Çevrimdışı
وَتَزَوَّدُواْ فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوَى وَاتَّقُونِ يَا أُوْلِي الأَلْبَابِ
'...Azık edinin. Bilin ki azığın en hayırlısı takvadır. Ey akıl sahipleri! Benden (emirlerime muhalefetten) sakının.' (Bakara/197)
Takva mana olarak şu anlamlara gelir; Korkma, sakınma, Allah korkusuyla günahtan kaçınma, Allah'ın yap dediklerini yapmak yapma dediklerinden kaçınmak, Allah'ın emir ve yasaklarına uymada titizlik göstermek... Bu şekilde titiz davranan insana 'muttaki' denir. (Rağıb el-İsfehani, el-Müfredat)
Ömer b. Hattab, Ubey b. Kaab'a ; 'Takva nedir?' diye sordu. Übey;
'Ey müminlerin emiri! Sen hiç dikenli bir yerde yürüdün mü?' dedi. Ömer b. Hattab;
'Evet' deyince, Übey;
'Dikenli yolda yürürken ne yaptın?' diye sordu. Ömer b. Hattab;
'Elbisemi topladım ve dikenlerin bana dokunmaması için gayret ettim' dedi. Bunun üzerine Übey;
'İşte takva budur' diye cevap verdi.
Takva; Müslümanın fitnelere, günahlara ve hatalara karşı dikkatli olması, Allah'ın emirlerine muhalefet etmekten sakınması, O'nun hukukunu yerine getirememek ya da eksik yapmaktan kaçınması ve yolu üzerindeki, şüphe, fitne, şehvet, büyük günahlar gibi dikenlerden sakınmaya çalışmasıdır.
Değerli olmak, Takvalı olmaktan geçer... Takva sahibi olan muttakiler en şerefli olan insanlardırlar.
إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ
'...Muhakkak ki Allah yanında en değerli olanınız, O'ndan en çok korkanınızdır...' (Hucurat/13)
Resulullah s.a.v şöyle buyurur;
'İnsanların en şereflileri, muttaki olanlardır.' (Buhari, Müslim)
Değerli olmak isteyen yok mu? Şerefli olmak isteyen yok mu? İsteyen varsa o halde Takva ehlinin şu özelliklerini duysun;
'İyilik, yüzlerinizi doğu ve batı tarafına çevirmeniz değildir. Asıl iyilik, o kimsenin yaptığıdır ki, Allah'a, ahiret gününe, meleklere, kitaplara, peygamberlere inanır. (Allah'ın rızasını gözeterek) yakınlara, yetimlere, yoksullara, yolda kalmışlara, dilenenlere ve kölelere sevdiği maldan harcar, namaz kılar, zekât verir. Antlaşma yaptığı zaman sözlerini yerine getirir. Sıkıntı, hastalık ve savaş zamanlarında sabreder. İşte doğru olanlar, bu vasıfları taşıyanlardır. Muttakiler ancak onlardır!' (Bakara/177)
'O takva sahipleri ki, bollukta da darlıkta da Allah için harcarlar; öfkelerini yutarlar ve insanları affederler. Allah da güzel davranışta bulunanları sever.'
'Yine onlar ki, bir kötülük yaptıklarında, ya da kendilerine zulmettiklerinde Allah'ı hatırlayıp günahlarından dolayı hemen tevbe-istiğfar ederler. Zaten günahları Allah'tan başka kim bağışlayabilir ki! Bir de onlar, işledikleri kötülüklerde, bile bile ısrar etmezler.' (Ali-İmran/135-136)
O Takva sahipleri; Allah'ın hükümlerine karşı saygı duyarlar, emirlerini basite almazlar:
ذَلِكَ وَمَن يُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقْوَى الْقُلُوبِ
'Durum öyledir. Her kim Allah'ın şiarlarına (hükümlerine) saygı gösterirse, şüphesiz bu, kalplerin takvasındandır.' (Hac/32)
Takva, rahatlığa ve huzura çıkış kapısıdır;
وَمَن يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَل لَّهُ مَخْرَجاً... وَيَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لَا يَحْتَسِبُ وَمَن يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ
'...Kim Allah'tan korkarsa, Allah ona bir çıkış yolu ihsan eder. Ve ona beklemediği yerden rızık verir. Kim Allah'a tevekkül ederse O, ona yeter...' (Talak/2-3)
وَمَن يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَل لَّهُ مِنْ أَمْرِهِ يُسْراً
'...Kim Allah'tan korkarsa, Allah ona işinde bir kolaylık verir.' (Talak/4)
وَمَن يَتَّقِ اللَّهَ يُكَفِّرْ عَنْهُ سَيِّئَاتِهِ وَيُعْظِمْ لَهُ أَجْراً
'...Kim Allah'tan korkarsa Allah onun kötülüklerini örter ve onun mükâfatını arttırır.' (Talak/5)
Çıkış yolu arayan varsa, işlerinin kolaylaşmasını isteyen varsa, günahlarının bağışlanmasını-mükafatının ise artmasını isteyen varsa takva ehli olmak zorundadır.
