Çevrimdışı
Allah Rasulü sallallah u aleyhi ve sellemin namazda yanıldığı sabit olduğu gibi onun: “Ben bir insanım. Sizin unuttuğunuz gibi ben de unuturum. O halde ben unutacak olursam siz de bana hatırlatın, buyurduğu da sahih olarak rivayet edilmiştir.
Allah Rasulü sallallah u aleyhi ve sellem bu hususta ümmeti için birtakım hükümler teşri buyurmuştur.
Farzın ikinci rekatinde oturmayıp kalkarsa birinci teşehhüdü yapmazsa:
Abdullah ibnu Buhayne’den, -Allah ondan razı olsun- O şöyle dedi: “Allah Rasûlü sallallah u aleyhi ve sellem bize namazların birinde iki rekât kıldırdı. Sonra teşehhüde oturmadan kalktı. İnsanlar da O’nunla birlikte kıyama kalktılar. Namaz bitiminde bizler O’nun selam vermesini bekledik. Ancak O selamdan önce tekbir aldı ve oturur olduğu halde iki kere secde etti. Sonra selam verdi.” Buhari
Abdullah ibnu Buhayne’den -Allah ondan razı olsun- O şöyle dedi: Allah Rasûlü sallallah u aleyhi ve sellem öğle namazının ikinci rekâtından sonra teşehhüde oturmadan kıyama kalktı. Namaz bitiminde iki kere secde etti. Bundan sonra selam verdi.” Buhari
Muğire bin Şube -Allah ondan razı olsun- O şöyle dedi: “Allah Rasûlü sallallah u aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Sizden herhangi bir kimse ikinci rekatten sonra teşehhüde oturmadan kalkacak olup da henüz tam kalkmamışsa otursun. Eğer kalkışını tamamlamışsa oturmasın ve iki sehiv secdesi yapsın. “Buhari
Beş rekat kılarsa:
Abdullah ibnu Mesud’dan, -Allah ondan razı olsun- O şöyle dedi: Allah Rasûlü sallallah u aleyhi ve sellem öğle namazını beş rekât olarak kıldırdı. Kendisine: Namaz ziyadeleşti mi? diye soruldu. Allah Rasûlü sallallah u aleyhi ve sellem Ne oldu ki? dedi. Namazı beş rekât olarak kıldırdın dedi. Allah Rasûlü sallallah u aleyhi ve sellem selam verdikten sonra iki kere secde etti.” Buhari
İki ya da üçüncü rekatte selam verirse:
Ebu Hureyre’den, -Allah ondan razı olsun- O şöyle dedi:
Nebi sallallah u aleyhi ve sellem bize öğle veya ikindi namazını (iki rekât kıldırıp) selam verdi. Zul-Yedeyn O’na dedi ki: Ey Allah’ın Rasûlü! Namaz kısaldı mı?
Nebi sallallah u aleyhi ve sellem ashâbına: “O’nun dediği doğrumu? Diye sordu. Evet, dediler. Allah Rasûlü sallallah u aleyhi ve sellem iki rekât daha kıldırdı. Sonra iki kere secde etti.
