Çevrimdışı
DAĞITMASI İÇİN KENDİSİNE VERİLMİŞ OLAN ZEKAT PARASINDAN FAKİR OLDUĞU İÇİN ALABİLİR Mİ?
Arkadaşlarımdan birisi, hak sahiplerine dağıtmam için bir miktar para verdi. Arkadaşımın vermiş olduğu paranın bir miktarını dağıttım geri kalanının da dağıtmaya devam ediyorum. Ancak bununla birlikte benimde çok paraya ihtiyacım var. Çünkü evlilik öncesindeyim aynı zamanda ev yaptırıyorum, inşaatını bitiremedim. Bununla birlikte çokça da borcum var. Benim, bana verilen zekat parasından almam caiz mi? Ben bunu arkadaşıma söyleyemiyorum.
Cevap:
Senin bu zekât malından alman caiz değildir. Çünkü bunu sana veren kimse dağıtman için verdi dolayısıyla sen bu hususta o kişinin vekilisin. Vekilde, kendisine verilen şey konusunda ancak müvekkilinden izin alarak tasarrufta bulunabilir.
İbni Useymin’e “Erkanul İslam” kitabında S. 447: Fakir bir kimse, zengin bir kimseden fakirlere dağıtmak için zekât parası alıyor. Sonra bu fakir kişi almış olduğu parayı kendisi alıyor. Bunun hükmü nedir? Diye sorulmuştur.
CEVAP:
Bu haramdır. Bu kişi emanete ihanet etmiştir. Çünkü bu parayı kendisine veren kimse; başkalarına dağıtması için o fakir kimseye vermiştir. Vekil konumundadır. İlim ehlin zikretmiş olduğu gibi: vekil, vekil kılınmış olduğu konuda ancak müvekkilinin izin verdiği şekilde tasarruf edebilir.
Buna binaen: bu kişinin almış olduğu paraları arkadaşına bildirmesi ve dağıtmak için almış olduğu parayı kendim aldım demesi lazımdır. Şayet parayı veren kimse: buna izin verirse bir sorun yoktur ancak izin vermezse almış olduğu paraları tazmin eder.
Bu münasebetle bazı kimselerin cahillikle yapmış oldukları bir meseleye işaret etmek istiyorum. Kişi fakirim diye zekât alıyor sonra Allah o kimseyi zenginleştiriyor. Zengin olmasına rağmen fakirim diye hala insanlardan zekât ve sadaka almaya devam ediyor. Bu kişi, kendisine verilenleri alıp yiyor. Sonra da: ben insanlardan istemiyorum ki, insanlar kendileri bana veriyor, bu Allah’ın bana göndermiş olduğu bir rızıktır diyor. Bu haramdır. Allah telanın zengin kılmış olduğu bir kimsenin zekât parası alması haramdır.
Bazı insanlarda, zengin kimse kendisini bu konuda vekil kılmadan zengin kimsenin malından alarak başka müstehak kimselere dağıtıyorlar. Bu kişinin böyle tasarruf etmesi de helal değildir. Birinci kişi kadar olmasa da bu da haramdır. Bu kişinin de vermiş olduklarını tazmin etmesi gerekiyor. Çünkü izin verilmemiş yahut vekil kılınmamış bir konuda tasarruf etmiştir.
Suudi Arabistan Daimi Fetva Komisyonuna 9/436 şöyle sorulmuştur:
Bazı kimseler, şeri- ölçüler dâhilinde dağıtmam için para verdiler. Parayı aldım, dağıttım ancak bir kısmını da kendime aldım. Çünkü evlenmek için buna ihtiyacım vardı, evim evlenmem için yeterli değildi ve tamir ve bakım istiyordu. Ancak alırken de tekrar geri ödemek üzere aldım. Fakat şu şartlarda ödeme imkânın yok ödeyemiyorum. Bu parayı almış olmam benim için helal midir yoksa haram mıdır? Almış olduğum paranın mutlaka ödenmesi gerekiyor mu?
Cevap:
Sana, zekât sahiplerine dağıtman için verilen paradan alman caiz değildir. Almış olduğun parayı geri vermen gerekiyor. Yahut hak sahiplerine, mal sahipleri adına vermen gerekiyor. Bununla birlikte yaptıklarından ötürür bolca tövbe etmen ve Allah’tan bağışlanma dilemen gerekiyor.
