RAHMAN VE RAHIM OLAN ALLAH'IN ADIYLA
IMAM BUHARI'NIN "ALLAH'IN GOKLERIN USTUNDE" OLDUGUNA DAIR ITIKADI
Hamd alemlerin Rabbi olan Allah'a mahsustur. Salat Selam Muhammed'in s.a.v. ve ashabinin ve ailesinin ve hak yol uzere gidenlerin uzerine olsun. Bundan sonra;
Bilindigi gibi Imam Buhari r.h. islam ulemasinin en onde gidenlerinden birisidir. Onun itikadi da, Allah rasulunun s.a.v. ve Ashabinin itikadidir. Cunku o kendi kafasindan hic bir sey ile itikad etmedi. Kendi inancinin hepsini kendine gelen Hadis'lerden ve Sahabe'lerin sozlerinden aldi.
Allah'in goklerin ustunde olduguna inanmak, Muslumanin itikad etmesi zaruri seylerden birisidir. Bu nedenle Selef'in "Allah'in gokte oldugunu" inkar edenlere karsi tavirlari cok sert olmustur.
Bazi kardesler, benden, Imam Buhari'nin "Allah'in goklerin ustunde ve Ars'inin uzerine yukselip istiva etmesindeki" inancinin ve itikadinin ne olduguna dair kisa bir risale yazmami istediler. Ben de bu istekleri karsisinda onlarin bu onerilerini kabul ettim. Allah onlardan razi olsun.
Bu yazdigim kisa risaleyi ikiye bolecegim. Birinci bolumde; Imam Buhari'nin "Halku Ef-ali El-ibad" adli eserinde "Allah'in goklerin ve Ars'inin uzerinde olduguna dair" nakilleri yapacagim.
Ikinci bolumde ise; Imam Buhari'nin meshur "Sahihi Buhari" diye bilinen "El-Camiu Es-Sahih" adli eserinde zikrettigi sozleri ile Imam Buhari'nin "Allah'in goklerin ve Ars'inin uzerinde olduguna dair" inancini ve itikadini aciklayacagim, insallah.
Birinci bolum; Imam Buhari'nin "Halku Ef-ali El-ibad" adli eserinden nakiller
"Halku Ef-ali El-ibad" cumlesinin manasi sudur: "Kullarin fiilerinin(veya: hareketlerinin-yaptiklari seylerin) yaratilmasi(veya: Yaratilmis olmasi)".
Kitabin bazi el yazili nushalarinda ise ismi su sekildedir: "Halku Ef-ali El-ibad ve Er-radu Ala El-Cehmiyyeti ve Ashabi Et-tatil". Yani: "… ve Cehmiyye'ye ve inkarcilara reddiye".
Iste kitabin adi budur. Yani Imam Buhari bu kitabinda insanlarin hareketlerinin ve fiillerinin yaratilmadigini iddia eden sapik Mutezile ve Kaderiyye gibi firkalara reddiye vermistir.
Onemli olan; Imam Buhari bu eserinde butun itikadi konulari kapsamayi dusunmemistir. Boylelikle bu kitabini itikad konusunun icine alan belli bir konuda yazmistir.
Ama yine de Imam Buhari, konu ile alakasi olmadigi halde kitabinin basinda Allah'in goklerin ustunde olduguna dair nakiller zikretmistir. Bu da Imam Buhari'nin itikadinda ve inancinda Allah'in yukseklerde olmasinin ne kadar onemli bir husus oldugunu gostermektedir.
Cehmiyye gibi sapik firkalara reddiye verirken "Allah'in gokte" olmasini basta zikretmesi, bu meseleyi sapik firkalarin inkar ettiginin en acik ornegidir.
Ben, elimden geldigince Imam Buhari'nin bu eserinde zikrettigi "Allah'in yukseklerde-goklerin ustunde-Ars'inin uzerinde" olduguna delalet eden hangi nakilleri yapti ise onlarin hepsini zikretmeye calisacagim. Gozden kacirdigim olursa umarim beni affedersiniz.
Nakilleri yaparken, Imam Buhari’nin zikrettigi sozu tercume edip aktardiktan sonra, "Daru El-kutub El-ilmiyye bsk." rakamlandirdigi numaralari verecegim insallah. Bundan sonar da Imam Buhari'nin zikrettigi nakilin senedinin Sahih olup olmadigini da zikredecegim insallah. Imam Buhari bazi nakillerin senedini zikretmezken, bazilarinin senedini zikretmistir. Ben, sadece Senedin Sahih oldugunu zikretmek ile yetinecegim. Tahrici yaparken asla uzatmamaya calisacagim insallah.
Bazen Imam Buhari bir hadisi hem Halku Ef-ali El-ibad adli eserinde hemde Sahih'inde zikreder. Bende Halku Ef-ali El-ibad adli eserindeki Allah'in gokte olduguna dair nakilleri tahric ederken, eger ayni Hadis Imam Buhari'nin Sahihinde de varsa zikrettigini haber verecegim. Boylelikle bu hadisi tekrar Imam Buhari'nin Sahih'indeki Allah'in gokte olduguna dair nakilleri yaparken zikretmeyecegim insallah. Senedleri tahric ederken bazen kendim uzun sure arastirdim. Bazen de baska alimlerin ve ilim talebelerinin tahriclerini zikretmek ile yetindim.
Imam Buhari soyle demistir:
1- Vehb bin Cerir soyle demistir:
Zındık(münafık) Cehmiyye'ler, suphesiz ki onun(Allah'ın) Ars'inin uzerine istiva etmedigini demeye calisiyorlar.
(6)(Senedi Sahih'tir).
2- Hammad bin Zeyd soyle demistir:
Kuran Allah'in kelamidir(sozudur). Onu Cebrail indirmistir. (Cehmiyye'ler) sadece gokte Ilahin(Allah'in) olmadiginin mucadelesini veriyorlar(bunu isbat etme mucadelesini veriyorlar).(9)(Senedi Sahih'tir).
3- (Abdullah) bin Mubarek soyle demistir:
Bizler, Cehmiyye'nin dedigi gibi o(Allah c.c.) "buradadir" "yerdedir" demeyiz. Halbuki (bizler soyle deriz: ) Ars'in uzerine Istiva etmistir. (11)(Senedi Sahih'tir).
4- Ona(Abdullah bin Mubarek'e) soyle denilmistir:
Bizler Rabbimizi nasil taniyacagiz? Demistir ki(soyle cevap vermistir) : (yarattigi)Goklerinin ustunde, Ars'inin uzerinde dir(onu bu sekilde taniyin)
(11 aslinda bu nakil ve bir onceki nakil aynidir. Ama Imam Buhari ayri nakiller gibi zikretmistir. Boylelikle Senedi Sahih'tir).
5- Said bin Amir soyle demistir:
Cehmiyye'nin sozu, Yahudi ve Haristiyanlarin sozlerinden daha Şerlidir. Suphesiz ki Yahudiler ve Haristiyanlar ve Dinleri olanlar "Allah'in -subhanehu ve teala- Ars'inin uzerinde oldugunda" birlesmislerdir(hepsi bu inanc uzeredirler).
Onlar(Cehmiyye'ler) ise soyle demislerdir: Ars'in uzerinde hic bir sey yoktur.
(13)(Senedinde zikredilmeyen birisi vardir. Bu nedenle Senedi Zayif'tir. Ama Imam Buhari'nin bu sozu zikredip kendine delil getirmesi bizim icin yeterlidir. Sened Zayif bile olsa mana dogrudur.).
6- Ali (bin Asim) soyle demistir: …
Mirrisi'ye ve onun ekolüne dikkat et(uzak dur). Suphesiz ki onlarin sozleri (kişiyi) zindikliga(munafikliga) dogru goturur.
Ben, onlarin hocalari Cehm ile konustum. O, bana gokte bir Ilah oldugunu isbat etmedi(yani: gokte Ilah oldugunu kabul etmedi).(17)(Senedini bulamadim. Ama Imam Buhari'nin bu soz ile kendine delil getirmesi bile bizim icin yeterlidir.).
7- Ibni Madan soyle demistir:
Ben, (Sufyan) Sevri'ye (siz nerede olursaniz olun o(Allah) sizinle beraberdir)(Hadid 4.ayetinin ne manaya geldigi hakkinda) soru sordum.
Dedi ki: Onun ilmi(sizin ile beraberdir. Yani: Allah c.c. bilgisi ile sizlerle birliktedir.)(21)(Senedi Sahih'tir).
8- Imam Ebu Abdullah(Yani imam Buhari'nin kendisi) soyle demistir:
Ben, Yahudilerin ve Haristiyanlarin ve Mecusilerin sozlerine(inanclarina) baktim. Kufurlerinde onlardan(Cehmiyye'lerden) daha fazla dalalet icindekilerini gormedim.
Ben, onlari(Cehmiyye'leri) tanimayanlar haric, onlari(Cehmiyye'leri) tekfir etmeyenleri tanimiyorum.
(28)(Cehmiyye'nin inanclarindan birisinin de "Allah gokte degildir" oldugunu unutmamak gerekir.).
9- Ubeyullah bin Aişe şöyle demiştir:
"Kuran yaratilmistir" diyenin arkasinda namaz kilinmaz…
Cunku onlar(Kuran'in yaratildigini iddia eden Cehmiyye'ler) Bir şey için(var olan bir şeye) o şey yoktur derler.
Onlar derler ki: Allah bir şey degildir.
(36)(Burada gunumuzun Es-ari'lerinin ve Maturidi'lerinin "Allah ne yukarida ne asagida ne sagda ne solda – o mekandan munezzhetir bu nedenle nerede denilmez" gibi sozlerinin nasil da Cehmiyye'lerin sozleri ile mutaabik oldugunu hatirlatmak isterim.)(Imam Ubeydullah Imam Buhari'nin hocalarindandir. Buyuk ihtimalle bu sozu ondan direk işitmistir.).
10- Fudayl bin Iyad soyle demistir:
Eger sana bir Cehmi derse: Ben(her gun geceleyin hadiste geldigi gibi Dunya semasina) inen bir ilah'a inanmiyorum.
Sende ona soyle de: Ben ise istedigini yapan Allah'a iman ediyorum
(46)(Imam Ibni batta El-ibane'sinde Sahih bir Sened ile zikretmistir)(Allah'in inmesine iman etmek, onun yukseklerde olduguna iman etmek oldugunuda hatirlatmak isterim.).
11- Yezid bin Harun(Muslumanlari), Cehmiyye'lerden sakindirmistir. O soyle demistir:
Genel kisilerin(genel ilim ehlinin-fitratlari bozulmayan genel Muslumanlarin) kalplerine otrudugu sekilde "Rahman'in Ars'a istiva etmesi" disinda, (Ayeti baska bir manaya cekerek)baska bir seyi iddia eden kisi Cehmi'dir(Tekfir edilen Cehmiyye firkasindadir.). Muhammed Es-Seybani'de Cehmi'dir.
(48)( -son cumle haric- Senedi Sahih'tir)(Goruldugu gibi; Imam Buhari ve Imam Yezid bin Harun, "Allah'in istiva etmesini" tevil eden veya tahrif eden herkesi tekfir edilen Cehmiyye firkasindna saymislardir. Buda Istiva'yi "yucelme-istila" gibi manalra ceken yeni tureme Es-ari'leri ve Maturidi'leride kapsamaktadir. Bunu her akli basinda olan kisi gorebilir.).
