Soru: Kitap ehli kafirlerin kestikleri hayvanların etlerinden yenilir mi?
Cevap: Bütün alimlere göre yahudi ve hristiyanların kestiği helaldir.
Delilleri:
1- Allah (c.c) şöyle buyuruyor:
“...Kitap ehlinin yemeği (kestiği) size helaldir...” (Maide:5)
Ayette geçen “kitap ehli”nden, yalnız yahudi ve hristiyanların kastedildiğini, “Sizden önceki kitap verilenler” bölümü açıkça ifade etmektedir.
Bütün alimlere göre ayette geçen “taam (yemek)” kelimesinden kastedilen; kestikleri etlerdir.
2- Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurdu:
“Nıptiler'in bulunduğu Fars topraklarına indiğinizde onlardan et satın almak isterseniz, eğer hayvanı kesen yahudi ve hristiyan ise alın ve yiyin! Onu kesen mecusi ise yemeyin!” (Ahmed rivayet etti ve sahih dedi)
3- Hayber'in fethinde yahudilerden bir kadın, kesip kızarttığı koyun butunu zehirleyerek Rasulullah'a ikram etti. Rasulullah (s.a.s) ondan bir çiğnem ısırdı. Fakat sonra, yemeyip tükürdü. Sahabelerden bir kimse (Bişr b. Bera b. Marur) ise ondan yedi ve bu sebeple öldü. (Buhari, Müslim)
4- Abdullah b. Muğaffel, Hayber'de yahudilerin kesip de attıkları bir yağ parçasından istifade etmek istedi. Rasulullah (s.a.s) de ona izin verdi. (Buhari Müslim, Siyeri Halebi)
5- Alimlerin icmaı:Bütün alimler yahudi ve hıristiyanların kestiğinin yenilebileceğinde ittifak etmişlerdir.
Soru: Kitap ehli kafirlerin kesim yaparken Allah’tan başkasının ismini anarak kesim yaparlarsa kestikleri yenir mi? Bu konu da ihtilaf var mı?
Cevap: Ehli kitabın, Allah'tan başkası adına kestiği hayvanların etinden yemenin haramlılığı konusunda çıkan ihtilafın temel sebebi, nasih ve mensuh konusuyla ilgilidir.
Bu etin helal olduğunu söyleyen alimler; Maide: 5 ayetinin, En'am: 121 ayetinden istisna edildiğini söylemişlerdir.
Bu etin haram olduğunu söyleyen alimler ise En'am: 121 ayetinin Maide: 5 ayetinden istisna edildiğini söylemişlerdir.
Sahabelerin çoğu, Hanefi, Şafii, Hanbeli, Maliki ve Zahirilerin çoğuna göre; yahudi ve hıristiyanlar, Allah' ın isminden başka bir isim (İsa, Musa, Uzeyr vb.) zikrederek kesim yaparlarsa, kesilen bu hayvanın etinden yemek haramdır.
Delilleri:
1- Allah (c.c) şöyle buyuruyor:
“Üzerine Allah'ın ismi zikredilmeyen (hayvan)ları yemeyin.” (En'am: 121)
2- ”(Allah) muhakkak ki size ölüyü, kanı, domuz etini ve Allah'tan başkası adına kesilenleri haram kıldı.” (Bakara: 173)
Mekki surelerden olan Nahl: 115 ve En'am: 145 ayetinde de yukarıda sayılan dört şey haram kılınmıştır.
İmam Malik, İmam Şafii ve İmam Ahmed'in bir görüşüne göre; onların, kendi kilise ve dini bayramları için kestikleri hayvanların etinden yemek mekruhtur. Çünkü bu, şirki yüceltmektir ve kesim Allah için yapılmamıştır.
Ata, Mekhul, Hasan el-Basri, Şa'bi, Said İbni Müseyyeb, Evzai, Zeyd b. Sa'd ve Malikilerden Eşhab'e göre keserken Allah'ın isminden başka bir isim zikretseler bile, kitap ehlinin kestiği yenir.
