dostlar, ürünlerin paket üzerlerinde katkı maddeleri yazar.
Bunlar genelde okunmayacak şekilde yazılır.
İşte bu katkı maddelerini inceliyoruz.
E100
Curcumin
Turmeric
Turuncu-sarı
rengi
Muzlu
Yoğurt
?Kanser
- - -
E101
Riboflavin,
Lactoflavin,
Vitamin B2
Turuncu-sarı
rengi
Bazı kahvaltılık
mısır gevreği türünde yiyeceklerde
Önemli, faydalı bir besin
++
E101a
Riboflavin,
5’fosfat
Sarı renk
Bazı kahvaltılık
mısır gevreği türünde yiyeceklerde
Önemli, faydalı bir besin
++
E102
Tartrazine
“
En çok kullanılan boyalardan biri:balık köftesi,füme balık,çeşitli pastalar,şekerlemeler,kek ve şeker süsleri,bazı donurmalar,
kahve için süt-krema tozu,paket hazır çorbalar,çeşitli aromalar,jöleler,hazır soslar…vb
Özellikle aspirine hassas kişilerde akciğerlerde,burun ve ciltte reaksiyonlar.Hiper-
aktiflik,astım,
egzema,alerjik
kaşıntılar
- -
E104
Kinolin sarısı
(Quinoline)
Yeşilimsi sarı
renk
Bazı gazozlu içecekler,
limonlu pastalar…vb.
Alerjik reaksiyonlar
Hiperaktiflik,aşırı
duyarlılık
- -
E107
Sarı 2G
Sarı renk
Şekerler,soslar,
çikolatalar…vb
Şüpheli kanserojen;
Deneylerde hayvan-
ların böbrekleri
etkilendi.Ayrıca E102’nin reaksiyonları
- - -
E110
Gün batımı sarısı
Turuncu-sarı
Meyveli yoğurtlar, reçeller,balık köfteleri,fümeli
balıklar,salam,
pastalar,şekerler
bisküvi çeşitleri,
dondurma,jöle-
ler,ketçap,gazozlu içecekler..vb
Şüpheli kanserojen;
Bazı kişileri güneş
Işığına karşı alerjik
yapabilir.Ayrıca
E102’nin reaksiyon
ları
- - -
E120
Karminik asit,
Cochineal
Kırmızı
Pahalı olduğu
için ender
kullanılır.Alkol
lü içecekler
Embriyo için
zararlıdır.Aşırı duyarlılık,hiper-aktiflik.
- -
E122
Carmoisine,
Azorubine
“
Yoğurtlar,
reçeller,kırmızı
pancar turşusu,
pastalar,
Şekerlemeler,
dondurmalar,
paket çorbalar,
jöleler…vb.
?Kanser,aşırı
duyarlılık
- -
E123
Amaranth
Mor kırmızı
Böğürtlenli
yoğurt,
çikolatalı pasta,
hazır çorbalar,
jöleler,
dondurmalar
ketçap…vb.
?Kanser,aşırı
duyarlılık,alerjik
kaşıntılar.
- - -
E124
Ponceau 4R,
Cochineal
kırmızı
kırmızı
Çilekli yoğurtlar
reçeller,salam,
paket çorbalar,
ketçap,
dondurulmuş pizza…vb.
?Kanser,aşırı
duyarlılık,E124’e
yakından bağlantılı
üç boya 1965’de tüm dünyada
yasaklanmış
- - -
E127
Erythrosine BS
“
Karışık meyve
kokteyl konservesi,
salam,sosis,
pastalar,
şekerlemeler,
dondurulmuş pizza…vb.
?Kanser,aşırı
duyarlılık,tiroid
rahatsızlıkları.
- - -
128
Kırmızı
“
Sosisler,bazı
çikolatalı pasta
çeşitleri…vb.
?Kanser,aşırı
duyarlılık.
- - -
E131
Patent mavi
Mavi
Renkli şeker-
lemeler,bazı
dondurmalar…
?Kanser,aşırı
duyarlılık,sinirsel hastalıklar;ayrıca mide bulantısı, düşük tansiyon ve titreme hali de bildirilmiştir.