Arkadaşlarımdan birisi, hak sahiplerine dağıtmam için bir miktar para verdi. Arkadaşımın vermiş olduğu paranın bir miktarını dağıttım geri kalanının da dağıtmaya devam ediyorum. Ancak bununla birlikte benimde çok paraya ihtiyacım var. Çünkü evlilik öncesindeyim aynı zamanda ev yaptırıyorum, inşaatını bitiremedim. Bununla birlikte çokça da borcum var. Benim, bana verilen zekat parasından almam caiz mi? Ben bunu arkadaşıma söyleyemiyorum.
Cevap:
Senin bu zekât malından alman caiz değildir. Çünkü bunu sana veren kimse dağıtman için verdi dolayısıyla sen bu hususta o kişinin vekilisin. Vekilde, kendisine verilen şey konusunda ancak müvekkilinden izin alarak tasarrufta bulunabilir.
İbni Useymin’e “Erkanul İslam” kitabında S. 447: Fakir bir kimse, zengin bir kimseden fakirlere dağıtmak için zekât parası alıyor. Sonra bu fakir kişi almış olduğu parayı kendisi alıyor. Bunun hükmü nedir? Diye sorulmuştur.
CEVAP:
Bu haramdır. Bu kişi emanete ihanet etmiştir. Çünkü bu parayı kendisine veren kimse; başkalarına dağıtması için o fakir kimseye vermiştir. Vekil konumundadır. İlim ehlin zikretmiş olduğu gibi: vekil, vekil kılınmış olduğu konuda ancak müvekkilinin izin verdiği şekilde tasarruf edebilir.
Buna binaen: bu kişinin almış olduğu paraları arkadaşına bildirmesi ve dağıtmak için almış olduğu parayı kendim aldım demesi lazımdır. Şayet parayı veren kimse: buna izin verirse bir sorun yoktur ancak izin vermezse almış olduğu paraları tazmin eder.
Bu münasebetle bazı kimselerin cahillikle yapmış oldukları bir meseleye işaret etmek istiyorum. Kişi fakirim diye zekât alıyor sonra Allah o kimseyi zenginleştiriyor. Zengin olmasına rağmen fakirim diye hala insanlardan zekât ve sadaka almaya devam ediyor. Bu kişi, kendisine verilenleri alıp yiyor. Sonra da: ben insanlardan istemiyorum ki, insanlar kendileri bana veriyor, bu Allah’ın bana göndermiş olduğu bir rızıktır diyor. Bu haramdır. Allah telanın zengin kılmış olduğu bir kimsenin zekât parası alması haramdır.
Bazı insanlarda, zengin kimse kendisini bu konuda vekil kılmadan zengin kimsenin malından alarak başka müstehak kimselere dağıtıyorlar. Bu kişinin böyle tasarruf etmesi de helal değildir. Birinci kişi kadar olmasa da bu da haramdır. Bu kişinin de vermiş olduklarını tazmin etmesi gerekiyor. Çünkü izin verilmemiş yahut vekil kılınmamış bir konuda tasarruf etmiştir.
Suudi Arabistan Daimi Fetva Komisyonuna 9/436 şöyle sorulmuştur:
Bazı kimseler, şeri- ölçüler dâhilinde dağıtmam için para verdiler. Parayı aldım, dağıttım ancak bir kısmını da kendime aldım. Çünkü evlenmek için buna ihtiyacım vardı, evim evlenmem için yeterli değildi ve tamir ve bakım istiyordu. Ancak alırken de tekrar geri ödemek üzere aldım. Fakat şu şartlarda ödeme imkânın yok ödeyemiyorum. Bu parayı almış olmam benim için helal midir yoksa haram mıdır? Almış olduğum paranın mutlaka ödenmesi gerekiyor mu?
Cevap:
Sana, zekât sahiplerine dağıtman için verilen paradan alman caiz değildir. Almış olduğun parayı geri vermen gerekiyor. Yahut hak sahiplerine, mal sahipleri adına vermen gerekiyor. Bununla birlikte yaptıklarından ötürür bolca tövbe etmen ve Allah’tan bağışlanma dilemen gerekiyor.