Sa’d dedi ki: Urve ibnuz Zubeyr’i akşam namazını iki rekât kıldırdığını gördüm. Selam verdi ve konuştu. Sonra geri kalanını kıldı, iki kere secde etti ve şöyle dedi: Nebi sallallah u aleyhi ve sellem işte böyle yaptı.” Buhari
İmran bin Husayn -Allah ondan razı olsun- O şöyle dedi: Allah Rasulü sallallah u aleyhi ve sellem ikindi namazını kıldı ve üç rekatin sonunda selam verdi, sonra da evine girdi. el-Hirbak diye andan bir adam kalkıp arkasından gitti. Elleri nisbeten uzundu. “Ey Allah'ın Rasulü!” diyerek ona yaptığını hatırlattı. Allah Rasulü sallalhhu aleyhi ve sellem, ridasını sürükleyerek kızgın bir şekilde çıktı. Nihayet cemaatin yanına geldi ve: “Bu doğru mu söyledi?” diye sordu. Onlar: “Evet” dediler. Bunun üzerine bir rekat namaz kıldı. Sonra selam verdi. Sonra da iki secde yaptı, arkasından selam verdi. Müslüm
Kaç rekat kıldığını bilmezse:
Ebu Hureyre’den, -Allah ondan razı olsun- O şöyle dedi:
Allah Rasûlü sallallah u aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “ Namaz için ezan okunduğunda şeytan ezan sesini duymayana kadar yellene yellene kaçar. Ezan bittiğinde geri gelir. Namaz için kâmet getirildiğinde tekrar kaçıp gider. Kâmet bittiğinde geri gelir ve hatırlamadığı şeyleri zikredere k şunu da hatırla, şunu da hatırla diyerek kişi ile nefsi arasına girer ve hatırlatmada bulunur. Öyle ki insan artık namazda kaç rekât kıldığını bilemez duruma gelir. Sizden biriniz üç rekât mı yoksa dört rekât mı kıldığını bilmezse otururken iki kere secde etsin. Buhari
Ebu Said el-Hudri -Allah ondan razı olsun- şöyle dedi: Allah Rasulü sallallah u aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “Sizden herhangi bir kimse namazında şüphe edip üç mü yoksa dört mü kıldığım, kaç rekat kıldığını bilmeyece k olursa, şüpheli olan kısmı bir kenara bıraksın ve kesin olarak kıldığından emin olduğu miktarı esas alıp namazına devam etsin. Sonra selam vermeden önce iki secde yapsın. Eğer beş rekat kılmış ise bu secdeleri namazının tek rekatleri ni çift yapmış olur. Eğer dört rekati tamamlamış olursa, bu iki secdesi şeytana rağmen yapılmış ve böylelikle burnu yere sürtülmüş olur. “Ebu Davud
Sehiv secdesini n hükmü:
Sehiv secdesi yapmak vacibtir. Çünkü az önce geçen hadislerd e görüldüğü gibi Allah Rasulü sallallah u aleyhi ve sellem, sehiv secdesini emretmiş, her unuttuğunda sehiv secdesi yapmış ve bir defa olsun bunu ihmal etmemiştir.
Sehiv secdesi ne zaman yapılır?
Fazla kılmak ile eksik kılmak ve araştırmakla birlikte şüphe etmek ile şüpheyle birlikte kesin olarak kılındığından emin olunan rekat sayısını esas alıp devam etmek arasında fark gözetileceğidir... Böyle bir fark gözetilmesi halinde bütün naslar uygulamay a konulmuş olacağı gibi, makul olan bir ayınm da söz konusudur .
Şöyle ki eğer birinci teşehhüdün terk edilmesi gibi bir eksiklik söz-konusu ise bu durumda namazın telafi edilmeye ihtiyacı vardır. Telafi edilmesi ise selamdan önce olur. selam ile namaz tamamlanmış ohır. Aynca selam, namazdan çıkmayı ifade eder.
Eğer bir rekat gibi bir fazlalıktan ötürü söz konusu ise namazda iki fazlalığı bir arada bulundurm az. Aksine secde, selamdan sonra yapılır. Çünkü bu, şeytana rağmen yapılır ve namazındaki eksikliği kendisi ile tamamladığı ayrı ve bağımsız bir namaz gibi olur. Allah Rasulü sallallah u aleyhi ve sellem de iki secdeyi bir rekat gibi değerlendirmiştir.
Aynı şekilde o şüphe edip araştırdığından ötürü namazını da tamamlar. İki secde de şeytana rağmen yapılmış olur. Bundan dolayı bu iki secde namazdan sonra yapılır... Yine namazın bir kısmını kılmamış olmakla birlikte selam verip sonra da namazını tamamlaya cak olursa, namazını tamamlamış olur ki bundan sonraki selam da bir ziyade olur. Bu durumda sehv secdesi de selamdan sonra yapılır. Çünkü bu da şeytana rağmen yapılan bir secdedir.
Eğer şüphe edip ağırlıklı bir kanaati kendisi tarafından açıkça tesbit edilemeye cek olursa bu durumda ya dört ya da beş rekat kılmış demektir. Eğer beş rekat kılmış ise yapacağı iki secde onun namazını çift rekatlere dönüştürmüş olur. Böylelikle o, beş değil, altı rekat kılmış gibi olur ve bu da selamdan önce olur.
Herhangi bir sünnetin terki dolayısıyla sehiv secdesi:
Bir kimse unutarak bir sünneti terk ederse sehiv secdesi yapar. Allah Rasulü sallallah u aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur:
“Her bir sehiv yanılma dolayısıyla iki secde vardır.” Ebu Davud
Bu da sünnettir. Fer'i olanın asla fazlalık teşkil etmemesi için vacib kabul edilemez.
