İslami Forum, Dini Forum, islami site, islami sohbet, radyo, islami bilgiler
İslam-tr.org'a hoş geldiniz! Hemen üye olun ve kendi konularınızı, düşüncelerinizi paylaşarak bu platforma katılın. Oturum açtıktan sonra, İslam dini, tarih ve güncel konularla ilgili paylaşımlarda bulunabilirsiniz.
Çözüldü Abdestten Önce Misvaklanınca, Sünnet Yerine Getirilmis Olur mu?
- Konbuyu başlatan ozan27k
- Başlangıç tarihi
Çevrimiçi
Aleykum selam we rahmetullah;
Abdestten önce (çeşitli zaman ve niyetle) misvak kullanmak ayrı bir sunnet; abdest esnasında ağza su verirken misvak kullanmak ayrı bir sünnettir. Özellikle abdest esnasında misvak kullanmak sünnettir.
Misvak Nedir? Hükmü Nedir?
Misvak, fıtratın sünnetlerinden (yani sünnetten veya dinden)dir. Çünkü misvak, kullanmakla hem ağız temizlenir hem de kullanan kişiden Allah'ın radı olmasına sebeb olur.
Peygamber (a.s.): "Misvak ağzın temizliği, Rabb'ın de radılığıdır. " buyurmuştur.
(Bu hadisi Aişe r.anha'dan imam Ahmed ve Neseî rivayet etmiştir. Buharî ta'likan zikretmiştir. îbni Hibbân ise mevsûl olarak rivayet etmiştir. Şevkâni, Neylu'l-Evtâr, I, 102.
(Tâlîk, hadisi muallak olarak rivayet etmek demektir. Muallak hadis ise senedinin başından bir veya birbirini takib etmek üzere daha fazla ravisi hazf ve en son hazfedilen ravinin şeyhine nisbet edilmiş hadislere muallak denilmiştir. Bazıları bütün isnadı hazfedilerek "Kale Rasulullah" denilmek suretiyle nakledilen hadisleri de muallak saymışlardır. Prof. Dr. Talat Koçyiğit, Hadis Istılahları, 236, Ankara, 1980 (Mut)
Bu hadis misvağın belirli bir vakte ve duruma tahsisinin söz konusu olmadığının delilidir. Buna göre her vakitte misvak kullanmak muekked sünnetlerdendir. Hiç bir hâlde vacib değildir.
Çünkü Peygamber (a.s.): "Şayet ummetime zorluk vermeyecek olsaydı, her namaz öncesinde misvak kullanmalarım emrederdim.." diye buyurmuştur.
İmam Ahmed'in bir rivayeti ise: "Her bir abdestle birlikte misvak kullanmalarını emrederdim."
(Kutub-i Sitte muellifleri ile birlikte imam Ahmed b. Hanbel rivayet etmiştir. Ayrıca Mâlik, Şafiî, Beyhâkî, ve Hâkim rivayet etmiştir. Onun bir benzeri Cabir ve Zeyd b. Hâlid'den de rivayet edilmektedir. İbni Mende' "Sıhhati üzerinde icmâ' edilmiştir" demiştir. Ayrıca Malik ve Şafiî de merfû' olarak rivayet etmişlerdir. Şevkâni, Neylu'l-Evtâr, I, 104) şeklindedir.
Buharî'nin ise kesinlik ifade eden bir sîğa ta'liki bulunmaktadır. Onun : "Her abdest alışlarında misvak kullanmalarını emrederdim." şeklindeki ta'likleri de sahihtir. Fakihlerin kimisi şöyle demiştir: Misvak kullanmanın muekked bir sünnet olduğunda ulema ittifak etmişlerdir. Çünkü Rasulullah (a.s.) bunu kullanmayı teşvik etmiş, kendisi de sürekli kullanmıştır.
Aişe (r.anha.)'den rivâyeten:
Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem, "Misvak ağzı temizlemek, Rabbin rıdasını kazanmak içindir." buyurmuştur.
(Sahih bir İsnadla Ahmed, Ebu Hurayra'dan rivayet etmiştir. Şevkâni, Neylu'l-Evtar, I, 210 ; Nasâî ve Tirmizî rivayet etmiştir.)
Misvak bütün vakitlerde mustehab olmakla beraber bilhassa 5 yerde daha çok mustehabdır.
a) Abdest esnasında,
b) Namaz aralarında,
c) Kur'an okunacağı zaman,
d) Uykudan uyanınca,
e) Ağızın kokusu değiştiği zaman.