Delilleri:
1- Allah (c.c) şöyle buyuruyor:
“Kitap ehlinin yemeği (kestiği) sizin için helaldir”
(Maide:5)
Allah (c.c) kitap ehlinin (yahudi ve hristiyanların) nasıl kestiğini ve keseceklerini çok iyi bilmektedir ve ayette bu konu hakkında hiç bir şart koşmadan, genel olarak onların (yahudi ve hristiyanların) kestiğini helal kılmıştır. Bu da, kesim şeklinin ve kesim sırasında zikredilen sözlerin önemli olmadığını göstermektedir. Önemli olan yahudi ve hrıstiyan dinine mensup olmaktır.
2- Sahabi Ebu'd-Derda'ya, Circis adındaki bir kilise için kesilmiş olan koçun etinden yenilip yenilemeyeceği soruldu. O da:
“Allah'ım! Senin affını dilerim. Bunlar kitap ehlidir. Kestikleri bizim için helaldir. Bizim kestiğimiz de onlar için helaldir” diyerek bu etten yemeyi helal görmüştür. (Taberi, Cassas-Ahkamu'l Kur'an)
3- İbni Zeyd şöyle demiştir:
“Allah bize kitap ehlinin kestiğini genel olarak helal kılmıştır ve hiç birşeyi istisna etmemiştir.”
4- İkrime'den İbni Abbas şöyle dedi: “Allah (c.c):
“Üzerine Allah'ın ismi zikredilmeyen (hayvan)ları yemeyin.”(En'am: 121) buyurduktan sonra bu hükümden yahudi ve hristiyanları istisna etmiş ve şöyle buyurmuştur:
“Ehli kitabın yemeği (kestiği) size helal kılındı.” (Maide:5)
(Yani ehli kitabın kestiklerinin helal olabilmesi için besmele çekmesi gerekmez.)
Ayetteki kitap ehlinden kasıt yahudi ve hristiyanlardır.” (Ebu Davud, Kurtubi Tefsiri)
İbn Abbas (r.a) şöyle dedi:
“Hristiyanlar her ne kadar Mesih'in ismini zikrederek hayvan kesseler de, hristiyanlığa bağlı oldukları için kestikleri yenir. Aynı şekilde yahudiler de her ne kadar Uzeyr' in ismini zikrederek hayvan kesseler de yahudiliğe bağlı oldukları için kestikleri yenir.” (Kurtubi Tefsiri c: 6 s: 53)
İbni Abbas şöyle dedi:
“Yahudi ve hristiyanların kestiklerinin yenmesinin sebebi; Tevrat ve İncil'e inanmış olmalarıdır.” (Hakim rivayet etti ve sahih dedi.)
Şafii alimlerinden Ebu'l-Feth Nasr b. İbrahim en-Nablusi şöyle dedi:
“Allah, keserken Allah'tan başkasının ismini zikrettikleri halde, bir kitab'a ve bir nebiye bağlı olduklarını iddia ettikleri için kitap ehlini müşriklerden ayrı tutmuş ve kestiklerini helal kılmıştır.”(İbni Arabi-Ahkamu'l-Kur'an c: 2 s: 42)
Soru: Kitap ehli kafirlerin Allah’tan başkasının adını anmayla, Allah’tan başkasına adak adayarak kurban kesmeleri; kesilen hayvanın etinin yenilmesi açısından bir fark varmı dır?
Cevap: Kitap ehlinin, hayvanı keserken Allah’ın isminden başka bir ismi zikrederek kesseler de eti yenir diyen âlimlerin aldıkları delillere göre;
“Allah (c.c) kitap ehlinin (yahudi ve hristiyanların) nasıl kestiğini ve keseceklerini çok iyi bilmektedir ve ayette bu konu hakkında hiç bir şart koşmadan, genel olarak onların (yahudi ve hristiyanların) kestiğini helal kılmıştır.”
Ata, Mekhul, Hasan el-Basri, Şa'bi, Said İbni Müseyyeb, Evzai, Zeyd b. Sa'd ve Malikilerden Eşhab'e göre keserken Allah'ın isminden başka bir isim zikretseler bile, kitap ehlinin kestiği yenir.
Delilleri:
1- Allah (c.c) şöyle buyuruyor:
“Kitap ehlinin yemeği (kestiği) sizin için helaldir” (Maide:5)
Allah (c.c) kitap ehlinin (yahudi ve hristiyanların) nasıl kestiğini ve keseceklerini çok iyi bilmektedir ve ayette bu konu hakkında hiç bir şart koşmadan, genel olarak onların (yahudi ve hristiyanların) kestiğini helal kılmıştır. Bu da, kesim şeklinin ve kesim sırasında zikredilen sözlerin önemli olmadığını göstermektedir. Önemli olan yahudi ve hrıstiyan dinine mensup olmaktır.