(Muhammed Es-Seybani; Meshur Imam Ebu hanife'nin unlu talebesidir. Bu imam ilk gunlerinde Cehmiyye firkasindan idi. Sonrada Ehli sunnetin imamlarindan olmustur. Imam Yezid'de onun ilk gunlerindeki halinden sakindirmistir.(Lisanu EL-Miazan 5.clt. 138.s.). Muhammed Es-Seybani'nin Cehmiyye'den oldugunu zikreden son bolumu Senedli olarak bulamadim. Belkide Imam Buhari'nin sozude olabilir. En dogrusunu Allah c.c. bilir.)
12- Suleyman Et-Teymi soyle demistir:
"Allah Nerededir?" diye sorulsam, "Goktedir-Fissema-" derdim.
Eger "gokten(gokleri yaratmadan) once Ars'i nerede idi?" denilirse, "Suyun uzerindedir" derdim.
Eger "Sudan once Ars'i nerede idi?" denilirse, "Bilmiyorum" derdim.
Ebu Abdullah(Yani Imam Buhari'nin kendisi, bu sozun uzerine) soyle demistir: Iste (boyle demesinin nedeni) su ayet oldugu icindir: (Dilediği kadarından başka O'nun ilminden hiçbir şey kavrayamazlar.)(Bakara 255.ayet). yani; sadece acikladigi haric.
(49)(Derim ki: "Allah Nerededir?" diye sorulsam, "Goktedir-Fissema-" derdim. Sozu Sahih Senedle rivayet olunmustur. Ama kalan kismini Muttasil bir sened ile bulamadim.)(Imam Suleyman'in cevap verdigi seylerin hepsinde naklolunan ya bir Ayet yada bir Hadis vardir. Bilmiyorum demesinin nedenide o konuda bir naklin gelmemesinden kaynaklanmaktadir. Yani Imam burada bizlere sunu ogretmek istiyor: Kuran'dan ve Sunnet'ten naklolunan seylere oldugu gibi iman ederiz. Onun disinda da baska seyleri arastirip bulmaya gayret gostermeyiz. Cunku ilmimiz kisitlidir.).
13- Muhammed bin yusuf (El-firyabi) soyle demistir:
Kim "Allah Ars'inin uzerinde degildir" derse Kafir olur.
Kim de "Allah'in Musa ile konustugunu" inkar ederse Kafir olur.
(51)(Imam Muhammed, Imam Buhari'nin hocalarindandir. Muhtemelen kendisi direk duymustur. Imam Buhari'de "Mudellis" birisi olmadigindan dolayi direk duyma ihtimali cok gucludur.)
(Imam Muhammed, bu sozunde Allah'in Ars'inin uzerine istiva ettigini kabul etmeyen herkesin kafir olacagini zikretmistir. Gunumuzun yeni tureme Es-ari'leri ve Maturidi'leride Allah'in Ars'inin uzerine istiva etmesini kabul etmemektedirler.)
14- Ebu Cafer (Muhammed bin Abdullah) bana soyle dedi; Hasan bin Musa El- Eşyeb 'in yaninda Cehmiyye'ler zikredildi. Onlar hakkinda kotu konustu. Sonra da onu(Hasan'i) soyle derken isittim:
(Muminlerin halifesi olan) Mehdi'ye, "Şem'ale" adinda zindiklarin(Munafiklerin) buyuklerinden birisi yanina getirildi.
(Muminlerin halifesi Mehdi) dediki: Bena senin (ile ayni fikirde olan) arkadaslarinin kim oldugunu(veya; nerede olduklarini) soyle.
("Şem'ale") dedi ki: Benim arkadaslarim ondan daha fazlalar(yani senin ulasamayacagin kadar coklar.).
(Muminlerin halifesi Mehdi) dedi ki: Sen soyle.
("Şem'ale") dedi ki: (benim ile ayni goruste olan arkadaslarim) Kible ehlinden olan iki gruptur; Cehmiyye ve Kaderiyye.
(Bundan sonra, ya Mehdi, yada Imam Hasan El- Eşyeb soyle der: ) Cehmi olan kisi eger(inancindaki sapikliliginda) asiriya kacarsa "Artik hic bir sey yok" der. (Hasan) El-Eşyeb (bunu derken) gogu isaret etti(yani; Cehmi asiriya gittiginde, Allah'in gokte oldugunu inkar eder.).
Kaderi olan kisi ise eger (inancindaki sapikliliginda) asiriya kacarsa der ki: o(Yani; yaratici olan Allah c.c.) iki tanedir; "Hayirli seyleri yaratan" ve "Şerli şeyleri yaratan".
(Bundan sonra Muminlerin Halifesi Mehdi) onun("Şem'ale"nin) boyununu vurdu ve astı.
(54)(Senedi goruldugu gibi Sahih'tir.)
15- Ebu Cafer (Muhammed bin Abdullah) bana şoyle dedi; Yahya bin Eyyub bana şoyle dedi; Ebu Nuaym (Şuca bimn Ebi Nasr) El-Balhi'yi şoyle derken işittim:
"Merv" sakinlerinden olan bir kisi Cehm'in(Cehmiyye'lerin imamı ve intisap ettikleri kisi) arkadaslarindan idi. Ama sonra onunla alakalari kopardi ve ondan uzaklasti.
Ona soyle denildi: Neden onunla (arkadaslik) baglarini kopardin?
Dedi ki: Yapmayacagi bir seyi yapti. Gunlerden bir gun bir ayet okuyordum. (ravi der ki: )Yahya bu ayetin hangi ayet oldugunu unuttu.
(Cehm bana) dedi ki: Muhammed (s.a.v.) ne kadar espirili birisi imis. Dedi.
Ben bu dedigini tahammul ettim. Sonra o Taha suresini okudu. Taki "Rahman Ars'a istiva etti"(5.ayet) ayetine varinca(Cehm) soyle dedi:
Vallahi bu ayeti Kuran'dan cikarabilsem cikarirdim. (Cehm'den ayrilan adam dedi ki: buna da) tahammul ettim.
Sonrada Kasas suresini okudu. Taki Musa (s.a.v.) anlatilmaya basladiginda(Cehm) dediki:
Bu ne boyle? Bir hikayenin bir kismini bir yerde zikrediyor sonra tamamlamiyor. Sonra burada zikretmis ve (hikayeyi) tamamlamis. Sonra Mushaf'ı(Kuran'ı) kendi odasindan ayaklari ile ativerdi. Ben de hemen onun uzerine siçradim(Derim ki: Buyuk ihtimalle kasd edilen Kuran'i almak icin Kuran'I kirtardim demek istemistir. Veya Cehm'i dovdum manasinda da olabilir. Birinci mana daha yatkin gibi gorunuyor. En dogrusunu gokteki Allah c.c. bilir.).
(55)(Senedi; "Merv"den olan adama kadar Sahih'tir. Ama bu adamin kim oldugu bilinmediginden bu olayin yasanip yasanmama ihtimalinde suphe edilebilir. Bizim icin konumuz ile alakali olan kismi ise, Cehm'in "Allah'in Istiva ayetini" kabul etmediginden Kuran'i atmasidir(Eger hikaye dogru ise)).
16- Ebu Cafer (Muhammed bin Abdullah) bana şoyle dedi; harun bin Maruf ve Yahya bn Eyyup bana soyle dediler; (Abdullah) ibni Mubarek soyle demistir:
Cehmiyye haric butun kavimler(inanç sahipleri) neye taptiklarini bilirler.
(57)(Senedi Sahih'tir.)(Imam ibni Mubrek'in muhtesem olan bu sozu yeni tureme Es-ari'lerin ve Maturidi'lerin eski hocalari olan Cehmiyye'lerin yolundan nasil gittini cok guzel bir sekilde gosteriyor.)
17- Ebu Hureyre r.a. Peygamberimizden s.a.v. sunu rivayet etmistir:
''Allah Sema"da(goklerin ustunde) bir emrin yerine getirilmesini hükmettiği za*man, Melekler onun sözü karşısında itaat ederek kanatlarını birbirlerine vururlar. (Allah'in sozu) Allah'ın düz bir taş üstünde (hareket ettirilen) zincir (sesi) gibidir. Gönüllerinden bu korku gide*rilince de derlerki:
(Rabb'iniz ne söyledi? diye sorarlar. Onlar da sorana: Allah hakkı söyledi, O çok yücedir, çok büyüktür derler.)(Sebe 23.ayet)
(Imam Buhari bu hadisi zikrettikten sonra soyle devam eder: ) ve ayni sekilde Ibni Mesud ve Ibni Abbas'ta r.a. ve ilim ehli boyle demislerdir(Burada da bu hadisin manasi uzerindeki Icma'yi zikretmistir.).
(70)(Bu Hadisi Imam Buhari Sahih'inde bir cok kez zikretmistir. Ayrica bu Hadisi yine uzerinde durdugumuz "halku Ef-fali El-ibad" adli eserinde de 369 numarasind atekrar zikretmistir. Bunuda unutmamak gerekir.)
18- Abdullah bin Abbas r.a. soyle demistir:
Allah, Musa ile konustuguna, nida(konusruken gelen Allah'in sesi-cagirmasi-sozu-nidasi) Sema'da idi. Ve Allah'ta Sema'da idi.(76)(Bu Eser'i senedli bir sekilde hic bir yerde bulamadim. Ama Imam Buhari'nin delil getirmesi boyle itikad ettigini gosterir.)
19- Cubeyr bin Mutim (r.a.) Peygamermizden s.a.v. soyle rivayet dedigini rivayet etmistir:
Suphesiz ki Allah Ars'inin uzerinde, (yarattigi)goklerinin ustundedir. (Allah'in yarattigi) gokler yerlerin ustunde kubbe gibidir.
(82)(Bu Hadisin tamami Imam Ebu Davud'un Es-Sunne adli eserinin "Sunnet bolumundeki" hadisleri arasinda yer alir. Bu hadisin Sahih olup olmamasinda alimler uzunca ihtilaf etmislerdir. Selef'ten olan bir suru alim, Imam Buhari gibi bu Hadis ile Allah'in goklerin ustunde olduguna delil getirmislerdir.)
20- ibni Mesud (r.a.) Allah'in "Sonra Ars'a istiva etti"(Araf 54.ayetinin tefsirinde) soyle demistir:
Arş suyun uzerindedir. Allah'ta Ars'in uzerindedir. Ve o sizin ne hal uzere oldugunuzu bilendir.(83)(Senedi Sahih'tir.)
21- Katade Allah'in "ve o(Allah c.c.) Goktede ilah'tir. Yerde de Ilah'tir"(Zuhruf 84.ayetinin tefsirinde) soyle demistir:
Hem ona gokte ibadet edilir. Hemde yerde ibadet edilir.
