Neler yeni
İslami Forum, Dini Forum, islami site, islami sohbet, radyo, islami bilgiler

İslam-tr.org'a hoş geldiniz! Hemen üye olun ve kendi konularınızı, düşüncelerinizi paylaşarak bu platforma katılın. Oturum açtıktan sonra, İslam dini, tarih ve güncel konularla ilgili paylaşımlarda bulunabilirsiniz.

Ezarika

E Çevrimdışı

Ehli_Hadis

Aktif Üye
İslam-TR Üyesi
EZÂRİKA

Haricîler arasında ilk ihtilafı çıkaran kişi, Nâfi’ b. el-Ezrak el- Hanefî’dir. Nâfi’ b. el-Ezrak b. Kays b. Nehâr el-Hanefî (ö. 65/685): Hâricîler’in ileri gelen fıkıhçılarındandır. Taraftarları çoğalınca Basra’yı kuşatmış, ahalinin çoğu göç etmek zorunda kalmıştır. Basra’da ayaklanmış, valiyi öldürüp şehri ele geçirmiştir. Daha sonra öldürülmüştür. Bkz. İbn Kesîr, el-Bidâye, VIII/238, 239, 261; Ebu Sa'd Abdülkerim b. Muhammed b. Mansur el-Mervezi es- Sem'ani, el-Ensab, (thk. Abdurrahman b. Yahya el-Muallimi el-Yemani) ,

Nâfi’, kaadeyi ( kendileriyle aynı görüşte olup kendilerine hicret etmeyenleri ) ve ka’adeyi tekfir etmeyenleri ve onları dost edinenleri tekfir etmiştir. Ayrıca kendi ordusuna katılmak isteyenleri imtihan etmeyenleri küfre düşmekle itham etmiştir. Eş‘arî, Makâlat, 86

Bu görüşü ilk olarak ortaya atan kişinin kim olduğu noktasında ihtilaf söz konusudur. Bazıları bu görüşü ilk olarak ortaya atan kişinin Abd Rabbihi el-Kebîr olduğunu ileri sürerken bir diğer görüşe göre de bu şahıs Abdullah b. el-Vadîn’dir. Bağdadî, el-Fark, 50; İsferâyini, et-Tabsîr, 29.

Rivayete göre Nâfi’, başlangıçta Abdullah b. el-Vadîn’e muhalif olup ondan uzaklaşmıştır. Ancak Abdullah b. el-Vadîn vefat edince Nâfi’, onun görüşünü benimsemiştir. Nâfi’, Abdullah’ın ölümünden sonra ‘Hak onun elindeydi’ diyerek onun görüşlerinin doğruluğunu tasdik etmiştir. Onun ölümünden önce ona muhalefet edenleri ve kendisini, küfürle itham etmezken; ölümünden sonra Abdullah b. el-Vadîn’in görüşlerine muhalefet edenleri tekfir etmiştir.

Nâfi’nin çıkartmış olduğu ihtilafın sebebi şudur: Yemenli, Haricî düşünceye sahip Arap bir kadın kendi kararıyla Mevali (Arap olmayan Müslümanlar) den bir adamla evlenmişti. Kadının ailesi ‘Bizi rezil ettin’ diyerek kadını kınadılar. Ancak o, ailesinin bu suçlamasını haksız bularak bunu reddetti. Kocası geldiği zaman kadın kocasına: “Ailem ve amcaoğullarım durumumu öğrenmişler ve beni suçluyorlar. Beni zorla amcaoğullarımdan biriyle evlendirmelerinden korkuyorum.” diyerek kocasından kendisi için şu üç durumdan birini tercih etmesini istemiştir: “Ya Nâfi’in ordusuna hicret ederek onların yurdunda Müslümanlarla beraber olalım. Ya beni sakla ya da beni serbest bırak” demiştir. Bunun üzerine kocası onu serbest bırakır. Ailesi, kadını baskı yoluyla ve rızası olmaksızın amcasının oğluyla evlendirir. Oradaki bazı insanlar kadının durumunu bir yazı ile Nâfi’ b. el-Ezrak’a sorarlar. Bunun üzerine Nâfi’ b. el-Ezrak’ın taraftarlarından bir adam şöyle dedi: Onların bize katılmadan yaptıkları şey doğru değildir. Bize katılmaları gerekirdi. Ancak biz bugün Medine muhacirleri gibiyiz hiçbir Müslüman onlardan ayrı kalamayacağı gibi bizden de ayrı kalamazlar. Nâfi’ ve küçük bir grup hariç bütün ordu bu şahsın görüşüne uydu. Eş‘arî, Makâlat, s. 88–89.

