ALEMLERIN RABBI OLAN ALLAH'A MAHSUSTUR
İMAM ZEHEBİ İLE İMAM İBNİ KESİR’İN İTİKADLARININ ÖZETİ
IMAM ZEHEBI ILE IBNI KESIR'IN KELAMCILARDAN BERI VE AYRI OLMALARI
VE
BU IKI IMAMIN UZERINE ATILAN IFTIRADAN BERİ(UZAK) OLDUKLARININ ISBATI
Malesef gunumuzde Kevseri adli kisinin ortaya koydugu suphelere cevap vermeye calisiyoruz. Cunku bunlar insanlarin kafalarini karistirmis ve batili hak gibi gostermeye calistirmistir.
Bu sapik grup, Ehli sunnete ve Peygamberin s.a.v. yolu uzere gidenlere saldirganliklarini hala durdurmadilar. Yine sunu dediler: Ibni Kesir ile Zehebi asla ibni teymiyye ile ayni goruste degildiler. Ama malesef ondan etkilendiler…
Derim ki: İste boyle tam olarak acik olmayan, ne dedikleri bulanik bir sekilde konusmaktadirlar.
Aslinda bizlere sunu demek istiyorlar:Sanki ibni teymiyye'yi ilah edinmisiz. Ama Zehebi ve ibni Kesir ise edinmemisler ve hatalarindan uzak durmuslar.
Derim ki: Bu cok buyuk bir batildir. Bizler asla onu ilah edinmedik. Halbuki bizler sizlerin Kevseri'nin pesinden gittiginiz gibi imam ibni Teymiyye'nin pesinden gitmiyoruz. Bizler ona masum demiyoruz. Hata da yapar diyoruz.
Peki hangi meselede ibni Kesir ile Zehebi bizlere muhalefet etmislerdir ki?
İşte muhaliflerimiz bu soru karsisinda hic bir sey bulamadiklarindan malesef bulanik konusmaktadirlar.
Ayrica bu sapik grubun muasir yazarlarindan birisi; islamı diriltme adina yazdigi bir eserinde, aslinda islami yerin dibine gecirerek (hatirladigim kadari ile) Mucessime(Yani; Mucessime diyerek Ehli sunnet'i kasd ediyor) taifesindeki alimlerimizi ve evliyalari zikrederken su ifadeleri kullanir: … ve ibni Kesir ve Zehebi gibileri bu tesirin(ibni Teymiyye'den alinan tesirin) altindan kurtulamamislardi.
Derim ki: Burada ibni Kesir ile Zehebi'nin mucessimelik etkisinden kurtulamadiklarindan bahsediyor. Bu yazilarini kaleme alan kisi kendinin kim oldugunu iyi biliyor.
Peki bu cumleyi kullanmaktan utanmiyor mu?
Boyle buyuk iki tane alime bu iftirayi atmaktan hic cekinmiyor mu?
Allah Muslumanlari bunlarin serrinden korusun. Nasil da ummetin alimlerine iftira atiyorlar?
Ben Allah'in izni ile bu kisa risalemde bu iki imamin hak akide uzerinden cikmadiklarini belirtmek istiyorum.
Ama baslamadan once bir meseleye deginmek istiyorum:
TARIH BOYUNCA IBNI TEYMIYYE'YE KADAR AYNI AKIDE'DE OLAN COK AZ KISI OLDUGU VE BU NEDENLE BU YOL UZERINDEKILERIN BATIL OLDUGUNU IDDIA EDEN CAHILE CEVAP:
Iste birileri bunu iddia ettiler. Aslinda kendilerinin batil yol uzere gittiklerinin farkinda degildiler. Onlara cevaben soyle denir:
Sizler ibni Teymiyye'den once ibni Teymiyye ile ayni akide de olan cok az kisinin oldugunu iddia ediyorsaniz hata ettiniz. Cunku tarih boyunca ayni akide de ve Ehli sunnet menhecini savunan cok fazla alim vardir.
İmam ibni Muberrid Cem-u El-cuyus ve Ed-desakir ala ibni Asakir adli eserinde, ibni Teymiyye ile ayni akide de olan ibni Teymiyye'ni yasadigi doneme kadar dort yuze yakin Ehli Sunnet aliminin isimlerini zikretmistir. İstese bunun iki katindan daha fazlasini verebilecegini de bildirmistir.
IMAM ZEHEBI'NIN EHLI SUNNET AKIDESI UZERE OLDUGU VE SELEF CIZGISINDEN GITTIGININ ISBATI
Bilindigi gibi Hadisciler(Hadis ehli - Ehli sunnet) tarih boyunca genellikle kendilerini bir kisiye nisbet etmemislerdir. Cunku Muhammed s.a.v. disinda hic kimseye kendilerini nisbet etmekte bir fayda yoktur. Bizler bununla emrolunmadik. Ama bazi Hadisciler kendilerini imam Ahmed'e nisbet etmislerdir. Bunun nedeni de Cehmiyye gibi kisilerden farkli ve ayri olduklarini belirtmek icindir. Iste bu zikrettigim kural Ehli sunnetin cok degerli ve onemli bir kuralidir. Bu kurali imam Lalekai "Serhi usulu itikadi Ehli sunnet" adli eserinde zikretmistir.