Oruçlunun gündüzün evvelinde veya sonunda misvak kullanması uygundur.
Amr bin Rebîa (r.anh)'dan rivayet edildiğine göre; O "Rasûlullah'ı oruçlu olduğu halde, misvak kullanırken sayılamayacak kadar çok gördüm" demiştir.
(Hadîsi Ahmed, Ebu Dâvûd ve Tirmizî rivayet etmiştir.)
Misvak kullanıldığında sünnet olan temizlik gayesiyle önce onu yıkamaktır.
Aişe (r.anh)'den rivayet edilen hadise göre; o "Rasûlullah misvak kullanacağı zaman yıkamam için bana verir. Ben de ilk defa misvağı kullanır, sonra yıkayarak Rasûlullah'a verirdim." demiştir.
(Hadîsi Ebû Dâvûd, Beyhakî rivayet etmiştir)
Dişleri olmayan kimsenin, parmaklarıyla dişlerin üzerlerini temizlemesi sünnettir.
Hanefi ve Maliki'lere Göre: Misvak olmadığı takdirde parmak ile de misvaklanılabilir.
Ali (r.anh.) şöyle demiştir: "Ağzı temizlemek şehadet parmağıyla olur. Baş parmak ise misvaktır."
Beyhakî ve başkaları ise Enes'ten merfû olarak şunu rivayet etmektedirler:
"Parmaklar misvağın yerini tutar. "
(Bu hadis hakkında hadis âlimleri tenkidlerde bulunmuştur. Aynı zamanda ibni Adiyy ve Dârakutnî de rivayet etmişlerdir. Şevkâni, Neylu'l-Evtâr, I, 106; Zeylâi, Nasbu'r-Râye, I, 10)
Aişe (r.anha)'den rivayet edildiğine göre; o şöyle demiştir:
"Ya Rasûlallah dişleri olmayan misvak kullanacak mı?" diye sordum.
Rasûlullah, "Evet" buyurdu.
"Nasıl yapacak?" dedim.
"Parmağını ağzına sokarak," buyurdu.
(Hadisi Taberânî rivayet etmiştir. Hadisin senedinde zayıf bir râvî vardır. Nureddin el Heysemi, Mecmau'z-Zevâid, II, 100.
imam Ahmed, Ali'den şunu rivayet etmektedir:
"Ali bir testi su getirilmesini istemiş yüzünü ve ellerini üçer defa yıkadıktan sonra üç defa mazmaza yapmış ve parmaklarından birisini ağzına sokmuştur..."
(Burada parmak ile ağzı ovalamanın, misvağın yerine geçeceğine delâlet vardır. Şevkâni, Neylu'l-Evtâr, I, 106)
Malikîlere göre : Mazmazadan önce misvak kullanmak abdestin faziletlerindendir.
Çünkü Peygamber (a.s.) şöyle buyurmuştur: "Şayet ummetime zorluk vermeyecek olsaydı, her abdest alışlarında misvak kullanmalarını emrederdim."
(Buhârî, Cumua 8, savm 27; Musned, I / 80, 120, 211, II / 250, 258)
Bu hadisi Buharî ta'liken rivayet etmiştir, imam Neseî ve Sahih'inde lbn Huzeyme de rivayet ettiği gibi, Hâkim, Ebu Hurayra'den gelen rivayetin de sahih olduğunu söylemiştir. Taberanî, Evsat'ında Ali b. Ebu Tâlib'den hasen bir isnad ile rivayet etmiştir. Şu kadar var ki abdest alırken mazmaza esnasında misvak kullanmayı unutacak olursa namazdan önce misvak kullanması mendub olur.)
Şafiî ve Hanbelîlere göre : Her namaz esnasında misvak kullanmak mustehab bir sünnettir. Çünkü cemaatin rivayet ettiği şekilde az önce geçen Ebu Hurayra'nin hadisi, buna delil teşkil etmektedir.
"Eğer ummetime zorluk vermeyecek olsaydı, her namaz esnasında onlara misvak kullanmalarını emrederdim."