(83 'baskida bir onceki eser ile ayni numara verilmistir')(Senedi Hasen derecesindedir.)(Imam Buhari'nin bu sozu zikretmesinin nedeni, Cehmiyye gibi sapik firkalarin bu ayeti delil alarak Allah'in Ars'inin uzerinde oldugunu inkar etmelerine reddiye vermek icindir. Imam Katade bu sozu ile bu ayetten kasd edilenin ne oldugunu guzel bir sekilde beyan etmistir. Zaten ayetin zahiride bu dediginden hic farkli degildir. En dogrusunuda Allah c.c. bilir.)
22- ibni Abbas (r.a.) soyle demistir:
([5] Allah, gökten yere kadar her işi düzenleyip yönetir. Sonra (bütün bu işler) sizin sayageldiklerinize göre bin yıl tutan bir günde O'na doğru çıkar.)(Secde 5.ayeti) dediki(ibni Abbas r.a.) : Yilin gunlerinden(yani: Yilin gunlerinden birinde O'na doğru çıkar).
(84) ((Derim ki: simdi zikrettigimiz ayeti bir onceki ayeti biraz daha uzunlamasina tekrar zikredelim:
([4] Gökleri, yeri ve bunların arasındakileri altı günde (devirde) yaratan, sonra Arş'a istivâ eden Allah'tır. O'ndan başka ne bir dost ne de bir şefaatçiniz vardır. Artık düşünüp öğüt almaz mısınız?
[5] Allah, gökten yere kadar her işi düzenleyip yönetir. Sonra (bütün bu işler) sizin sayageldiklerinize göre bin yıl tutan bir günde O'na doğru çıkar)
Derim ki: Goruldugu gibi bu iki ayeti birlikte gordugumuzde, ikisinin de Allah'in goklerin ustunde olduguna delaleti cok acik olur. Allah c.c. kendinin Ars'inin uzerine istiva ettigini haber verdikten sonra, isleri duzenlemesinin goklerden baslayip yere kadar olduguna haber verir. Bu da kendisinin goklerin ustunde olduguna delalet eder.))
23- (Imam Buhari'nin kendisi soyle demistir: ) Allah soyle demistir:
([16] Gökte olanın, sizi yere batırıvermeyeceğinden emin misiniz? O zaman yer sarsıldıkça sarsılır.
[17] Yahut gökte olanın üzerinize taş yağdıran (bir fırtına) göndermeyeceğinden emin misiniz? İşte (bu) tehdidimin ne demek olduğunu yakında bileceksiniz!)
(84 'baskida bir onceki eser ile ayni numara verilmistir')(Imam Buhari'nin bu iki ayeti zikretmesinin sebebi cok aciktir. Imam Buhari bu iki ayet ile Allah'in goklerin ustunde olduguna delil getirir.).
24- Imrân b. Husayn soyle demistir:
Peygamber (s.a.v), babama: “Ey Husayn! Bugün kaç tanrıya ibadet ediyorsun?” buyurdu.
Babam şu cevabı verdi: “Altısı yerde biri gökte yedi tanrıya.”
Rasûlullah (s.a.v.): “İstek, arzu ve korkuların bunlardan hangisinedir?” buyurdu.
Babam: “Göktekine” diye cevap verdi.
Rasûlullah (s.a.v.): “Ey Husayn! Müslüman olmuş olsaydın sana fayda verecek iki kelime öğretirdim…” Husayn, Müslüman olunca: “Ey Allah’ın Rasûlü! bana vaad ettiğin iki kelimeyi bana öğret” dedi. Rasûlullah (s.a.v.) şöyle buyurdu: “Şöyle duâ et: Allah’ım bana faydalı olan şeyleri ilham et ve beni benliğimin şerrinden de koru.”(Bu tercumeyi Imam Tirmizi'nin El-Cami'inin turkce tercumesinden naklettim. Hadisin aynisi orada da gecmistir. [FONT=&]3483-Dua bolumleri-bölüm:70)
(85)(Senedindeki "Şebib bin Şeybe" zayif bir Ravi'dir. Ayrica Imam Hasan El-Basri'de hadisi kimden duydugunu zikretmemistir. Boylelikle bu hadisin senedinde iki illet vardir. hadisin baska senedleri bu senedden daha fazla zayif senedlerden ibarettir. Boylelikle Hadis Zayif'tir. Ama bizim icin Imam Buhari'nin bu hadisi Allah'in gokte olduguna dair bir delil olarak zikretmesi yeterlidir.)
25- Ebû Hureyre o da Peygamberimizden haber verdi. Peygamber s.a.v. şöyle buyurmuştur:
"Allah bir kulu sevdiği zaman Cibril'e:
— Filancayı sev! diye nida eder.
Cibril de Ars'i taşıyanlara nida eder. Boylelikle Ars ehli o kisiyi sever. (Imam Buhari der ki: ) sonra da hadisi zikretti.
(210)(Senedi Sahih'tir. Imam Buhari bu hadisi kitabinda senedi ile zikretmistir. Ayni hadisi Sahih'inde de zikretmistir. Ama mana olarak hafiften fark vardir.)(Bu Hadis acik ve net bir sekilde Allah'in c.c. Ars'inin uzerinde olduguna delalet etmektedir. Imam Buhari'nin Sahihinde gecen rivayet ise su sekildedir:
Ebû Hureyre'den; o da Peygamber'den haber verdi. Peygamber (S) şöyle buyurmuştur:
"Allah bir kulu sevdiği zaman Cibril'e:
— Allah fulânı seviyor, onu sen de sev! diye nida eder. Cibril de o kulu sever. Akabinde Cibril gök ahâlîsine;
— Allah fulân kulu seviyor, onu siz de seviniz! diye nida eder.
Gök ahâlîsi de o kimseyi sever. Sonra yerde(ki insanların gönlü*ne) o kimse lehine kabul ve sevgi konulur (da onu tanıyan müslümânlar tarafından sevilir)"
(Sahihi Buhari - Kitabu Bed-i El-Halk - Allah'ın Salavâtı Üzerlerine Olsun, Meleklerin Zikri Babı)
Derim ki: Hadisin tamamini goren kisi, Hadisin ne kadar net bir sekilde Allah'in goklerin ustunde Ars'inin uzerinde olduguna delalet ettigini gorebilir. Goruldugu gibi Allah'in nidasi goklerin en ustundeki meleklerden baslamaktadir. Ta ki gokten yere kadar bu sevgi gitmektedir. Buda Allah'in goklerin ustunde oldugunu gostermektedir.
Benim bu aciklamalari yapmamin nedeni; bazi bilgisizlerin bu hadislerin delaletini anlayamayip, bizlere dil uzatmasini onlemek icindir. Ayni sekilde bazi Musluman kardeslerimizin bu hadisin delaletini anlayamazsa, bu aciklamaya bakmasinin yeterli oldugunu dusunuyorum. En dogrusunu Allah c.c. bilir.)
26- Bize İkrime, İbn Abbâs'tan tahdîs etti (o, şöyle de*miştir): Rasûlullah s.a.v. nahr(bayram) günü (Minâ'da) insanlara hutbe verdi.
Sonra başını gok yüzüne dogru kaldırdı ve soyle dedi:
"Ey Allah'im, tebliğ ettim mi? Ey Allah'im, tebliğ ettim mi? Ey Allah'im, tebliğ ettim mi?".
İbn Abbâs soyle demistir: Nefsim elinde olan Allah'a yemin ederim ki, bu sözler mu*hakkak Rasûlullah'ın ümmetine vasiyetidir. Binâenaleyh burada hâ*zır bulunan kimse hâzır bulunmayana (ve müstakbel nesillere) bunu tebliğ etsin.
(238)(Derim ki: Imam Buhari bu hadisi ayni senedi ile Sahihinde zikretmistir. Gorunen o ki bu hadisi uzun bir hadisten kisaltmistir. Sahihinde ayni sened ile zikrettigi hadisin metninde hafiften bazi kelime farkliligida bazen olmustur. Hadisin Allah'in goklerin ustunde olduguna delalet etmesi ise sanirim cok aciktir. En dogrusunu Allah c.c. bilir.)
(Bu Hadisin tamaminida Imam Buhari bu kitabinda zikretmistir. 302 numarali hadise bakilabilir. Orada da hadisi tam olarak zikretmistir. Simdi Hadisi uzunca nasil zikretti ise aktaralim:
… Bize İkrime, İbn Abbâs'tan tahdîs etti (o, şöyle de*miştir): Rasûlullah (S) nahr günü (Minâ'da) insanlara hitabe yaptı da bu hitabede: "Ey insanlar! Bu gün hangi gündür?" diye sordu.
İnsanlar: (İçinde kıtal) haram olan gündür, dediler.
Rasûlullah: "Bu hangi beldedir?" diye sordu.
İnsanlar: (İçinde kıtal) haram olan beldedir, dediler.
Rasûlullah: "Bu ay hangi aydır?" diye sordu.
İnsanlar: Haram aydır, dediler.
Rasûlullah: "Şübhesiz kanlarınız, mallarınız, ırzlarınız bu belde içinde, bu ayda, bu günün harâmlığı kadar biribirinize haramdır" buyurdu ve bu sözleri birkaç defa tekrar etti. Sonra başını gok yüzüne dogru kaldırdı da:
"Yâ Allah, tebliğ ettim mi? Yâ Allah, tebliğ ettim mi?"dedi. İbn Abbâs bu hadîsi böyle naklettikten sonra:
Nefsim yedinde olan Allah'a yemm ederim ki, bu sözler mu*hakkak Rasûlullah'in ümmetine vasiyetidir. Binâenaleyh burada hâ*zır bulunan kimse hâzır bulunmayana (ve müstakbel nesillere) bunu tebliğ etsin: "Benden sonra biribirinizin boyunlarına vuracak kâfir*lere dönmeyiniz" dedi.)(Bu Hadisi Sahihi Buhari'nin tercumesinden naklettim. Hadis Sahihi Buharide "Sonra başını yukarı kaldırdı" seklindedir. Imam Buhari'nin bu kitabinda ise "Sonra başını gok yüzüne dogru kaldırdı" seklindedir.)
(Derim ki: Hadisin bazi metinlerinde "Peygamberimizin s.a.v. kafasini gok yuzune dogru kaldirmasi" zikredilmemistir. Zikredilmemesi de, rivayetlerden her hangi birisinin digerine muhalefet ettigini gostermemektedir. Cunku bazi Ravi'ler Peygamberimizin s.a.v. mubarek basini gok yuzune kaldirarak Allah'a c.c. haykirmasi dikkatini cekmis ve bunu zikretmistir. Diger yandan baska Ravi'ler ise bu bolumunu zikretmemislerdir. Bu da, iki rivayet arasinda uyusmazsizlik olmadigini, bilakis her biri diger rivayeti acikladigini gostermektedir. En dogrusunu Allah c.c. bilir.)
27- Abdullah b. Abbas r.a. Ensar'dan olan bazi kisiler ona haber verdi ki;Peygamberimiz s.a.v. onlara soyle demistir:
Böyle bir Yıldız göçtüğü vakit cahiliyye devrinde ne derdiniz?
(Bunun uzerine Sahabeler) soyle demisler: Ey Allah'in Rasulu, biz böyle bir Yıldızın göçtüğünü gördügümüzde, bu gece bır kral öldü, bu gece birisi dogdu, bu gece dogan birisi olduderdik.
