Âleykum selam we rahmetullahi we berakatuh
Senden önce gönderdiğimiz peygamberlerimize sor! Rahman'dan başka ibadet edilecek ilahlar kılmış mıyız? (Zuhruf 45)
“Senden önce gönderdiğimiz peygamberlerimize sor”: Eğer: “Peygamberlere nasıl sorulur, onlar kendisinden önce ölmüşlerdir?" denilirse, buna üç cevab verilir:
Birincisi: O miraca çkarldığı zaman peygamberler toplandı; onlara namaz kıldırdı. Sonra da Cebrail O'na: Senden önceki peygamberlere sor... dedi. O da: Sormam, bu bana yeter, dedi. Bunu Ata, ibn Abbas’tan rivayet etmiştir. Bu; Said bin Cubeyr, Zuhri ve ibn Zeyd'in de görüşleridir; şöyle demişlerdir: Miraç gecesinde peygamberler toplandığı; onlarla görüştü ve onlara sorması emredildi; o da şubhe de etmedi, sormadı da.
İbn Abbas ve İbn Zeyd dedi ki: Rasûlullah (s.a.v.) Mescid-i Haram'dan, Mescid-i Aksa'ya -ki o Beytu'l-Makdis mescididir- İsra'da götürüldüğünde yüce Allah ona Adem'i ve soyundan dünyaya gelmiş diğer peygamberleri diriltti. Cibril de Peygamber (s.a.v.) ile birlikte bulunuyordu. Cibril (a.s) ezan okudu, sonra namaz için kamet getirdi.
Sonra da: Ey Muhammed öne geç de onlara namaz kıldır dedi.
Rasûlullah (s.a.v.) namazı bitirince Cibril kendisine: "Ey Muhammed! Senden önce gönderdiğimiz peygamberlerimize sor. Rahman'dan başka ibadet edilecek ilahlar kılmış mıyız?" dedi.
Bunun üzerine Rasûlullah (s.a.v.): "Hayır, sormama gerek yok. Ben bu konuda yeterli kanaate sahibim" diye buyurdu.
(Suyuti, ed-Durru'l-Mensur, VII, 382)
İkincisi: Maksad şudur: Kendilerine peygamberler gönderilen ehl-i kitabın mûminlerine sor. Bu da ibn Abbas, Hasen, Mucahid, Katâde, Dahhak, Suddi ve diğerlerinden rivayet edilmiştir. İbn Enbari, mana şöyledr, demiştir: Senden önce peygamberlere tabi olanlara sor.
Nitekim şöyle dersin: Cömertlik Hatim'dir, yani Hatim'in cömertliğidir. Şiir Zuheyr'dir, yani Zuheyr’in şiiridir. Mufessirlere göre bu iki görüş üzerine onlara sormadı. Zeccac da şöyle demiştir: Bu, onaylatma sorusudur. Bütün ummetlere sorduğu zaman, hiçbiri kitablarında: Benden başkasına ibadet edin, şeklinde bir şey getirmedi.
Üçüncüsü: Peygamber sallallahu aleyhi vesellem’e hitabdan maksad, ummetine hitabdır; o zaman mana: Siz sorun, olur. Zeccac şöyle demiştir: Bundan sonrası "birden ondan gülerler” kavline kadar açıktır. Ona alay ederek ve inanmayarak gülerler.
(Ebu'l Ferec Cemaluddin Abdurrahman Ali ibn Muhammed Cevzi, Zâdu'l Mesir fi ilmi't Tefsir, C 5, sf: 417 - 418)