2- Sahabi Ebu'd-Derda'ya, Circis adındaki bir kilise için kesilmiş olan koçun etinden yenilip yenilemeyeceği soruldu. O da:
“Allah'ım! Senin affını dilerim. Bunlar kitap ehlidir. Kestikleri bizim için helaldir. Bizim kestiğimiz de onlar için helaldir” diyerek bu etten yemeyi helal görmüştür. (Taberi, Cassas-Ahkamu'l Kur'an)
3- İbni Zeyd şöyle demiştir:
“Allah bize kitap ehlinin kestiğini genel olarak helal kılmıştır ve hiç birşeyi istisna etmemiştir.”
4- İkrime'den İbni Abbas şöyle dedi: “Allah (c.c):
“Üzerine Allah'ın ismi zikredilmeyen (hayvan)ları yemeyin.”(En'am: 121) buyurduktan sonra bu hükümden yahudi ve hristiyanları istisna etmiş ve şöyle buyurmuştur:
“Ehli kitabın yemeği (kestiği) size helal kılındı.” (Maide:5)
(Yani ehli kitabın kestiklerinin helal olabilmesi için besmele çekmesi gerekmez.)
Ayetteki kitap ehlinden kasıt yahudi ve hristiyanlardır.” (Ebu Davud, Kurtubi Tefsiri)
İbn Abbas (r.a) şöyle dedi:
“Hristiyanlar her ne kadar Mesih'in ismini zikrederek hayvan kesseler de, hristiyanlığa bağlı oldukları için kestikleri yenir. Aynı şekilde yahudiler de her ne kadar Uzeyr' in ismini zikrederek hayvan kesseler de yahudiliğe bağlı oldukları için kestikleri yenir.” (Kurtubi Tefsiri c: 6 s: 53)
İbni Abbas şöyle dedi:
“Yahudi ve hristiyanların kestiklerinin yenmesinin sebebi; Tevrat ve İncil'e inanmış olmalarıdır.” (Hakim rivayet etti ve sahih dedi.)
Şafii alimlerinden Ebu'l-Feth Nasr b. İbrahim en-Nablusi şöyle dedi:
“Allah, keserken Allah'tan başkasının ismini zikrettikleri halde, bir kitab'a ve bir nebiye bağlı olduklarını iddia ettikleri için kitap ehlini müşriklerden ayrı tutmuş ve kestiklerini helal kılmıştır.”(İbni Arabi-Ahkamu'l-Kur'an c: 2 s: 42)
Soru: Kitap ehli kafirin kestiği Hayvan; Allah adınamı kesilmiş yoksa Allah ‘tan başkasının adına mı kesilmiş mi yada kiliseleri adına mı kesilmiş. Bu tür araştırma yapılır mı?
Cevap: Malikilere göre; müslümanların, kesim sırasında ehli kitabın Allah'tan başka birşeyin ismini zikredip zikretmediğini araştırmaları gerekir. Hatta hayvanın nasıl kesildiğini bizzat gidip görmelidirler. Ancak bu şartla onların kestiklerinden yenilir.
Diğer alimlere göre; böyle bir araştırma yapmak şart değildir. Ancak, kesim yaparken Allah'ın isminden başka bir varlığın ismini zikrettikleri duyulursa, müslümanların bu etten yemesi haram olur.
Delilleri:
1- Rasulullah (s.a.s) Hayber günü kendisine ikram edilen, yahudinin kestiği koyun budundan yemiş ve hayvanın nasıl kesildiğini araştırmamış, böyle bir araştırma yapılmasını da emretmemiştir. Böyle birşey olsaydı muhakkak bize ulaşırdı.
2- Zühri, hristiyan arapların kestiklerini yemede bir sakınca görmemiş ve şöyle demiştir:
“Şayet Allah'tan başkasının adını zikrettiklerini duyarsan yemezsin. Ama duymazsan yemende bir sakınca yoktur. Çünkü Allah onların küfrünü bildiği halde kestiklerini helal kılmıştır.” (Buhari)
Cevap: Bütün alimlere göre yahudi ve hristiyanların kestiği helaldir.
