Çevrimdışı
40- ĞÂFİR (MÜ'MİN) SÛRESİ
Mekke'de ve Zümer Sûresinden sonra nazil olmuştur. Ebu Hayyân, Sûre'nin Mekkî oluşunda icmâ olduğunu söyler.
Ancak Hasen'den, beş vakit namazın Medine-i Münevvere'de farz kılındığı gerekçesiyle (Halbuki beş vakit namaz Medine'de değil Mekke'de farz kılınmıştır, meşhur ve sahih olan budur)"Şimdi sen sabret, Allah'ın va'di mutlaka haktır ve günahının mağfiret olunmasını dile. Sabah akşam Rabbini hamd ile teşbih et." (âyet: 55) âyetinin; İbn Abbâs ve Katâde'den de "Kendilerine gelmiş kesin bir delil olmadan Allah'ın âyetleri üzerinde tartışanların göğüslerinde şüphesiz ki ulaşamayacakları bir büyüklenme vardır. Öyleyse sen, Allah'a sığın . Hiç şüphesiz ki O, Semî'dir, Basîr'dir. Elbette ki göklerin ve yerin yaratılması, insanların yaratılmasından daha büyüktür. Ne var ki insanların çoğu bilmezler." (âyet: 56-57) âyetlerinin Medine'de nazil olduğu rivayet edilmiştir.[1]
4. Küfredenlerden başkası Allah'ın âyetleri üzerinde mücadeleye girişmez. Öyleyse onların ülkelerde (serbestçe nimet içinde) dönüp dolaşmaları seni aldatmasın.
İbn Ebî Hatim'in Süddî'den, onun da Ebu Mâlik'ten rivayetle tahricine göre bu âyet-i kerime el-Hâris ibn Kays es-Sehmî hakkında nazil olmuştur.[2]
56. Kendilerine gelmiş kesin bir delil olmaksızın Allahın âyetleri üzerinde tartışanların göğüslerinde şüphesiz ki ulaşamayacakları bir büyüklenme vardır. Öyleyse sen, Allah 'a sığın. Hiç şüphesiz ki O 'dur O Semî’, Basîr.
57. Elbette ki göklerin ve yerin yaratılması insanların yaratılmasından daha büyüktür. Ne var ki insanların çoğu bilmezler.
Ka'b ve Ebu'l-Aliye şöyle diyor: Bu âyet-i kerime yahudiler hakkında nazil oldu. Ebu'l-Aliye der ki: Bu âyet-i kerime onlar hakkında nazil oldu. Çünkü onlar Deccâl'in kendilerinden çıkacağını ve onun sayesinde bütün yeryüzüne hakim olacaklarını iddia etmişlerdi. İşte onların bu iddiaları üzerine Allah Tealâ Rasûlü'ne bu âyet-i kerimeleri indirerek Deccâl'in fitnesinden Allah'a sığınmasını emretti.[3]
Bu rivayet âyet-i kerimenin medenî olduğuna delâlette açıktır .[4]
66. De ki: "Rabbimdan bana apaçık deliller gelince sizin Allah'tan başka tapınmakta olduklarınıza kulluk etmekten katiyyetle nehyolundum ve âlemlerin Rabbina teslim olmakla emrolundum.
Cüveybir'in İbn Abbâs'tan rivayetine göre el-Velîd ibnu'l-Muğîra ve Şeybe ibn Rabîa: "Ey Muhammed, Söylediğinden vazgeç, ondan dön. Sana babalarının ve atalarının dini gerektir." dediler de Allah Tealâ bu âyet-i kerimeyi indirdi.[5]
[1] Kurtubî, age. XV, 188; Alûsî, age. XXIV,39.
Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/768.
[2] Suyûtî, Lübâbu'n-Nukûl, 11,100.
Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/768.
[3] İbn Kesîr, age. VII.141.
[4] Alûsî, age. XXIV,78.
Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/769.
[5] Suyûtî, Lübâbu'n-Nukûl, 11,101-102.
Bedreddin Çetiner, Esbab-ı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2/769.