Simdi imam Zehebi'nin akidesini tanitalim:
imam Zehebi hayati boyunca onu bildigimiz gibi Hadiscilerden olup akidesi de Hadisciler gibi idi. Hadiscilerden maksadimiz: Selefi salihin zamanindaki ve onlarin cizgisinden tipa tip gidenlerdir. Ayrica imam Zehebi bu akidesini Hocasi ve ilim talebindeki buyuk arkadasi olan Imam ibni Teymiyye'den mi aldi, yoksa baska hocalarindan mi aldi, iste bunu bilmek biraz zordur. Ama hak uzere oldugu ve Ehli sunnet akidesi uzere oldugu cok acik ve nettir.
Allah'in goklerin ustunde oldugunu aciklamak adina’"El-uluv", yani "yukseklik"’ isminde bir eser yazmistir:. Bu eserde Allah'in goklerin ustunde oldugunu Kuran'la ve Sunnet'le ve Sahabe'lerin ve Alimlerin sozleri ile aciklamistir.
Yazdigi muhteşem kitap olan "Siyeri alami En-nubela" adli eserinin icinde altin gibi gizli faydalar vardir. Bu kitab cok buyuk oldugundan icindeki imam Zehebi'nin zikrettigi faydalari bulmak cok kolay degildir. imam Zehebi bu eserinde selef cizgisinde giden alimlerin tercemesini(hayatlarini anlatmayi) cok muhtesem ve guzel bir sekilde yapmistir. Bu da onun dogru akide uzerinde oldugunu daha da aciga cikarir.
Hasan Es-sekkaf adli muasir bir yazarin imam Zehebi'nin hayatinin sonlarina dogru yazdigi "Siyeri alami En-nubela"adli eserini yazdiginda, bu eserde "Allah'in goklerin ustunde oldugunu" inkar ettigini zikretmistir. Bunu da delil getirerek, imam Zehebi'nin "El-uluv" adli eserinde zikrettigi seylerden tovbe ettigini iddia etmistir.
Iste Sekkaf'in bu iddiasi acik bir yalandir. Ben "Siyeri alami En-nubela" adli eserinin bir cok mehallinde imam Zehebi'in "El-uluv" adli eserindeki sozlerinin aynisi buldum ve kendim gordum. Mesela; imam Darimi'nin hayatini anlatirken Allah'in goklerin ustunde oldugunu soylemistir.
Bu da Hasan Es-sekkaf'in yalanci oldugunu gosterir. Boylelikle bu kisinin sozune itibar edilmemesi gerekir
Simdi de imam Zehebi'nin "Cehmiyye"(Ehli sunnet'ten cikan sapik firka) derken Eş-ari'leri de kasd ettigini gosteren sozlerini aktaracagim insallah.
Ama burada dikkat edilmesi gereken bir nokta vardir.
1- "El-uluv" adli eserinde: "Kim Allah'in goklerin ustunde oldugunu inkar ederse o Kafir'dir" gibi sozleri aktarmasi ve uzerinde susmasi onun ikrar ettigini ve boyle itikad ettigini gosterir.
Bu zikrettigimiz sozun benzerlerini su alimlerden nakletmistir: (1) Abdulvehhab el-Verrak. (2) Yezid bin Harun. (3) Ebu Hanife.
2- Ayni eserinde alimlerden su kurali nakletmistir: "Cehmiyye'nin alameti Allah'in goklerin ustunde oldugunu inkar etmektir".
Bu zikrettigimiz sozun benzerlerini su alimlerden nakletmistir: (1) Eyyub es-Sihtiyani. (2) Hammad bin Zeyd. (3) Cerir ed-Dabbi. (4) Abbad bin Avvam. (5) Ebu Mamer el-Katii.
3- Ayni eserinde Allah'in goklerin ustunde oldugunu inkar edenlere uzunca reddiye vermistir.
4- Ayni eserinde "Allah'in Dunya semasina inmesini tevil eden kisinin Dalalete dusmus bir sapik" oldugunu imam Mamer bin Ziyad'dan nakletmis ve ikrar etmistir. Bu da kendisinde boyle inandigini gostermektedir. Eger bu gorusu kabul etmeseydi, kitabinda onu nakletmezdi. En azindan kabul etmedigini beyan ederdi.
4- "Siyeri alami En-nubela" adli eserinde; Kevseri gibi sapiklarin mucessime dedigi imam Osman Ed-darimi'nin hayatini cok guzel bir sekilde yapmistir. Orada İmam Osman'in su sozunu aktarir:
"Muslumanlarin hepsinin sozleri ittifak etmistir ki; Allah goklerin ve Arş'ının ustundedir".
İmam Zehebi, imam Osman'in bu sozunu naklettikten sonra şöyle demistir: Derim ki: Bu konudaki en acik sey Allah'in su sozudur: (Rahman Ars'a istiva etti)(Taha suresi 5.ayet).
Derim ki: iste imam Zehebi'nin bu sozu acikca imam Darimi'nin sozunu destekledigini gosterir. Eş-arilerin bu icma'yi kabul etmemeleri, imam Zehebi'nin onayladigi Icma'ya muhalefet ettiklerini gosterir.