Allah Rasulü sallallah u aleyhi ve sellem bu hususta ümmeti için birtakım hükümler teşri buyurmuştur.
Farzın ikinci rekatinde oturmayıp kalkarsa birinci teşehhüdü yapmazsa:
Abdullah ibnu Buhayne’den, -Allah ondan razı olsun- O şöyle dedi: “Allah Rasûlü sallallah u aleyhi ve sellem bize namazların birinde iki rekât kıldırdı. Sonra teşehhüde oturmadan kalktı. İnsanlar da O’nunla birlikte kıyama kalktılar. Namaz bitiminde bizler O’nun selam vermesini bekledik. Ancak O selamdan önce tekbir aldı ve oturur olduğu halde iki kere secde etti. Sonra selam verdi.” Buhari
Abdullah ibnu Buhayne’den -Allah ondan razı olsun- O şöyle dedi: Allah Rasûlü sallallah u aleyhi ve sellem öğle namazının ikinci rekâtından sonra teşehhüde oturmadan kıyama kalktı. Namaz bitiminde iki kere secde etti. Bundan sonra selam verdi.” Buhari
Muğire bin Şube -Allah ondan razı olsun- O şöyle dedi: “Allah Rasûlü sallallah u aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Sizden herhangi bir kimse ikinci rekatten sonra teşehhüde oturmadan kalkacak olup da henüz tam kalkmamışsa otursun. Eğer kalkışını tamamlamışsa oturmasın ve iki sehiv secdesi yapsın. “Buhari
Beş rekat kılarsa:
Abdullah ibnu Mesud’dan, -Allah ondan razı olsun- O şöyle dedi: Allah Rasûlü sallallah u aleyhi ve sellem öğle namazını beş rekât olarak kıldırdı. Kendisine: Namaz ziyadeleşti mi? diye soruldu. Allah Rasûlü sallallah u aleyhi ve sellem Ne oldu ki? dedi. Namazı beş rekât olarak kıldırdın dedi. Allah Rasûlü sallallah u aleyhi ve sellem selam verdikten sonra iki kere secde etti.” Buhari
İki ya da üçüncü rekatte selam verirse:
Ebu Hureyre’den, -Allah ondan razı olsun- O şöyle dedi:
Nebi sallallah u aleyhi ve sellem bize öğle veya ikindi namazını (iki rekât kıldırıp) selam verdi. Zul-Yedeyn O’na dedi ki: Ey Allah’ın Rasûlü! Namaz kısaldı mı?
Nebi sallallah u aleyhi ve sellem ashâbına: “O’nun dediği doğrumu? Diye sordu. Evet, dediler. Allah Rasûlü sallallah u aleyhi ve sellem iki rekât daha kıldırdı. Sonra iki kere secde etti.
Sa’d dedi ki: Urve ibnuz Zubeyr’i akşam namazını iki rekât kıldırdığını gördüm. Selam verdi ve konuştu. Sonra geri kalanını kıldı, iki kere secde etti ve şöyle dedi: Nebi sallallah u aleyhi ve sellem işte böyle yaptı.” Buhari
İmran bin Husayn -Allah ondan razı olsun- O şöyle dedi: Allah Rasulü sallallah u aleyhi ve sellem ikindi namazını kıldı ve üç rekatin sonunda selam verdi, sonra da evine girdi. el-Hirbak diye andan bir adam kalkıp arkasından gitti. Elleri nisbeten uzundu. “Ey Allah'ın Rasulü!” diyerek ona yaptığını hatırlattı. Allah Rasulü sallalhhu aleyhi ve sellem, ridasını sürükleyerek kızgın bir şekilde çıktı. Nihayet cemaatin yanına geldi ve: “Bu doğru mu söyledi?” diye sordu. Onlar: “Evet” dediler. Bunun üzerine bir rekat namaz kıldı. Sonra selam verdi. Sonra da iki secde yaptı, arkasından selam verdi. Müslüm
Kaç rekat kıldığını bilmezse:
Ebu Hureyre’den, -Allah ondan razı olsun- O şöyle dedi:
Allah Rasûlü sallallah u aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “ Namaz için ezan okunduğunda şeytan ezan sesini duymayana kadar yellene yellene kaçar. Ezan bittiğinde geri gelir. Namaz için kâmet getirildiğinde tekrar kaçıp gider. Kâmet bittiğinde geri gelir ve hatırlamadığı şeyleri zikredere k şunu da hatırla, şunu da hatırla diyerek kişi ile nefsi arasına girer ve hatırlatmada bulunur. Öyle ki insan artık namazda kaç rekât kıldığını bilemez duruma gelir. Sizden biriniz üç rekât mı yoksa dört rekât mı kıldığını bilmezse otururken iki kere secde etsin. Buhari
