E
Çevrimdışı
Yüce Allah’ın Muhakkak biz her şeyi bir kader ile yarattık (Kamer 54/49) buyruğu.
Süfyan Ziyad b İsmail el-Mahzumi’den dedi ki: Bize Muhammed b Cafer tahdis etti bize Ebu Hüreyre tahdis etti dedi ki: Kureyş müşrikleri Resülullah sallallahu aleyhi ve sellem’e gelerek kader hususunda tartışmaya koyuldular Bunun üzerine şu ayet nazil oldu: Muhakkak ki günahkarla sapıklıkta ve çılgın ateş içindedirler O gün yüzleri üzere ateşe sürüklenirler Cehennem’in dokunmasını tadın Çünkü biz her şeyi bir takdir ile yarattık (Kamer 54/47-49) Hadisi Müslim rivayet etmiştir.(Müslim (No:2656)
Kader hususunda tartışmalar iki türlüdür:
1-Allah’ın kaza ve kaderi ile emir ve nehiyde bulunduğunu kabul etmeyip (Eğer Allah dileseydi biz de babalarımızda ortak koşmazdık ) En’am 6/148 diyenler.
2-Onun baştan tayin ettiği kaza ve kaderi inkar edenler Her iki kesim de Allah’ın hasmı (düşmanları)’dır.
3-Avf dedi ki: Kaderi yalanlayan bir kimse İslamı yalanlamış olur Çünkü Allah Tebareke ve Teala kaderleri takdir buyurmuş mahlukatı kader ile yaratmış ecelleri kader ile paylaştırmış rızıkları kader ile taksim etmiş belayı kader ile paylaştırmış afiyeti kader ile paylaştırmıştır.
İmam Ahmed der ki: Kader Allah’ın kudretidir.İbn Akil de bu ifadeyi oldukça güzel bularak şöyle demiştir:İşte bu İmam Ahmed’in ilminin oldukça incelikli dinin esaslarına dair bilgide bir derya olduğunu göstermektedir.
Kader Ebü’l-Vefa’nın dediği gibidir Kaderin inkar edilmesi Yüce Rabbin kulların amellerini yaratmak onları yazıp takdir etmek kudretini de inkar etmek demektir.Kaderiyye’nin erken dönemdeki önderleri Allah’ın bunlara dair bilgisini inkar ediyorlardı İşte bunlar da ümmetin selefinin ittifakla tekfir etmiş olduğu kimselerdir.
Ali b Ebu Talha Tefsir’inde İbn Abbas’tan Yüce Allah’ın Allah’a karşı ancak alimler haşyet duyarlar (Fatır 35/28) buyruğu hakkında şunları söylediği belirtilmektedir:Bu ilim adamları şüphesiz Allah her şeye kadir olandır diyenlerdir.
Bu da İbn Abbas’ın oldukça fakih olup te’vili isim ve sıfatların hakikatlerini çok iyi bildiğini göstermektedir.Kelam ehlinin çoğunluğu kabul etseler bile bu cümleey hakkını veremezler Çünkü kaderi ve kulların fiillerinin yaratılmasını inkar edenler bunu gerektiği gibi ikrar ve kabul etmezler Yüce Rabbimizin kendi zatı ile kaim olan fiillerini inkar edenler bunları layıkı vechiyle kabul etmezler Aksine O’nun kendi zatıyla kaim olan fiilleri işlemeye kadir olmadığını açıkça ifade ederler.
Allah Subhanehu’nun her gün bir işte olduğunu dilediğini yaptığını kabul etmeyen bir kimse Allah’ın her şeye kadir olduğunu da kabul etmez.Kulların kalplerinin Rahman olan Allah’ın iki parmağı arasında olup kalpleri dilediği gibi evirip çevirdiğini onun gerçek manada kalpleri evirip çeviren olduğunu kalbi doğru yolda tutmak isterse doğru yolda tuttuğunu saptırmak dilerse onu yoldan saptıracağını kabul etmeyn bir kimse Allah’ın her şeye kadir olduğunu da kabul etmiyor demektir.
Allah’ın gökleri ve yeri yarattıktan sonra Arş’ın üzerine istiva ettiğini ve her gece dünya semasına inerek:Benden bir şey dileyene dilediğini veririm Benden mağfiret dileyenin günahını bağışlarım dediğini kabul etmeyen Yüce Allah’ın ağaç’a inip oradan Musa ile özel olarak konuştuğunu kabul etmeyen Allah’ın kıyamet gününde yeryüzünde hiçbir kimsenin kalmayacağı bir zamanda arza ineceğini kıyamet gününde gelip kulları arasında ayırt edici hükmü vereceğini ayağını cehennem ateşinin üzerine koyup artık cehennemin içindekilere dar geleceğini ve birbirinin içine geçeceğini ve buna benzer onun şen’lerini ve fiillerini ikrar etmeyenler Yüce Allah’ın her şeye kadir olduğunu da kabul etmiyorlar demektir.