Abdest alınırken aynı şekilde elleri yıkadıktan ve mazmazadan önce de misvak kullanmak sünnettir. Uyku, yemek, açlık, uzun süre susmak veya çokça konuşmak gibi sebebler dolayısıyla ağızda veya dişlerde değişiklik olması hâlinde de misvak kullanmak sünnet olur. Çünkü Huzeyfe (r.anh)'nin hadisi şu şekildedir:
"Rasulullah (a.s.) geceleyin uyandığında ağzını misvaklar idi."
(Tirmizî mustesna diğer Kutub-i Sitte muellifleri ve Îbni Hanbel, Huzeyfe'den rivayet etmişlerdir. Buharî ve Muslim'in lafızları şu şeklidedir: "Peygamber (a.s.) uykudan kalkığı zaman ağzını misvakla ovalardı." Şevkâni, Neylu'l-Evtâr, I, 105)
Misvakla ovardı, demektir. Değişme özelliğinde ortak olmaları sebebiyle diğer hâller de uykuya kıyas edilmiştir.
Namaz sebebiyle ve ağzın değişmesi, dişlerin sararması gibi sebeblerle misvak kullanmak gerektiği gibi, aynı şekilde Kur'an okumak, şer'î sözler ve serî ilimler öğrenmek, yüce Allah'ın zikri için, yatmadan önce, uyandıktan sonra, evine girince, ölüm döşeğinde (Ruhun cesedden kolayca ayrılmasını sağladığı da söylenmektedir. Rivayette: "Misvak, ölüm mustesna her türlü derde şifadır" diye varid olmuştur. eş-Şerhıı's-Sağir, I, 126) \ seher vaktinde, yemek için, vitirden sonra, oruçlu için öğleden önce (Fethu'l-Kadîr, I, 15 vd.; el-Lubâb, I, 14; eş-Şerhu's-Sağır, I, 124-126; el-Mecmû', I, 329-342; eş Şerhu'l-Kebîr, I, 102 vd.; Muğni'l-Muhtâc, I, 55 vd.; el-Muhezzeb, I, 13; el-Muğnî, I, 95-97; Keşşafu'l-Kınâ' 1,78-81) misvak kullanmak gerekir.
Şafıîler şunu de eklemişlerdir: Misvaktan önce, sonra ve ayrıca yiyeceklerin etkisi dolayısıyla dişler arasında kalan yemek kırıntılarını çıkartmak da sünnettir.
Bunun delillerine gelince:
Buharî ve Tirmizî mustesna Kutub-i Sitte râvilerinin Aişe (r.anha)'dan yaptıkları şu rivayettir:
"Peygamber (a.s.) evine girdiğinde misvak kullanmakla işe başlardı."
İbni Mace, Ebu Umame'den şunu rivayet etmektedir:
"Ben misvak kullanırdım. O kadar ki ağzımın ön taraflarının aşınacağından korktum." ("ön dişlerimin incelmesinden korktum," demektir.)
Aişe (r.anha)'den rivayete göre: "Rasulullah (a.s.) gece veya gündüz olsun, uyuyup uyandı mı, abdest almadan önce mutlaka misvak kullanırdı."
(Ahmed ve Ebu Dâvud rivayet etmiştir.)
Bir diğer sebebi ise uyku, yemek ve buna benzer şeyler ağzın kokusunu değiştirir. Misvak ise ağız kokusunu gidermek ve ona hoş bir koku vermek için meşru kılınmıştır.
Şafiî ve Hanbelîlere göre zevalden sonra, yani öğle namazından itibaren güneşin batışına kadar olan süre içerisinde oruçlunun misvak kullanması mekruhtur.
Çünkü Buharî ve Muslim'de şöyle denilmektedir: "Oruç tutan kimsenin ağzının kokusunun değişmesi (Hadis-i şerifte sözü gecen "hulûf' ağız kokusunun değişmesi, demektir. Bu değişme ise zevalden sonradır. Çünkü şu rivayet bize ulaşmış bulunmaktadır: "Ummetime ramadan ayında beş şey verilmiştir." Daha sonra şöyle buyurdu:
"İkincisine gelince; onlar akşamı ettiklerinde ağız kokularının değişmesi, Allah katında misk kokusundan daha hoştur." Hadis-i şerifte geçen "akşamı etmek" (mesâl) zevalden sonraki vakit demektir.) Allah katında misk kokusundan daha hoştur." Cenab-i Allah'ın hoşuna gitmesi, ağız kokusunun olduğu gibi bırakılmasının tâleb edildiğine delâlettir. Bu bakımdan onun izalesi mekruh kılınmıştır. Güneşin batmasıyla bu kerahet ortadan kalkar; çünkü o bu andan itibaren oruçlu değildir. Bunun zevalden sonrasıyla tahsis edilmesinin sebebiyse oruç dolayısıyla ağız kokusunun değişmesinin o vakitten sonra ortaya çıkmasıdır.