Yine imam Osman bin Said Ed-darimi hakkinda soyle demistir: Osman Ed-darimi Bidatcilarin gozunde bir ok gibi idi…
Iste imam Zehebi'nin burada da, imam Darimi'ye karsi gelenlere ve ona saldiranlara Bidatci dedigini gormus oluruz.
5- İmam Zehebi'nin kendisi; "El-erbaiin fi sifati rabbi el-alemin" basligi altinda bir eser yazmistir. İçinde Selef'in akidesini savnup muhaliflere cevaplar vermistir. Icinde bir cok ayet ve Hadis zikretmis ve ardindan o ayet ve Hais ile ilgili Selefin sozlerini nakletmistir. Arapca olarak mektebetu el-ulum ve el-hikem bsk. basilmistir.
6- imam Zehebi; "El-iber fi Haberi men Gaber" adli eserinde imam Allame El-ensari El-Heravi'nin (meshur imam Heravi'nin) hayatindan bahsederken soyle demistir:
Bidatcilarin gozunde bir ok gibidir ve Cehmiyye'ye karsi Kılıç gibidir…
Derim ki: İşte bu da imam Zehebi'nin Eş-arileri Cehmiyye gordugunu gostermektedir. Eger Es-ari'leri Cehmiyye'den gormeseydi bunu demezdi. Imam Heravi'nin de Es-ari'leri tekfir etmesi bilinen bir seydir. Isteyen imam Heravi'nin "Zemmulkelam"ina bakabilir.
Yine "Siyeri alami En-nubela" adli eserinde imam Heravi hakkinda soyle demistir:
Bu adam Kelamcilara karsi kalibindan cekilmis bir Kılıçidi…
Derim ki: Kelamcilarin arasinda Es-ariler ve Maturidi'ler vb. vardir.
Yine ayni eserinde feslefecilere reddiye verirken soyle demistir:
Asla, aksine o (imam Heravi) Eseri (hadisci) birisi idi. Sifat hadislerini oldugu gibi kabul ederdi. Kelamdan ve kelamcilardan kacardi…
Derim ki: Kelamcilardan kacmasini onu ovme babindan zikretmistir. iste imam Zehebi, bu ovgulerinin hepsini Şeyhulislam Heravi'ye yapmistir.
Yine imam Heravi'nin yasadigi bir olayi anlatmistir. Olayin ozeti sudur:
Adam gelir ve sorar: Sen neden Ebulhasen El-eşari'ye lanet ediyorsun?...
Der ki: Ben Ebulhaseni tanimiyorum. Ama ben Allah'in goklerin ustunde oldugunu itikad etmeyeni lanetliyorum…
Yine imam Cuveyni El-eşari'nin imam "Heravi" icin "Allah ondan razi olsun" sozunu soyledigini nakletmistir.
Sonra da imam Heravi'nin "El-Faruk" adli eserinde Allah'in Arş'a istivasi ve goklerin ustunde oldugunu zikrettigi bir konu odugunu da zikretmistir.
Derim ki: İşte bu ornekler imam Zehebi'nin kitabinda, ornekler verdigi imam Heravi'nin hayatindan cikarttigimiz faydalar. Iste sadece imam Zehebi'nin bu sozleri, Mutekellimlerden ayri oldugunu ve Ehli sunnet inanci uzerine oldugunu gostermektedir.
7- imam Zehebi'nin karsisinda olan Eş-ari'ler ise onun kitaplarinda gittigi uslubu begenmemislerdir. (kendi iddialarina gore) Mucessimeleri zikrederken onlari ovuyor, ama (kendi iddialarina gore) Ehli Sunnet'ten olan Eş-ari alimlerini hic ovmuyormus.
Bunu imam Sehavi El-ilan bi Et-tevbih adli eserinde zikretmistir.
Iste imam Zehebi; Muhalifleri Mutekellimleri kizdiran Ehli sunnet alimi.
IMAM IBNI KESIR'NIN EHLI SUNNET AKIDESI UZERE OLDUGU VE SELEF CIZGISINDEN GITTIGI
Imam ibni Kesir'in hocasi ibni Teymiyye'nin cizgisi uzerinden gitmesinde bir delil olarak; Hafiz ibni Hacer'in "Ed-duraru El-kamine fi Ayani el-mieti es-Samine" adli eserindeki su sozu bile yetmektedir:
Mizzi ile mulazeme etmistir(yani hep yaninda kalmistir ve ilminden almistir. Bilindigi gibi imam Mizzi buyuk Hadis'cilerdendir)…
ve ibni Teymiyye'den de(ilim) aldi ve onun sevgisi ile fitnelendi(bu ifade cok fazla sevgisinden dolayi kullanilmitir. Kotu bir mana icermemektedir). Bu sebepten dolayi imtihan edilmistir(yani sadece bu nedenden dolayi onun dusmanlari onu imtihan etmislerdir. Ayrica burada imtihandan kasdi eziyet gordugu de olabilir)…(1.clt. 445.s.).