Resûlüllah s.a.v. soyle buyurmustur: Durum sizin dediginiz gibi degildir. Lâkin Allah yarattıkları hakkında bir şey takdir buyurdu mu, Arş Ehli onu duyar. Onların altındakılerde, (kendilerinin ustunde bulunan Ars ehlinin) onlarin tesbihi ile (Allah'i) tesbih ederler. (Bu sekilde) onlarin altindakilerde (Onlarin ustundekilerin tesbihi duyarak, Allah'i) tesbih ederler. Tesbih, Dunya semasina kadar inene kadar bu sekilde devam eder(Yani; her gok ehli ustlerindekilerin seslerini duyarak tesbih ederler. Bu durum Dunya semasina kadar ulasir.).
Sonra birbirlerine sorarlar: Neden Tesbih ettiniz?
Derler ki: Bizim ustumuzdekiler tesbih ettiler de bizler de onlarin Tesbihi ile Tesbih ettik.
Sonra derler ki: Sizin bir ustunuzdekilere "Neden Tesbih ettiniz?" diye sorsaniz ya?
(sorduktan sonra usttekiler de derler ki: ) Allah kendi yaratiklari icin bir sey takdir buyurdu. (yani; )Olan olayi haber verirler.
Bu haberde bir gokten diger goge dogru hep iniverir. Taki Dunya semasina kadar iniverir. Onlarda (Dunya semasinda bulunan meleklerde) bu olayi konusuverirler.
Seytanlar da (sesi cok zorla isitmeye gayret gostererek) hayal gibi ve kendileri aralarinda ihtilafa duserek bir seyler çalarlar(yani; zorla bir seyler isitirler. Bundan sonra kendileri de kendi aralarinda ne duyduklari arasinda ihtilafa duserler.). sonrada (Seytanlar) yeryuzundeki Kahinlere gelip onlara anlatirlar. Anlatirken kimisini dogru soylerler, kimisine yanlis soylerler. Sonra da Kahinler de (bu duyduklarini, insanlara) anlatirlar.
Sonra Allah -azze ve celle- bu yildizlarla, Şeytanlar ile Sema arasina perde cekmistir. Boylelikle bu gun kahinlik bitmistir. Artik Kahinlik diye bir sey yoktur.
(371)(Derim ki: Hadisi biraz farkli metin ile Imam Muslim Sahihinde rivayet etmistir. Imam Buhari'nin bu Hadisi icin zikrettigi Senedi ise cok kuvvetli ve Sahih'tir. Ayrica bu senedde gecen butun ravi'ler, Buhari'nin kendi Sahih'inde gecen Ravi'lerdendir. Boylelikle bu Hadis hem Buhari'nin Sahih'inin sartina uygundur. Hemde Imam Muslim tahric etmistir.)
(Hadisin ne kadar net bir sekilde Allah'in c.c. goklerin ustunde Ars'inin uzerinde olduguna delalet etmesi ise cok aciktir. Eger Allah c.c. goklerin ustunde, Ars'inin uzerinde olmasa idi, Allah'in kullari hakkinda buyurdugu seyleri ilk once isitip te tesbih edenler Ars'inin ehli olmazdi…)
Imam Buhari'nin Halku Ef-ali El-Ibad adli eserinde Allah'in goklerin ustunde olduguna delalet eden delilleri bulmam burada bitmistir. Elimden geldigince Allah'in gokte olduguna delalet eden delilleri zikretmeye gayret gosterdim. Selefin Cehmiyye'yi tekfir etmelerine de bazi ornekler verdim ki, okuyan kisi Selef'in Cehmiyye firkasini tekfir etmelerinin nedenlerinden birisinin de "Allah'in goklerin ustunde olmasini" inkar etmeleri oldugunu anlasin. Ama bu nakillerin arasinda Selefin Cehmiyye firkasini tekfir ettikleri butun nakilleri yapmadim. Sadece ornek olarak bir kac tane naklettim. Asil amacim, selefin Allah'in gokte oldugunda nasil icma ettiklerini ve nasil da bu konuya ehemmiyyet gosterdiklerini ortaya cikarmakti.
En dogrusunu Allah c.c. bilir.
İkinci bolum; İmam Buhari'nin Sahih'inden "Allah'in goklerin ustunde ve Ars'inin uzerinde olduguna dair" zikredilen delillerden bazi ornekler
Imam Buhari'nin Sahih'inde olan hadisler cok fazladir. Bu nedenle Allah'in goklerin ustunde olduguna dair butun nakilleri yapmak gercekten cok zordur. Bunlari cikartmak ve bulmak icin uzun bir vakite ihtiyac vardir.
Simdi aklima gelen bazi ornekler ile Imam Buhari'nin Sahih'inde de Allah'in goklerin ustunde olduguna dair bir suru nakiller oldugunu isbat edelim.
Simdi Imam Buhari'nin Sahih'inin "KİTÂBUT-TEVHÎD" bolumunun; "O'nun Arş'ı Su Üstünde İdi"; "O, Büyük Arş'ın Sahibidir" (Et-Tevbe: 129; Ei-Mü'minûn: 86; En-Neml: 26) Babı"nda gecen bazi Eser'leri ve Hadis'leri nakledelim. Bu bab'da bulunan hadisleri naklettikten sonra, bulabiligim hadisleri nakledecegim insallah. Sahihi Buhari'nin hangi bolumunde gectigini de zikretmeye calisacagim insallah.
1- Ebu el-aliye dediki: (sema'ya istiva etti)(Bakara 29.ayet) (bu ayetin tefsirinde sunu dedi: ) Yukseldi.
2- Mucahid dediki; "isteva" yani: Ars'a yukseldi (veya: Ars'in uzerine yukseldi).
3- Enes ibn Mâlik r.a. şöyle demiştir: Zeyd ibn Harise geldi, zevcesi Zeyneb bintu Cahş'tan şikâyet ediyordu. Peygamberde s.a.v. Zeyde zevcesini boşamak istedikçe ona soyle diyordu: Yâ Zeyd! Allah'tan kork, zevceni üzerinde tut (boşama).
Enes dediki: Eğer Rasûlullah s.a.v. Allah'ın Kitabından birşey gizlese idi, bunu(Bu yaeti) gizlerdi.
(Enes) şöyle dedi: Zeyneb bintu Cahş, Peygamber'in diğer kadın*larına karşı Öğünür, iftihar eder ve şöyle derdi:
Sizleri Peygamber ile kendi ahâlîleriniz, hısımlarınız evlen*dirdi. Hâlbuki beni O'nunla(Peygamberimiz s.a.v. ile) yedi kat göklerin üstünden Yüce Allah evlendirdi!
4- Bize îsâ ibnu Tahmân tahdîs edip şöyle dedi: Ben Enes ibn Mâlikten r.a. işittim, şöyle diyordu: Hicâb âyeti (el-Ahzâb: 53) Zey*neb bintu Cahş'ın evlenmesinde indi. Peygamber s.a.v. o gün Zeyneb'in düğün yemeği olarak insanlara et ve ekmek yedirdi. Zeyneb de Peygamber'in diğer kadınlarına karsı öğünüp iftihar ederdi ve şöyle derdi:
Şübhesiz ki Allah benim nikahımı Sema'da kıydı.
5- Bize Ebu'z-Zinâd, el-A'rac'den; o da Ebû Hureyreden r.a. tahdîs etti ki, Peygamber s.a.v. şöyle buyurmuştur: "Yüce Allah bütün mahlûkları yaratmayı hükmettiği zaman, kendi yanında, Ars'inin uzerinde soyle yazdi: Şübhesiz ki benim rahmetim sinirimi (öfkemi) geçmiştir"
6- (Imam Buhari soyle demistir: ) Allah'in "Meleklerve Rûh ona(Allah'a) yukselip cikarlar."(Mearic 4.ayetin bir kismi) sözü babı.
Ve Allah'in "ona(Allah'a) güzel sözler yükselir"(Fatir 10.ayetin bir kismi) sözü babı.
Ebû Cemre, İbn Ab bâ s'tan söyledi: Ebû Zerr'e Peygamber'in gönderilmesi haberi ulaştığında, kardeşi Uneys'e: Benim için şu kendisine semâdan haber gelmekte olduğunu söyleyen adamın ilmini öğren! Dedi.
Mucâhid şöyle demiştir: Salih amel, güzel kelimeyi yükseltir. Denilir ki: "Zı'l-Meâric'in ma'nâsı; "Meleklerdir. Onlar Allah'a yükselirler(KİTÂBUT-TEVHÎD).
7- …O da Ebû Hureyre'den r.a. şöyle tahdîs etti: Rasûlullah s.a.v. şöyle buyurdu:
"(Her gün) birtakım melekler geceleyin, diğer birtakım melekler de gündüzleyin birbirlerini müteâkib size gelirler. Bunlar sabah ile ikin*di namazlarında buluştuktan sonra içinizde kalmış olanlar semâya yükselirler. Rabb'leri (namaz kılmış kullarının) hâllerini en iyi bilir iken, yine o meleklere soyle sorar: Kullarımı ne hâlde bıraktınız?
Onlar da soyle derler: Onları namaz kılarlarken bıraktık, nitekim namaz kılarlar*ken bulmuştuk, cevâbım verirler(KİTÂBUT-TEVHÎD).
8- … Ebu Hureyre r.a. o da Peygamberimizden s.a.v. soyle dedigini rivayet etmistir: "Allah'a ancak Güzel(Helal) olan yükselir"(KİTÂBUT-TEVHÎD).
9- … Onlar da Ebû Hureyre'den r.a. tahdîs ettiler ki, Rasûlullah s.a.v. şöyle buyurmuştur:
"Rabb'imiz Te-bâreke ve Taâlâ her gece, gecenin son üçte biri kaldığı zaman dünyâ semâsına iner ve: Bana kim dua eder ki, onun duasını kabul edeyim! Benden kim bir hacetini ister ki, ona dileğini vereyim! Benden kim mağfiret ister ki, ona mağfiret edeyim! buyurur"(KITABU'D-DAAVAT - 13- Gece Yarısında Duâ Etme(Nin Fazileti) Babı).
(Derim ki: Allah'in Dunya semasina inmesi, onun Dunya semasinin ustunde oldugunu gosterir. Nasil ki Imam Allame Hafiz ibni Abdilber bu Hadis ile "Allah'in goklerin ustunde, Ars'inin uzerinde" olduguna dair delil getirmistir. -Et-Temhid 7.clt. 129.s. Arapca olarak Muessese Kurtuba bsk.-)
Son söz
Bu kısa risalede toparladigim nakillerin hepsi 36 tanedir. Allah'a şükürler olsun, 36 tane delil ile Imam Buhari'nin iki tane eserinden nakiller yaparak, Allah Rasulunun s.a.v. ve sahabenin ve Selefin itikadinin ve inancinin su oldugu gorduk: "Hic Suphesiz ki Allah c.c. goklerinin ustundedir. Ars'inin uzerindedir. Bunu Seleften olan hic kimse inkar etmemistir".
Umarim Rabbim bu kisa risaleyi okuyan kisinin faydalanmasini nasip eder.
En dogrusunu Allah c.c. bilir.