- - -
E132
Indigo carmine,
Indigotine
Koyu -mavi
Jöle şekerler,
renkli şekerle-
meler,çikolata
kaplı birtakım
yiyecekler,hazır
soslar.Bu madde ayrıca hastanelerde böbrek fonksiyonlarının kontrolünde kullanılır.
?Kanser,aşırı
duyarlılık,yüksek
tansiyon
- - -
133
Parlak mavi
Çoğunlukla yeşil renk için E102 ile karıştırılır.
Konserve bezelye, bisküviler, dondurmalar ve jöleler…vb.
?Kanser, aşırı duyarlılık, alerjik reaksiyonlar.
- - -
E140
Chlorophyll
yeşil
Yağlar, bazı sebze turşuları …vb.
Güvenli
++
E141
Chlorophyllins
yeşil
Bazı sebze turşuları …vb.
Güvenli
++
E142
Asit parlak yeşil
yeşil
Çeşitli reçeller, konserve çorbalar, pasta çeşitleri,jöleler…vb.
İngiltere’deki kullanımı İngiltere Avrupa Birliğine girmeden önce yasaktı.Aşırı duyarlılık
- -
E150
Karamel
Kahverengi ve karamal tadı
Çeşitli konserve ürünleri, hazır et ürünleri, hamburgerler, kek,pasta,bisküvi
Şekerleme çeşitleri, çikolatalı ürünler
Hazır çrobalar, soslar,soya sosu,
Kolalı içecekler, bazı viskiler…vb
?Kanser.
- - -
E151
Siyah,parlak siyah
Mor rengi
Bazı reçeller, meyveli soslar…vb.
Domuzlarda bağırsak kistlerinin oluşmasına neden oldu.Aşırı duyarlılık ve sindirim sorunları.
- -
E153
Karbon siyahı, sebzesel karbon
Siyah
Çikolata kaplı yiyecekler, şekerlemeler…
vb.
?Kanser.Bu maddeyle sıkça temasta bulunan işçilerdeki deri kanseriyle bağlantılı
- - -
E154
Kahverengi, kiper kahverengi
Sarı-kahverengi
Bazı fümeli balıklar,sosisler, şekerlemeler, bazı bisküviler…vb.
Bazı ülkelerde yasaklanmıştır. ?Kanser, aşırı duyarlılık.
- - -
155
Kahvarengi, çikolata rengi
Kahverengi
Çikolatalı ürünler
?Kanser, aşırı duyarlılık
- - -
E160
(a)
Alfa-karoten,
Beta-karoten,
Gama-karoten
sarı
Margarinler, peynirler, kek, pasta, bisküvi çeşitleri, şekerlemeler, dondurulmuş pizza, paket puding karışımları…vb.
Doğal bitki pigmentlerinden elde edilir.Güvenli. Ayrıca doğal A vitamini kaynağı
++
E160
(b)
Annatto,
Bixin,
Norbixin
Sarı
“
Annatto alerjik reaksiyonlara neden olabilir.
++
E160
(c)
Capsanthin,
Capsorubin
Turuncu
“
Kırmızı biberden elde edilir.Güvenli
++
E160
(d)
Lycopene
Kırmızı
“
Biraz şüpheli
-
E160
(e)
Beta-apo-8’-
carotenal
Turuncu
“
Güvenli
++
E160
(f)
E160(e)’nin
Etil esteri
Turuncu-sarı
“
Güvenli
++
E161
Xanthophylls
Sarı
Yumurta ve tavuk yağında bulunmuştur. (Tavuklara yem yoluyla yedirilebilmektedir.)
Araştırmalar yetersiz.
+
E161
(a)
Flavoxanthin
“
“
“
+
E161
(b)
Lutein
“
“
“
+
E161
(c)
Cryptoxanthin
“
“
“
+
E161
(d)
Rubixanthin
“
“
“
+
E161
(e)
Violaxanthin
“
“
“
+
E161
(f)
Rhodoxanthin
“
“
“
+
E161
(g)
Canthaxanthin
Turuncu
Yapay bronzlaşma tabletleri
Yiyecek ürünlerinde kullanımı tavsiye edilmektedir.
-
E162
Pancar kırmızısı, Betanin
Mor- kırmızı
Çok ender kullanılır
Güvenli görünmektedir. Pancardan elde edilir.
+++
E163
Anthocyanins
Kırmızı
Pahalı olduğundan ender kullanılır.
