Neler yeni
İslami Forum, Dini Forum, islami site, islami sohbet, radyo, islami bilgiler

İslam-tr.org'a hoş geldiniz! Hemen üye olun ve kendi konularınızı, düşüncelerinizi paylaşarak bu platforma katılın. Oturum açtıktan sonra, İslam dini, tarih ve güncel konularla ilgili paylaşımlarda bulunabilirsiniz.

Ayakta (Kıyamda) Sağ Elin Sol El Üzerine Konulması

K Çevrimdışı

Kumeyl

Yeni Üye
İslam-TR Üyesi
Hz. Ali'den (Radtyalahü anh):[135]

Sağ eli sol el üzerine koyarak göbek altında tutmak namazın sünnetlerindendir.[136]



Açıklama


Rivayetlerde geçen sünnettendir lafzı Rasûlullah ve sahabe tarafından sürekli yapılan ameller için kullanılmıştır. Sahabeden sonra bu lafzı kullanan âlimler olmuştur ve en çok zikreden İmam Mâlik’tir. Zira o, Medineliler'in ameline (sünnetine) önem vermekte ve delil olarak kullanmaktadır.

§Bu sünnettendir şeklinde sahabeden gelen bazı hükümler:

1- Hz. Ali (Radıyallahü anh): 'Bayram namazına yürüyerek gitmek sünnet*tendir.’[137]

'İmamın farz namazdan sonra namaz kıldığı yeri değiştirmesi, farklı yerde nafile namaz kılması sünnettendir.''[138]

'İmam sustuğunda/okuyamadığında (ayeti söyleyip) yardımcı olmak sünnettendir.'[139]

'Ramazan bayramı namazına gitmeden bir şey yemek sünnettendir.'[140]

2- Abdullah b. Mes'ûd (Radıyallahüanh): 'Teşehhüdü gizli okumak sünnettendir.'[141]

'Biriniz cenazeyi takip ederken tabutun dört tarafından da tutması sünnet*tendir.'[142]

'Ev sahibinin imam olması sünnettendir.'[143]

3- Abdullah b. Ömer (Radıyallahü anhümây. 'Namazda oturulduğunda sağ ayağı yatırıp, sol ayağı dikmek sünnettendir.'[144]

4- İbn Abbas (Radıyallahü anhümâ): 'Hac için sadece hac aylarında ihrama girmek sünnettendir.'[145]

'Cenaze namazında Fatiha okumak sünnettendir.'[146]

'Bir kişi oturduğunda terliklerini çıkarması ve yan tarafına koyması sünnettendir.'[147]

'Kişinin bir teyemmümle sadece tek farz namaz kılması sünnettendir.'[148]

5- Enes b. Mâlik (Radıyallahü anh}: 'Müezzinin sabah ezanında 'hayye ale'l-felah' dedikten sonra 'es-Salâtü hayrun mine'n-nevm' demesi sünnettendir.''[149]

'Cuma günü gusül almak sünnettendir.'"[150]

'Mescide sağ ayakla girmek ve sol ayakla çıkmak sünnettendir.'[151]

6- Ebû Berze el-Eslemî (Radıyailahu anh): "Ezanı yüksek bir yerde ve kameti mescidin içinde okumak sünnettendir.'[152]

7- Ebû Cuhayfe (Radıyallahü anhy. İlk rekattan kalkarken kişinin yere elleriyle dayanmaması sünnettendir, ancak ihtiyar olması müstesna.'[153]

§Ayrıca Rasûlullah'ın ıBu fıtrattandır/sünnettendir' lafzını kullandığı nakledilir:

Meselâ Hz. Âişe (Radiyallahu anhâ) Rasulullah’ın (Sallallahü aleyhi ve sellem) şu sözünü nakletti:

"On şey fıtrattandır/sünnettendir: Bıyıklan kısaltmak, sakatları bırakmak, misvak /diş fırçası kullanmak, su İle burun temizlenmek, tırnaklan kesmek, parmak mafsallarını yıkamak, koltuk altı kıllarını almak, kasık/etek tıraşı yapmak, su ile tuvalette temiz*lenmek." Zekeri ya, Mus'ab'in onuncuyu unuttuğunu, fakat "mazmaza /ağzı temizler olabileceğini belirtti.[154]