Böylece Haricîler arasındaki ilk ihtilaf başlamış ve Nâfi’ b. el-Ezrak liderliğinde Ezarika adıyla yeni bir fırka ortaya çıkmıştır. Bunlar takîyye taraftarlarından uzaklaşarak yeni meseleler ortaya atmışlardır. Bu meseleler ise şunlardır:

a- Ezarika, ka’adeyi ( kendileriyle aynı görüşte olup kendilerine hicret etmeyenleri) ve ka’adeyi tekfir etmeyenleri ve onları dost edinenleri tekfir etmiştir. Ayrıca kendi ordusuna katılmak isteyenleri imtihan etmeyenleri küfre düşmekle itham etmiştir.

b- Ezarika, her büyük günahın küfür olduğunu ve büyük günah işleyen herkesin ebediyyen cehennemde kalacağını söyler. Şehristânî, el-Milel,141; Bağdadî, el-Fark, 51.

c- Muhaliflerinin bulunduğu yerin küfür diyarı (dar-ı küfür) olduğunu söylerler. Bununla beraber küfür topraklarında oturan kimsenin kâfir olacağını bu sebepten oradan ayrılması gerektiğini iddia ederler.

d- Tahkim konusunda Ali’yi ve iki hakem Ebû Musa el-Eş’arî ve Amr b. el-As’ı tekfir ederler.

e- Muhaliflerinin çocuklarını öldürmeyi caiz görürler.

h- Ezarika, Allah’ın barış ilan ettiği ve bir serbestlik, rahatlık indirdikten sonra elini savaştan çekmeyen kişinin kâfir olduğunu söylerler.

j- Müşriklerin çocuklarının babaları gibi cehennemlik olduğu görüşündedirler. Çünkü onların hükümleri babalarının hükmü gibidir. Aynı şekilde müminlerin çocuklarının hükmü babalarının hükmü gibidir.

k- Allah’ın edasını emrettiği emaneti saklamayı helal görürler. Müşrik olan bir topluma emanetlerini vermenin gerekli olmadığını söylerler.

l- Bu fırka mensupları takîyye taraftarlarından uzak dururlar. Bağdâdi, el-fârk, 51–52; Taberî, Tarih, IV/464.

Ezârika, Katarî b. el-Fucâe’yi halife seçmişti. Katarî seriyyelere çıktığı zaman, ordunun başına Benû Temîm’den kötü huylu bir adamı tayin ederdi. Ezârika, onu Katarî’ye şikâyet etti. O da, bundan sonra kendisi yerine onu tayin etmeyeceğini söyledi. Sonra Katarî bir seriyyeye çıktı. Sefer esnasında Katarî’nin yerine vekil tayin etmeyeceğini dediği bu şahsın, ordudaki insanlara sabah namazını kıldırması üzerine, orada bulunanlar Katarî’ye, “Onu tayin etmeyeceğini söylemedin mi?” diyerek ona çıkıştılar. Ona çıkışanlar arasında, Amr el-Kana,Ubeyde b. Hilâl, Abdurabbih es- Sağîr, Abdurabbih el-Kebîr vardı. Katarî onlara şöyle dedi: “Bana, kanlarınız helâl kâfirler olarak geldiniz.”

Bunun üzerine, orada bulunanlardan Salih b. Mihrâk, Kur’ân’daki bütün secde âyetlerini okuyup secde yaptıktan sonra kalkıp, “Bizleri kâfirler olarak mı görüyorsun? Söylediğinden tövbe et.” dedi. Bunun üzerine Katarî, “Ben sadece size sordum” dedi. Onlar da, “Tövbe etmen gerekir” dediler ve onu azlettiler. Katarî, Taberistan’a gitti ve orayı ele geçirdi. Bağdadî ve İsferâyini Ezarika’nın sayı ve kuvvetçe en güçlü Haricî fırkası olduğunu belirtirler. Bkz. el- Fark, 50;et-Tabsîr, 29.
 
B Çevrimdışı

by34

Yeni Üye
İslam-TR Üyesi
Haricilerin en ılımlı ve en alimleri ve Ehli Sünnete en yakınları İBADİYYEdir. Bugün Zengibarda, Ummanda, Kuzey Afrikada bu mezhebe mensup olanlara rastlanmaktadır.
 
Üst Ana Sayfa Alt