Rüya Paradoksu

Esselamu aleykum ve rahmetullah,

Günde 8 saat uyuyan biri hayatının üçte birini uykuda geçiriyor demektir. Düşünebiliyor musunuz; 70 yıllık bir ömrünüz varsa bunun 23 yılı uykuda geçiyor, genç bir insanın ömrü kadar zaman. Uyku sırasında günlük aktivitelerden dolayı yorgun düşen bedenimiz ve sinirlerimiz dinlenirken bir yandan da uykuya özgü bir olay yaşıyoruz: Rüya görmek. Biyolojik içeriği, işleyişi ve amaçları henüz tam olarak anlaşılmamış olan rüyalarımız neredeyse insanlığın var oluşundan bu yana bilim adamlarının da, din adamlarının da ilgi alanında yer alıyor. Rüyalar hakkında deneyler, araştırmalar yapılıyor, dini öğretilerde ve kitaplarda açıklamalar aranıyor vs.. İnsanlık tarihi boyunca rüya yorumları ilgi uyandırmış, insanlar bir mesajı olduğuna inandıkları rüyalardan anlamlar çıkarmaya, rüyalar aracılığıyla geleceği kestirmeye çalışmışlar. Fakat ‘rüya nedir?’ sorusu hala yeterli bir cevabı olmayan bir soru, rüyalar insanlar için hala bir bilinmez.



Uyurken gördüğünüz bütün rüyalar, uykunuzun en derin olduğu zaman dilimi olan REM evresinden gerçekleşir. REM (Rapid eye movement), hızlı göz hareketlerinin gerçekleştiği evredir. Toplam uyku sürenizin yaklaşık %25'i REM evresinde geçer.

1. REM evresinde Gözleriniz uyvalarından çıkmaya çalışırcasına hızla hareket eder.


2 . Fakan rüya görürken farklı bir aktivite seviyesine çıkan ve çalışma performansı günlük hayattaki gibi yükselen beyniniz rüyada sizin için bir simülasyon durumu oluşturur. Örneğin zaman yolculuğu yaparak geçmişi değiştirdiğiniz veya etrafta dolaşan tuhaf yaratıklardan kaçtığını bir çok mantık dışı rüyada, gördüğünü her şey ne kadar absürt ve saçma olsa bile size rüya esnasında gerçekmiş gibi gelir.




3. Günlük hayatta hissettiğiniz korku, heyacan, mutluluk ve üzüntü gibi bütün hisleri rüyanızda da hisseder ve etkileşim içinde bulunduğunuz bütün olayları gerçekten yaşamış gibi zannedersiniz. Çünkü, beyninizde mantık yürütmeden sorumlu ve en üst düzeydeki davranışların bileşenlerinin bağlantılarını yapan prefrontal kortex bölgesi rüya esnasında yeteri kadar aktif çalışmaz. Böylece gerçeklik algınızı kaybettiğiniz için etkileşim içinde olduğunuz olayların gerçekten yaşanıp yaşanmadığını anlamanız imkansız hale gelir.

4. Buradaki paradoks; şuana kadar yaşadığınız hayat hikayenizin, aslında uzun bir rüyadan ibaret olup olmadığını bilemeycek olmanız. Diğer bir deyişle, çocukluktan beri oluşturduğunuz anıların ve günlük hayatta yaşadığınız olayların sadece bir rüya olabileceğini hiç düşündünüz mü?



5. İçinde yaşadığınız şehir, sosyal çevre ve bu gezegen aslında bir simülasyon olabilir mi? (Bununla ilişkili ayet ve hadisleri konu altında paylaşabilirseniz sevinirim.)



6. Belki genellikle rüyalar 1 Dakikadan kısa sürdüğü için, hayat hikayenizin bir rüyaya sığmasının imkansız olabileceğini düşünebilirsiniz. Fakat rüyada zaman sıfırdır. Ve zaman mefhumu süre tanımaz. Yani 10 Saniyelik bir rüya size 10 Yıl gibi gelebilir.



7. Ayrıca yaşadığını sandığınız bu döngüde gördüğünüz rüyalar, rüya içinde birer rüya hatta o rüyanın içinde birer rüya olabilirler.



8. Rüyada ölüme yaklaşıldığından ya da ölecek gibi olunca aniden rüya sonlanır ve rüyadan uyanılır. 'Gerçek hayat' gibi gördüğünüz bu döngüde ölen insanlar aslında gerçek olan hayata uyanmış olamazlar mı? (Bizim iman ettiğimiz ahiret hayatı)



Selametle...

(NOT: Yazının çoğu kısmı alıntıdır. Hatalarım veya eksiklerim varsa lütfen söylerin. Ayrıca ilmi bilgisi olan abilerim ve kardeşlerim. Benim aklıma gelmeyen, yazamadığım Kur'an ayetleri, Mütevatir, Sahih vb. Hadisler ve İmamların icmaları var ise konu altında lütfen paylaşsın. Bulabildiğim tek hadis "İnsanlar uykudadır, öldükleri vakit uyanırlar." Kaynağını bulamadım sıhhatini bilmiyorum.)