Malikî ve Hanefîlere göre: Oruç tutan kimsenin misvak kullanması mutlak olarak mekruh değildir. Çünkü misvak kullanmanın mustehab olduğuna delil teşkil eden az önce görmüş olduğumuz hadislerin ifadeleri umumîdir. Peygamber (a.s.); "Oruç tutan kimse için en hayırlı hasletlerden birisi de misvak kullanmaktır' (İbni Mâce, Aişe (r.anha)'den rivayet elmişlerdi.) diye buyurmuştur.
Diğer taraftan Rabia b. Âmir şöyle demektedir: "Rasulullah (a.s.)'ı oruçlu olduğu hâlde misvak kullandığını sayamayacağım kadar çok defa görmüşümdür."
(Ahmed ve Tirmizî rivayet elmiş, Tirmizî: "Bu hasen bir hadîstir" demiştir. Ayrıca diğer Sünen sahibleri ve İbni Huzeyme'nin de rivayet etliği gibi, Buharı'de bu hadisi ta'lik etmiştir. Şevkâni, Neylu'l-Evtâr, 1, 107)
Şevkânî şöyle diyor: Doğrusu oruçlu olan kimsenin, günün başlangıcında da sonunda da misvak kullanmasının mustehab olduğudur ve imamların çoğunluğunun (cumhurun) görüşü de budur.
Abdestten önce (çeşitli zaman ve niyetle) misvak kullanmak ayrı bir sunnet; abdest esnasında ağza su verirken misvak kullanmak ayrı bir sünnettir. Özellikle abdest esnasında misvak kullanmak sünnettir.
Misvak Nedir? Hükmü Nedir?
Misvak, fıtratın sünnetlerinden (yani sünnetten veya dinden)dir. Çünkü misvak, kullanmakla hem ağız temizlenir hem de kullanan kişiden Allah'ın radı olmasına sebeb olur.
Peygamber (a.s.): "Misvak ağzın temizliği, Rabb'ın de radılığıdır. " buyurmuştur.
(Bu hadisi Aişe r.anha'dan imam Ahmed ve Neseî rivayet etmiştir. Buharî ta'likan zikretmiştir. îbni Hibbân ise mevsûl olarak rivayet etmiştir. Şevkâni, Neylu'l-Evtâr, I, 102.
(Tâlîk, hadisi muallak olarak rivayet etmek demektir. Muallak hadis ise senedinin başından bir veya birbirini takib etmek üzere daha fazla ravisi hazf ve en son hazfedilen ravinin şeyhine nisbet edilmiş hadislere muallak denilmiştir. Bazıları bütün isnadı hazfedilerek "Kale Rasulullah" denilmek suretiyle nakledilen hadisleri de muallak saymışlardır. Prof. Dr. Talat Koçyiğit, Hadis Istılahları, 236, Ankara, 1980 (Mut)
Bu hadis misvağın belirli bir vakte ve duruma tahsisinin söz konusu olmadığının delilidir. Buna göre her vakitte misvak kullanmak muekked sünnetlerdendir. Hiç bir hâlde vacib değildir.
Çünkü Peygamber (a.s.): "Şayet ummetime zorluk vermeyecek olsaydı, her namaz öncesinde misvak kullanmalarım emrederdim.." diye buyurmuştur.
İmam Ahmed'in bir rivayeti ise: "Her bir abdestle birlikte misvak kullanmalarını emrederdim."
(Kutub-i Sitte muellifleri ile birlikte imam Ahmed b. Hanbel rivayet etmiştir. Ayrıca Mâlik, Şafiî, Beyhâkî, ve Hâkim rivayet etmiştir. Onun bir benzeri Cabir ve Zeyd b. Hâlid'den de rivayet edilmektedir. İbni Mende' "Sıhhati üzerinde icmâ' edilmiştir" demiştir. Ayrıca Malik ve Şafiî de merfû' olarak rivayet etmişlerdir. Şevkâni, Neylu'l-Evtâr, I, 104) şeklindedir.
