M
Çevrimdışı
Geçen yazımda yüzde 40 dolayında oy oranıyla Tunus’un en büyük partisi olan Ennahda’nın kurucusu ve fikrî lideri, özgürlükçü İslam yorumunun dünyadaki önde gelen temsilcilerinden Raşit Gannuşi’nin “Arap Dünyasında Din ve Devlet” konulu sempozyumda yaptığı konuşmayı aktarmıştım.
Gannuşi’nin konuştuğu oturumdan sonra verilen kahve molasında, katılımcılardan izlenimlerini almaya çalıştım. Bunlardan biri, “Burada böyle, başka yerde başka konuşuyor…” deyip gitti.
Şaşırmadım. Zira Tunus’ta geçen haftanın en çok tartışılan konularından biri, Gannuşi’nin “takiye” yaptığı iddiasıydı. 10 Ekim günü sosyal medya önce bir video, sonra da ses kaydına boğuldu. Geçen şubatta yapılan kayıtlarda Gannuşi, şer’î hukukun tam olarak uygulanmasını isteyen Selefilere laikliğin nasıl tedricen yıkılıp, toplumun nasıl İslamlaştırılacağını (!) anlatıyordu. Kayıtlar yayınlanınca Burgiba – Ben Ali diktatörlüğünün otoriter laikliğine bağlı muhalefet ayağa kalktı. İşte! Ilımlı görünen Ennahda’nın radikal İslamcı, gerçek yüzü ortaya çıkmıştı. Video ve ses kayıtları, önümüzdeki haziran ayında yapılacak seçimlere kadar Ennahda’nın koalisyon ortağı olan iki partiyi de tedirgin etmişti.
Ne var ki medyaya, kayıtların kökten laik ya da kökten dinci (Selefi) muhalefet tarafından manipüle edildiği kuşkusu da yansıdı. Ennahda sözcülerinin açıklamaları ise şu oldu: “Gannuşi’nin Selefileri şiddetten caydırmak ve sistem içinde, meşru, demokratik yollardan çalışmaya ikna etmeyi amaçlayan sözleri, konuşmasından bazı cümleler cımbızla seçilerek çarpıtıldı… Maalesef, eski rejimin kullandığı iftira yöntemlerine dönülüyor…” İslam hukukunun dayatılması gibi bir niyeti olmadığını, kanun önünde kadın – erkek eşitliğinin korunacağını açıklamış olmasına rağmen laikçi muhalefet Ennahda’yı Taliban ile aynı kefeye koymakta ısrarlı. Gannuşi’nin görüşlerini 1990’lardan beri dikkatle izleyen biri olarak, bu olayda (Türkiye’den örneklerini çok iyi bildiğimiz türden) bir manipülasyon olduğundan zerre kadar kuşku duymuyorum. Ama bunu laikçiler mi, yoksa Selefiler mi yaptı, orasını bilemiyorum.
Tunus’ta hayli marjinal ama şiddete başvurmaktan çekinmeyen Selefiler mevcut. Geçen ay Hazreti Muhammed’i aşağılayan videonun yayınlanması üzerine kara bayrakları çekip ABD büyükelçiliğini yakıp yıktılar. Vahşet gösterisinden bu yana, belli başlı Batılı ülke büyükelçilikleri koruma altında tutuluyor. Ennahda sözcüleri bu konuda şöyle konuşuyor: “Bu olay bizim 11 Eylül’ümüzdür… Aydınlatılması ve sorumlularının hukuk kuralları dahilinde cezalandırılması şart.” (Bkz: , 13 Ekim)
Selefilerle nasıl başa çıkılacağı Tunus’un yeni, demokratik rejiminin başlıca sorularından biri. Bu soru katıldığım toplantıda da Gannuşi’ye yöneltildi. Cevabı şu oldu: “Suç işlediklerinde tutuklanıp yargılanmaları ve cezalandırılmaları şart. Nitekim, büyükelçiliklere saldıranlardan 120 kadarı halen cezaevinde. Ne var ki, eski rejimin yaptığı gibi sadece görüşlerini ifade ettikleri için hapse atılmaları yanlış. Çünkü bu, onların görüşlerini yaymalarına yardımcı olmanın en etkili yolu olur.”
Tunus ziyaretinde tanışma fırsatını bulduğum, tanınmış Arap düşünürlerinden biri de Lübnan Üniversitesi’nden Profesör Rıdvan El Seyid oldu. El Seyid, sohbetimiz sırasında, “Türkiye’de ciddi bir Selefi akım bulunmadığı, İslam’ın ana gövdesi tarikat ve cemaatlerin Sufi (Tasavvufi) yorumlarından oluştuğu için çok şanslı ve farklısınız. Sufiler her yerde şiddetin karşısında oldular ve inancı kişisel bir konu olarak gördüler…” dedi.
Sanıyorum, Türkiye’deki laikçilerin hiç anlayamadıkları hususlardan biri de budur.
Tunus’ta anayasa yazımı tamamlanmak üzere. Nisan sonuna kadar Kurucu Meclis tarafından kabul edilmesi ve 23 Haziran’da da ilk genel seçimlerin yapılması bekleniyor. Oyu bir miktar azalsa da Ennahda’nın birinci parti olarak yerini koruyacağı tahmin ediliyor.
Okurlarımın Kurban Bayramı’nı kutlar, saygılar sunarım. (kaynak:zaman gazetesi-25.10.2012)
Şahin Alpay