Kardesiniz Ebu Musa El-Medeni
IMAM BUHARI'NIN "ALLAH'IN GOKLERIN USTUNDE" OLDUGUNA DAIR ITIKADI
Hamd alemlerin Rabbi olan Allah'a mahsustur. Salat Selam Muhammed'in s.a.v. ve ashabinin ve ailesinin ve hak yol uzere gidenlerin uzerine olsun. Bundan sonra;
Bilindigi gibi Imam Buhari r.h. islam ulemasinin en onde gidenlerinden birisidir. Onun itikadi da, Allah rasulunun s.a.v. ve Ashabinin itikadidir. Cunku o kendi kafasindan hic bir sey ile itikad etmedi. Kendi inancinin hepsini kendine gelen Hadis'lerden ve Sahabe'lerin sozlerinden aldi.
Allah'in goklerin ustunde olduguna inanmak, Muslumanin itikad etmesi zaruri seylerden birisidir. Bu nedenle Selef'in "Allah'in gokte oldugunu" inkar edenlere karsi tavirlari cok sert olmustur.
Bazi kardesler, benden, Imam Buhari'nin "Allah'in goklerin ustunde ve Ars'inin uzerine yukselip istiva etmesindeki" inancinin ve itikadinin ne olduguna dair kisa bir risale yazmami istediler. Ben de bu istekleri karsisinda onlarin bu onerilerini kabul ettim. Allah onlardan razi olsun.
Bu yazdigim kisa risaleyi ikiye bolecegim. Birinci bolumde; Imam Buhari'nin "Halku Ef-ali El-ibad" adli eserinde "Allah'in goklerin ve Ars'inin uzerinde olduguna dair" nakilleri yapacagim.
Ikinci bolumde ise; Imam Buhari'nin meshur "Sahihi Buhari" diye bilinen "El-Camiu Es-Sahih" adli eserinde zikrettigi sozleri ile Imam Buhari'nin "Allah'in goklerin ve Ars'inin uzerinde olduguna dair" inancini ve itikadini aciklayacagim, insallah.
Birinci bolum; Imam Buhari'nin "Halku Ef-ali El-ibad" adli eserinden nakiller
"Halku Ef-ali El-ibad" cumlesinin manasi sudur: "Kullarin fiilerinin(veya: hareketlerinin-yaptiklari seylerin) yaratilmasi(veya: Yaratilmis olmasi)".
Kitabin bazi el yazili nushalarinda ise ismi su sekildedir: "Halku Ef-ali El-ibad ve Er-radu Ala El-Cehmiyyeti ve Ashabi Et-tatil". Yani: "… ve Cehmiyye'ye ve inkarcilara reddiye".
Iste kitabin adi budur. Yani Imam Buhari bu kitabinda insanlarin hareketlerinin ve fiillerinin yaratilmadigini iddia eden sapik Mutezile ve Kaderiyye gibi firkalara reddiye vermistir.
Onemli olan; Imam Buhari bu eserinde butun itikadi konulari kapsamayi dusunmemistir. Boylelikle bu kitabini itikad konusunun icine alan belli bir konuda yazmistir.
Ama yine de Imam Buhari, konu ile alakasi olmadigi halde kitabinin basinda Allah'in goklerin ustunde olduguna dair nakiller zikretmistir. Bu da Imam Buhari'nin itikadinda ve inancinda Allah'in yukseklerde olmasinin ne kadar onemli bir husus oldugunu gostermektedir.
Cehmiyye gibi sapik firkalara reddiye verirken "Allah'in gokte" olmasini basta zikretmesi, bu meseleyi sapik firkalarin inkar ettiginin en acik ornegidir.
Ben, elimden geldigince Imam Buhari'nin bu eserinde zikrettigi "Allah'in yukseklerde-goklerin ustunde-Ars'inin uzerinde" olduguna delalet eden hangi nakilleri yapti ise onlarin hepsini zikretmeye calisacagim. Gozden kacirdigim olursa umarim beni affedersiniz.
Nakilleri yaparken, Imam Buhari’nin zikrettigi sozu tercume edip aktardiktan sonra, "Daru El-kutub El-ilmiyye bsk." rakamlandirdigi numaralari verecegim insallah. Bundan sonar da Imam Buhari'nin zikrettigi nakilin senedinin Sahih olup olmadigini da zikredecegim insallah. Imam Buhari bazi nakillerin senedini zikretmezken, bazilarinin senedini zikretmistir. Ben, sadece Senedin Sahih oldugunu zikretmek ile yetinecegim. Tahrici yaparken asla uzatmamaya calisacagim insallah.
Bazen Imam Buhari bir hadisi hem Halku Ef-ali El-ibad adli eserinde hemde Sahih'inde zikreder. Bende Halku Ef-ali El-ibad adli eserindeki Allah'in gokte olduguna dair nakilleri tahric ederken, eger ayni Hadis Imam Buhari'nin Sahihinde de varsa zikrettigini haber verecegim. Boylelikle bu hadisi tekrar Imam Buhari'nin Sahih'indeki Allah'in gokte olduguna dair nakilleri yaparken zikretmeyecegim insallah. Senedleri tahric ederken bazen kendim uzun sure arastirdim. Bazen de baska alimlerin ve ilim talebelerinin tahriclerini zikretmek ile yetindim.
Imam Buhari soyle demistir:
1- Vehb bin Cerir soyle demistir:
Zındık(münafık) Cehmiyye'ler, suphesiz ki onun(Allah'ın) Ars'inin uzerine istiva etmedigini demeye calisiyorlar.
(6)(Senedi Sahih'tir).
2- Hammad bin Zeyd soyle demistir:
Kuran Allah'in kelamidir(sozudur). Onu Cebrail indirmistir. (Cehmiyye'ler) sadece gokte Ilahin(Allah'in) olmadiginin mucadelesini veriyorlar(bunu isbat etme mucadelesini veriyorlar).(9)(Senedi Sahih'tir).
3- (Abdullah) bin Mubarek soyle demistir:
Bizler, Cehmiyye'nin dedigi gibi o(Allah c.c.) "buradadir" "yerdedir" demeyiz. Halbuki (bizler soyle deriz: ) Ars'in uzerine Istiva etmistir. (11)(Senedi Sahih'tir).
4- Ona(Abdullah bin Mubarek'e) soyle denilmistir:
Bizler Rabbimizi nasil taniyacagiz? Demistir ki(soyle cevap vermistir) : (yarattigi)Goklerinin ustunde, Ars'inin uzerinde dir(onu bu sekilde taniyin)
(11 aslinda bu nakil ve bir onceki nakil aynidir. Ama Imam Buhari ayri nakiller gibi zikretmistir. Boylelikle Senedi Sahih'tir).
5- Said bin Amir soyle demistir:
Cehmiyye'nin sozu, Yahudi ve Haristiyanlarin sozlerinden daha Şerlidir. Suphesiz ki Yahudiler ve Haristiyanlar ve Dinleri olanlar "Allah'in -subhanehu ve teala- Ars'inin uzerinde oldugunda" birlesmislerdir(hepsi bu inanc uzeredirler).
Onlar(Cehmiyye'ler) ise soyle demislerdir: Ars'in uzerinde hic bir sey yoktur.
(13)(Senedinde zikredilmeyen birisi vardir. Bu nedenle Senedi Zayif'tir. Ama Imam Buhari'nin bu sozu zikredip kendine delil getirmesi bizim icin yeterlidir. Sened Zayif bile olsa mana dogrudur.).
6- Ali (bin Asim) soyle demistir: …
Mirrisi'ye ve onun ekolüne dikkat et(uzak dur). Suphesiz ki onlarin sozleri (kişiyi) zindikliga(munafikliga) dogru goturur.
Ben, onlarin hocalari Cehm ile konustum. O, bana gokte bir Ilah oldugunu isbat etmedi(yani: gokte Ilah oldugunu kabul etmedi).(17)(Senedini bulamadim. Ama Imam Buhari'nin bu soz ile kendine delil getirmesi bile bizim icin yeterlidir.).
7- Ibni Madan soyle demistir:
Ben, (Sufyan) Sevri'ye (siz nerede olursaniz olun o(Allah) sizinle beraberdir)(Hadid 4.ayetinin ne manaya geldigi hakkinda) soru sordum.
Dedi ki: Onun ilmi(sizin ile beraberdir. Yani: Allah c.c. bilgisi ile sizlerle birliktedir.)(21)(Senedi Sahih'tir).
8- Imam Ebu Abdullah(Yani imam Buhari'nin kendisi) soyle demistir:
Ben, Yahudilerin ve Haristiyanlarin ve Mecusilerin sozlerine(inanclarina) baktim. Kufurlerinde onlardan(Cehmiyye'lerden) daha fazla dalalet icindekilerini gormedim.
Ben, onlari(Cehmiyye'leri) tanimayanlar haric, onlari(Cehmiyye'leri) tekfir etmeyenleri tanimiyorum.
(28)(Cehmiyye'nin inanclarindan birisinin de "Allah gokte degildir" oldugunu unutmamak gerekir.).
9- Ubeyullah bin Aişe şöyle demiştir:
"Kuran yaratilmistir" diyenin arkasinda namaz kilinmaz…
Cunku onlar(Kuran'in yaratildigini iddia eden Cehmiyye'ler) Bir şey için(var olan bir şeye) o şey yoktur derler.
Onlar derler ki: Allah bir şey degildir.
(36)(Burada gunumuzun Es-ari'lerinin ve Maturidi'lerinin "Allah ne yukarida ne asagida ne sagda ne solda – o mekandan munezzhetir bu nedenle nerede denilmez" gibi sozlerinin nasil da Cehmiyye'lerin sozleri ile mutaabik oldugunu hatirlatmak isterim.)(Imam Ubeydullah Imam Buhari'nin hocalarindandir. Buyuk ihtimalle bu sozu ondan direk işitmistir.).
10- Fudayl bin Iyad soyle demistir:
Eger sana bir Cehmi derse: Ben(her gun geceleyin hadiste geldigi gibi Dunya semasina) inen bir ilah'a inanmiyorum.
Sende ona soyle de: Ben ise istedigini yapan Allah'a iman ediyorum
(46)(Imam Ibni batta El-ibane'sinde Sahih bir Sened ile zikretmistir)(Allah'in inmesine iman etmek, onun yukseklerde olduguna iman etmek oldugunuda hatirlatmak isterim.).
11- Yezid bin Harun(Muslumanlari), Cehmiyye'lerden sakindirmistir. O soyle demistir:
Genel kisilerin(genel ilim ehlinin-fitratlari bozulmayan genel Muslumanlarin) kalplerine otrudugu sekilde "Rahman'in Ars'a istiva etmesi" disinda, (Ayeti baska bir manaya cekerek)baska bir seyi iddia eden kisi Cehmi'dir(Tekfir edilen Cehmiyye firkasindadir.). Muhammed Es-Seybani'de Cehmi'dir.
(48)( -son cumle haric- Senedi Sahih'tir)(Goruldugu gibi; Imam Buhari ve Imam Yezid bin Harun, "Allah'in istiva etmesini" tevil eden veya tahrif eden herkesi tekfir edilen Cehmiyye firkasindna saymislardir. Buda Istiva'yi "yucelme-istila" gibi manalra ceken yeni tureme Es-ari'leri ve Maturidi'leride kapsamaktadir. Bunu her akli basinda olan kisi gorebilir.).