Buharî'nin ise kesinlik ifade eden bir sîğa ta'liki bulunmaktadır. Onun : "Her abdest alışlarında misvak kullanmalarını emrederdim." şeklindeki ta'likleri de sahihtir. Fakihlerin kimisi şöyle demiştir: Misvak kullanmanın muekked bir sünnet olduğunda ulema ittifak etmişlerdir. Çünkü Rasulullah (a.s.) bunu kullanmayı teşvik etmiş, kendisi de sürekli kullanmıştır.
Aişe (r.anha.)'den rivâyeten:
Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem, "Misvak ağzı temizlemek, Rabbin rıdasını kazanmak içindir." buyurmuştur.
(Sahih bir İsnadla Ahmed, Ebu Hurayra'dan rivayet etmiştir. Şevkâni, Neylu'l-Evtar, I, 210 ; Nasâî ve Tirmizî rivayet etmiştir.)
Misvak bütün vakitlerde mustehab olmakla beraber bilhassa 5 yerde daha çok mustehabdır.
a) Abdest esnasında,
b) Namaz aralarında,
c) Kur'an okunacağı zaman,
d) Uykudan uyanınca,
e) Ağızın kokusu değiştiği zaman.
Oruçlunun gündüzün evvelinde veya sonunda misvak kullanması uygundur.
Amr bin Rebîa (r.anh)'dan rivayet edildiğine göre; O "Rasûlullah'ı oruçlu olduğu halde, misvak kullanırken sayılamayacak kadar çok gördüm" demiştir.
(Hadîsi Ahmed, Ebu Dâvûd ve Tirmizî rivayet etmiştir.)
Misvak kullanıldığında sünnet olan temizlik gayesiyle önce onu yıkamaktır.
Aişe (r.anh)'den rivayet edilen hadise göre; o "Rasûlullah misvak kullanacağı zaman yıkamam için bana verir. Ben de ilk defa misvağı kullanır, sonra yıkayarak Rasûlullah'a verirdim." demiştir.
(Hadîsi Ebû Dâvûd, Beyhakî rivayet etmiştir)
Dişleri olmayan kimsenin, parmaklarıyla dişlerin üzerlerini temizlemesi sünnettir.
Hanefi ve Maliki'lere Göre: Misvak olmadığı takdirde parmak ile de misvaklanılabilir.
Ali (r.anh.) şöyle demiştir: "Ağzı temizlemek şehadet parmağıyla olur. Baş parmak ise misvaktır."
Beyhakî ve başkaları ise Enes'ten merfû olarak şunu rivayet etmektedirler:
"Parmaklar misvağın yerini tutar. "
(Bu hadis hakkında hadis âlimleri tenkidlerde bulunmuştur. Aynı zamanda ibni Adiyy ve Dârakutnî de rivayet etmişlerdir. Şevkâni, Neylu'l-Evtâr, I, 106; Zeylâi, Nasbu'r-Râye, I, 10)
Aişe (r.anha)'den rivayet edildiğine göre; o şöyle demiştir:
"Ya Rasûlallah dişleri olmayan misvak kullanacak mı?" diye sordum.
Rasûlullah, "Evet" buyurdu.
"Nasıl yapacak?" dedim.
"Parmağını ağzına sokarak," buyurdu.
(Hadisi Taberânî rivayet etmiştir. Hadisin senedinde zayıf bir râvî vardır. Nureddin el Heysemi, Mecmau'z-Zevâid, II, 100.
imam Ahmed, Ali'den şunu rivayet etmektedir:
"Ali bir testi su getirilmesini istemiş yüzünü ve ellerini üçer defa yıkadıktan sonra üç defa mazmaza yapmış ve parmaklarından birisini ağzına sokmuştur..."
(Burada parmak ile ağzı ovalamanın, misvağın yerine geçeceğine delâlet vardır. Şevkâni, Neylu'l-Evtâr, I, 106)
Mezheblere Göre Misvak Kullanmanın Hükmü
Hanefîlere göre : Her abdest alışta mazmaza esnasında misvak kullanmak sünnettir.
Malikîlere göre : Mazmazadan önce misvak kullanmak abdestin faziletlerindendir.
Çünkü Peygamber (a.s.) şöyle buyurmuştur: "Şayet ummetime zorluk vermeyecek olsaydı, her abdest alışlarında misvak kullanmalarını emrederdim."