Delilleri:
1- Allah (c.c) şöyle buyuruyor:
“...Kitap ehlinin yemeği (kestiği) size helaldir...” (Maide:5)
Ayette geçen “kitap ehli”nden, yalnız yahudi ve hristiyanların kastedildiğini, “Sizden önceki kitap verilenler” bölümü açıkça ifade etmektedir.
Bütün alimlere göre ayette geçen “taam (yemek)” kelimesinden kastedilen; kestikleri etlerdir.
2- Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurdu:
“Nıptiler'in bulunduğu Fars topraklarına indiğinizde onlardan et satın almak isterseniz, eğer hayvanı kesen yahudi ve hristiyan ise alın ve yiyin! Onu kesen mecusi ise yemeyin!” (Ahmed rivayet etti ve sahih dedi)
3- Hayber'in fethinde yahudilerden bir kadın, kesip kızarttığı koyun butunu zehirleyerek Rasulullah'a ikram etti. Rasulullah (s.a.s) ondan bir çiğnem ısırdı. Fakat sonra, yemeyip tükürdü. Sahabelerden bir kimse (Bişr b. Bera b. Marur) ise ondan yedi ve bu sebeple öldü. (Buhari, Müslim)
4- Abdullah b. Muğaffel, Hayber'de yahudilerin kesip de attıkları bir yağ parçasından istifade etmek istedi. Rasulullah (s.a.s) de ona izin verdi. (Buhari Müslim, Siyeri Halebi)
5- Alimlerin icmaı:Bütün alimler yahudi ve hıristiyanların kestiğinin yenilebileceğinde ittifak etmişlerdir.
Soru: Kitap ehli kafirlerin kesim yaparken Allah’tan başkasının ismini anarak kesim yaparlarsa kestikleri yenir mi? Bu konu da ihtilaf var mı?
Cevap: Ehli kitabın, Allah'tan başkası adına kestiği hayvanların etinden yemenin haramlılığı konusunda çıkan ihtilafın temel sebebi, nasih ve mensuh konusuyla ilgilidir.
Bu etin helal olduğunu söyleyen alimler; Maide: 5 ayetinin, En'am: 121 ayetinden istisna edildiğini söylemişlerdir.
Bu etin haram olduğunu söyleyen alimler ise En'am: 121 ayetinin Maide: 5 ayetinden istisna edildiğini söylemişlerdir.
Sahabelerin çoğu, Hanefi, Şafii, Hanbeli, Maliki ve Zahirilerin çoğuna göre; yahudi ve hıristiyanlar, Allah' ın isminden başka bir isim (İsa, Musa, Uzeyr vb.) zikrederek kesim yaparlarsa, kesilen bu hayvanın etinden yemek haramdır.
Delilleri:
1- Allah (c.c) şöyle buyuruyor:
“Üzerine Allah'ın ismi zikredilmeyen (hayvan)ları yemeyin.” (En'am: 121)
2- ”(Allah) muhakkak ki size ölüyü, kanı, domuz etini ve Allah'tan başkası adına kesilenleri haram kıldı.” (Bakara: 173)
Mekki surelerden olan Nahl: 115 ve En'am: 145 ayetinde de yukarıda sayılan dört şey haram kılınmıştır.
İmam Malik, İmam Şafii ve İmam Ahmed'in bir görüşüne göre; onların, kendi kilise ve dini bayramları için kestikleri hayvanların etinden yemek mekruhtur. Çünkü bu, şirki yüceltmektir ve kesim Allah için yapılmamıştır.
Ata, Mekhul, Hasan el-Basri, Şa'bi, Said İbni Müseyyeb, Evzai, Zeyd b. Sa'd ve Malikilerden Eşhab'e göre keserken Allah'ın isminden başka bir isim zikretseler bile, kitap ehlinin kestiği yenir.