(Muhammed Es-Seybani; Meshur Imam Ebu hanife'nin unlu talebesidir. Bu imam ilk gunlerinde Cehmiyye firkasindan idi. Sonrada Ehli sunnetin imamlarindan olmustur. Imam Yezid'de onun ilk gunlerindeki halinden sakindirmistir.(Lisanu EL-Miazan 5.clt. 138.s.). Muhammed Es-Seybani'nin Cehmiyye'den oldugunu zikreden son bolumu Senedli olarak bulamadim. Belkide Imam Buhari'nin sozude olabilir. En dogrusunu Allah c.c. bilir.)
12- Suleyman Et-Teymi soyle demistir:
"Allah Nerededir?" diye sorulsam, "Goktedir-Fissema-" derdim.
Eger "gokten(gokleri yaratmadan) once Ars'i nerede idi?" denilirse, "Suyun uzerindedir" derdim.
Eger "Sudan once Ars'i nerede idi?" denilirse, "Bilmiyorum" derdim.
Ebu Abdullah(Yani Imam Buhari'nin kendisi, bu sozun uzerine) soyle demistir: Iste (boyle demesinin nedeni) su ayet oldugu icindir: (Dilediği kadarından başka O'nun ilminden hiçbir şey kavrayamazlar.)(Bakara 255.ayet). yani; sadece acikladigi haric.
(49)(Derim ki: "Allah Nerededir?" diye sorulsam, "Goktedir-Fissema-" derdim. Sozu Sahih Senedle rivayet olunmustur. Ama kalan kismini Muttasil bir sened ile bulamadim.)(Imam Suleyman'in cevap verdigi seylerin hepsinde naklolunan ya bir Ayet yada bir Hadis vardir. Bilmiyorum demesinin nedenide o konuda bir naklin gelmemesinden kaynaklanmaktadir. Yani Imam burada bizlere sunu ogretmek istiyor: Kuran'dan ve Sunnet'ten naklolunan seylere oldugu gibi iman ederiz. Onun disinda da baska seyleri arastirip bulmaya gayret gostermeyiz. Cunku ilmimiz kisitlidir.).
13- Muhammed bin yusuf (El-firyabi) soyle demistir:
Kim "Allah Ars'inin uzerinde degildir" derse Kafir olur.
Kim de "Allah'in Musa ile konustugunu" inkar ederse Kafir olur.
(51)(Imam Muhammed, Imam Buhari'nin hocalarindandir. Muhtemelen kendisi direk duymustur. Imam Buhari'de "Mudellis" birisi olmadigindan dolayi direk duyma ihtimali cok gucludur.)
(Imam Muhammed, bu sozunde Allah'in Ars'inin uzerine istiva ettigini kabul etmeyen herkesin kafir olacagini zikretmistir. Gunumuzun yeni tureme Es-ari'leri ve Maturidi'leride Allah'in Ars'inin uzerine istiva etmesini kabul etmemektedirler.)
14- Ebu Cafer (Muhammed bin Abdullah) bana soyle dedi; Hasan bin Musa El- Eşyeb 'in yaninda Cehmiyye'ler zikredildi. Onlar hakkinda kotu konustu. Sonra da onu(Hasan'i) soyle derken isittim:
(Muminlerin halifesi olan) Mehdi'ye, "Şem'ale" adinda zindiklarin(Munafiklerin) buyuklerinden birisi yanina getirildi.
(Muminlerin halifesi Mehdi) dediki: Bena senin (ile ayni fikirde olan) arkadaslarinin kim oldugunu(veya; nerede olduklarini) soyle.
("Şem'ale") dedi ki: Benim arkadaslarim ondan daha fazlalar(yani senin ulasamayacagin kadar coklar.).
(Muminlerin halifesi Mehdi) dedi ki: Sen soyle.
("Şem'ale") dedi ki: (benim ile ayni goruste olan arkadaslarim) Kible ehlinden olan iki gruptur; Cehmiyye ve Kaderiyye.
(Bundan sonra, ya Mehdi, yada Imam Hasan El- Eşyeb soyle der: ) Cehmi olan kisi eger(inancindaki sapikliliginda) asiriya kacarsa "Artik hic bir sey yok" der. (Hasan) El-Eşyeb (bunu derken) gogu isaret etti(yani; Cehmi asiriya gittiginde, Allah'in gokte oldugunu inkar eder.).
Kaderi olan kisi ise eger (inancindaki sapikliliginda) asiriya kacarsa der ki: o(Yani; yaratici olan Allah c.c.) iki tanedir; "Hayirli seyleri yaratan" ve "Şerli şeyleri yaratan".
(Bundan sonra Muminlerin Halifesi Mehdi) onun("Şem'ale"nin) boyununu vurdu ve astı.
(54)(Senedi goruldugu gibi Sahih'tir.)
15- Ebu Cafer (Muhammed bin Abdullah) bana şoyle dedi; Yahya bin Eyyub bana şoyle dedi; Ebu Nuaym (Şuca bimn Ebi Nasr) El-Balhi'yi şoyle derken işittim:
"Merv" sakinlerinden olan bir kisi Cehm'in(Cehmiyye'lerin imamı ve intisap ettikleri kisi) arkadaslarindan idi. Ama sonra onunla alakalari kopardi ve ondan uzaklasti.
Ona soyle denildi: Neden onunla (arkadaslik) baglarini kopardin?
Dedi ki: Yapmayacagi bir seyi yapti. Gunlerden bir gun bir ayet okuyordum. (ravi der ki: )Yahya bu ayetin hangi ayet oldugunu unuttu.
(Cehm bana) dedi ki: Muhammed (s.a.v.) ne kadar espirili birisi imis. Dedi.
Ben bu dedigini tahammul ettim. Sonra o Taha suresini okudu. Taki "Rahman Ars'a istiva etti"(5.ayet) ayetine varinca(Cehm) soyle dedi:
Vallahi bu ayeti Kuran'dan cikarabilsem cikarirdim. (Cehm'den ayrilan adam dedi ki: buna da) tahammul ettim.
Sonrada Kasas suresini okudu. Taki Musa (s.a.v.) anlatilmaya basladiginda(Cehm) dediki:
Bu ne boyle? Bir hikayenin bir kismini bir yerde zikrediyor sonra tamamlamiyor. Sonra burada zikretmis ve (hikayeyi) tamamlamis. Sonra Mushaf'ı(Kuran'ı) kendi odasindan ayaklari ile ativerdi. Ben de hemen onun uzerine siçradim(Derim ki: Buyuk ihtimalle kasd edilen Kuran'i almak icin Kuran'I kirtardim demek istemistir. Veya Cehm'i dovdum manasinda da olabilir. Birinci mana daha yatkin gibi gorunuyor. En dogrusunu gokteki Allah c.c. bilir.).
(55)(Senedi; "Merv"den olan adama kadar Sahih'tir. Ama bu adamin kim oldugu bilinmediginden bu olayin yasanip yasanmama ihtimalinde suphe edilebilir. Bizim icin konumuz ile alakali olan kismi ise, Cehm'in "Allah'in Istiva ayetini" kabul etmediginden Kuran'i atmasidir(Eger hikaye dogru ise)).
16- Ebu Cafer (Muhammed bin Abdullah) bana şoyle dedi; harun bin Maruf ve Yahya bn Eyyup bana soyle dediler; (Abdullah) ibni Mubarek soyle demistir:
Cehmiyye haric butun kavimler(inanç sahipleri) neye taptiklarini bilirler.
(57)(Senedi Sahih'tir.)(Imam ibni Mubrek'in muhtesem olan bu sozu yeni tureme Es-ari'lerin ve Maturidi'lerin eski hocalari olan Cehmiyye'lerin yolundan nasil gittini cok guzel bir sekilde gosteriyor.)
17- Ebu Hureyre r.a. Peygamberimizden s.a.v. sunu rivayet etmistir:
''Allah Sema"da(goklerin ustunde) bir emrin yerine getirilmesini hükmettiği za*man, Melekler onun sözü karşısında itaat ederek kanatlarını birbirlerine vururlar. (Allah'in sozu) Allah'ın düz bir taş üstünde (hareket ettirilen) zincir (sesi) gibidir. Gönüllerinden bu korku gide*rilince de derlerki:
(Rabb'iniz ne söyledi? diye sorarlar. Onlar da sorana: Allah hakkı söyledi, O çok yücedir, çok büyüktür derler.)(Sebe 23.ayet)
(Imam Buhari bu hadisi zikrettikten sonra soyle devam eder: ) ve ayni sekilde Ibni Mesud ve Ibni Abbas'ta r.a. ve ilim ehli boyle demislerdir(Burada da bu hadisin manasi uzerindeki Icma'yi zikretmistir.).
(70)(Bu Hadisi Imam Buhari Sahih'inde bir cok kez zikretmistir. Ayrica bu Hadisi yine uzerinde durdugumuz "halku Ef-fali El-ibad" adli eserinde de 369 numarasind atekrar zikretmistir. Bunuda unutmamak gerekir.)
18- Abdullah bin Abbas r.a. soyle demistir:
Allah, Musa ile konustuguna, nida(konusruken gelen Allah'in sesi-cagirmasi-sozu-nidasi) Sema'da idi. Ve Allah'ta Sema'da idi.(76)(Bu Eser'i senedli bir sekilde hic bir yerde bulamadim. Ama Imam Buhari'nin delil getirmesi boyle itikad ettigini gosterir.)
19- Cubeyr bin Mutim (r.a.) Peygamermizden s.a.v. soyle rivayet dedigini rivayet etmistir:
Suphesiz ki Allah Ars'inin uzerinde, (yarattigi)goklerinin ustundedir. (Allah'in yarattigi) gokler yerlerin ustunde kubbe gibidir.
(82)(Bu Hadisin tamami Imam Ebu Davud'un Es-Sunne adli eserinin "Sunnet bolumundeki" hadisleri arasinda yer alir. Bu hadisin Sahih olup olmamasinda alimler uzunca ihtilaf etmislerdir. Selef'ten olan bir suru alim, Imam Buhari gibi bu Hadis ile Allah'in goklerin ustunde olduguna delil getirmislerdir.)
20- ibni Mesud (r.a.) Allah'in "Sonra Ars'a istiva etti"(Araf 54.ayetinin tefsirinde) soyle demistir:
Arş suyun uzerindedir. Allah'ta Ars'in uzerindedir. Ve o sizin ne hal uzere oldugunuzu bilendir.(83)(Senedi Sahih'tir.)
21- Katade Allah'in "ve o(Allah c.c.) Goktede ilah'tir. Yerde de Ilah'tir"(Zuhruf 84.ayetinin tefsirinde) soyle demistir:
Hem ona gokte ibadet edilir. Hemde yerde ibadet edilir.