(Buhârî, Cumua 8, savm 27; Musned, I / 80, 120, 211, II / 250, 258)
Bu hadisi Buharî ta'liken rivayet etmiştir, imam Neseî ve Sahih'inde lbn Huzeyme de rivayet ettiği gibi, Hâkim, Ebu Hurayra'den gelen rivayetin de sahih olduğunu söylemiştir. Taberanî, Evsat'ında Ali b. Ebu Tâlib'den hasen bir isnad ile rivayet etmiştir. Şu kadar var ki abdest alırken mazmaza esnasında misvak kullanmayı unutacak olursa namazdan önce misvak kullanması mendub olur.)
Şafiî ve Hanbelîlere göre : Her namaz esnasında misvak kullanmak mustehab bir sünnettir. Çünkü cemaatin rivayet ettiği şekilde az önce geçen Ebu Hurayra'nin hadisi, buna delil teşkil etmektedir.
"Eğer ummetime zorluk vermeyecek olsaydı, her namaz esnasında onlara misvak kullanmalarını emrederdim."
Abdest alınırken aynı şekilde elleri yıkadıktan ve mazmazadan önce de misvak kullanmak sünnettir. Uyku, yemek, açlık, uzun süre susmak veya çokça konuşmak gibi sebebler dolayısıyla ağızda veya dişlerde değişiklik olması hâlinde de misvak kullanmak sünnet olur. Çünkü Huzeyfe (r.anh)'nin hadisi şu şekildedir:
"Rasulullah (a.s.) geceleyin uyandığında ağzını misvaklar idi."
(Tirmizî mustesna diğer Kutub-i Sitte muellifleri ve Îbni Hanbel, Huzeyfe'den rivayet etmişlerdir. Buharî ve Muslim'in lafızları şu şeklidedir: "Peygamber (a.s.) uykudan kalkığı zaman ağzını misvakla ovalardı." Şevkâni, Neylu'l-Evtâr, I, 105)
Misvakla ovardı, demektir. Değişme özelliğinde ortak olmaları sebebiyle diğer hâller de uykuya kıyas edilmiştir.
Namaz sebebiyle ve ağzın değişmesi, dişlerin sararması gibi sebeblerle misvak kullanmak gerektiği gibi, aynı şekilde Kur'an okumak, şer'î sözler ve serî ilimler öğrenmek, yüce Allah'ın zikri için, yatmadan önce, uyandıktan sonra, evine girince, ölüm döşeğinde (Ruhun cesedden kolayca ayrılmasını sağladığı da söylenmektedir. Rivayette: "Misvak, ölüm mustesna her türlü derde şifadır" diye varid olmuştur. eş-Şerhıı's-Sağir, I, 126) \ seher vaktinde, yemek için, vitirden sonra, oruçlu için öğleden önce (Fethu'l-Kadîr, I, 15 vd.; el-Lubâb, I, 14; eş-Şerhu's-Sağır, I, 124-126; el-Mecmû', I, 329-342; eş Şerhu'l-Kebîr, I, 102 vd.; Muğni'l-Muhtâc, I, 55 vd.; el-Muhezzeb, I, 13; el-Muğnî, I, 95-97; Keşşafu'l-Kınâ' 1,78-81) misvak kullanmak gerekir.
Şafıîler şunu de eklemişlerdir: Misvaktan önce, sonra ve ayrıca yiyeceklerin etkisi dolayısıyla dişler arasında kalan yemek kırıntılarını çıkartmak da sünnettir.
Bunun delillerine gelince:
Buharî ve Tirmizî mustesna Kutub-i Sitte râvilerinin Aişe (r.anha)'dan yaptıkları şu rivayettir:
"Peygamber (a.s.) evine girdiğinde misvak kullanmakla işe başlardı."
İbni Mace, Ebu Umame'den şunu rivayet etmektedir:
"Ben misvak kullanırdım. O kadar ki ağzımın ön taraflarının aşınacağından korktum." ("ön dişlerimin incelmesinden korktum," demektir.)
Aişe (r.anha)'den rivayete göre: "Rasulullah (a.s.) gece veya gündüz olsun, uyuyup uyandı mı, abdest almadan önce mutlaka misvak kullanırdı."
(Ahmed ve Ebu Dâvud rivayet etmiştir.)