Ayrica imam ibni İmad El-Akkeri "Şezeratuzzeheb fi Ahbari men Zeheb" adli eserinde imam ibni Kesir'in hayatindan bahsederken soyle demistir:
İbni Teymiyye ile arkadaslik etti…
ibni teymiyye'den(ilim) almaya basladi ve ondan cok aldi…
İbni Kadi Şuhbe'nin tabakat'inda zikrettigi gibi: Onun (yani ibni kesir'in) ibni Teymiyye ile ozel bir hususiyyeti vardi. Onu savunurdu ve cok fazla gorusunde onu takip ederdi. Talak meselesinde de yine onun gorusu ile fetva verirdi. Bu nedenden dolayi imtihana tabi tutuldu ve eziyet çekti…
Derim ki: İşte bizim bildigimiz Hafiz ibni Kesir budur. Ama asla ve asla kimse onu hocasi ibni Teymiyye uzerinde taassubculuk yaptigini soyleyemez. Cunku kendisi, hocasi ibni Teymiye'nin hatalari oldugunu ve hatalarinin affedilecegini umdugunu soylemistir(El-bidaye ve En-nihaye'deki hocasinin hayatini zikrettigi bolume bak).
Simdi ibni Kesir'in ibni Teymiyye'yi savunmasi hakkindaki El-bidaye ve En-nihaye'den bazi nakiller yapacagim insallah:
Şeyh Takiyyuddin'in(yani ibni teymiyye) karsisinda bazi fukaha taifesi vardi ve ona hased gozu ile bakiyorlardi.
Cunku o (ibni teymiyye) Emri bilmarif ve Nehyi anilmunkerde tek basina idi (yani tek basina hakki savunan ve kotulukten de nehyeden kisi idi) ve insanlarin onu takibinde de ve sevgilerinde de ve onu takip edenlerin coklugunda da ve hak uzere ayaklanmasinda da ve ilmi ile amelinde de tek kisi idi…
Yine soyle demistir:
(ibni teymiyye'nin kitabi olan) "El-hameviyye" uzerinde calisma yaptilar (yani dogrumu yanlismi diye akidesine baktilar) ve bazi sozlerinde birlikte munakase ettiler ve o (yani ibni teymiyye) bundan sonra onlara uzun bir cevap verdi, ve cevabi onlari susturdu.
Derim ki: İşte imam ibni Kesir hocasinin Eş-ari'leri susturmasini nasilda anlatiyor.
El-Bidaye ve En-Nihaye adli eserinde buna benzer cok fazla sozleri vardir. Mesela:
Hafiz ibni Kesir, imam Ibni Ebi Asim'in "Es-Sunne" adli eserinin selef akidesi uzarine oldugunu soylemistir. Sapik Kevseri ve onun talebelerine gore, imam ibni Ebi Asim'in "Es-Sunne" adli eseri mucessimelerin kitabidir. İşte eger Hadiscilere sadece Cehmiyye'nin mucessime dedigini bilirsen, Kevseri'nin ve onun ogrencilerinin Cehmiyye oldugunu anlamis olursun.
Hafiz ibni Kesir'in istiva'yi(yukselme) istevla(sahiplenme) olarak manasini degistirenlere cok agir bir sekilde reddiye vermistir. Bunun tamamini Allah'in gokte olduguna dair yazdigim risalede zikretmistim.
Yine ibni Kesir, ilim talebindeki arkadasi olan ibnulkayyim'i cokca ovmustur. Kitaplarinin faydali oldugunu soylemistir. Yine ibnulkayyim'in en yakin arkadasi oldugunu ve ibnulkayyim'in en cok sevdigi kisinin kendisi oldugunu soylemistir. Halbuki Kevseri ise ibnulkayyim'I mucessime olarak gormektedir.
Bunun disinda kitabinda imam ibni Teymiyye'ye reddiye yapanlara karsi cok sert konusmustur. Mesela; imam ibni Teymiyye'ye reddiye veren birisinin reddiye verdigi eserinden bahsederken soyle demistir: "Bu kisi (imam ibni Teymiyye'ye reddiye yapacam derken sadece insanlari) kendine guldurdu".
Hafiz ibni Kesir'in Akide konusunda bir kitabi da vardir. Ama zamanimiza ulasmasi hakkinda her hangi bir bilgim yok. Ama elimize gecmesini isterdim.
Ayrica ibni Teymiyye'nin "Bekri" adli kisiye yazdigi reddiyeyi ozetleyip muhtasarini yazmistir. Bu kitapta basilmistir.
Sozu cok fazla uzatmak istemem. Ayrica burada bu iki imamin Eş-ari'lerden olmadigina dair butun delilleri zikretmedim. Amacim sadece kisaca bu iki imamin Ehli sunnet'ten olduklarini isbat etmektir. Umarim hakki bulmak isteyen icin bu kadar bilgi yeterlidir.
Son olarak:
Imam ibni Teymiyye: Hicri olarak "661."yilda dogmustur. "728."yilda vefat etmistir.
Imam Zehebi: Hicri olarak “673.”yilda dogmustur. “748.”yilda vefat etmistir.
Imam ibni Kesir: Hicri olarak “700.”yilda dogmustur. “774.”yilda vefat etmistir.
Salat ve Selam Muhammed'e s.a.v. olsun. Hamd'da Allah'a c.c. olsun.
En dogrusunu Allah c.c. bilir.