(83 'baskida bir onceki eser ile ayni numara verilmistir')(Senedi Hasen derecesindedir.)(Imam Buhari'nin bu sozu zikretmesinin nedeni, Cehmiyye gibi sapik firkalarin bu ayeti delil alarak Allah'in Ars'inin uzerinde oldugunu inkar etmelerine reddiye vermek icindir. Imam Katade bu sozu ile bu ayetten kasd edilenin ne oldugunu guzel bir sekilde beyan etmistir. Zaten ayetin zahiride bu dediginden hic farkli degildir. En dogrusunuda Allah c.c. bilir.)
22- ibni Abbas (r.a.) soyle demistir:
([5] Allah, gökten yere kadar her işi düzenleyip yönetir. Sonra (bütün bu işler) sizin sayageldiklerinize göre bin yıl tutan bir günde O'na doğru çıkar.)(Secde 5.ayeti) dediki(ibni Abbas r.a.) : Yilin gunlerinden(yani: Yilin gunlerinden birinde O'na doğru çıkar).
(84) ((Derim ki: simdi zikrettigimiz ayeti bir onceki ayeti biraz daha uzunlamasina tekrar zikredelim:
([4] Gökleri, yeri ve bunların arasındakileri altı günde (devirde) yaratan, sonra Arş'a istivâ eden Allah'tır. O'ndan başka ne bir dost ne de bir şefaatçiniz vardır. Artık düşünüp öğüt almaz mısınız?
[5] Allah, gökten yere kadar her işi düzenleyip yönetir. Sonra (bütün bu işler) sizin sayageldiklerinize göre bin yıl tutan bir günde O'na doğru çıkar)
Derim ki: Goruldugu gibi bu iki ayeti birlikte gordugumuzde, ikisinin de Allah'in goklerin ustunde olduguna delaleti cok acik olur. Allah c.c. kendinin Ars'inin uzerine istiva ettigini haber verdikten sonra, isleri duzenlemesinin goklerden baslayip yere kadar olduguna haber verir. Bu da kendisinin goklerin ustunde olduguna delalet eder.))
23- (Imam Buhari'nin kendisi soyle demistir: ) Allah soyle demistir:
([16] Gökte olanın, sizi yere batırıvermeyeceğinden emin misiniz? O zaman yer sarsıldıkça sarsılır.
[17] Yahut gökte olanın üzerinize taş yağdıran (bir fırtına) göndermeyeceğinden emin misiniz? İşte (bu) tehdidimin ne demek olduğunu yakında bileceksiniz!)
(84 'baskida bir onceki eser ile ayni numara verilmistir')(Imam Buhari'nin bu iki ayeti zikretmesinin sebebi cok aciktir. Imam Buhari bu iki ayet ile Allah'in goklerin ustunde olduguna delil getirir.).
24- Imrân b. Husayn soyle demistir:
Peygamber (s.a.v), babama: “Ey Husayn! Bugün kaç tanrıya ibadet ediyorsun?” buyurdu.
Babam şu cevabı verdi: “Altısı yerde biri gökte yedi tanrıya.”
Rasûlullah (s.a.v.): “İstek, arzu ve korkuların bunlardan hangisinedir?” buyurdu.
Babam: “Göktekine” diye cevap verdi.
Rasûlullah (s.a.v.): “Ey Husayn! Müslüman olmuş olsaydın sana fayda verecek iki kelime öğretirdim…” Husayn, Müslüman olunca: “Ey Allah’ın Rasûlü! bana vaad ettiğin iki kelimeyi bana öğret” dedi. Rasûlullah (s.a.v.) şöyle buyurdu: “Şöyle duâ et: Allah’ım bana faydalı olan şeyleri ilham et ve beni benliğimin şerrinden de koru.”(Bu tercumeyi Imam Tirmizi'nin El-Cami'inin turkce tercumesinden naklettim. Hadisin aynisi orada da gecmistir. [FONT=&]3483-Dua bolumleri-bölüm:70)
(85)(Senedindeki "Şebib bin Şeybe" zayif bir Ravi'dir. Ayrica Imam Hasan El-Basri'de hadisi kimden duydugunu zikretmemistir. Boylelikle bu hadisin senedinde iki illet vardir. hadisin baska senedleri bu senedden daha fazla zayif senedlerden ibarettir. Boylelikle Hadis Zayif'tir. Ama bizim icin Imam Buhari'nin bu hadisi Allah'in gokte olduguna dair bir delil olarak zikretmesi yeterlidir.)
25- Ebû Hureyre o da Peygamberimizden haber verdi. Peygamber s.a.v. şöyle buyurmuştur:
"Allah bir kulu sevdiği zaman Cibril'e:
— Filancayı sev! diye nida eder.
Cibril de Ars'i taşıyanlara nida eder. Boylelikle Ars ehli o kisiyi sever. (Imam Buhari der ki: ) sonra da hadisi zikretti.
(210)(Senedi Sahih'tir. Imam Buhari bu hadisi kitabinda senedi ile zikretmistir. Ayni hadisi Sahih'inde de zikretmistir. Ama mana olarak hafiften fark vardir.)(Bu Hadis acik ve net bir sekilde Allah'in c.c. Ars'inin uzerinde olduguna delalet etmektedir. Imam Buhari'nin Sahihinde gecen rivayet ise su sekildedir:
Ebû Hureyre'den; o da Peygamber'den haber verdi. Peygamber (S) şöyle buyurmuştur:
"Allah bir kulu sevdiği zaman Cibril'e:
— Allah fulânı seviyor, onu sen de sev! diye nida eder. Cibril de o kulu sever. Akabinde Cibril gök ahâlîsine;
— Allah fulân kulu seviyor, onu siz de seviniz! diye nida eder.
Gök ahâlîsi de o kimseyi sever. Sonra yerde(ki insanların gönlü*ne) o kimse lehine kabul ve sevgi konulur (da onu tanıyan müslümânlar tarafından sevilir)"
(Sahihi Buhari - Kitabu Bed-i El-Halk - Allah'ın Salavâtı Üzerlerine Olsun, Meleklerin Zikri Babı)
Derim ki: Hadisin tamamini goren kisi, Hadisin ne kadar net bir sekilde Allah'in goklerin ustunde Ars'inin uzerinde olduguna delalet ettigini gorebilir. Goruldugu gibi Allah'in nidasi goklerin en ustundeki meleklerden baslamaktadir. Ta ki gokten yere kadar bu sevgi gitmektedir. Buda Allah'in goklerin ustunde oldugunu gostermektedir.
Benim bu aciklamalari yapmamin nedeni; bazi bilgisizlerin bu hadislerin delaletini anlayamayip, bizlere dil uzatmasini onlemek icindir. Ayni sekilde bazi Musluman kardeslerimizin bu hadisin delaletini anlayamazsa, bu aciklamaya bakmasinin yeterli oldugunu dusunuyorum. En dogrusunu Allah c.c. bilir.)
26- Bize İkrime, İbn Abbâs'tan tahdîs etti (o, şöyle de*miştir): Rasûlullah s.a.v. nahr(bayram) günü (Minâ'da) insanlara hutbe verdi.
Sonra başını gok yüzüne dogru kaldırdı ve soyle dedi:
"Ey Allah'im, tebliğ ettim mi? Ey Allah'im, tebliğ ettim mi? Ey Allah'im, tebliğ ettim mi?".
İbn Abbâs soyle demistir: Nefsim elinde olan Allah'a yemin ederim ki, bu sözler mu*hakkak Rasûlullah'ın ümmetine vasiyetidir. Binâenaleyh burada hâ*zır bulunan kimse hâzır bulunmayana (ve müstakbel nesillere) bunu tebliğ etsin.
(238)(Derim ki: Imam Buhari bu hadisi ayni senedi ile Sahihinde zikretmistir. Gorunen o ki bu hadisi uzun bir hadisten kisaltmistir. Sahihinde ayni sened ile zikrettigi hadisin metninde hafiften bazi kelime farkliligida bazen olmustur. Hadisin Allah'in goklerin ustunde olduguna delalet etmesi ise sanirim cok aciktir. En dogrusunu Allah c.c. bilir.)
(Bu Hadisin tamaminida Imam Buhari bu kitabinda zikretmistir. 302 numarali hadise bakilabilir. Orada da hadisi tam olarak zikretmistir. Simdi Hadisi uzunca nasil zikretti ise aktaralim:
… Bize İkrime, İbn Abbâs'tan tahdîs etti (o, şöyle de*miştir): Rasûlullah (S) nahr günü (Minâ'da) insanlara hitabe yaptı da bu hitabede: "Ey insanlar! Bu gün hangi gündür?" diye sordu.
İnsanlar: (İçinde kıtal) haram olan gündür, dediler.
Rasûlullah: "Bu hangi beldedir?" diye sordu.
İnsanlar: (İçinde kıtal) haram olan beldedir, dediler.
Rasûlullah: "Bu ay hangi aydır?" diye sordu.
İnsanlar: Haram aydır, dediler.
Rasûlullah: "Şübhesiz kanlarınız, mallarınız, ırzlarınız bu belde içinde, bu ayda, bu günün harâmlığı kadar biribirinize haramdır" buyurdu ve bu sözleri birkaç defa tekrar etti. Sonra başını gok yüzüne dogru kaldırdı da:
"Yâ Allah, tebliğ ettim mi? Yâ Allah, tebliğ ettim mi?"dedi. İbn Abbâs bu hadîsi böyle naklettikten sonra:
Nefsim yedinde olan Allah'a yemm ederim ki, bu sözler mu*hakkak Rasûlullah'in ümmetine vasiyetidir. Binâenaleyh burada hâ*zır bulunan kimse hâzır bulunmayana (ve müstakbel nesillere) bunu tebliğ etsin: "Benden sonra biribirinizin boyunlarına vuracak kâfir*lere dönmeyiniz" dedi.)(Bu Hadisi Sahihi Buhari'nin tercumesinden naklettim. Hadis Sahihi Buharide "Sonra başını yukarı kaldırdı" seklindedir. Imam Buhari'nin bu kitabinda ise "Sonra başını gok yüzüne dogru kaldırdı" seklindedir.)
(Derim ki: Hadisin bazi metinlerinde "Peygamberimizin s.a.v. kafasini gok yuzune dogru kaldirmasi" zikredilmemistir. Zikredilmemesi de, rivayetlerden her hangi birisinin digerine muhalefet ettigini gostermemektedir. Cunku bazi Ravi'ler Peygamberimizin s.a.v. mubarek basini gok yuzune kaldirarak Allah'a c.c. haykirmasi dikkatini cekmis ve bunu zikretmistir. Diger yandan baska Ravi'ler ise bu bolumunu zikretmemislerdir. Bu da, iki rivayet arasinda uyusmazsizlik olmadigini, bilakis her biri diger rivayeti acikladigini gostermektedir. En dogrusunu Allah c.c. bilir.)
27- Abdullah b. Abbas r.a. Ensar'dan olan bazi kisiler ona haber verdi ki;Peygamberimiz s.a.v. onlara soyle demistir:
Böyle bir Yıldız göçtüğü vakit cahiliyye devrinde ne derdiniz?
(Bunun uzerine Sahabeler) soyle demisler: Ey Allah'in Rasulu, biz böyle bir Yıldızın göçtüğünü gördügümüzde, bu gece bır kral öldü, bu gece birisi dogdu, bu gece dogan birisi olduderdik.