Bir diğer sebebi ise uyku, yemek ve buna benzer şeyler ağzın kokusunu değiştirir. Misvak ise ağız kokusunu gidermek ve ona hoş bir koku vermek için meşru kılınmıştır.
Şafiî ve Hanbelîlere göre zevalden sonra, yani öğle namazından itibaren güneşin batışına kadar olan süre içerisinde oruçlunun misvak kullanması mekruhtur.
Çünkü Buharî ve Muslim'de şöyle denilmektedir: "Oruç tutan kimsenin ağzının kokusunun değişmesi (Hadis-i şerifte sözü gecen "hulûf' ağız kokusunun değişmesi, demektir. Bu değişme ise zevalden sonradır. Çünkü şu rivayet bize ulaşmış bulunmaktadır: "Ummetime ramadan ayında beş şey verilmiştir." Daha sonra şöyle buyurdu:
"İkincisine gelince; onlar akşamı ettiklerinde ağız kokularının değişmesi, Allah katında misk kokusundan daha hoştur." Hadis-i şerifte geçen "akşamı etmek" (mesâl) zevalden sonraki vakit demektir.) Allah katında misk kokusundan daha hoştur." Cenab-i Allah'ın hoşuna gitmesi, ağız kokusunun olduğu gibi bırakılmasının tâleb edildiğine delâlettir. Bu bakımdan onun izalesi mekruh kılınmıştır. Güneşin batmasıyla bu kerahet ortadan kalkar; çünkü o bu andan itibaren oruçlu değildir. Bunun zevalden sonrasıyla tahsis edilmesinin sebebiyse oruç dolayısıyla ağız kokusunun değişmesinin o vakitten sonra ortaya çıkmasıdır.
Malikî ve Hanefîlere göre: Oruç tutan kimsenin misvak kullanması mutlak olarak mekruh değildir. Çünkü misvak kullanmanın mustehab olduğuna delil teşkil eden az önce görmüş olduğumuz hadislerin ifadeleri umumîdir. Peygamber (a.s.); "Oruç tutan kimse için en hayırlı hasletlerden birisi de misvak kullanmaktır' (İbni Mâce, Aişe (r.anha)'den rivayet elmişlerdi.) diye buyurmuştur.
Diğer taraftan Rabia b. Âmir şöyle demektedir: "Rasulullah (a.s.)'ı oruçlu olduğu hâlde misvak kullandığını sayamayacağım kadar çok defa görmüşümdür."
(Ahmed ve Tirmizî rivayet elmiş, Tirmizî: "Bu hasen bir hadîstir" demiştir. Ayrıca diğer Sünen sahibleri ve İbni Huzeyme'nin de rivayet etliği gibi, Buharı'de bu hadisi ta'lik etmiştir. Şevkâni, Neylu'l-Evtâr, 1, 107)
Şevkânî şöyle diyor: Doğrusu oruçlu olan kimsenin, günün başlangıcında da sonunda da misvak kullanmasının mustehab olduğudur ve imamların çoğunluğunun (cumhurun) görüşü de budur.
Son düzenleme:
Çevrimdışı
Cazakallahul hayr abi
Benzer konular
-
Soru Namazda Selamdan Önce mi Sonra mı Dua Edilir?
- Başlatan caca9896
- Cevaplar: 1
-
Video Abdulaziz et Tarifi: Şii Biriyle Evlenmek Câiz mi? Câiz Değilse Önceden Evlenenler Ne Yapmalı?- Başlatan Abdulmuizz Fida
- Cevaplar: 0
-
Soru İnsipre Dergisinin Önceki Yayınlarını Nasıl Bulabilirim?- Başlatan KUTEYBEMUSLİM
- Cevaplar: 1
-
Çözüldü Namazdan Önce 3 İhlas Okumak Bidat mıdır?- Başlatan SalihBeratt
- Cevaplar: 1
-
İlmi Konu Fakir Müslümanın Zengin Müslümana Önceliği Var mı?
- Başlatan Abdulmuizz Fida
- Cevaplar: 1
-
Şeyh Usame'nin 21 Yıl Önceki "Amerikalılara Mektubu"nun Etkisi | Amerika ve Diğer Halkların Uyanışı
- Başlatan أهل الحديث
- Cevaplar: 2
-
Çözüldü Peygamberimiz Önceki Peygamberler ile Tevessül Etmiş midir?- Başlatan كوكهان
- Cevaplar: 1
-
