Neler yeni
İslami Forum, Dini Forum, islami site, islami sohbet, radyo, islami bilgiler

İslam-tr.org'a hoş geldiniz! Hemen üye olun ve kendi konularınızı, düşüncelerinizi paylaşarak bu platforma katılın. Oturum açtıktan sonra, İslam dini, tarih ve güncel konularla ilgili paylaşımlarda bulunabilirsiniz.

Kevser Suresi İniş Sebebi

Ummu Aişe Çevrimdışı

Ummu Aişe

حسبي الله ونعم الوكيل
Site Emektarı

108- KEVSER SÛRESİ

İçinde Kelbî, Mukatil ve İbn Abbâs'ın da bulunduğu cumhur kavlinde sûre mekkîdir. el-Hasen, İkrime, Mücâhid ve Katâde ise medenî olduğunu söylemişlerdir. Suyûtî, İtkan'ında Sûrenin medenî olduğu görüşünü tercih etmiştir. Hafâcî ise iki görüş arasını te'lif sadedinde Sûrenin iki kere nazil olduğunu söyleyenlerin bulunduğunu kaydeder.[1] Adiyat Sûresinden sonra nazil olmuştur.[2]

2. O halde Rabbin için namaz kıl ve kurban kes.

3. Şu Seni kınayan var ya; işte o, ancak o ebter, soyu kesik olandır.

a) Daha önce (Nisa Sûresinin 51. âyetinin nüzul sebebinde de geçtiği üzere İbn Abbâs'tan rivayette o şöyle anlatıyor: Ka'b ibnu'l-Eşref Mekke'ye geldiğinde Mekke müşrikleri: "Sen Medine halkının en hayırlısı ve efendisisin değil mi?" dediler. O: "Evet, öyleyimdir." dedi. "Şu soyu kesik, kavminden kopmuş kötü adam hakkında ne dersin. O, kendisinin bizlerden hayırlı olduğunu zannediyor. Halbuki bizler hacıların, sedanetin ve şikayetin ehliyiz" dediler. Ka'b: "Siz ondan daha hayırlısınız." dedi de "Hiç şüphesiz seni ayıplayanın kendisi ebter, soyu kesik olandır." âyeti ve "Kendilerine kitabdan bir pay verilmiş olanların Puta ve Tâğût'a inanıp küfredenlere: "Bunlar, iman etmiş olanlardan daha doğru yoldadırlar." dediklerini görmedin mi?" (Nisa, 4/51) âyet-i kerimesi nazil oldu.[3]

İbn Abbâs, Mücâhid, Saîd ibn Cübeyr ve Katâde sûrenin el-As ibn Vâil hakkında nazil olduğu görüşündedirler.

Muhammed ibn İshak'ın Yezîd ibn Rûmân'dan rivayetle zikrettiğine göre el-As ibn Vâil, yanında Hz. Peygamber zikredildiği zaman: "Bırakın şu adamı; onun soyu kesik, onun çocuğu yok. Helak olduğu (öldüğü) zaman adı sanı kesilecek" demiş ve işte bunun üzerine bu sûre nazil olmuştur.[4] İbn Abbâs'tan rivayete göre de o bir gün Mescid-i Haram'a girerken Hz. Peygamber (sa) de çıkmakta imiş. Kapıda karşılaşmışlar ve bir süre konuşmuşlar. Sonra o Mescid-i Harâm'da oturmakta olan Kureyş'in ileri gelenlerinin yanına uğramış da ona: "Konuştuğun kimdi?" diye sormuşlar. Hz. Peygamber (sa)'i kastederek "Şu soyu kesik adamla." demiş. Ondan biraz önce de Hz. Peygamber (sa)'in Hadice'den olan oğlu Abdullah vefat etmiş imiş. Onlar, oğlu olmayana "ebter=soyu kesik" adı verirlermiş. İşte bunun üzerine Allah Tealâ bu sûreyi indirmiş.[5]

