Çevrimiçi
Soru:
Allah’ın bizim ne yapacağımızı ezelde bilmesi, bizim o fiili zorla yapmamız anlamına gelmez.
Örnek: Senin yakın bir dostun var, onu çok iyi tanıyorsun. Diyorsun ki: “O sinirlendiğinde kesin bağırır.”
Senin bilmen, Onun bağırmaya mecbur kalması değildir. O, özgür iradesiyle bağırır ama senin ilmin Onun tabiatını tanımana dayanır. Allah’ın ilmi ise sınırsız ve mutlak olduğu için yanılmaz; ama bu, kulun iradesini ibtal etmez.
Yazmak aslında Bilmektir
Kaderin yazılmış olması, Allah’ın olacak her şeyi önceden bilip Levh-i Mahfuz’a kaydetmesidir. Yani kader “sebeb” değil, bilgi kaydıdır. Olayları yazdığı için olmuyor; olaylar olacağı için yazılmıştır.
İnsan, iyi ile kötüyü ayırt edebilecek akıl ve iradeye sahibtir. Eğer Biz tamamen robot gibi programlanmış olsaydık, emir ve yasak, sevab ve günah, ceza ve mukâfat anlamsız olurdu. Dolayısıyla sorumluluk, Allah’ın bize cûz’î irade (seçme kapasitesi) vermesiyle haklı hale gelir.
“Kim doğru yolu seçerse kendi lehine, kim saparsa kendi aleyhinedir.” (Yunus 108)
“Allah, hiç kimseye gücünün yettiğinden fazlasını yüklemez.” (Bakara 286)
“Biz her insanın kaderini çabasına bağlı kıldık” (İsra 13)
İslam alimleri der ki: Allah fiilleri yaratır, kul ise o fiili kesb eder (seçer).
Yani Kudret ve imkan Allah’tandır, Tercih ise kuldandır.
“Her şey Allah’ın kaderiyledir; kulun da iradesi vardır, bu ikisi çelişmez” Bu nedenle kul, yaptığı tercihin sorumluluğunu taşır.
İnsanda Özgür İrade Var mıdır?
islam-tr.org
Bilmek ile Zorlamak farklıdır
Allah’ın bizim ne yapacağımızı ezelde bilmesi, bizim o fiili zorla yapmamız anlamına gelmez.
Örnek: Senin yakın bir dostun var, onu çok iyi tanıyorsun. Diyorsun ki: “O sinirlendiğinde kesin bağırır.”
Senin bilmen, Onun bağırmaya mecbur kalması değildir. O, özgür iradesiyle bağırır ama senin ilmin Onun tabiatını tanımana dayanır. Allah’ın ilmi ise sınırsız ve mutlak olduğu için yanılmaz; ama bu, kulun iradesini ibtal etmez.
Yazmak aslında Bilmektir
Kaderin yazılmış olması, Allah’ın olacak her şeyi önceden bilip Levh-i Mahfuz’a kaydetmesidir. Yani kader “sebeb” değil, bilgi kaydıdır. Olayları yazdığı için olmuyor; olaylar olacağı için yazılmıştır.
İnsan, iyi ile kötüyü ayırt edebilecek akıl ve iradeye sahibtir. Eğer Biz tamamen robot gibi programlanmış olsaydık, emir ve yasak, sevab ve günah, ceza ve mukâfat anlamsız olurdu. Dolayısıyla sorumluluk, Allah’ın bize cûz’î irade (seçme kapasitesi) vermesiyle haklı hale gelir.
“Kim doğru yolu seçerse kendi lehine, kim saparsa kendi aleyhinedir.” (Yunus 108)
“Allah, hiç kimseye gücünün yettiğinden fazlasını yüklemez.” (Bakara 286)
“Biz her insanın kaderini çabasına bağlı kıldık” (İsra 13)
İslam alimleri der ki: Allah fiilleri yaratır, kul ise o fiili kesb eder (seçer).
Yani Kudret ve imkan Allah’tandır, Tercih ise kuldandır.
“Her şey Allah’ın kaderiyledir; kulun da iradesi vardır, bu ikisi çelişmez” Bu nedenle kul, yaptığı tercihin sorumluluğunu taşır.
İnsanda Özgür İrade Var mıdır?
Çözüldü - İnsanda Özgür İrade Var mıdır?
Hadid 22 Yeryüzüne, yahut canlarınıza gelip çatan hiçbir felâket yoktur ki biz, onları yaratmadan önce onu, bir kitapta tespit etmemiş olalım; şüphe yok ki bu, Allah'a pek kolaydır. Tekvir 29 Ve isteyemezsiniz, âlemlerin Rabbi Allah istemedikçe. Insan 30 Ve Allah dilemedikçe onlar...
islam-tr.org
