,davetçilerin ve ıslah edicilerin hedeflerini gerçekleştirmede ve mesajlarını iletmede ihtiyaç duydukları metotdur.
(islamweb den almış oldugum bu makaleyi gücüm nisbetinde tercüme etmeye çalıştım tabiiki buradaki amacım tercüme çalışması degil insanların bu tür makalelerden faydalanmasıdır,tevfik Allahtandır.)
ÇáãÒÇÏ ÇáÚÌíÈ.. ãŞÇáÇÊ ÅÓáÇã æíÈ islamweb.net