Takva aynı zamanda ibadetlerin kabul şartlarından biridir... İbadetlerinin kabul edilmesini isteyende varsa yine takva ehli olmak zorundadır. Allah s.w.t şöyle buyurur;
إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ
'...Allah ancak takva sahiplerinden kabul eder...' (Maide/27)
Takva ehli işin iç yüzünü anlar, gerçekleri görür, basiret sahibi kimselerdirler;
إِنَّ الَّذِينَ اتَّقَواْ إِذَا مَسَّهُمْ طَائِفٌ مِّنَ الشَّيْطَانِ تَذَكَّرُواْ فَإِذَا هُم مُّبْصِرُونَ
'Takvaya erenler var ya, onlara şeytan tarafından bir vesvese dokunduğunda (Allah'ın emir ve yasaklarını) hatırlayıp hemen gerçeği görürler.' (Araf/201)
'Ey iman edenler! Eğer Allah'tan korkarsanız O, size iyi ile kötüyü ayırdedecek bir anlayış verir, suçlarınızı örter ve sizi bağışlar. Çünkü Allah büyük lütuf sahibidir.' (Enfal/29)
Takva Allah'ın veli kullarının vasıflarındandır;
'Bilesiniz ki, Allah'ın dostlarına korku yoktur; onlar üzülmeyecekler de... Onlar, iman edip de takvaya ermiş olanlardır.' (Yunus/62-63)
وَاللَّهُ وَلِيُّ الْمُتَّقِينَ
'...Allah da takva sahiplerinin dostudur.' (Casiye/19)
Takva bir ölçüdür... Kimin veli kimin teli olduğunu anlamaya yarayan bir ölçü...
Takva, bereket kapılarının açılmasına vesiledir;
'O (peygamberlerin gönderildiği) ülkelerin halkı inansalar ve (günahtan) sakınsalardı, elbette onların üstüne gökten ve yerden nice bereket kapıları açardık, fakat yalanladılar, biz de ettikleri yüzünden onları yakalayıverdik.' (Araf/96)
Takvalı olmaya çağırmak bütün peygamberlerin ortak davetidir. Onlar toplumlarına takvalı olmayı tavsiye ediyorlardı.
إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ نُوحٌ أَلَا تَتَّقُونَ
'Kardeşleri Nuh onlara şöyle demişti: (Allah'a karşı gelmekten) sakınmaz mısınız?' (Şuara/106)
إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ هُودٌ أَلَا تَتَّقُونَ
'Kardeşleri Hûd onlara şöyle demişti: (Allah'a karşı gelmekten) sakınmaz mısınız?' (Şuara/124)
إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ صَالِحٌ أَلَا تَتَّقُونَ
'Kardeşleri Salih onlara şöyle demişti: (Allah'a karşı gelmekten) sakınmaz mısınız?' (Şuara/142)
إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ لُوطٌ أَلَا تَتَّقُونَ
'Kardeşleri Lut onlara şöyle demişti: (Allah'a karşı gelmekten) sakınmaz mısınız?' (Şuara/161)
إِذْ قَالَ لَهُمْ شُعَيْبٌ أَلَا تَتَّقُونَ
'Şuayb onlara şöyle demişti: (Allah'a karşı gelmekten) sakınmaz mısınız?' (Şuara/177)
Takva ehli olmayan kimselerle arkadaşlık kurmayanlar kıyamet gününde birbirlerinin düşmanı olurlar;
الْأَخِلَّاء يَوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ إِلَّا الْمُتَّقِينَ
'O gün, Allah'a karşı gelmekten sakınanlar dışında, dost olanlar (bile) birbirlerine düşman kesilirler.' (Zuhruf/67)
Takva, hem bu dünyada hem ahirette zafer ve kurtuluşun vesilesidir. Günahlar ise yenilgi ve hezimetin vesilesidir...
