Çevrimdışı
SORU :
عن ابن عمر أن رسول الله - صلى الله عليه وسلم - نهى عن الوحدة ، أن يبيت الرجل وحده أو يسافر وحده
Abdullah b. Ömer’in (r.anhuma) rivayet ettiğine göre, Rasulullah (s.a.v.):
“Bir kimsenin tek başına gecelemesini veya tek başına yolculuğa çıkmasını yasakladı."
(Ahmed bin Hanbel, Musned, 2/91)
Nureddin el-Heysemi, ilgili rivâyetin tüm râvilerinin sika , hadisin sahih olduğunu söylemiştir.(Nureddin el-Heysemi, Mecmau’z-zevaid, Hadis no: 13208)
Tek başına yolculuğa çıkmanın yasaklanmasının sebebi ve hikmeti, 'tek başına olmanın, korkuya, düşman saldırısına, hırsızlık veya her hangi bir hastalığa mâruz kalmamak' içindir. Zira bir kimse ile birlikte bir arkadaşının olması; düşman saldırısına veya olabilecek bir hırsızlık girişimine karşı caydırıcı olabileceği gibi; aynı zamanda her hangi bir hastalığa karşı mudahalede bulunmak veya ilk yardımı sağlamak için de önemlidir. (Fethu’r- Rabbani, 5/64)
Bu durum kadın-erkek ayırımı olmadan herkesi içine almaktadır.
Hadiste geçen yasaklama, haram anlamında değildir. Peygamber Efendimiz, buna ne kadar önem verdiğini göstermek ve insanları başlarına gelebilecek kötü durumlardan korumak için zaman zaman bu tür ifadeler kullanırdı.
Nitekim gece yolculuğuyla ilgili İbn Ömer (r.anhuma)’dan gelen başka bir rivâyete göre Rasulullah (s.a.v.) şöyle buyurmuştur:
“Eğer insanlar, yalnız başına yolculuk yapmakta ne sakıncalar olduğunu benim kadar bilselerdi, hiç bir binek sahibi (yolcu) gece yolculuğuna yalnız çıkmazdı.”
(Buhârî, Cihâd 135; Ebû Dâvûd, Cihâd: bab 79, Hadis no: 2607)
Amr b. Şuayb (r.anhahimehullah)’ın babasından ve dedesinden rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) şöyle buyurdu:
“Bir yolculuğa bir şeytan arkadaş olur, İki yolcuya iki şeytan arkadaş olur, üç yolcu ise kervan sayılır.”
(Ebû Dâvûd, Cihâd: bab 79, hadis no: 2607; Muvatta, istizan, 35; Ahmed b. Hanbel, Musned, II, 186-214; Tirmizi, cihâd, 4)
Tirmizî: İbn Ömer hadisi hasen sahih olub ancak bu şekliyle Âsım’ın rivâyetiyle bilmekteyiz. Âsım; Muhammed b. Zeyd b. Abdullah b. Ömer’in oğludur. Muhammed diyor ki: Bu kimse güvenilir ve doğru bir kimsedir. Âsım b. Ömer el Umerî ise zayıftır, hadis olarak ondan bir şey rivâyet etmem. Abdullah b. Amr hadisi hasendir.
Tek başına yolculuğa çıkmak özellikle gece yolculuğu yapmak dün olduğu kadar bugün de dinî-dünyevî, sosyal ve psikolojik birtakım sakıncalar taşımaktadır. Bu sakıncalardan insanların bildikleri, tecrübe ettikleri vardır, bilmedikleri de vardır. Bu ve benzeri hikmetlerden dolayı, Rasûl-u Ekram (a.s.), “Benim bildiğim sakıncaları insanlar bilmiş olsalardı” buyurmak suretiyle kendisinin bildiği ve fakat insanların idrak edemedikleri birtakım sakıncaların bulunduğuna işaret etmiştir.
Rasûlullah’ın bu ikazı ve yolculukta bir yol arkadaşına sahib olma tavsiyesinin elbette istisnaları. Bilhassa harb zamanında istihbarat ve keşif görevi verilen kimsenin yalnız başına o göreve gitmesinde bir sakınca yoktur. Çünkü görevin zaten kendisi tehlikeli ve yalnız başına yapılabilecek bir iştir.
Yalnız başına yolculuk yapan kimseler yolda vefat edecek olsa yanında kendisini yıkayıb, kefenleyecek ve defnedecek bir kimse bulunmayacağı gibi vasiyyetini bildirecek ve yanındaki malını ailesine iletib, kendisinin vefat haberini onlara verecek bir kimse de bulunmaz. Bu da şeytanı memnun eder. İki kişinin yolculuğu da buna benzer. Çünkü bunlardan biri ölse diğeri çok zahmet çeker. Ancak üç kişi bir arada yolculuğa çıktıkları zaman bunlar bir cemaat oluştururlar. Bunlar her bakımdan birbirlerine yardımcı olabilirler. Bu sebeble yolculuğa çıkarken sünnet olan, üçten az kişiyle yola çıkmamaktır. Ayrıca mu'minlerin bir işe koyulduklarında, yada hayatlarının bir çok noktasında birleşmeleri ve cemaat olarak hareket etmelerinin gereğine işaret etmektedir. Birleşmenin şeytana karşı oluşu önemli bir olaydır. Dolayısıyla kufre karşı birlik içinde hareket etmenin önemi de ayrıca ortaya çıkıyor.