Ebu Musa el-Medeni
İMAM ZEHEBİ İLE İMAM İBNİ KESİR’İN İTİKADLARININ ÖZETİ
IMAM ZEHEBI ILE IBNI KESIR'IN KELAMCILARDAN BERI VE AYRI OLMALARI
VE
BU IKI IMAMIN UZERINE ATILAN IFTIRADAN BERİ(UZAK) OLDUKLARININ ISBATI
Malesef gunumuzde Kevseri adli kisinin ortaya koydugu suphelere cevap vermeye calisiyoruz. Cunku bunlar insanlarin kafalarini karistirmis ve batili hak gibi gostermeye calistirmistir.
Bu sapik grup, Ehli sunnete ve Peygamberin s.a.v. yolu uzere gidenlere saldirganliklarini hala durdurmadilar. Yine sunu dediler: Ibni Kesir ile Zehebi asla ibni teymiyye ile ayni goruste degildiler. Ama malesef ondan etkilendiler…
Derim ki: İste boyle tam olarak acik olmayan, ne dedikleri bulanik bir sekilde konusmaktadirlar.
Aslinda bizlere sunu demek istiyorlar:Sanki ibni teymiyye'yi ilah edinmisiz. Ama Zehebi ve ibni Kesir ise edinmemisler ve hatalarindan uzak durmuslar.
Derim ki: Bu cok buyuk bir batildir. Bizler asla onu ilah edinmedik. Halbuki bizler sizlerin Kevseri'nin pesinden gittiginiz gibi imam ibni Teymiyye'nin pesinden gitmiyoruz. Bizler ona masum demiyoruz. Hata da yapar diyoruz.
Peki hangi meselede ibni Kesir ile Zehebi bizlere muhalefet etmislerdir ki?
İşte muhaliflerimiz bu soru karsisinda hic bir sey bulamadiklarindan malesef bulanik konusmaktadirlar.
Ayrica bu sapik grubun muasir yazarlarindan birisi; islamı diriltme adina yazdigi bir eserinde, aslinda islami yerin dibine gecirerek (hatirladigim kadari ile) Mucessime(Yani; Mucessime diyerek Ehli sunnet'i kasd ediyor) taifesindeki alimlerimizi ve evliyalari zikrederken su ifadeleri kullanir: … ve ibni Kesir ve Zehebi gibileri bu tesirin(ibni Teymiyye'den alinan tesirin) altindan kurtulamamislardi.
Derim ki: Burada ibni Kesir ile Zehebi'nin mucessimelik etkisinden kurtulamadiklarindan bahsediyor. Bu yazilarini kaleme alan kisi kendinin kim oldugunu iyi biliyor.
Peki bu cumleyi kullanmaktan utanmiyor mu?
Boyle buyuk iki tane alime bu iftirayi atmaktan hic cekinmiyor mu?
Allah Muslumanlari bunlarin serrinden korusun. Nasil da ummetin alimlerine iftira atiyorlar?
Ben Allah'in izni ile bu kisa risalemde bu iki imamin hak akide uzerinden cikmadiklarini belirtmek istiyorum.
Ama baslamadan once bir meseleye deginmek istiyorum:
TARIH BOYUNCA IBNI TEYMIYYE'YE KADAR AYNI AKIDE'DE OLAN COK AZ KISI OLDUGU VE BU NEDENLE BU YOL UZERINDEKILERIN BATIL OLDUGUNU IDDIA EDEN CAHILE CEVAP:
Iste birileri bunu iddia ettiler. Aslinda kendilerinin batil yol uzere gittiklerinin farkinda degildiler. Onlara cevaben soyle denir:
Sizler ibni Teymiyye'den once ibni Teymiyye ile ayni akide de olan cok az kisinin oldugunu iddia ediyorsaniz hata ettiniz. Cunku tarih boyunca ayni akide de ve Ehli sunnet menhecini savunan cok fazla alim vardir.
İmam ibni Muberrid Cem-u El-cuyus ve Ed-desakir ala ibni Asakir adli eserinde, ibni Teymiyye ile ayni akide de olan ibni Teymiyye'ni yasadigi doneme kadar dort yuze yakin Ehli Sunnet aliminin isimlerini zikretmistir. İstese bunun iki katindan daha fazlasini verebilecegini de bildirmistir.
IMAM ZEHEBI'NIN EHLI SUNNET AKIDESI UZERE OLDUGU VE SELEF CIZGISINDEN GITTIGININ ISBATI
Bilindigi gibi Hadisciler(Hadis ehli - Ehli sunnet) tarih boyunca genellikle kendilerini bir kisiye nisbet etmemislerdir. Cunku Muhammed s.a.v. disinda hic kimseye kendilerini nisbet etmekte bir fayda yoktur. Bizler bununla emrolunmadik. Ama bazi Hadisciler kendilerini imam Ahmed'e nisbet etmislerdir. Bunun nedeni de Cehmiyye gibi kisilerden farkli ve ayri olduklarini belirtmek icindir. Iste bu zikrettigim kural Ehli sunnetin cok degerli ve onemli bir kuralidir. Bu kurali imam Lalekai "Serhi usulu itikadi Ehli sunnet" adli eserinde zikretmistir.