Delilleri:
1- Allah (c.c) şöyle buyuruyor:
“Kitap ehlinin yemeği (kestiği) sizin için helaldir”
(Maide:5)
Allah (c.c) kitap ehlinin (yahudi ve hristiyanların) nasıl kestiğini ve keseceklerini çok iyi bilmektedir ve ayette bu konu hakkında hiç bir şart koşmadan, genel olarak onların (yahudi ve hristiyanların) kestiğini helal kılmıştır. Bu da, kesim şeklinin ve kesim sırasında zikredilen sözlerin önemli olmadığını göstermektedir. Önemli olan yahudi ve hrıstiyan dinine mensup olmaktır.
2- Sahabi Ebu'd-Derda'ya, Circis adındaki bir kilise için kesilmiş olan koçun etinden yenilip yenilemeyeceği soruldu. O da:
“Allah'ım! Senin affını dilerim. Bunlar kitap ehlidir. Kestikleri bizim için helaldir. Bizim kestiğimiz de onlar için helaldir” diyerek bu etten yemeyi helal görmüştür. (Taberi, Cassas-Ahkamu'l Kur'an)
3- İbni Zeyd şöyle demiştir:
“Allah bize kitap ehlinin kestiğini genel olarak helal kılmıştır ve hiç birşeyi istisna etmemiştir.”
4- İkrime'den İbni Abbas şöyle dedi: “Allah (c.c):
“Üzerine Allah'ın ismi zikredilmeyen (hayvan)ları yemeyin.”(En'am: 121) buyurduktan sonra bu hükümden yahudi ve hristiyanları istisna etmiş ve şöyle buyurmuştur:
“Ehli kitabın yemeği (kestiği) size helal kılındı.” (Maide:5)
(Yani ehli kitabın kestiklerinin helal olabilmesi için besmele çekmesi gerekmez.)
Ayetteki kitap ehlinden kasıt yahudi ve hristiyanlardır.” (Ebu Davud, Kurtubi Tefsiri)
İbn Abbas (r.a) şöyle dedi:
“Hristiyanlar her ne kadar Mesih'in ismini zikrederek hayvan kesseler de, hristiyanlığa bağlı oldukları için kestikleri yenir. Aynı şekilde yahudiler de her ne kadar Uzeyr' in ismini zikrederek hayvan kesseler de yahudiliğe bağlı oldukları için kestikleri yenir.” (Kurtubi Tefsiri c: 6 s: 53)
İbni Abbas şöyle dedi:
“Yahudi ve hristiyanların kestiklerinin yenmesinin sebebi; Tevrat ve İncil'e inanmış olmalarıdır.” (Hakim rivayet etti ve sahih dedi.)
Şafii alimlerinden Ebu'l-Feth Nasr b. İbrahim en-Nablusi şöyle dedi:
“Allah, keserken Allah'tan başkasının ismini zikrettikleri halde, bir kitab'a ve bir nebiye bağlı olduklarını iddia ettikleri için kitap ehlini müşriklerden ayrı tutmuş ve kestiklerini helal kılmıştır.”(İbni Arabi-Ahkamu'l-Kur'an c: 2 s: 42)
Soru: Kitap ehli kafirlerin Allah’tan başkasının adını anmayla, Allah’tan başkasına adak adayarak kurban kesmeleri; kesilen hayvanın etinin yenilmesi açısından bir fark varmı dır?
Cevap: Kitap ehlinin, hayvanı keserken Allah’ın isminden başka bir ismi zikrederek kesseler de eti yenir diyen âlimlerin aldıkları delillere göre;
“Allah (c.c) kitap ehlinin (yahudi ve hristiyanların) nasıl kestiğini ve keseceklerini çok iyi bilmektedir ve ayette bu konu hakkında hiç bir şart koşmadan, genel olarak onların (yahudi ve hristiyanların) kestiğini helal kılmıştır.”
Ata, Mekhul, Hasan el-Basri, Şa'bi, Said İbni Müseyyeb, Evzai, Zeyd b. Sa'd ve Malikilerden Eşhab'e göre keserken Allah'ın isminden başka bir isim zikretseler bile, kitap ehlinin kestiği yenir.
Delilleri:
1- Allah (c.c) şöyle buyuruyor:
“Kitap ehlinin yemeği (kestiği) sizin için helaldir” (Maide:5)
Allah (c.c) kitap ehlinin (yahudi ve hristiyanların) nasıl kestiğini ve keseceklerini çok iyi bilmektedir ve ayette bu konu hakkında hiç bir şart koşmadan, genel olarak onların (yahudi ve hristiyanların) kestiğini helal kılmıştır. Bu da, kesim şeklinin ve kesim sırasında zikredilen sözlerin önemli olmadığını göstermektedir. Önemli olan yahudi ve hrıstiyan dinine mensup olmaktır.