Resûlüllah s.a.v. soyle buyurmustur: Durum sizin dediginiz gibi degildir. Lâkin Allah yarattıkları hakkında bir şey takdir buyurdu mu, Arş Ehli onu duyar. Onların altındakılerde, (kendilerinin ustunde bulunan Ars ehlinin) onlarin tesbihi ile (Allah'i) tesbih ederler. (Bu sekilde) onlarin altindakilerde (Onlarin ustundekilerin tesbihi duyarak, Allah'i) tesbih ederler. Tesbih, Dunya semasina kadar inene kadar bu sekilde devam eder(Yani; her gok ehli ustlerindekilerin seslerini duyarak tesbih ederler. Bu durum Dunya semasina kadar ulasir.).
Sonra birbirlerine sorarlar: Neden Tesbih ettiniz?
Derler ki: Bizim ustumuzdekiler tesbih ettiler de bizler de onlarin Tesbihi ile Tesbih ettik.
Sonra derler ki: Sizin bir ustunuzdekilere "Neden Tesbih ettiniz?" diye sorsaniz ya?
(sorduktan sonra usttekiler de derler ki: ) Allah kendi yaratiklari icin bir sey takdir buyurdu. (yani; )Olan olayi haber verirler.
Bu haberde bir gokten diger goge dogru hep iniverir. Taki Dunya semasina kadar iniverir. Onlarda (Dunya semasinda bulunan meleklerde) bu olayi konusuverirler.
Seytanlar da (sesi cok zorla isitmeye gayret gostererek) hayal gibi ve kendileri aralarinda ihtilafa duserek bir seyler çalarlar(yani; zorla bir seyler isitirler. Bundan sonra kendileri de kendi aralarinda ne duyduklari arasinda ihtilafa duserler.). sonrada (Seytanlar) yeryuzundeki Kahinlere gelip onlara anlatirlar. Anlatirken kimisini dogru soylerler, kimisine yanlis soylerler. Sonra da Kahinler de (bu duyduklarini, insanlara) anlatirlar.
Sonra Allah -azze ve celle- bu yildizlarla, Şeytanlar ile Sema arasina perde cekmistir. Boylelikle bu gun kahinlik bitmistir. Artik Kahinlik diye bir sey yoktur.
(371)(Derim ki: Hadisi biraz farkli metin ile Imam Muslim Sahihinde rivayet etmistir. Imam Buhari'nin bu Hadisi icin zikrettigi Senedi ise cok kuvvetli ve Sahih'tir. Ayrica bu senedde gecen butun ravi'ler, Buhari'nin kendi Sahih'inde gecen Ravi'lerdendir. Boylelikle bu Hadis hem Buhari'nin Sahih'inin sartina uygundur. Hemde Imam Muslim tahric etmistir.)
(Hadisin ne kadar net bir sekilde Allah'in c.c. goklerin ustunde Ars'inin uzerinde olduguna delalet etmesi ise cok aciktir. Eger Allah c.c. goklerin ustunde, Ars'inin uzerinde olmasa idi, Allah'in kullari hakkinda buyurdugu seyleri ilk once isitip te tesbih edenler Ars'inin ehli olmazdi…)
Imam Buhari'nin Halku Ef-ali El-Ibad adli eserinde Allah'in goklerin ustunde olduguna delalet eden delilleri bulmam burada bitmistir. Elimden geldigince Allah'in gokte olduguna delalet eden delilleri zikretmeye gayret gosterdim. Selefin Cehmiyye'yi tekfir etmelerine de bazi ornekler verdim ki, okuyan kisi Selef'in Cehmiyye firkasini tekfir etmelerinin nedenlerinden birisinin de "Allah'in goklerin ustunde olmasini" inkar etmeleri oldugunu anlasin. Ama bu nakillerin arasinda Selefin Cehmiyye firkasini tekfir ettikleri butun nakilleri yapmadim. Sadece ornek olarak bir kac tane naklettim. Asil amacim, selefin Allah'in gokte oldugunda nasil icma ettiklerini ve nasil da bu konuya ehemmiyyet gosterdiklerini ortaya cikarmakti.
En dogrusunu Allah c.c. bilir.
İkinci bolum; İmam Buhari'nin Sahih'inden "Allah'in goklerin ustunde ve Ars'inin uzerinde olduguna dair" zikredilen delillerden bazi ornekler
Imam Buhari'nin Sahih'inde olan hadisler cok fazladir. Bu nedenle Allah'in goklerin ustunde olduguna dair butun nakilleri yapmak gercekten cok zordur. Bunlari cikartmak ve bulmak icin uzun bir vakite ihtiyac vardir.
Simdi aklima gelen bazi ornekler ile Imam Buhari'nin Sahih'inde de Allah'in goklerin ustunde olduguna dair bir suru nakiller oldugunu isbat edelim.
Simdi Imam Buhari'nin Sahih'inin "KİTÂBUT-TEVHÎD" bolumunun; "O'nun Arş'ı Su Üstünde İdi"; "O, Büyük Arş'ın Sahibidir" (Et-Tevbe: 129; Ei-Mü'minûn: 86; En-Neml: 26) Babı"nda gecen bazi Eser'leri ve Hadis'leri nakledelim. Bu bab'da bulunan hadisleri naklettikten sonra, bulabiligim hadisleri nakledecegim insallah. Sahihi Buhari'nin hangi bolumunde gectigini de zikretmeye calisacagim insallah.
1- Ebu el-aliye dediki: (sema'ya istiva etti)(Bakara 29.ayet) (bu ayetin tefsirinde sunu dedi: ) Yukseldi.
2- Mucahid dediki; "isteva" yani: Ars'a yukseldi (veya: Ars'in uzerine yukseldi).
3- Enes ibn Mâlik r.a. şöyle demiştir: Zeyd ibn Harise geldi, zevcesi Zeyneb bintu Cahş'tan şikâyet ediyordu. Peygamberde s.a.v. Zeyde zevcesini boşamak istedikçe ona soyle diyordu: Yâ Zeyd! Allah'tan kork, zevceni üzerinde tut (boşama).
Enes dediki: Eğer Rasûlullah s.a.v. Allah'ın Kitabından birşey gizlese idi, bunu(Bu yaeti) gizlerdi.
(Enes) şöyle dedi: Zeyneb bintu Cahş, Peygamber'in diğer kadın*larına karşı Öğünür, iftihar eder ve şöyle derdi:
Sizleri Peygamber ile kendi ahâlîleriniz, hısımlarınız evlen*dirdi. Hâlbuki beni O'nunla(Peygamberimiz s.a.v. ile) yedi kat göklerin üstünden Yüce Allah evlendirdi!
4- Bize îsâ ibnu Tahmân tahdîs edip şöyle dedi: Ben Enes ibn Mâlikten r.a. işittim, şöyle diyordu: Hicâb âyeti (el-Ahzâb: 53) Zey*neb bintu Cahş'ın evlenmesinde indi. Peygamber s.a.v. o gün Zeyneb'in düğün yemeği olarak insanlara et ve ekmek yedirdi. Zeyneb de Peygamber'in diğer kadınlarına karsı öğünüp iftihar ederdi ve şöyle derdi:
Şübhesiz ki Allah benim nikahımı Sema'da kıydı.
5- Bize Ebu'z-Zinâd, el-A'rac'den; o da Ebû Hureyreden r.a. tahdîs etti ki, Peygamber s.a.v. şöyle buyurmuştur: "Yüce Allah bütün mahlûkları yaratmayı hükmettiği zaman, kendi yanında, Ars'inin uzerinde soyle yazdi: Şübhesiz ki benim rahmetim sinirimi (öfkemi) geçmiştir"
6- (Imam Buhari soyle demistir: ) Allah'in "Meleklerve Rûh ona(Allah'a) yukselip cikarlar."(Mearic 4.ayetin bir kismi) sözü babı.
Ve Allah'in "ona(Allah'a) güzel sözler yükselir"(Fatir 10.ayetin bir kismi) sözü babı.
Ebû Cemre, İbn Ab bâ s'tan söyledi: Ebû Zerr'e Peygamber'in gönderilmesi haberi ulaştığında, kardeşi Uneys'e: Benim için şu kendisine semâdan haber gelmekte olduğunu söyleyen adamın ilmini öğren! Dedi.
Mucâhid şöyle demiştir: Salih amel, güzel kelimeyi yükseltir. Denilir ki: "Zı'l-Meâric'in ma'nâsı; "Meleklerdir. Onlar Allah'a yükselirler(KİTÂBUT-TEVHÎD).
7- …O da Ebû Hureyre'den r.a. şöyle tahdîs etti: Rasûlullah s.a.v. şöyle buyurdu:
"(Her gün) birtakım melekler geceleyin, diğer birtakım melekler de gündüzleyin birbirlerini müteâkib size gelirler. Bunlar sabah ile ikin*di namazlarında buluştuktan sonra içinizde kalmış olanlar semâya yükselirler. Rabb'leri (namaz kılmış kullarının) hâllerini en iyi bilir iken, yine o meleklere soyle sorar: Kullarımı ne hâlde bıraktınız?
Onlar da soyle derler: Onları namaz kılarlarken bıraktık, nitekim namaz kılarlar*ken bulmuştuk, cevâbım verirler(KİTÂBUT-TEVHÎD).
8- … Ebu Hureyre r.a. o da Peygamberimizden s.a.v. soyle dedigini rivayet etmistir: "Allah'a ancak Güzel(Helal) olan yükselir"(KİTÂBUT-TEVHÎD).
9- … Onlar da Ebû Hureyre'den r.a. tahdîs ettiler ki, Rasûlullah s.a.v. şöyle buyurmuştur:
"Rabb'imiz Te-bâreke ve Taâlâ her gece, gecenin son üçte biri kaldığı zaman dünyâ semâsına iner ve: Bana kim dua eder ki, onun duasını kabul edeyim! Benden kim bir hacetini ister ki, ona dileğini vereyim! Benden kim mağfiret ister ki, ona mağfiret edeyim! buyurur"(KITABU'D-DAAVAT - 13- Gece Yarısında Duâ Etme(Nin Fazileti) Babı).
(Derim ki: Allah'in Dunya semasina inmesi, onun Dunya semasinin ustunde oldugunu gosterir. Nasil ki Imam Allame Hafiz ibni Abdilber bu Hadis ile "Allah'in goklerin ustunde, Ars'inin uzerinde" olduguna dair delil getirmistir. -Et-Temhid 7.clt. 129.s. Arapca olarak Muessese Kurtuba bsk.-)
Son söz
Bu kısa risalede toparladigim nakillerin hepsi 36 tanedir. Allah'a şükürler olsun, 36 tane delil ile Imam Buhari'nin iki tane eserinden nakiller yaparak, Allah Rasulunun s.a.v. ve sahabenin ve Selefin itikadinin ve inancinin su oldugu gorduk: "Hic Suphesiz ki Allah c.c. goklerinin ustundedir. Ars'inin uzerindedir. Bunu Seleften olan hic kimse inkar etmemistir".
Umarim Rabbim bu kisa risaleyi okuyan kisinin faydalanmasini nasip eder.
En dogrusunu Allah c.c. bilir.
Kardesiniz Ebu Musa El-Medeni