Ebû Eyyûb'dan (Radıyallahü anhy. Rasûlullah şöyle dedi:

"Dört şey Peygamberlerin sünnetlerindendir: Haya, güzel koku sürmek, misvak kullanmak ve nikah."[155]



498/1368- Câbir'den (Radıyallahü anh):[156]

Rasûlullah bir adamın yanına geldi, o kişi namaz kılıyordu,[157] (kıyamda) sol elini sağ elinin üzerine koymuştu. Rasûlullah onun ellerini çekti ve sağ elini sol elinin üzerine koydu.[158]



499/1369- Kubeysa b. Hülb babası (Hülb et-Tâi)den (Radtyallahu anh) nakletti:[159]

Rasûlullah bize imamlık yapardı ve sağ (eliyle) sol (elini) tutardı.

Rasûlullah iki tarafından da; sağından da solundan da dönerek ayrılırdı/kalkardı.

§Aym râviden ikinci tarikle gelen rivayet:

Rasûhıllah'ı namazda sağ elini sol eli üzerine koymuş bir hâlde gördüm, onu sağından da solundan da ayrılırken/kalkarken gördüm.

§Diğer lafızla nakilde: Hz. Peygamber'i bir kere sağından bir kere solundan ayrılırken/kalkarken gördüm, şeklinde geçti.[160]



500/1370- Sehl b. Sa'd'dan (Radiyallahu anh):[161]

İnsanlar (Rasûluilah döneminde) namaz kılarken sağ ellerini sol elleri üzerine koymakla emrolunurlardı.

§(Râvilerden) Ebu Hâzim dedi ki: Bunun ancak isnad edildiğim biliyorum. Ebû Abdurrahman (Abdullah b. Ahmed b. Hanbel açıklamak için) şöyle dedi: İsnad edilmesinden kasıt Hz. Peygamber'e merfÛ olarak isnad edilmesidir.[162]



501/1371- Gudayf b. Haris ya da Haris b. Gudayfdan (Radtyaltahü anh):[163]

Rasûlullah'ın namazda sağ elini sol eli üzerine koyduğunu gördüğümü unutmuyorum, (Bir rivayette: unutmadım.)[164]



Açıklama


Bu konuda birçok hadis bulunmaktadır ve bunlar namazda kıyam hâlinde sağ eli sol el üzerine koymanın meşru olduğunu göstermektedir. Cumhura göre sağ eli sol el üzerine koymak sünnettir. Şevkânî bu konuda 20 kadar hadisin bulunduğunu zikretti.[165] Mezheplerin bazı farklı görüşleri:

1- Hanefîlere göre sağ el sol el üzerine konulur ve göbek altında tutulur.[166]

2- İmam Mâlik farz namazda değil de nafile namazlarda kıyam uzun olduğu için ellerin bağlanması uygundur, dedi.[167]

3- Şafıîlerde sağ el sol elin üzerine, dirseğe kadar olan kolun bir kısmı üzerine konulması ve göbek üstünde tutulması müstehabdır.[168]

4- Hanbelîlere göre sağ el sol el üzerine konulup göbek altında tutulur. İmam Ahmed b. Hanbel'den gelen ikinci rivayette elleri göğüs altında tutmak efdaldir. Gelen üçüncü rivayette de ikisi arasında muhayyerdir.[169]


[135] Sened:

Hasen: Müsned, 1/110, H.no:875; Ebû Dâvûd, Salât, 118, H.no:756; Abdurrahman b. İshak Ebû Şeybe el-Vâsıtî zayıftır. îbn Sa'd, Ebû Dâvûd ve Nesâî bu zatı zayıf sayarlar. Buhârî de Ahmed b. Hanbel'in bu râvi hakkında: "münkeru'l-hadis" dediğini nakleder. Bk. ed-Duafâ, s.21. Ziyâd b. Zeyd es-Süvâî ise mechuİ biridir. Abdurrahman b. İshak hakkında geniş bilgi için bk. 271/1141. hadisin tahrici. Hadis şâhidleri ile hasen li ğayrihî seviyesine yükselir.

