Aleykum selam we rahmetullah kardeşim ;
Rukuda okunan tesbih; tahiyatta okunan duadır. Secdede okunan ise hem tesbih hemde dualar vardır.
Rukuda: سُبْحَانَ رَبِّيَ الْعَظِيمِ Subhanerabbiyelaziim 1-3-5 -7 defa okunur.
1 defa okumak farz, diğerleri sünnettir. Ve tek yapılır.
Hem Rukuda ve secdede daha okunabilecek başka tesbihat ta vardır.
Mesela " سُبُّوحٌ، قُدُّوسٌ، رَبُّ الْمَلاَئِكَةِ وَالرُّوحِ subbuhun kuddusun Rabbu'l melaiketi ve'r-ruh" gibi.
Secdede: سُبْحَانَ رَبِّيَ الأَعْلَى Subhanerabbiyel a'la 1-3-5 -7 defa okunur.
1 defa okumak farz, diğerleri sünnettir. Ve tek yapılır.
Teşehhudde : Ettehiyatu, Allahumme salli barik, Rabbena e'tine , Rabbeneğfirli.
Teşehhudde daha okunabilecek pek çok sahih hadisler vardır artırmak için .
Anlamlarını ve daha başka okunabilecek sahih dua ve tesbihatleri sahih kaynaklardan elde ediniz. Bunları ekleyerek ve sayılarını da sunnete uygun olarak 3-5-7 gibi artırarak çoğaltabiliriz.
Huzeyfe'den (r.anhuma) rivâyeten:
"Rasûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) secdesinde "Subhâne Rabbiye'l-a'lâ" derdi."
(Hadisi Ahmed, Muslim, Ebu Dâvud, Tirmizî, Nesâî, İbn Mâce rivayet etmiş, Tirmizi hadisi hasen sahih saymıştır.)
Rukû' ve secdelerde teşbihlerin üç'ten noksan olmaması gerekir. Tirmizî: "İlim ehli böyle amel etmiş olup, kişinin rüku ve secdelerde üç teşbihten az yapmaması mustehabdır" demiştir.
Daha az söylemeye gelince; cumhur ulema, "ruku' ve secdelerdeki teşbihlerin en azı bir teşbih miktarıdır" demişlerdir.
İbrahim en-Nehaî, Hasan el-Basrî, Ebû Hanife, Ebû Yûsuf, Muhammed ve bir rivayette İmam Ahmed (rahimehullah)'a göre ruku'da sünnet olan üç defa "Subhane Rabbiye'1-azîm"; secdede ise üç defa "subhâne Rabbiye'l-a'lâ" demektir. Sünnetin en aşağı mertebesi budur.
Tahâvî'nin beyânına göre ruku ve secdelerde üçer defadan aşağı kalmamak fakat daha fazla da okumamak gerekir. Ancak Tahâvî'nin sözü farz namazlar hakkındadır. Nafilelerde ise üçten dilediği kadar yukarıya çıkmak caizdir.
Mârûdî'ye göre kemalin en aşağı derecesi üç, yukarı derecesi onbir veya dokuz, orta derecesi beş defa teşbihte bulunmaktır.
"Hidâye" şerhlerinden bazısında "namaz kılanın ruku ve sucud teşbihlerinde üçten ona kadar çıkması imam-i Azam'a göre efdaldır, imameyne göre ise, yediye kadar çıkmak efdaldır" denilmektedir.
Ruku ve secdelerdeki tesbihlerin hükmü de imamlar arasında ihtilaflıdir. Ebu Hanife, Mâlik ve Şafiî (rahimehullah)'a göre bunlar sunnettir. Terkinden dolayı birşey lâzım gelmez. Yalnız kasten terk etmek mekruh olur.
İmam Ahmed b. Hanbel ile İshâk'a göre ruku ve secdelerde zikir vâcibtir. Kasten terk edilirse namaz bozulur. Unutarak terk edilirse, namaz bozulmaz. Yalnız İmam Ahmed'e göre secde-i sehv lâzım gelir. İmam Ahmed'in diğer bir kavline göre ruku ve secdelerdeki zikirler sünnettir. Zahirî'lerden, İbn Hazm bunların farz olduğunu söylemektedir.