Selametle...
Esselamu aleykum.

Bir sonraki konu 'Lüsid Rüya' Hakkında olacak. Kısaca açıklama gerekirse lüsid rüya, veya berrak rüya, kişinin rüya gördüğü sırada, rüya gördüğünün farkında olması hâline ve rüya gördüğünün bilincinde olduğu bu tür rüyalara verilen addır. Rüya gördüğünün farkına varan kişi rüyasını yönlendirebilir (Hayatımda bir kere gördüm) Yani rüyanızda vahşi hayvan sizi kovalarken rüya gördüğünüzün farkına varırsanız siz vahşi hayvanı kovayalabilirsiniz veya havanın değişmesini düşündüğünüzde yağmurlu hava bir anda günlük güneşlik olabilir.

Kardeşim ben bu rüya konusuna meraklıyımdır, zamanında araştırmıştım, Rüya konusunu derinlemesine düşünüce insan farkediyor ki gerçekten bu dünya bir rüyadan ibaret gerçek yaşam ahirette, yüce Allah(cc) kur'ada bize gerçek hayatınıza hazırlanın diyor,
" Bir insan rüyası sırasında gözleri kapalı olarak yatağında yatar. Ancak buna rağmen, gerçek hayatında karşılaştığı olayların, yaşadığı hislerin, uyarıların tamamını rüyalarında, gerçeklerinden ayırt edilemeyecek kadar gerçekçi olarak algılar. Bu gerçeğe, bu kitabı okuyan insanların tamamı bizzat kendi uykularında sık sık şahit olurlar.

Örneğin, gece yatağında sessiz ve sakin bir ortamda, çevresinde ikinci bir kişi dahi yokken yatan bir insan, rüyasında kendisini çok kalabalık bir mekanda, bir tehlike içinde görebilir. Can havliyle bu tehlikeden kaçtığını, bir duvarın arkasına sığındığını gerçekmiş gibi yaşayabilir. Hatta rüyasında gördükleri o kadar gerçekçidir ki, korku ve panik duygusunu gerçekten tehlikeli bir ortam varmış gibi aynısı ile hisseder. Her gürültüde yüreği ağzına gelir, korkudan titrer, kalbi hızla atar, terler, insan bedeni tehlike anlarında neler hissederse, fiziksel olarak ne tepkiler verirse hepsini aynen yaşar. Oysa, zihninin dışında, gördüklerinin hiçbirinin bir karşılığı yoktur.

Rüyasında yüksek bir yerden aşağı düşen bir insan da bunu bütün vücudu ile hisseder. Oysa o anda yatağında hiç kıpırdamadan yatmaktadır. Ya da, rüyasında ayağı kayıp su birikintisinin içine düştüğünü gören bir insan, tüm kıyafetlerinin ıslandığını, çıkan rüzgar nedeniyle üşüdüğünü hissedebilir. Ancak bulunduğu yerde ne bir su birikintisi, ne de rüzgar yoktur. Hatta çok sıcak bir odada uyuyor olmasına rağmen ıslaklığı ve üşümeyi, aynı uyanıkken olduğu gibi yaşar.

Veya rüyasında maddenin aslı ile muhatap olduğunu iddia eden bir kişi kendinden son derece emin olabilir. Kendisine “maddenin kopya görüntüsüyle muhatap olduğunu”, “dış dünyanın aslıyla muhatap olmanın mümkün olmadığını” anlatan arkadaşının omzuna elini koyarak “Şimdi ben bir hayal miyim? Sen elimi omzunda hissetmiyor musun? O zaman nasıl kopya görüntü olabiliyorsun? Nereden çıkarıyorsun bu iddiaları? Gel seninle bir Boğaz turu yapalım, hem bu konuyu konuşuruz, bir de böyle bir konuya neden inanıyorsun bana anlatırsın” diyebilir.Derinleşen uykusunda gördüğü bu rüya o kadar nettir ki, keyifle arabanın kontağını açıp motora yavaş yavaş gaz verir ve sonra aniden pedala basıp arabayı adeta sıçratır. Yolda hızla giderken ağaçlar ve yol çizgileri süratten adeta blok bir görüntü oluşturur. Bir yandan da temiz Boğaz havasını alır. Tam arkadaşına itiraz etmeye, o anda yaşadıklarının hayal olmadığını anlatmaya hazırlanırken saatinin ziliyle uyanır. Ancak ne ilginçtir ki, rüyasında gördüklerinin hayal olduğuna itiraz eden bu insan, uyanıkken de gördüklerinin zihninde oluşan kopya görüntüler olduğunu anlatan bir arkadaşı yanında olsa, ona da aynı şekilde itiraz edecektir.