Hadisin şâhidleri:

a-İbn Mes'ûd'dan (Radıyallahü anh) şahidi:

Bk. Ebû Dâvûd, Salât, 118, H.no:755; Nesâî, İftitah, 10, H.no:886; /6n Mâce, İkâme, 3,H.no:811.

b-Câbir'den (Radıyallahü anh) şahidi için bk. 498/1368. hadis.

c-Hülb et-Târden (Radıyallahü anh) şahidi için bk. 499/1369. hadis.

d-Sehl b. Sa'd'dan (Radıyallahü anh) şahidi için bk. 500/1370. hadis.

e-Gudayf b. Hâris'ten (Radıyallahü anh) şahidi için bk. 501/1371. hadis.

f-Şeddâd b. Şürahbil, İbn Abbas, Yala b. Mürre, Ebu'd-Denİâ ve Ukbe b. Ebû Âişe'den (Radıyallahü anhüm) şahidi için bk. Heysemî, bu hadisleri Taberânîye nisbet eder. Bk. Mecma', 11/104-105.

[136] İmam Ahmed b. Hanbel, El-Müsned, el-Fethu’r-Rabbani Tertibi, Ensar Yayıncılık: 5/125.

[137] Tirmizî, Cum'a,30, H.no: 530.

[138] Beyhakî, es-Sünenü's-suğrâ, 1/395, H.no: 674.

[139] Beyhakî, III/213, H.no: 5584.

[140] Beyhakî, III/283, H.no: 5953.

[141] Ebû Dâvûd, Salat, 179, H.no: 986; Tirmizî, Salat, 101, H.no: 291.

[142] Beyhakî, IV/19, H.no: 6625.

[143] Şafiî, Müsned, 1/55.

[144] İbn Huzeyme, 1/338, H.no: 678.

[145] Buharı, Hac, 33.

[146] Tirmizî, Cenaiz, 39, H.no: 1026.

[147] Ebû Dâvûd, Libas, 41, H.no: 4138.

[148] Beyhakî, 1/221, H.no: 997.

[149] İbn Huzeyme, 1/202, H.no: 386; Beyhakî, 1/423, H.no: 1835.

[150] Beyhakî, 1/1296, H.no: 1314.

[151] İbn Huzeyme, 1/338, H.no: 791.

[152] Beyhakî, 1/1425, H.no: 1846.

[153] Beyhakî, 1/1136, H.no: 2637.

[154] Bk.Müsned, VI/137, H.no:24941; Müslim, Taharet, 56; Ebû Dâvûd, Taharet, 29, H.no:53 (Ebû Dâvûd, Ammâr b. Yâsir, Ebû Hüreyre ve İbn Abbas'tan (Radıyallahü anhüm) da nakillerde bulunur. îbn Abbas'ın şu sözünü de ilâve eder. "Bunların beş tanesi baş ile ilgilidir."); Tirmizî, Edeb, 14, H.no:2757 (Tirmizî hadisin hasen olduğunu, bu hususta Ammar b. Yâsir, ibn Ömer ve Ebû Hüreyre'den (Radıyallahü anhüm) de rivayetlerin bulunduğunu ifade eder); Nesâî, Zînet, 1, H.no:5037; es-Sünenü'l-kübra, V/405, H.no: 9288; İbn Mâce, Taharet, 8, H.no;293; İbn Huzeyme, 1/47, H.no:88; Dârekutnî, 1/94; Beyhakî, es-Sünenü'l-kübrâ, 1/52; Ebû Ya'lâ, VIII/14, H.no:4517; Ebû Avâne, 1/163, H.no:472. Bu rivayet Edeb bölümünde 1/7278.hadiste zikredilecektir.

[155] Bu konudaki rivayetler ayrıca Hz. Osman, Sevbân, Âişe annemiz, îbn Ömer, Ebû Necîh, Câbir ve Akkâftan da nakledildi. Bk. Tirmizî, Nikah, 1, H.no: 1080; Ahmed b. Hanbel, V/421.

İmam Ahmed b. Hanbel, El-Müsned, el-Fethu’r-Rabbani Tertibi, Ensar Yayıncılık: 5/126-127.