Bu sebeble ümmetin en büyük bilgini ve Kur’an’ın tercümanının söylediği bu söz gerçekten büyük bir açıklamadır .Şifau’l-Alil fi Mesaili’l-Kada ve’l-Kader ve’l-Hikme ve’t-Ta’lil Allame İbn Kayyım el-Cevziyye.s.73-74
Süfyan Ziyad b İsmail el-Mahzumi’den dedi ki: Bize Muhammed b Cafer tahdis etti bize Ebu Hüreyre tahdis etti dedi ki: Kureyş müşrikleri Resülullah sallallahu aleyhi ve sellem’e gelerek kader hususunda tartışmaya koyuldular Bunun üzerine şu ayet nazil oldu: Muhakkak ki günahkarla sapıklıkta ve çılgın ateş içindedirler O gün yüzleri üzere ateşe sürüklenirler Cehennem’in dokunmasını tadın Çünkü biz her şeyi bir takdir ile yarattık (Kamer 54/47-49) Hadisi Müslim rivayet etmiştir.(Müslim (No:2656)
Kader hususunda tartışmalar iki türlüdür:
1-Allah’ın kaza ve kaderi ile emir ve nehiyde bulunduğunu kabul etmeyip (Eğer Allah dileseydi biz de babalarımızda ortak koşmazdık ) En’am 6/148 diyenler.
2-Onun baştan tayin ettiği kaza ve kaderi inkar edenler Her iki kesim de Allah’ın hasmı (düşmanları)’dır.
3-Avf dedi ki: Kaderi yalanlayan bir kimse İslamı yalanlamış olur Çünkü Allah Tebareke ve Teala kaderleri takdir buyurmuş mahlukatı kader ile yaratmış ecelleri kader ile paylaştırmış rızıkları kader ile taksim etmiş belayı kader ile paylaştırmış afiyeti kader ile paylaştırmıştır.
İmam Ahmed der ki: Kader Allah’ın kudretidir.İbn Akil de bu ifadeyi oldukça güzel bularak şöyle demiştir:İşte bu İmam Ahmed’in ilminin oldukça incelikli dinin esaslarına dair bilgide bir derya olduğunu göstermektedir.
Kader Ebü’l-Vefa’nın dediği gibidir Kaderin inkar edilmesi Yüce Rabbin kulların amellerini yaratmak onları yazıp takdir etmek kudretini de inkar etmek demektir.Kaderiyye’nin erken dönemdeki önderleri Allah’ın bunlara dair bilgisini inkar ediyorlardı İşte bunlar da ümmetin selefinin ittifakla tekfir etmiş olduğu kimselerdir.
Ali b Ebu Talha Tefsir’inde İbn Abbas’tan Yüce Allah’ın Allah’a karşı ancak alimler haşyet duyarlar (Fatır 35/28) buyruğu hakkında şunları söylediği belirtilmektedir:Bu ilim adamları şüphesiz Allah her şeye kadir olandır diyenlerdir.
Bu da İbn Abbas’ın oldukça fakih olup te’vili isim ve sıfatların hakikatlerini çok iyi bildiğini göstermektedir.Kelam ehlinin çoğunluğu kabul etseler bile bu cümleey hakkını veremezler Çünkü kaderi ve kulların fiillerinin yaratılmasını inkar edenler bunu gerektiği gibi ikrar ve kabul etmezler Yüce Rabbimizin kendi zatı ile kaim olan fiillerini inkar edenler bunları layıkı vechiyle kabul etmezler Aksine O’nun kendi zatıyla kaim olan fiilleri işlemeye kadir olmadığını açıkça ifade ederler.
Allah Subhanehu’nun her gün bir işte olduğunu dilediğini yaptığını kabul etmeyen bir kimse Allah’ın her şeye kadir olduğunu da kabul etmez.Kulların kalplerinin Rahman olan Allah’ın iki parmağı arasında olup kalpleri dilediği gibi evirip çevirdiğini onun gerçek manada kalpleri evirip çeviren olduğunu kalbi doğru yolda tutmak isterse doğru yolda tuttuğunu saptırmak dilerse onu yoldan saptıracağını kabul etmeyn bir kimse Allah’ın her şeye kadir olduğunu da kabul etmiyor demektir.
Allah’ın gökleri ve yeri yarattıktan sonra Arş’ın üzerine istiva ettiğini ve her gece dünya semasına inerek:Benden bir şey dileyene dilediğini veririm Benden mağfiret dileyenin günahını bağışlarım dediğini kabul etmeyen Yüce Allah’ın ağaç’a inip oradan Musa ile özel olarak konuştuğunu kabul etmeyen Allah’ın kıyamet gününde yeryüzünde hiçbir kimsenin kalmayacağı bir zamanda arza ineceğini kıyamet gününde gelip kulları arasında ayırt edici hükmü vereceğini ayağını cehennem ateşinin üzerine koyup artık cehennemin içindekilere dar geleceğini ve birbirinin içine geçeceğini ve buna benzer onun şen’lerini ve fiillerini ikrar etmeyenler Yüce Allah’ın her şeye kadir olduğunu da kabul etmiyorlar demektir.
Bu sebeble ümmetin en büyük bilgini ve Kur’an’ın tercümanının söylediği bu söz gerçekten büyük bir açıklamadır .Şifau’l-Alil fi Mesaili’l-Kada ve’l-Kader ve’l-Hikme ve’t-Ta’lil Allame İbn Kayyım el-Cevziyye.s.73-74
