Muttefekun Aleyh Hadisler

Müttefekun Aleyh Hadisler
Müttefekun aleyh anlam olarak, üzerinde
ittifak edilen herhangi bir konu, söz veya
mesele, demektir. Bu terimin, İslâmî ilimler
sahasında değişik anlamlarda kullanıldiğı
görülür Sahabe tarafından müttefekun aleyh olan hususlar, bütün sahabenin ittifak ettiği ve hiç birinin muhalefet etmediği
hususlardır. Fıkıh sahasındaki müttefekun
aleyh ise, imam ve müctehidlerin İttifak
ettikleri hükümlerdir. Bu hükümlerle ilgili
ittifaka ayrıca "İcma"da denilmektedir.
Abdestin namaz için şart oluşu, günde beş
vakit namazın farz olarak kılınışı, sahabe ve
fukahanın ittifakı için örnek olarak
gösterilebilir. Aynca bir mezhep
bünyesindeki müctehitlerce müttefekun
aleyh olan hususlar da vardır. Hanefi
mezhebinde İmam Ebu Hanife, Ebu Yusuf ve Muhammed'in ittifak ettiği hususlar gibi.
Hadiste müttefekun aleyh: Bir hadisin
sıhhati üzerinde hadis imamlarının birleştiği
ve hepsinin o hadis için sahih olduğu
kanaatına vardıkları hadislerdir. Hadis
imamları böyle hadisler için genellikle 'bu hadisin sıhhati müttefekun aleyhtir ifadesini kullanırlar.
Bu arada İbni Mende'nin, (v. 395) kitabında
rivayet ettiği hadisleri şahitleriyle takviye
ederken "...Bu hadis, sıhhati üzerinde
birleşilen bir hadistir...bu isnadların tümü
makbuldür, Muhammed b. İsmail { Müslim b. Haccâc ile diğer hadisciler
cemaati rivayet etmiştir diye belirterek
dördüncü asrın sonlarında görülmeye
başlayan, beşinci asrın başlarında Hâkim
Neysâbûrî (v. 405) ile gelişen, altıncı ve
bundan sonraki asırlarda sıklıkla rastlanan
ve artık bir anlama odaklasan diğer bir
kullanım ise Buhârî ve Müslim'in bir konuda, aynı sahabiye dayanarak rivayet ettiği hadislerdir.
Bu son tarif artık günümüze kadar bu
şekilde kullanılmakta olup kitabımızın ismini verdiğimiz "Mütefekun Aleyh Hadisler" terimi bu anlamı içermektedir.

İmâm Nevevî: "Bilesin ki âlimler Kur'ân-ı
Kerim'den sonra kitapların en sahihinin
Sahihi Buhârî ve Sahihi Müslim olduğunda
ittifak etmiştir." demektedir.[10] îmâm
Nevevîye göre sahih hadislerin derecesi yedi kısımdır. Kendisi şöyle demektedir: "Sahih
hadisler yedi kısımdır. Bunlann en üstünü
Buhârî ve Müslim'in ittifak ettikleridir,
bundan sonra yalnız Buhârî'nin rivayet ettiği, bundan sonra yalnız Müslim'in rivayet ettiği, bundan sonra kitaplarında bulunmamakla
birlikte Buhârî ve Müslim'in şartlanna uyan
sahih hadisler, bundan sonra kitabında
bulunmamakla birlikte Buhârînin şartlarına
uyan sahih hadisler, bundan sonra kitabında bulunmamakla birlikte Müslim'in şartlanna
uyan sahih hadisler, bundan sonra da Buhârî ve Müslim'in şartlanna uymadığı halde diğer hadis imamlarının sahih kabul ettikleri hadislerdir. Cemalüddin Kasimî, 'Sahih Hadislerin Kısımları' başlığı altında
Nevevî'nin bu sözünü getirir.