Çevrimdışı
50- KÂF SÛRESİ
Mekke-i Mükerreme'de ve Mürselât Sûresinden sonra nazil olmuştur. İbnu'l-Cevzî Sûrenin mekkî olduğu görüşünü Cumhûr'un görüşü olarak vermiştir.[1]
Tahrîr'de İbn Abbâs ve Katâde'den "Andolsun ki Biz, gökleri, yeri ve ikisinin arasındakileri altı günde yarattık ve Bize hiçbir yorgunluk da dokunmadı." (âyet: 38) âyetinin medenî olup yahudiler hakkında nazil olduğu da rivayet edilmiştir.[2]
24. Siz ikiniz atın cehenneme her inatçı kâfiri.
25. Hayra bütün hızıyla engel olan azgın şüpheciyi.
26. Ki o, Allah 'tan başka bir ilâh edinmiştir. Haydi siz ikiniz onu en şiddetli azabın içine atın.
Bu âyet-i kerimelerin, "Sizden her kim İslâm'a girecek olursa ben yaşadığım sürece ona hiçbir faydam dokunmayacak." diyerek kardeşinin oğullarının müslüman olmalarını engellediği için el-Velîd ibnu'l-Muğîra hakkında nazil olduğu söylenmiştir.[3]
38. Andolsun ki Biz gökleri, yeri ve ikisinin arasındakileri altı günde yarattık ve Bize hiçbir yorgunluk da dokunmadı.
39. Ne derlerse sabret sen...
İbn Cerîr'in Hennâd kanalıyla İbn Abbâs'tan rivayetine göre Yahudiler, Hz. Peygamber (sa)'e gelmişler ve ona göklerin ve yerin yaratılışını sormuşlar. Hz. Peygamber (sa): "Allah yeryüzünü Pazar ve Pazartesi günleri, dağları ve onlardaki faydaları Salı günü yarattı. Çarşamba günü de ağacı, suyu, şehirleri, mamur ve harab olan yerleri yarattı ki hepsi dört gün eder. "De ki: Siz mi, yeri iki günde yaratmış olanı inkâr ediyor ve O'na eşler koşuyorsunuz. İşte O, âlemlerin Rabbi'dir. O, yeryüzüne sabit dağlar yerleştirdi ve orada bereketler yarattı ve onda, arayanlar için dört günde eşit gıdalar takdir buyurdu." Perşembe günü gökyüzünü yarattı. Cuma günü son üç saatine kadar yıldızları, güneşi, ayı ve melekleri yarattı. Kalan bu üç saatin birincisinde ölenlerin kendisinde ölecekleri ecelleri yarattı, ikincisinde insanların istifade edecekleri her şey üzerine bir âfet bıraktı, üçüncüsünde de Adem'i yarattı, onu cennete koydu, İblîs'e, ona secde etmesini emretti, ve son saatte de onu cennetten çıkardı." buyurdu.
Sonra Yahudiler: "Peki ey Muhammed sonra ne oldu?" diye sordular. O: "Sonra Allah Arş'ı istiva etti." buyurdular. Yahudiler: "Şayet tamamlamış olsan isabet etmiş olacaktın: Sonra istirahat etti." dediler de Hz. Peygamber (sa) şiddetli bir şekilde öfkelendi ve işte bu âyet-i kerime nazil oldu.[4]
Vahidî'deki rivayette ise günler ve yaratılanlar şöyle sıralanıyor: "Pazar ve pazartesi günleri yeryüzünü, Salı günü dağları, Çarşamba ve Perşembe günleri gökleri, Cuma günü yıldızları, güneşi ve ayı yarattı."[5]
45. Biz, onların dediklerini çok iyi biliriz. Sen, onların üstünde bir zorba değilsin. Tehdidimden korkacaklara sen Kur'ân'la öğüt ver.
İbn Cerîr'in Amr ibn Kays el-Mellâî kanalıyla İbn Abbâs'tan rivayetinde o şöyle demiştir: Bir keresinde ashabı: "Ey Allah'ın elçisi, bizi biraz korkutsan ya." demişlerdi. İşte bunun üzerine bu âyet-i kerime nazil oldu. İbn Cerîr bu hadisi başka bir kanaldan olmak üzere Amr ibn Kays'dan mürsel olarak da rivayet etmiştir.[6]
Râzî, bu âyet-i kerimenin kıtal âyetinden önce nazil olduğunu nakleder.[7]
[1] İbnu'l-Cevzî, age. Vffl.3.
[2] Kurtubî, age. xvn,3.
Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/832.
[3] Kurtubî, age. XVII,13; İbnu'l-Cevzî, age. VIII,17; Alûsî, age. XXVI, 185.
Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/832.
[4] Taberî, age. XXVI, 111; İbn Kesîr, age. VII, 156-157.
[5] Vahidî, age. s. 282.
Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/832-833.
[6] Taberî, age. XXVI,115; Suyûti, Lubâbu'n-Nukûl, 11,139-140.
[7] Râzî. age. XXVIII, 191 .
Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/833.
Mekke-i Mükerreme'de ve Mürselât Sûresinden sonra nazil olmuştur. İbnu'l-Cevzî Sûrenin mekkî olduğu görüşünü Cumhûr'un görüşü olarak vermiştir.[1]
Tahrîr'de İbn Abbâs ve Katâde'den "Andolsun ki Biz, gökleri, yeri ve ikisinin arasındakileri altı günde yarattık ve Bize hiçbir yorgunluk da dokunmadı." (âyet: 38) âyetinin medenî olup yahudiler hakkında nazil olduğu da rivayet edilmiştir.[2]
24. Siz ikiniz atın cehenneme her inatçı kâfiri.
25. Hayra bütün hızıyla engel olan azgın şüpheciyi.
26. Ki o, Allah 'tan başka bir ilâh edinmiştir. Haydi siz ikiniz onu en şiddetli azabın içine atın.
Bu âyet-i kerimelerin, "Sizden her kim İslâm'a girecek olursa ben yaşadığım sürece ona hiçbir faydam dokunmayacak." diyerek kardeşinin oğullarının müslüman olmalarını engellediği için el-Velîd ibnu'l-Muğîra hakkında nazil olduğu söylenmiştir.[3]
38. Andolsun ki Biz gökleri, yeri ve ikisinin arasındakileri altı günde yarattık ve Bize hiçbir yorgunluk da dokunmadı.
39. Ne derlerse sabret sen...
İbn Cerîr'in Hennâd kanalıyla İbn Abbâs'tan rivayetine göre Yahudiler, Hz. Peygamber (sa)'e gelmişler ve ona göklerin ve yerin yaratılışını sormuşlar. Hz. Peygamber (sa): "Allah yeryüzünü Pazar ve Pazartesi günleri, dağları ve onlardaki faydaları Salı günü yarattı. Çarşamba günü de ağacı, suyu, şehirleri, mamur ve harab olan yerleri yarattı ki hepsi dört gün eder. "De ki: Siz mi, yeri iki günde yaratmış olanı inkâr ediyor ve O'na eşler koşuyorsunuz. İşte O, âlemlerin Rabbi'dir. O, yeryüzüne sabit dağlar yerleştirdi ve orada bereketler yarattı ve onda, arayanlar için dört günde eşit gıdalar takdir buyurdu." Perşembe günü gökyüzünü yarattı. Cuma günü son üç saatine kadar yıldızları, güneşi, ayı ve melekleri yarattı. Kalan bu üç saatin birincisinde ölenlerin kendisinde ölecekleri ecelleri yarattı, ikincisinde insanların istifade edecekleri her şey üzerine bir âfet bıraktı, üçüncüsünde de Adem'i yarattı, onu cennete koydu, İblîs'e, ona secde etmesini emretti, ve son saatte de onu cennetten çıkardı." buyurdu.
Sonra Yahudiler: "Peki ey Muhammed sonra ne oldu?" diye sordular. O: "Sonra Allah Arş'ı istiva etti." buyurdular. Yahudiler: "Şayet tamamlamış olsan isabet etmiş olacaktın: Sonra istirahat etti." dediler de Hz. Peygamber (sa) şiddetli bir şekilde öfkelendi ve işte bu âyet-i kerime nazil oldu.[4]
Vahidî'deki rivayette ise günler ve yaratılanlar şöyle sıralanıyor: "Pazar ve pazartesi günleri yeryüzünü, Salı günü dağları, Çarşamba ve Perşembe günleri gökleri, Cuma günü yıldızları, güneşi ve ayı yarattı."[5]
45. Biz, onların dediklerini çok iyi biliriz. Sen, onların üstünde bir zorba değilsin. Tehdidimden korkacaklara sen Kur'ân'la öğüt ver.
İbn Cerîr'in Amr ibn Kays el-Mellâî kanalıyla İbn Abbâs'tan rivayetinde o şöyle demiştir: Bir keresinde ashabı: "Ey Allah'ın elçisi, bizi biraz korkutsan ya." demişlerdi. İşte bunun üzerine bu âyet-i kerime nazil oldu. İbn Cerîr bu hadisi başka bir kanaldan olmak üzere Amr ibn Kays'dan mürsel olarak da rivayet etmiştir.[6]
Râzî, bu âyet-i kerimenin kıtal âyetinden önce nazil olduğunu nakleder.[7]
[1] İbnu'l-Cevzî, age. Vffl.3.
[2] Kurtubî, age. xvn,3.
Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/832.
[3] Kurtubî, age. XVII,13; İbnu'l-Cevzî, age. VIII,17; Alûsî, age. XXVI, 185.
Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/832.
[4] Taberî, age. XXVI, 111; İbn Kesîr, age. VII, 156-157.
[5] Vahidî, age. s. 282.
Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/832-833.
[6] Taberî, age. XXVI,115; Suyûti, Lubâbu'n-Nukûl, 11,139-140.
[7] Râzî. age. XXVIII, 191 .
Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/833.