İnsanlar rüyalarından uyandıklarında o ana kadar görmüş olduklarının hayal olduğunu anlarlar, ama “uyanma” görüntüsüyle başlayan ve adına “gerçek hayat” dedikleri hayatın bir hayal olabileceğinden nedense hiç kuşkulanmazlar. Oysa, “gerçek hayatımız” dediğimiz görüntüleri algılayış şeklimiz, rüyalarımızı algılayış şeklimizle tamamen aynıdır. Her ikisini de zihnimizde görürüz. Ve rüyalarımızdan uyandırılmadığımız sürece, onların bir hayal olduğunu anlamayız. Ancak uyandığımız zaman “demek ki gördüklerim bir rüyaymış” deriz. Öyle ise şu anda gördüklerimizin bir rüya olmadığını nasıl ispatlayabiliriz? Sadece henüz uyandırılmamış olduğumuz için, içinde bulunduğumuz anı gerçek zannediyor olabiliriz.

Her gece gördüğümüz rüyalardan daha uzun süren bu rüyadan bir gün uyandırıldığımızda, bu gerçekle karşılaşacak olabiliriz. Ve bunun aksini söyleyerek ispatlayabileceğimiz hiçbir delilimiz yoktur.

Dünya hayatının bir rüya gibi olduğu, bu rüyadan “büyük bir uyanış” ile uyanıldığında ancak insanların rüya gibi bir alemde yaşadıklarını anlayacakları, İslam alimleri tarafından da dile getirilen bir gerçektir.

Peygamberimiz(s.a.v) “insanlar uykudadır, öldükleri vakit uyanırlar” buyurmuştur. Demek ki, dünya hayatında gördüğü şeyler uyuyan kimsenin rüyasında gördüğü şeyler gibidir. Yani hayaldir.

Bir ayette ise Allah insanların kıyamet gününde tekrar diriltildiklerinde şöyle diyeceklerini bildirmektedir:

Demişlerdir ki: “Eyvahlar bize, uykuya-bırakıldığımız yerden bizi kim diriltip-kaldırdı? Bu, Rahman (olan Allah)ın va'dettiğidir, (demek ki) gönderilen (elçi)ler doğru söylemiş”. (Yasin Suresi, 52)

Ayette de görüldüğü gibi, insanlar kıyamet günü aynı bir rüyadan uyanır gibi uyanmaktadırlar. Bir insan, ağır bir uykuya daldığı ve rüya gördüğü sırada aniden uyandırıldığında kendisini uyandıranın kim olduğunu nasıl sorgularsa, bu insanlar da aynı şekilde kendilerini kimin uyandırdığını sormaktadırlar.

Bu ayette de dikkat çekildiği gibi dünya hayatı gördüğümüz bir rüya gibidir ve her insan bu rüyadan uyandırılacak ve gerçek hayatı olan ahiret hayatına dair görüntüleri görmeye başlayacaktır."(Alıntı)

Çoğu kişinin dediği gibi 'Herşey gerçek.' Bunun da aması var o da şu, Sen içinde bulunduğun dünyayı kendi beyninin ve duyu organlarının sana yansıttığı şekliyle algılıyorsun. Asıl gerçek senin algıladığından (kapasiten bu kadar yetiyor çünkü) çok daha farklı olamaz mı?

rüya alemi -inşaallah yanlış söylemiyorumdur- berzah aleminin bir misali gibi geliyor bana. Kabir hayatı yani. Sanırım bununla ilgili İbni Hacer'in (rahimehullah) bir sözünü okumuştum ama emin değilim. Çünkü kabirde de bedenle ruh arasında bir ilişki oluyor. Tamamen bağımsız değiller. Rüyada da öyle olmuyor mu? Hiçbir hareket yapmamana rağmen kan ter içinde uyanabiliyorsun

Buyurdu ki: Yıl sayısı olarak yeryüzünde ne kadar kaldınız?Bir gün veya daha az bir süre kaldık, sayanlara sor, dediler.Dedi ki: "Yalnızca az (bir zaman) kaldınız, gerçekten bir bilseydiniz, Bizim, sizi boş bir amaç uğruna yarattığımızı ve gerçekten Bize döndürülüp getirilmeyeceğinizi mi sanmıştınız?" (Mü'minun Suresi, 112-115)
bu ayetle rüyanın ahireti hatırlatması çok daha iyi anlaşılıyor.dedikleri gibi rüya 11 saniye olsada bize bize çok uzun geliyor.dünyada çok kısa olmasına rağmen bize şu anda uzun geliyor.aslında insan geriye dönüp baktığında geçen yıllarında su gibi geçtiğini görüyor.Allah tealanın yaratması ne kadarda güzel.basit bir uykuda bile neler gizli....