Tıybi : 'İfâde tarzının zahiren uygun olanı, gece kaydının olmayışı idi. Fakat gece yolculuğu tehlikeleri daha çok olduğu için bu kayıt konulmuştur' der.
El - Hâfız'ın beyânına göre İbnu'l-Munir: Savaş yararına gece yolculuğu normal yolculuktan farklı olub, özellik taşır. Bu hadis normal yolculuk hakkındadır. Peygamber (Aleyhi's-salâtuve's-selâm)Hendek savaşında Zubeyr (Radıyallâhu anh)'ı yalnız başına geceleyin câsûs olarak Benî Kurayza tarafına göndermesine dâir Câbir (Radıyallâhu anh)'ın hadisi zarurat hâlinde ve ancak bir kişinin gitmesinde yarar görülen durumlarda bir kişinin yalnız başına gece yolculuğu etmesinin câizliğine delâlet eder. Meselâ savaşta gözcü veya casus göndermek gibi. Yalnız başına gece yolculuğu etmenin yasaklığı ise bu gibi durumların dışında kalan hallere mahsustur. Şöyle de olabilir: Yalnız başına yolculuk etmenin câizliği yolculuğa ihtiyaç bulunub yolculuk etmenin emniyeti hâline mahsustur. Yasaklık hükmü ise zaruratin bulunmadığı ve yolculuğun tehlikeli olduğu duruma mahsustur, demiştir.
Hadis hakkında genel olarak anlaşılması gereken şunlardır:
Özellikle geceleyin yalnız olarak yolculuğa çıkmak, evde tek kalmak doğru değildir. Tek başına yolculuğun veya evde kalmanın çeşitli açılardan pek çok sakıncası olabilir. Bu sebeble Rasûlullah (s.a.v.), ummetini her konuda uyarmış ve onlara en uygun olan tavır ve davranışları tavsiye etmiştir.
Silinen Konu Eklendi
İlgili Konu:
Kadın, Yanında 10 Yaşında Çocukla Uzun Yolculuğa Çıkması Câiz mi?
https://www.islam-tr.org/konu/...cocukla-uzun-yolculuga-cikmasi-caiz-mi.36289/
Âleykumu's selam we rahmetullahi we berakatuh;
عن ابن عمر أن رسول الله - صلى الله عليه وسلم - نهى عن الوحدة ، أن يبيت الرجل وحده أو يسافر وحده
Abdullah b. Ömer’in (r.anhuma) rivayet ettiğine göre, Rasulullah (s.a.v.):
“Bir kimsenin tek başına gecelemesini veya tek başına yolculuğa çıkmasını yasakladı."
(Ahmed bin Hanbel, Musned, 2/91)
Nureddin el-Heysemi, ilgili rivâyetin tüm râvilerinin sika , hadisin sahih olduğunu söylemiştir.(Nureddin el-Heysemi, Mecmau’z-zevaid, Hadis no: 13208)
Tek başına yolculuğa çıkmanın yasaklanmasının sebebi ve hikmeti, 'tek başına olmanın, korkuya, düşman saldırısına, hırsızlık veya her hangi bir hastalığa mâruz kalmamak' içindir. Zira bir kimse ile birlikte bir arkadaşının olması; düşman saldırısına veya olabilecek bir hırsızlık girişimine karşı caydırıcı olabileceği gibi; aynı zamanda her hangi bir hastalığa karşı mudahalede bulunmak veya ilk yardımı sağlamak için de önemlidir. (Fethu’r- Rabbani, 5/64)
Bu durum kadın-erkek ayırımı olmadan herkesi içine almaktadır.
Hadiste geçen yasaklama, haram anlamında değildir. Peygamber Efendimiz, buna ne kadar önem verdiğini göstermek ve insanları başlarına gelebilecek kötü durumlardan korumak için zaman zaman bu tür ifadeler kullanırdı.
Nitekim gece yolculuğuyla ilgili İbn Ömer (r.anhuma)’dan gelen başka bir rivâyete göre Rasulullah (s.a.v.) şöyle buyurmuştur:
“Eğer insanlar, yalnız başına yolculuk yapmakta ne sakıncalar olduğunu benim kadar bilselerdi, hiç bir binek sahibi (yolcu) gece yolculuğuna yalnız çıkmazdı.”
(Buhârî, Cihâd 135; Ebû Dâvûd, Cihâd: bab 79, Hadis no: 2607)
Amr b. Şuayb (r.anhahimehullah)’ın babasından ve dedesinden rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) şöyle buyurdu:
“Bir yolculuğa bir şeytan arkadaş olur, İki yolcuya iki şeytan arkadaş olur, üç yolcu ise kervan sayılır.”