Simdi imam Zehebi'nin akidesini tanitalim:
imam Zehebi hayati boyunca onu bildigimiz gibi Hadiscilerden olup akidesi de Hadisciler gibi idi. Hadiscilerden maksadimiz: Selefi salihin zamanindaki ve onlarin cizgisinden tipa tip gidenlerdir. Ayrica imam Zehebi bu akidesini Hocasi ve ilim talebindeki buyuk arkadasi olan Imam ibni Teymiyye'den mi aldi, yoksa baska hocalarindan mi aldi, iste bunu bilmek biraz zordur. Ama hak uzere oldugu ve Ehli sunnet akidesi uzere oldugu cok acik ve nettir.
Allah'in goklerin ustunde oldugunu aciklamak adina’"El-uluv", yani "yukseklik"’ isminde bir eser yazmistir:. Bu eserde Allah'in goklerin ustunde oldugunu Kuran'la ve Sunnet'le ve Sahabe'lerin ve Alimlerin sozleri ile aciklamistir.
Yazdigi muhteşem kitap olan "Siyeri alami En-nubela" adli eserinin icinde altin gibi gizli faydalar vardir. Bu kitab cok buyuk oldugundan icindeki imam Zehebi'nin zikrettigi faydalari bulmak cok kolay degildir. imam Zehebi bu eserinde selef cizgisinde giden alimlerin tercemesini(hayatlarini anlatmayi) cok muhtesem ve guzel bir sekilde yapmistir. Bu da onun dogru akide uzerinde oldugunu daha da aciga cikarir.
Hasan Es-sekkaf adli muasir bir yazarin imam Zehebi'nin hayatinin sonlarina dogru yazdigi "Siyeri alami En-nubela"adli eserini yazdiginda, bu eserde "Allah'in goklerin ustunde oldugunu" inkar ettigini zikretmistir. Bunu da delil getirerek, imam Zehebi'nin "El-uluv" adli eserinde zikrettigi seylerden tovbe ettigini iddia etmistir.
Iste Sekkaf'in bu iddiasi acik bir yalandir. Ben "Siyeri alami En-nubela" adli eserinin bir cok mehallinde imam Zehebi'in "El-uluv" adli eserindeki sozlerinin aynisi buldum ve kendim gordum. Mesela; imam Darimi'nin hayatini anlatirken Allah'in goklerin ustunde oldugunu soylemistir.
Bu da Hasan Es-sekkaf'in yalanci oldugunu gosterir. Boylelikle bu kisinin sozune itibar edilmemesi gerekir
Simdi de imam Zehebi'nin "Cehmiyye"(Ehli sunnet'ten cikan sapik firka) derken Eş-ari'leri de kasd ettigini gosteren sozlerini aktaracagim insallah.
Ama burada dikkat edilmesi gereken bir nokta vardir.
1- "El-uluv" adli eserinde: "Kim Allah'in goklerin ustunde oldugunu inkar ederse o Kafir'dir" gibi sozleri aktarmasi ve uzerinde susmasi onun ikrar ettigini ve boyle itikad ettigini gosterir.
Bu zikrettigimiz sozun benzerlerini su alimlerden nakletmistir: (1) Abdulvehhab el-Verrak. (2) Yezid bin Harun. (3) Ebu Hanife.
2- Ayni eserinde alimlerden su kurali nakletmistir: "Cehmiyye'nin alameti Allah'in goklerin ustunde oldugunu inkar etmektir".
Bu zikrettigimiz sozun benzerlerini su alimlerden nakletmistir: (1) Eyyub es-Sihtiyani. (2) Hammad bin Zeyd. (3) Cerir ed-Dabbi. (4) Abbad bin Avvam. (5) Ebu Mamer el-Katii.
3- Ayni eserinde Allah'in goklerin ustunde oldugunu inkar edenlere uzunca reddiye vermistir.
4- Ayni eserinde "Allah'in Dunya semasina inmesini tevil eden kisinin Dalalete dusmus bir sapik" oldugunu imam Mamer bin Ziyad'dan nakletmis ve ikrar etmistir. Bu da kendisinde boyle inandigini gostermektedir. Eger bu gorusu kabul etmeseydi, kitabinda onu nakletmezdi. En azindan kabul etmedigini beyan ederdi.
4- "Siyeri alami En-nubela" adli eserinde; Kevseri gibi sapiklarin mucessime dedigi imam Osman Ed-darimi'nin hayatini cok guzel bir sekilde yapmistir. Orada İmam Osman'in su sozunu aktarir:
"Muslumanlarin hepsinin sozleri ittifak etmistir ki; Allah goklerin ve Arş'ının ustundedir".
İmam Zehebi, imam Osman'in bu sozunu naklettikten sonra şöyle demistir: Derim ki: Bu konudaki en acik sey Allah'in su sozudur: (Rahman Ars'a istiva etti)(Taha suresi 5.ayet).
Derim ki: iste imam Zehebi'nin bu sozu acikca imam Darimi'nin sozunu destekledigini gosterir. Eş-arilerin bu icma'yi kabul etmemeleri, imam Zehebi'nin onayladigi Icma'ya muhalefet ettiklerini gosterir.