[156] sened:

Sahih; Müsned, 111/381, H.no:15029; Taberânî, el-Mu'cemü'l-kebîr, XI/7, H.no:199; İbn Hıbbân, V/67, H.no:1770; Dârekutnî, 1/284. Senedindeki Ebû Yusuf Haccâc b. Ebû Zeyneb ve Ebû Süfyan Talha b. Nâfi saduktur. Bennâ, hadisi Dârekutnî'ye nisbet eder ve Nevevî'nin Hulâsa'da: "Müslim'in râvisİne göre İsnadı sahihtir" dediğini nakleder. Bk. Bülûğu'l-emânî, HI/172.

Heysemî, hadisin Ahmed b. Hanbel ve Taberânî tarafından nakledildiğini, râvilerinin sahih hadis ricali olduklarını belirtir. Bk. Mecma', 11/104.adisin şâhidleri için bk.497/1367. hadis.

[157] Burası Arap dili açısından hâl cümlesi olmasına rağmen anlaşılması için bu sekide terceme edildi.

[158] İmam Ahmed b. Hanbel, El-Müsned, el-Fethu’r-Rabbani Tertibi, Ensar Yayıncılık: 5/127-128.

[159] Sened:

Sahih: Müsned, VI221, H.no:21872; Mükerrer için bk. V/227, H.no:21873; ikinci rivayet: V7227, H.no:21871 (z.); Benzer rivayetler için bk. V/226, H.no:21870 (z.); V/226, H.no:21864:V/227, H.no:21876-21877; V/227, H.no:21879-21880 ; V/4, H.no:27910; V/226, H.no:21868, 21866, 21865 (z.); V/4, H.no:279l'l; Ebû Davud 'Sahih, 198, H.no:1041; 7îi7wrf, Salât, 109, H.no:301; An Mâce, tkâme, 33, H.no:929.

Hadisin şâhidleri için bk.497/1367. hadis.

[160] İmam Ahmed b. Hanbel, El-Müsned, el-Fethu’r-Rabbani Tertibi, Ensar Yayıncılık: 5/128.

[161] Sened:

Sahih: Müsned, V/336, H.no:22747; Mâlik, Kasr, 47; Buharı, Ezan. 87; Bennâ Nevevî'nın: "Hadis sahih ve merftıdur" dediğini nakleder. Bk. Bülûğu'l-emânî, İÜ/173.

Hadisin şâhidleri İçin bk.497/1367. hadis.

[162] İmam Ahmed b. Hanbel, El-Müsned, el-Fethu’r-Rabbani Tertibi, Ensar Yayıncılık: 5/129.

[163] Sened:

Sahih: Müsned, IV/105, H.no:16904; Diğer rivayet için bk. IV/105, H.no:16905 (Mükerreri: V/290, H.no:22396); Taberânî, el-Mu'cemü'l-kebîr, m/276, H.no:3399-3400.

Heysernî, hadisin Ahmed b. Hanbel ve Taberânî tarafından nakledildiğini, senedin*deki râvilerin sika olduklarını belirtir. Bk. Mecma', 11/104.

Hadisin şâhidleri için bk.497/1367. hadis.

[164] İmam Ahmed b. Hanbel, El-Müsned, el-Fethu’r-Rabbani Tertibi, Ensar Yayıncılık: 5/129.

[165] Şevkanî, Neylü'l-evtâr, 11/200; Bennâ, age., III/173.

[166] İbn Nüceym, el-Bahru'r-râik, 1/325.

[167] Sehnûn, Müdevvene, 1/74.

[168] Şirazî, Mühezzeb, 1/71.

[169] Abdullah b. Ahmed b. Hanbel, MesâiU 72-73.

İmam Ahmed b. Hanbel, El-Müsned, el-Fethu’r-Rabbani Tertibi, Ensar Yayıncılık: 5/129-130.
 
eL_Muhacir Çevrimdışı

eL_Muhacir

İlimsiz Mucâhid, kâtil; Cihâdsız âlim, belâm olur
Frm. Yöneticisi
konu sahih ilmihal namaz bölümüne taşınmıştır. biraz dikkat edelim bu konu da inş... abbad akhinin kulağı çınlasın :(
 
أ Çevrimdışı

أهل السنة والجماعة

Üye
İslam-TR Üyesi
İmam Malik dışında kıyamda asıl olanın elleri salmak olduğunu söyleyen alimler var mıdır bilhassa Medine İmamlarından bilindiği üzere Medine'nin konumu daha bir ayrıdır.
 
Üst Ana Sayfa Alt