2- Sahabi Ebu'd-Derda'ya, Circis adındaki bir kilise için kesilmiş olan koçun etinden yenilip yenilemeyeceği soruldu. O da:
“Allah'ım! Senin affını dilerim. Bunlar kitap ehlidir. Kestikleri bizim için helaldir. Bizim kestiğimiz de onlar için helaldir” diyerek bu etten yemeyi helal görmüştür. (Taberi, Cassas-Ahkamu'l Kur'an)
3- İbni Zeyd şöyle demiştir:
“Allah bize kitap ehlinin kestiğini genel olarak helal kılmıştır ve hiç birşeyi istisna etmemiştir.”
4- İkrime'den İbni Abbas şöyle dedi: “Allah (c.c):
“Üzerine Allah'ın ismi zikredilmeyen (hayvan)ları yemeyin.”(En'am: 121) buyurduktan sonra bu hükümden yahudi ve hristiyanları istisna etmiş ve şöyle buyurmuştur:
“Ehli kitabın yemeği (kestiği) size helal kılındı.” (Maide:5)
(Yani ehli kitabın kestiklerinin helal olabilmesi için besmele çekmesi gerekmez.)
Ayetteki kitap ehlinden kasıt yahudi ve hristiyanlardır.” (Ebu Davud, Kurtubi Tefsiri)
İbn Abbas (r.a) şöyle dedi:
“Hristiyanlar her ne kadar Mesih'in ismini zikrederek hayvan kesseler de, hristiyanlığa bağlı oldukları için kestikleri yenir. Aynı şekilde yahudiler de her ne kadar Uzeyr' in ismini zikrederek hayvan kesseler de yahudiliğe bağlı oldukları için kestikleri yenir.” (Kurtubi Tefsiri c: 6 s: 53)
İbni Abbas şöyle dedi:
“Yahudi ve hristiyanların kestiklerinin yenmesinin sebebi; Tevrat ve İncil'e inanmış olmalarıdır.” (Hakim rivayet etti ve sahih dedi.)
Şafii alimlerinden Ebu'l-Feth Nasr b. İbrahim en-Nablusi şöyle dedi:
“Allah, keserken Allah'tan başkasının ismini zikrettikleri halde, bir kitab'a ve bir nebiye bağlı olduklarını iddia ettikleri için kitap ehlini müşriklerden ayrı tutmuş ve kestiklerini helal kılmıştır.”(İbni Arabi-Ahkamu'l-Kur'an c: 2 s: 42)
Soru: Kitap ehli kafirin kestiği Hayvan; Allah adınamı kesilmiş yoksa Allah ‘tan başkasının adına mı kesilmiş mi yada kiliseleri adına mı kesilmiş. Bu tür araştırma yapılır mı?
Cevap: Malikilere göre; müslümanların, kesim sırasında ehli kitabın Allah'tan başka birşeyin ismini zikredip zikretmediğini araştırmaları gerekir. Hatta hayvanın nasıl kesildiğini bizzat gidip görmelidirler. Ancak bu şartla onların kestiklerinden yenilir.
Diğer alimlere göre; böyle bir araştırma yapmak şart değildir. Ancak, kesim yaparken Allah'ın isminden başka bir varlığın ismini zikrettikleri duyulursa, müslümanların bu etten yemesi haram olur.
Delilleri:
1- Rasulullah (s.a.s) Hayber günü kendisine ikram edilen, yahudinin kestiği koyun budundan yemiş ve hayvanın nasıl kesildiğini araştırmamış, böyle bir araştırma yapılmasını da emretmemiştir. Böyle birşey olsaydı muhakkak bize ulaşırdı.
2- Zühri, hristiyan arapların kestiklerini yemede bir sakınca görmemiş ve şöyle demiştir:
“Şayet Allah'tan başkasının adını zikrettiklerini duyarsan yemezsin. Ama duymazsan yemende bir sakınca yoktur. Çünkü Allah onların küfrünü bildiği halde kestiklerini helal kılmıştır.” (Buhari)