Doğal bitki pigmentlerinden elde edilir.Güvenli görünmektedir.
++
E163
(a)
Cyanidin
Kırmızı
“
“
++
E163
(b)
Delphinidin
Mavi
“
“
++
E163
( c)
Maldivin
Mor
“
“
++
E163
(d)
Pelargonidin
Kahverengi
“
“
++
E163
(e)
Peonidin
Kırmızı
“
“
++
E163
(f)
Petunidin
Kırmızı
Bazı içecekler
“
++
E170
Kalsiyum
Karbonat,
(tebeşir)
Beyaz
Kalsiyum katkılı ve(ya) sıkılaştırıcı madde olarak un, şekerlemeler, dondurmalar, vitamin haplarında(…vb) kullanılır.
Doğal mineral.Güvenli. Ancak çoğunlukla doğal gıdasal kalsiyumun yerini almak için yiyeceklere katıldığı için genel gıdasal değerler fakirleşir.
++
E171
Titanyum
diyoksit
Beyaz
Şekerlemeler, soslar
Mineral kaynaklı. Üzerinde çok az araştırma yapılmıştır.
+
E172
Demir oksitler,
Demir hidroksitler
Çeşitli renkler
Bazı deniz ürünleri, kakaolu ezmeler…vb.
Mineral pigmentlerden elde edilir.
++
E173
Alüminyum
Alüminyum rengi
Çok ender kullanılır:haplar, bazı şekerlemeler
Bazı ülkelerde yasaklanmıştır. Zehirlidir ve aşırı duyarlılığa neden olabilir.Metal kaynaklıdır.
- -
E174
Gümüş rengi
Gümüş rengi
“
Zehirlidir;cilt rengini değiştirebilir ve aşırı duyarlılığa nedenolabilir.Metal kaynaklıdır.
- -
E175
Altın
Altın rengi
“
Ender olarak alerjilere neden olabilir.Metal kaynaklıdır.
+
E180
Rubin pigmenti,
Lithol rubine
Kırmızı
Bazı kaşar peynirlerin dış yüzeyleri (kabukları)
Aşırı duyarlılığa neden olabilir.(Peynirin yüzeyi ayrılarak tüketilmediği sürece risk azalır.)
Bunlar genelde okunmayacak şekilde yazılır.
İşte bu katkı maddelerini inceliyoruz.
E100
Curcumin
Turmeric
Turuncu-sarı
rengi
Muzlu
Yoğurt
?Kanser
- - -
E101
Riboflavin,
Lactoflavin,
Vitamin B2
Turuncu-sarı
rengi
Bazı kahvaltılık
mısır gevreği türünde yiyeceklerde
Önemli, faydalı bir besin
++
E101a
Riboflavin,
5’fosfat
Sarı renk
Bazı kahvaltılık
mısır gevreği türünde yiyeceklerde
Önemli, faydalı bir besin
++
E102
Tartrazine
“
En çok kullanılan boyalardan biri:balık köftesi,füme balık,çeşitli pastalar,şekerlemeler,kek ve şeker süsleri,bazı donurmalar,
kahve için süt-krema tozu,paket hazır çorbalar,çeşitli aromalar,jöleler,hazır soslar…vb
Özellikle aspirine hassas kişilerde akciğerlerde,burun ve ciltte reaksiyonlar.Hiper-
aktiflik,astım,
egzema,alerjik
kaşıntılar
- -
E104
Kinolin sarısı
(Quinoline)
Yeşilimsi sarı
renk
Bazı gazozlu içecekler,
limonlu pastalar…vb.
Alerjik reaksiyonlar
Hiperaktiflik,aşırı
duyarlılık
- -
E107
Sarı 2G
Sarı renk
Şekerler,soslar,
çikolatalar…vb
Şüpheli kanserojen;
Deneylerde hayvan-
ların böbrekleri
etkilendi.Ayrıca E102’nin reaksiyonları
- - -
E110
Gün batımı sarısı
Turuncu-sarı
Meyveli yoğurtlar, reçeller,balık köfteleri,fümeli
balıklar,salam,
pastalar,şekerler
bisküvi çeşitleri,
dondurma,jöle-
ler,ketçap,gazozlu içecekler..vb
Şüpheli kanserojen;
Bazı kişileri güneş
Işığına karşı alerjik
yapabilir.Ayrıca
E102’nin reaksiyon
ları
- - -
E120
Karminik asit,
Cochineal
Kırmızı
Pahalı olduğu
için ender
kullanılır.Alkol
lü içecekler
Embriyo için
zararlıdır.Aşırı duyarlılık,hiper-aktiflik.