وَنَجَّيْنَا الَّذِينَ آمَنُوا وَكَانُوا يَتَّقُونَ
'İnananları kurtardık. Onlar muttakilerdendi.' (Fussilet/18)
إِنَّ الَّذِينَ تَوَلَّوْاْ مِنكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ إِنَّمَا اسْتَزَلَّهُمُ الشَّيْطَانُ بِبَعْضِ مَا كَسَبُواْ
'(Uhud'da) iki ordu karşılaştığı gün, sizi bırakıp gidenleri, sırf işledikleri bazı hatalar yüzünden şeytan (yerlerinden) kaydırmıştı...' (Ali-İmran/155)
Zafer ve yenilgi ile ilgili olan bu genel kuralları akıldan çıkarmamak gerekir.
'Ey Adem oğulları! Size ayıp yerlerinizi örtecek giysi, süslenecek elbise yarattık. Takva elbisesi... İşte o daha hayırlıdır...' (Araf/26)
Eğer kişi takva elbisesi giymedi ise, giyinikte olsa çıplaktır.
Takva ehli kimseler cennete yürüyerek gitmezler. Aksine binekli olarak, vakarlı bir şekilde ve büyük bir haşmet içerisinde cennete girerler;
وَأُزْلِفَتِ الْجَنَّةُ لِلْمُتَّقِينَ غَيْرَ بَعِيدٍ
'Cennet de takva sahiplerine yaklaştırılır; (onlardan) uzakta olmayacaktır.' (Kaf/31)
أُوْلَـئِكَ جَزَآؤُهُم مَّغْفِرَةٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَجَنَّاتٌ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَنِعْمَ أَجْرُ الْعَامِلِينَ
'İşte onların mükâfatı, Rableri tarafından bağışlanma ve altlarından ırmaklar akan, içinde ebedî kalacakları cennetlerdir. Böyle amel edenlerin mükâfatı ne güzeldir!' (Ali-İmran/136)
'...Azık edinin. Bilin ki azığın en hayırlısı takvadır. Ey akıl sahipleri! Benden (emirlerime muhalefetten) sakının.' (Bakara/197)
Takva mana olarak şu anlamlara gelir; Korkma, sakınma, Allah korkusuyla günahtan kaçınma, Allah'ın yap dediklerini yapmak yapma dediklerinden kaçınmak, Allah'ın emir ve yasaklarına uymada titizlik göstermek... Bu şekilde titiz davranan insana 'muttaki' denir. (Rağıb el-İsfehani, el-Müfredat)
Ömer b. Hattab, Ubey b. Kaab'a ; 'Takva nedir?' diye sordu. Übey;
'Ey müminlerin emiri! Sen hiç dikenli bir yerde yürüdün mü?' dedi. Ömer b. Hattab;
'Evet' deyince, Übey;
'Dikenli yolda yürürken ne yaptın?' diye sordu. Ömer b. Hattab;
'Elbisemi topladım ve dikenlerin bana dokunmaması için gayret ettim' dedi. Bunun üzerine Übey;
'İşte takva budur' diye cevap verdi.
Takva; Müslümanın fitnelere, günahlara ve hatalara karşı dikkatli olması, Allah'ın emirlerine muhalefet etmekten sakınması, O'nun hukukunu yerine getirememek ya da eksik yapmaktan kaçınması ve yolu üzerindeki, şüphe, fitne, şehvet, büyük günahlar gibi dikenlerden sakınmaya çalışmasıdır.
Değerli olmak, Takvalı olmaktan geçer... Takva sahibi olan muttakiler en şerefli olan insanlardırlar.
إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ
'...Muhakkak ki Allah yanında en değerli olanınız, O'ndan en çok korkanınızdır...' (Hucurat/13)
Resulullah s.a.v şöyle buyurur;
'İnsanların en şereflileri, muttaki olanlardır.' (Buhari, Müslim)
Değerli olmak isteyen yok mu? Şerefli olmak isteyen yok mu? İsteyen varsa o halde Takva ehlinin şu özelliklerini duysun;
'İyilik, yüzlerinizi doğu ve batı tarafına çevirmeniz değildir. Asıl iyilik, o kimsenin yaptığıdır ki, Allah'a, ahiret gününe, meleklere, kitaplara, peygamberlere inanır. (Allah'ın rızasını gözeterek) yakınlara, yetimlere, yoksullara, yolda kalmışlara, dilenenlere ve kölelere sevdiği maldan harcar, namaz kılar, zekât verir. Antlaşma yaptığı zaman sözlerini yerine getirir. Sıkıntı, hastalık ve savaş zamanlarında sabreder. İşte doğru olanlar, bu vasıfları taşıyanlardır. Muttakiler ancak onlardır!' (Bakara/177)
'O takva sahipleri ki, bollukta da darlıkta da Allah için harcarlar; öfkelerini yutarlar ve insanları affederler. Allah da güzel davranışta bulunanları sever.'
'Yine onlar ki, bir kötülük yaptıklarında, ya da kendilerine zulmettiklerinde Allah'ı hatırlayıp günahlarından dolayı hemen tevbe-istiğfar ederler. Zaten günahları Allah'tan başka kim bağışlayabilir ki! Bir de onlar, işledikleri kötülüklerde, bile bile ısrar etmezler.' (Ali-İmran/135-136)
O Takva sahipleri; Allah'ın hükümlerine karşı saygı duyarlar, emirlerini basite almazlar:
ذَلِكَ وَمَن يُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقْوَى الْقُلُوبِ
'Durum öyledir. Her kim Allah'ın şiarlarına (hükümlerine) saygı gösterirse, şüphesiz bu, kalplerin takvasındandır.' (Hac/32)
Takva, rahatlığa ve huzura çıkış kapısıdır;
وَمَن يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَل لَّهُ مَخْرَجاً... وَيَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لَا يَحْتَسِبُ وَمَن يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ
'...Kim Allah'tan korkarsa, Allah ona bir çıkış yolu ihsan eder. Ve ona beklemediği yerden rızık verir. Kim Allah'a tevekkül ederse O, ona yeter...' (Talak/2-3)
وَمَن يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَل لَّهُ مِنْ أَمْرِهِ يُسْراً
'...Kim Allah'tan korkarsa, Allah ona işinde bir kolaylık verir.' (Talak/4)
وَمَن يَتَّقِ اللَّهَ يُكَفِّرْ عَنْهُ سَيِّئَاتِهِ وَيُعْظِمْ لَهُ أَجْراً
'...Kim Allah'tan korkarsa Allah onun kötülüklerini örter ve onun mükâfatını arttırır.' (Talak/5)
Çıkış yolu arayan varsa, işlerinin kolaylaşmasını isteyen varsa, günahlarının bağışlanmasını-mükafatının ise artmasını isteyen varsa takva ehli olmak zorundadır.
Takva aynı zamanda ibadetlerin kabul şartlarından biridir... İbadetlerinin kabul edilmesini isteyende varsa yine takva ehli olmak zorundadır. Allah s.w.t şöyle buyurur;
إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ
'...Allah ancak takva sahiplerinden kabul eder...' (Maide/27)
Takva ehli işin iç yüzünü anlar, gerçekleri görür, basiret sahibi kimselerdirler;
إِنَّ الَّذِينَ اتَّقَواْ إِذَا مَسَّهُمْ طَائِفٌ مِّنَ الشَّيْطَانِ تَذَكَّرُواْ فَإِذَا هُم مُّبْصِرُونَ
'Takvaya erenler var ya, onlara şeytan tarafından bir vesvese dokunduğunda (Allah'ın emir ve yasaklarını) hatırlayıp hemen gerçeği görürler.' (Araf/201)
'Ey iman edenler! Eğer Allah'tan korkarsanız O, size iyi ile kötüyü ayırdedecek bir anlayış verir, suçlarınızı örter ve sizi bağışlar. Çünkü Allah büyük lütuf sahibidir.' (Enfal/29)
Takva Allah'ın veli kullarının vasıflarındandır;
'Bilesiniz ki, Allah'ın dostlarına korku yoktur; onlar üzülmeyecekler de... Onlar, iman edip de takvaya ermiş olanlardır.' (Yunus/62-63)
وَاللَّهُ وَلِيُّ الْمُتَّقِينَ
'...Allah da takva sahiplerinin dostudur.' (Casiye/19)
Takva bir ölçüdür... Kimin veli kimin teli olduğunu anlamaya yarayan bir ölçü...