(Ebû Dâvûd, Cihâd: bab 79, hadis no: 2607; Muvatta, istizan, 35; Ahmed b. Hanbel, Musned, II, 186-214; Tirmizi, cihâd, 4)
Tirmizî: İbn Ömer hadisi hasen sahih olub ancak bu şekliyle Âsım’ın rivâyetiyle bilmekteyiz. Âsım; Muhammed b. Zeyd b. Abdullah b. Ömer’in oğludur. Muhammed diyor ki: Bu kimse güvenilir ve doğru bir kimsedir. Âsım b. Ömer el Umerî ise zayıftır, hadis olarak ondan bir şey rivâyet etmem. Abdullah b. Amr hadisi hasendir.
Tek başına yolculuğa çıkmak özellikle gece yolculuğu yapmak dün olduğu kadar bugün de dinî-dünyevî, sosyal ve psikolojik birtakım sakıncalar taşımaktadır. Bu sakıncalardan insanların bildikleri, tecrübe ettikleri vardır, bilmedikleri de vardır. Bu ve benzeri hikmetlerden dolayı, Rasûl-u Ekram (a.s.), “Benim bildiğim sakıncaları insanlar bilmiş olsalardı” buyurmak suretiyle kendisinin bildiği ve fakat insanların idrak edemedikleri birtakım sakıncaların bulunduğuna işaret etmiştir.
Rasûlullah’ın bu ikazı ve yolculukta bir yol arkadaşına sahib olma tavsiyesinin elbette istisnaları. Bilhassa harb zamanında istihbarat ve keşif görevi verilen kimsenin yalnız başına o göreve gitmesinde bir sakınca yoktur. Çünkü görevin zaten kendisi tehlikeli ve yalnız başına yapılabilecek bir iştir.
Yalnız başına yolculuk yapan kimseler yolda vefat edecek olsa yanında kendisini yıkayıb, kefenleyecek ve defnedecek bir kimse bulunmayacağı gibi vasiyyetini bildirecek ve yanındaki malını ailesine iletib, kendisinin vefat haberini onlara verecek bir kimse de bulunmaz. Bu da şeytanı memnun eder. İki kişinin yolculuğu da buna benzer. Çünkü bunlardan biri ölse diğeri çok zahmet çeker. Ancak üç kişi bir arada yolculuğa çıktıkları zaman bunlar bir cemaat oluştururlar. Bunlar her bakımdan birbirlerine yardımcı olabilirler. Bu sebeble yolculuğa çıkarken sünnet olan, üçten az kişiyle yola çıkmamaktır. Ayrıca mu'minlerin bir işe koyulduklarında, yada hayatlarının bir çok noktasında birleşmeleri ve cemaat olarak hareket etmelerinin gereğine işaret etmektedir. Birleşmenin şeytana karşı oluşu önemli bir olaydır. Dolayısıyla kufre karşı birlik içinde hareket etmenin önemi de ayrıca ortaya çıkıyor.
Tıybi : 'İfâde tarzının zahiren uygun olanı, gece kaydının olmayışı idi. Fakat gece yolculuğu tehlikeleri daha çok olduğu için bu kayıt konulmuştur' der.
El - Hâfız'ın beyânına göre İbnu'l-Munir: Savaş yararına gece yolculuğu normal yolculuktan farklı olub, özellik taşır. Bu hadis normal yolculuk hakkındadır. Peygamber (Aleyhi's-salâtuve's-selâm)Hendek savaşında Zubeyr (Radıyallâhu anh)'ı yalnız başına geceleyin câsûs olarak Benî Kurayza tarafına göndermesine dâir Câbir (Radıyallâhu anh)'ın hadisi zarurat hâlinde ve ancak bir kişinin gitmesinde yarar görülen durumlarda bir kişinin yalnız başına gece yolculuğu etmesinin câizliğine delâlet eder. Meselâ savaşta gözcü veya casus göndermek gibi. Yalnız başına gece yolculuğu etmenin yasaklığı ise bu gibi durumların dışında kalan hallere mahsustur. Şöyle de olabilir: Yalnız başına yolculuk etmenin câizliği yolculuğa ihtiyaç bulunub yolculuk etmenin emniyeti hâline mahsustur. Yasaklık hükmü ise zaruratin bulunmadığı ve yolculuğun tehlikeli olduğu duruma mahsustur, demiştir.
Hadis hakkında genel olarak anlaşılması gereken şunlardır:
Özellikle geceleyin yalnız olarak yolculuğa çıkmak, evde tek kalmak doğru değildir. Tek başına yolculuğun veya evde kalmanın çeşitli açılardan pek çok sakıncası olabilir. Bu sebeble Rasûlullah (s.a.v.), ummetini her konuda uyarmış ve onlara en uygun olan tavır ve davranışları tavsiye etmiştir.
Silinen Konu Eklendi
İlgili Konu:
Kadın, Yanında 10 Yaşında Çocukla Uzun Yolculuğa Çıkması Câiz mi?
https://www.islam-tr.org/konu/...cocukla-uzun-yolculuga-cikmasi-caiz-mi.36289/