- -
E122
Carmoisine,
Azorubine
“
Yoğurtlar,
reçeller,kırmızı
pancar turşusu,
pastalar,
Şekerlemeler,
dondurmalar,
paket çorbalar,
jöleler…vb.
?Kanser,aşırı
duyarlılık
- -
E123
Amaranth
Mor kırmızı
Böğürtlenli
yoğurt,
çikolatalı pasta,
hazır çorbalar,
jöleler,
dondurmalar
ketçap…vb.
?Kanser,aşırı
duyarlılık,alerjik
kaşıntılar.
- - -
E124
Ponceau 4R,
Cochineal
kırmızı
kırmızı
Çilekli yoğurtlar
reçeller,salam,
paket çorbalar,
ketçap,
dondurulmuş pizza…vb.
?Kanser,aşırı
duyarlılık,E124’e
yakından bağlantılı
üç boya 1965’de tüm dünyada
yasaklanmış
- - -
E127
Erythrosine BS
“
Karışık meyve
kokteyl konservesi,
salam,sosis,
pastalar,
şekerlemeler,
dondurulmuş pizza…vb.
?Kanser,aşırı
duyarlılık,tiroid
rahatsızlıkları.
- - -
128
Kırmızı
“
Sosisler,bazı
çikolatalı pasta
çeşitleri…vb.
?Kanser,aşırı
duyarlılık.
- - -
E131
Patent mavi
Mavi
Renkli şeker-
lemeler,bazı
dondurmalar…
?Kanser,aşırı
duyarlılık,sinirsel hastalıklar;ayrıca mide bulantısı, düşük tansiyon ve titreme hali de bildirilmiştir.
- - -
E132
Indigo carmine,
Indigotine
Koyu -mavi
Jöle şekerler,
renkli şekerle-
meler,çikolata
kaplı birtakım
yiyecekler,hazır
soslar.Bu madde ayrıca hastanelerde böbrek fonksiyonlarının kontrolünde kullanılır.
?Kanser,aşırı
duyarlılık,yüksek
tansiyon
- - -
133
Parlak mavi
Çoğunlukla yeşil renk için E102 ile karıştırılır.
Konserve bezelye, bisküviler, dondurmalar ve jöleler…vb.
?Kanser, aşırı duyarlılık, alerjik reaksiyonlar.
- - -
E140
Chlorophyll
yeşil
Yağlar, bazı sebze turşuları …vb.
Güvenli
++
E141
Chlorophyllins
yeşil
Bazı sebze turşuları …vb.
Güvenli
++
E142
Asit parlak yeşil
yeşil
Çeşitli reçeller, konserve çorbalar, pasta çeşitleri,jöleler…vb.
İngiltere’deki kullanımı İngiltere Avrupa Birliğine girmeden önce yasaktı.Aşırı duyarlılık
- -
E150
Karamel
Kahverengi ve karamal tadı
Çeşitli konserve ürünleri, hazır et ürünleri, hamburgerler, kek,pasta,bisküvi
Şekerleme çeşitleri, çikolatalı ürünler
Hazır çrobalar, soslar,soya sosu,
Kolalı içecekler, bazı viskiler…vb
?Kanser.
- - -
E151
Siyah,parlak siyah
Mor rengi
Bazı reçeller, meyveli soslar…vb.
Domuzlarda bağırsak kistlerinin oluşmasına neden oldu.Aşırı duyarlılık ve sindirim sorunları.
- -
E153
Karbon siyahı, sebzesel karbon
Siyah
Çikolata kaplı yiyecekler, şekerlemeler…
vb.
?Kanser.Bu maddeyle sıkça temasta bulunan işçilerdeki deri kanseriyle bağlantılı
- - -
E154
Kahverengi, kiper kahverengi
Sarı-kahverengi
Bazı fümeli balıklar,sosisler, şekerlemeler, bazı bisküviler…vb.
Bazı ülkelerde yasaklanmıştır. ?Kanser, aşırı duyarlılık.