Takva, bereket kapılarının açılmasına vesiledir;
'O (peygamberlerin gönderildiği) ülkelerin halkı inansalar ve (günahtan) sakınsalardı, elbette onların üstüne gökten ve yerden nice bereket kapıları açardık, fakat yalanladılar, biz de ettikleri yüzünden onları yakalayıverdik.' (Araf/96)
Takvalı olmaya çağırmak bütün peygamberlerin ortak davetidir. Onlar toplumlarına takvalı olmayı tavsiye ediyorlardı.
إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ نُوحٌ أَلَا تَتَّقُونَ
'Kardeşleri Nuh onlara şöyle demişti: (Allah'a karşı gelmekten) sakınmaz mısınız?' (Şuara/106)
إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ هُودٌ أَلَا تَتَّقُونَ
'Kardeşleri Hûd onlara şöyle demişti: (Allah'a karşı gelmekten) sakınmaz mısınız?' (Şuara/124)
إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ صَالِحٌ أَلَا تَتَّقُونَ
'Kardeşleri Salih onlara şöyle demişti: (Allah'a karşı gelmekten) sakınmaz mısınız?' (Şuara/142)
إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ لُوطٌ أَلَا تَتَّقُونَ
'Kardeşleri Lut onlara şöyle demişti: (Allah'a karşı gelmekten) sakınmaz mısınız?' (Şuara/161)
إِذْ قَالَ لَهُمْ شُعَيْبٌ أَلَا تَتَّقُونَ
'Şuayb onlara şöyle demişti: (Allah'a karşı gelmekten) sakınmaz mısınız?' (Şuara/177)
Takva ehli olmayan kimselerle arkadaşlık kurmayanlar kıyamet gününde birbirlerinin düşmanı olurlar;
الْأَخِلَّاء يَوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ إِلَّا الْمُتَّقِينَ
'O gün, Allah'a karşı gelmekten sakınanlar dışında, dost olanlar (bile) birbirlerine düşman kesilirler.' (Zuhruf/67)
Takva, hem bu dünyada hem ahirette zafer ve kurtuluşun vesilesidir. Günahlar ise yenilgi ve hezimetin vesilesidir...
وَنَجَّيْنَا الَّذِينَ آمَنُوا وَكَانُوا يَتَّقُونَ
'İnananları kurtardık. Onlar muttakilerdendi.' (Fussilet/18)
إِنَّ الَّذِينَ تَوَلَّوْاْ مِنكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ إِنَّمَا اسْتَزَلَّهُمُ الشَّيْطَانُ بِبَعْضِ مَا كَسَبُواْ
'(Uhud'da) iki ordu karşılaştığı gün, sizi bırakıp gidenleri, sırf işledikleri bazı hatalar yüzünden şeytan (yerlerinden) kaydırmıştı...' (Ali-İmran/155)
Zafer ve yenilgi ile ilgili olan bu genel kuralları akıldan çıkarmamak gerekir.
'Ey Adem oğulları! Size ayıp yerlerinizi örtecek giysi, süslenecek elbise yarattık. Takva elbisesi... İşte o daha hayırlıdır...' (Araf/26)
Eğer kişi takva elbisesi giymedi ise, giyinikte olsa çıplaktır.
Takva ehli kimseler cennete yürüyerek gitmezler. Aksine binekli olarak, vakarlı bir şekilde ve büyük bir haşmet içerisinde cennete girerler;
وَأُزْلِفَتِ الْجَنَّةُ لِلْمُتَّقِينَ غَيْرَ بَعِيدٍ
'Cennet de takva sahiplerine yaklaştırılır; (onlardan) uzakta olmayacaktır.' (Kaf/31)
أُوْلَـئِكَ جَزَآؤُهُم مَّغْفِرَةٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَجَنَّاتٌ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَنِعْمَ أَجْرُ الْعَامِلِينَ
'İşte onların mükâfatı, Rableri tarafından bağışlanma ve altlarından ırmaklar akan, içinde ebedî kalacakları cennetlerdir. Böyle amel edenlerin mükâfatı ne güzeldir!' (Ali-İmran/136)