Atâ'dan ise Sûrenin Ebu Leheb hakkında nazil olduğu rivayet edilmiştir. Hz. Peygamber (sa)'in erkek çocuğu öldüğünde müşriklere gitmiş ve: "Bu gece Muhammed'in soyu kesildi." demiş ve bunun üzerine Allah Tealâ: "Şu Seni kınayan var ya; işte o, ancak o ebter, soyu kesik olan."ı indirmiş.[6] Şimr ibn Atıyye'den rivayete göre ise bu sözü söyleyen ve Sûrenin nüzulüne sebep olan Ukbe ibn Ebî Muayt'tır.[7]

Bu rivayetlere göre sûre, Mekke-i Mükerreme'de nazil olmuştur.

b) Taberânî'nin zayıf bir senedle Ebu Eyyûb'dan rivayetine göre Hz. Peygamber (sa)'in oğlu İbrahim vefat ettiğinde müşrikler sevinerek birbirlerine bu haberi yetiştirmişler ve: "Şu sâbiînin bu gece soyu kesildi." demişler de bunun üzerine Allah Tealâ bu Sûreyi indirmiş.[8]

Müslim'in Enes ibn Mâlik'ten rivayetle tahric ettiği bir hadiste o şöyle anlatıyor: Bir gün Rasûlullah (sa) mescidde aramızda bulunuyordu. Hafifçe uyur gibi bir hal aldı. Sonra tebessüm ederek başını kaldırdı. Biz: "Seni güldüren nedir ey Allah'ın elçisi?" diye sorduk. "Az önce bana bir sure indirildi." buyurdu ve "Rahman Rahîm Allah'ın adıyla. Gerçekten Biz azimüşşan sana kevseri verdik." Öyle ise Rabbin için namaz kıl ve kurban kes. Sana buğzeden; şüphesiz ki soyu kesik olan işte odur."u okudu, sonra: "Biliyor musunuz kevser nedir?" diye sordu. "Allah ve Rasûlü en iyi bilendir." dedik. "Rabbimin bana va'dettiği bir nehirdir. Onda çok hayır vardır. O, kıyamet günü ümmetimin su içmeye geleceği bir havuzdur. Kapları, yıldızlar sayısıncadır. Onların (ümmetimin) içinden bir kul oradan ayrılıp uzaklaştırılacak da ben: "Rabbim, o benim ümmetimdendir." diyeceğim. Rabbim: "Onun senden sonra neler yaptığını bilmiyorsun." buyuracak.[9]

Kurrâdan bir çoğu bu iki rivayete dayanarak Sûrenin Medine-i Münevvere'de nazil olduğunu ve besmelenin sureden bir âyet olup onunla birlikte nazil olduğunu söylerler.[10]

Sûrenin "O halde Rabbin için namaz kıl ve kurban kes." âyetinin Hudeybiye'de Hz. Peygamber (sa) ve ashabı Mekke-i Mükerreme'ye girerek umre yapmaktan alıkonuldukları zaman nazil olduğu da söylenir. Bu, Saîd ibn Cübeyr'den rivayet edilmiştir.[11] Ancak Suyûtî bu rivayette şiddetli bir gariblik olduğunu söyler.[12]

[1] Alûsî, age. xxx,244.
[2] Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/973.
[3] Tâberî, age. V,85.
[4] İbn Kesîr, age. vni,524-525.
[5] Vahidî, age. s. 34i.
[6] İbn Kesîr, age. vm,524-525.
[7] Taberi, age. xxx,2i3.
[8] Suyûtî, Lübâbu'n-Nukûl, h, 199-207.
[9] Müslim, Salât, 53. Ayrıca bak: Ebu Davud, Sünnet, 23, hadis no: 4747; Neseî, İftitâh, 21, hadis no: 902.
[10] İbn Kesîr, age. Vin, 519.
[11] Taberî, age. xxx,2ii.
[12] Suyûtî, Lübâbu'n-Nukûl, 11,199-208.
Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/973-974.

 

Benzer konular

Üst Ana Sayfa Alt