- - -
155
Kahvarengi, çikolata rengi
Kahverengi
Çikolatalı ürünler
?Kanser, aşırı duyarlılık
- - -
E160
(a)
Alfa-karoten,
Beta-karoten,
Gama-karoten
sarı
Margarinler, peynirler, kek, pasta, bisküvi çeşitleri, şekerlemeler, dondurulmuş pizza, paket puding karışımları…vb.
Doğal bitki pigmentlerinden elde edilir.Güvenli. Ayrıca doğal A vitamini kaynağı
++
E160
(b)
Annatto,
Bixin,
Norbixin
Sarı
“
Annatto alerjik reaksiyonlara neden olabilir.
++
E160
(c)
Capsanthin,
Capsorubin
Turuncu
“
Kırmızı biberden elde edilir.Güvenli
++
E160
(d)
Lycopene
Kırmızı
“
Biraz şüpheli
-
E160
(e)
Beta-apo-8’-
carotenal
Turuncu
“
Güvenli
++
E160
(f)
E160(e)’nin
Etil esteri
Turuncu-sarı
“
Güvenli
++
E161
Xanthophylls
Sarı
Yumurta ve tavuk yağında bulunmuştur. (Tavuklara yem yoluyla yedirilebilmektedir.)
Araştırmalar yetersiz.
+
E161
(a)
Flavoxanthin
“
“
“
+
E161
(b)
Lutein
“
“
“
+
E161
(c)
Cryptoxanthin
“
“
“
+
E161
(d)
Rubixanthin
“
“
“
+
E161
(e)
Violaxanthin
“
“
“
+
E161
(f)
Rhodoxanthin
“
“
“
+
E161
(g)
Canthaxanthin
Turuncu
Yapay bronzlaşma tabletleri
Yiyecek ürünlerinde kullanımı tavsiye edilmektedir.
-
E162
Pancar kırmızısı, Betanin
Mor- kırmızı
Çok ender kullanılır
Güvenli görünmektedir. Pancardan elde edilir.
+++
E163
Anthocyanins
Kırmızı
Pahalı olduğundan ender kullanılır.
Doğal bitki pigmentlerinden elde edilir.Güvenli görünmektedir.
++
E163
(a)
Cyanidin
Kırmızı
“
“
++
E163
(b)
Delphinidin
Mavi
“
“
++
E163
( c)
Maldivin
Mor
“
“
++
E163
(d)
Pelargonidin
Kahverengi
“
“
++
E163
(e)
Peonidin
Kırmızı
“
“
++
E163
(f)
Petunidin
Kırmızı
Bazı içecekler
“
++
E170
Kalsiyum
Karbonat,
(tebeşir)
Beyaz
Kalsiyum katkılı ve(ya) sıkılaştırıcı madde olarak un, şekerlemeler, dondurmalar, vitamin haplarında(…vb) kullanılır.
Doğal mineral.Güvenli. Ancak çoğunlukla doğal gıdasal kalsiyumun yerini almak için yiyeceklere katıldığı için genel gıdasal değerler fakirleşir.
++
E171
Titanyum
diyoksit
Beyaz
Şekerlemeler, soslar
Mineral kaynaklı. Üzerinde çok az araştırma yapılmıştır.
+
E172
Demir oksitler,
Demir hidroksitler
Çeşitli renkler
Bazı deniz ürünleri, kakaolu ezmeler…vb.
Mineral pigmentlerden elde edilir.
++
E173
Alüminyum
Alüminyum rengi
Çok ender kullanılır:haplar, bazı şekerlemeler
Bazı ülkelerde yasaklanmıştır. Zehirlidir ve aşırı duyarlılığa neden olabilir.Metal kaynaklıdır.
- -
E174
Gümüş rengi
Gümüş rengi
“
Zehirlidir;cilt rengini değiştirebilir ve aşırı duyarlılığa nedenolabilir.Metal kaynaklıdır.
- -
E175
Altın
Altın rengi
“
Ender olarak alerjilere neden olabilir.Metal kaynaklıdır.
+
E180
Rubin pigmenti,
Lithol rubine
Kırmızı
Bazı kaşar peynirlerin dış yüzeyleri (kabukları)
Aşırı duyarlılığa neden olabilir.(Peynirin yüzeyi ayrılarak tüketilmediği sürece risk azalır.)