Yine imam Osman bin Said Ed-darimi hakkinda soyle demistir: Osman Ed-darimi Bidatcilarin gozunde bir ok gibi idi…
Iste imam Zehebi'nin burada da, imam Darimi'ye karsi gelenlere ve ona saldiranlara Bidatci dedigini gormus oluruz.
5- İmam Zehebi'nin kendisi; "El-erbaiin fi sifati rabbi el-alemin" basligi altinda bir eser yazmistir. İçinde Selef'in akidesini savnup muhaliflere cevaplar vermistir. Icinde bir cok ayet ve Hadis zikretmis ve ardindan o ayet ve Hais ile ilgili Selefin sozlerini nakletmistir. Arapca olarak mektebetu el-ulum ve el-hikem bsk. basilmistir.
6- imam Zehebi; "El-iber fi Haberi men Gaber" adli eserinde imam Allame El-ensari El-Heravi'nin (meshur imam Heravi'nin) hayatindan bahsederken soyle demistir:
Bidatcilarin gozunde bir ok gibidir ve Cehmiyye'ye karsi Kılıç gibidir…
Derim ki: İşte bu da imam Zehebi'nin Eş-arileri Cehmiyye gordugunu gostermektedir. Eger Es-ari'leri Cehmiyye'den gormeseydi bunu demezdi. Imam Heravi'nin de Es-ari'leri tekfir etmesi bilinen bir seydir. Isteyen imam Heravi'nin "Zemmulkelam"ina bakabilir.
Yine "Siyeri alami En-nubela" adli eserinde imam Heravi hakkinda soyle demistir:
Bu adam Kelamcilara karsi kalibindan cekilmis bir Kılıçidi…
Derim ki: Kelamcilarin arasinda Es-ariler ve Maturidi'ler vb. vardir.
Yine ayni eserinde feslefecilere reddiye verirken soyle demistir:
Asla, aksine o (imam Heravi) Eseri (hadisci) birisi idi. Sifat hadislerini oldugu gibi kabul ederdi. Kelamdan ve kelamcilardan kacardi…
Derim ki: Kelamcilardan kacmasini onu ovme babindan zikretmistir. iste imam Zehebi, bu ovgulerinin hepsini Şeyhulislam Heravi'ye yapmistir.
Yine imam Heravi'nin yasadigi bir olayi anlatmistir. Olayin ozeti sudur:
Adam gelir ve sorar: Sen neden Ebulhasen El-eşari'ye lanet ediyorsun?...
Der ki: Ben Ebulhaseni tanimiyorum. Ama ben Allah'in goklerin ustunde oldugunu itikad etmeyeni lanetliyorum…
Yine imam Cuveyni El-eşari'nin imam "Heravi" icin "Allah ondan razi olsun" sozunu soyledigini nakletmistir.
Sonra da imam Heravi'nin "El-Faruk" adli eserinde Allah'in Arş'a istivasi ve goklerin ustunde oldugunu zikrettigi bir konu odugunu da zikretmistir.
Derim ki: İşte bu ornekler imam Zehebi'nin kitabinda, ornekler verdigi imam Heravi'nin hayatindan cikarttigimiz faydalar. Iste sadece imam Zehebi'nin bu sozleri, Mutekellimlerden ayri oldugunu ve Ehli sunnet inanci uzerine oldugunu gostermektedir.
7- imam Zehebi'nin karsisinda olan Eş-ari'ler ise onun kitaplarinda gittigi uslubu begenmemislerdir. (kendi iddialarina gore) Mucessimeleri zikrederken onlari ovuyor, ama (kendi iddialarina gore) Ehli Sunnet'ten olan Eş-ari alimlerini hic ovmuyormus.
Bunu imam Sehavi El-ilan bi Et-tevbih adli eserinde zikretmistir.
Iste imam Zehebi; Muhalifleri Mutekellimleri kizdiran Ehli sunnet alimi.
IMAM IBNI KESIR'NIN EHLI SUNNET AKIDESI UZERE OLDUGU VE SELEF CIZGISINDEN GITTIGI
Imam ibni Kesir'in hocasi ibni Teymiyye'nin cizgisi uzerinden gitmesinde bir delil olarak; Hafiz ibni Hacer'in "Ed-duraru El-kamine fi Ayani el-mieti es-Samine" adli eserindeki su sozu bile yetmektedir:
Mizzi ile mulazeme etmistir(yani hep yaninda kalmistir ve ilminden almistir. Bilindigi gibi imam Mizzi buyuk Hadis'cilerdendir)…
ve ibni Teymiyye'den de(ilim) aldi ve onun sevgisi ile fitnelendi(bu ifade cok fazla sevgisinden dolayi kullanilmitir. Kotu bir mana icermemektedir). Bu sebepten dolayi imtihan edilmistir(yani sadece bu nedenden dolayi onun dusmanlari onu imtihan etmislerdir. Ayrica burada imtihandan kasdi eziyet gordugu de olabilir)…(1.clt. 445.s.).