Ebu Said el-Hudri -Allah ondan razı olsun- şöyle dedi: Allah Rasulü sallallah u aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “Sizden herhangi bir kimse namazında şüphe edip üç mü yoksa dört mü kıldığım, kaç rekat kıldığını bilmeyece k olursa, şüpheli olan kısmı bir kenara bıraksın ve kesin olarak kıldığından emin olduğu miktarı esas alıp namazına devam etsin. Sonra selam vermeden önce iki secde yapsın. Eğer beş rekat kılmış ise bu secdeleri namazının tek rekatleri ni çift yapmış olur. Eğer dört rekati tamamlamış olursa, bu iki secdesi şeytana rağmen yapılmış ve böylelikle burnu yere sürtülmüş olur. “Ebu Davud
Sehiv secdesini n hükmü:
Sehiv secdesi yapmak vacibtir. Çünkü az önce geçen hadislerd e görüldüğü gibi Allah Rasulü sallallah u aleyhi ve sellem, sehiv secdesini emretmiş, her unuttuğunda sehiv secdesi yapmış ve bir defa olsun bunu ihmal etmemiştir.
Sehiv secdesi ne zaman yapılır?
Fazla kılmak ile eksik kılmak ve araştırmakla birlikte şüphe etmek ile şüpheyle birlikte kesin olarak kılındığından emin olunan rekat sayısını esas alıp devam etmek arasında fark gözetileceğidir... Böyle bir fark gözetilmesi halinde bütün naslar uygulamay a konulmuş olacağı gibi, makul olan bir ayınm da söz konusudur .
Şöyle ki eğer birinci teşehhüdün terk edilmesi gibi bir eksiklik söz-konusu ise bu durumda namazın telafi edilmeye ihtiyacı vardır. Telafi edilmesi ise selamdan önce olur. selam ile namaz tamamlanmış ohır. Aynca selam, namazdan çıkmayı ifade eder.
Eğer bir rekat gibi bir fazlalıktan ötürü söz konusu ise namazda iki fazlalığı bir arada bulundurm az. Aksine secde, selamdan sonra yapılır. Çünkü bu, şeytana rağmen yapılır ve namazındaki eksikliği kendisi ile tamamladığı ayrı ve bağımsız bir namaz gibi olur. Allah Rasulü sallallah u aleyhi ve sellem de iki secdeyi bir rekat gibi değerlendirmiştir.
Aynı şekilde o şüphe edip araştırdığından ötürü namazını da tamamlar. İki secde de şeytana rağmen yapılmış olur. Bundan dolayı bu iki secde namazdan sonra yapılır... Yine namazın bir kısmını kılmamış olmakla birlikte selam verip sonra da namazını tamamlaya cak olursa, namazını tamamlamış olur ki bundan sonraki selam da bir ziyade olur. Bu durumda sehv secdesi de selamdan sonra yapılır. Çünkü bu da şeytana rağmen yapılan bir secdedir.
Eğer şüphe edip ağırlıklı bir kanaati kendisi tarafından açıkça tesbit edilemeye cek olursa bu durumda ya dört ya da beş rekat kılmış demektir. Eğer beş rekat kılmış ise yapacağı iki secde onun namazını çift rekatlere dönüştürmüş olur. Böylelikle o, beş değil, altı rekat kılmış gibi olur ve bu da selamdan önce olur.
Herhangi bir sünnetin terki dolayısıyla sehiv secdesi:
Bir kimse unutarak bir sünneti terk ederse sehiv secdesi yapar. Allah Rasulü sallallah u aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur:
“Her bir sehiv yanılma dolayısıyla iki secde vardır.” Ebu Davud
Bu da sünnettir. Fer'i olanın asla fazlalık teşkil etmemesi için vacib kabul edilemez.