Ayrica imam ibni İmad El-Akkeri "Şezeratuzzeheb fi Ahbari men Zeheb" adli eserinde imam ibni Kesir'in hayatindan bahsederken soyle demistir:
İbni Teymiyye ile arkadaslik etti…
ibni teymiyye'den(ilim) almaya basladi ve ondan cok aldi…
İbni Kadi Şuhbe'nin tabakat'inda zikrettigi gibi: Onun (yani ibni kesir'in) ibni Teymiyye ile ozel bir hususiyyeti vardi. Onu savunurdu ve cok fazla gorusunde onu takip ederdi. Talak meselesinde de yine onun gorusu ile fetva verirdi. Bu nedenden dolayi imtihana tabi tutuldu ve eziyet çekti…
Derim ki: İşte bizim bildigimiz Hafiz ibni Kesir budur. Ama asla ve asla kimse onu hocasi ibni Teymiyye uzerinde taassubculuk yaptigini soyleyemez. Cunku kendisi, hocasi ibni Teymiye'nin hatalari oldugunu ve hatalarinin affedilecegini umdugunu soylemistir(El-bidaye ve En-nihaye'deki hocasinin hayatini zikrettigi bolume bak).
Simdi ibni Kesir'in ibni Teymiyye'yi savunmasi hakkindaki El-bidaye ve En-nihaye'den bazi nakiller yapacagim insallah:
Şeyh Takiyyuddin'in(yani ibni teymiyye) karsisinda bazi fukaha taifesi vardi ve ona hased gozu ile bakiyorlardi.
Cunku o (ibni teymiyye) Emri bilmarif ve Nehyi anilmunkerde tek basina idi (yani tek basina hakki savunan ve kotulukten de nehyeden kisi idi) ve insanlarin onu takibinde de ve sevgilerinde de ve onu takip edenlerin coklugunda da ve hak uzere ayaklanmasinda da ve ilmi ile amelinde de tek kisi idi…
Yine soyle demistir:
(ibni teymiyye'nin kitabi olan) "El-hameviyye" uzerinde calisma yaptilar (yani dogrumu yanlismi diye akidesine baktilar) ve bazi sozlerinde birlikte munakase ettiler ve o (yani ibni teymiyye) bundan sonra onlara uzun bir cevap verdi, ve cevabi onlari susturdu.
Derim ki: İşte imam ibni Kesir hocasinin Eş-ari'leri susturmasini nasilda anlatiyor.
El-Bidaye ve En-Nihaye adli eserinde buna benzer cok fazla sozleri vardir. Mesela:
Hafiz ibni Kesir, imam Ibni Ebi Asim'in "Es-Sunne" adli eserinin selef akidesi uzarine oldugunu soylemistir. Sapik Kevseri ve onun talebelerine gore, imam ibni Ebi Asim'in "Es-Sunne" adli eseri mucessimelerin kitabidir. İşte eger Hadiscilere sadece Cehmiyye'nin mucessime dedigini bilirsen, Kevseri'nin ve onun ogrencilerinin Cehmiyye oldugunu anlamis olursun.
Hafiz ibni Kesir'in istiva'yi(yukselme) istevla(sahiplenme) olarak manasini degistirenlere cok agir bir sekilde reddiye vermistir. Bunun tamamini Allah'in gokte olduguna dair yazdigim risalede zikretmistim.
Yine ibni Kesir, ilim talebindeki arkadasi olan ibnulkayyim'i cokca ovmustur. Kitaplarinin faydali oldugunu soylemistir. Yine ibnulkayyim'in en yakin arkadasi oldugunu ve ibnulkayyim'in en cok sevdigi kisinin kendisi oldugunu soylemistir. Halbuki Kevseri ise ibnulkayyim'I mucessime olarak gormektedir.
Bunun disinda kitabinda imam ibni Teymiyye'ye reddiye yapanlara karsi cok sert konusmustur. Mesela; imam ibni Teymiyye'ye reddiye veren birisinin reddiye verdigi eserinden bahsederken soyle demistir: "Bu kisi (imam ibni Teymiyye'ye reddiye yapacam derken sadece insanlari) kendine guldurdu".
Hafiz ibni Kesir'in Akide konusunda bir kitabi da vardir. Ama zamanimiza ulasmasi hakkinda her hangi bir bilgim yok. Ama elimize gecmesini isterdim.
Ayrica ibni Teymiyye'nin "Bekri" adli kisiye yazdigi reddiyeyi ozetleyip muhtasarini yazmistir. Bu kitapta basilmistir.
Sozu cok fazla uzatmak istemem. Ayrica burada bu iki imamin Eş-ari'lerden olmadigina dair butun delilleri zikretmedim. Amacim sadece kisaca bu iki imamin Ehli sunnet'ten olduklarini isbat etmektir. Umarim hakki bulmak isteyen icin bu kadar bilgi yeterlidir.
Son olarak:
Imam ibni Teymiyye: Hicri olarak "661."yilda dogmustur. "728."yilda vefat etmistir.
Imam Zehebi: Hicri olarak “673.”yilda dogmustur. “748.”yilda vefat etmistir.
Imam ibni Kesir: Hicri olarak “700.”yilda dogmustur. “774.”yilda vefat etmistir.
Salat ve Selam Muhammed'e s.a.v. olsun. Hamd'da Allah'a c.c. olsun.
En dogrusunu Allah c.c. bilir.
Ebu Musa el-Medeni
