Çevrimdışı
- Müşareke (Şirket-i İnân): En yaygın ortaklık türlerinden biridir. İki veya daha fazla kişinin sermaye koyarak ticaret yapması ve elde edilen kârı aralarında belirledikleri şartlara göre paylaşması esasına dayanır. Zarar ise genellikle sermaye oranına göre karşılanır.
- Mudarabe (Emek-Sermaye Ortaklığı): Bir tarafın sermayeyi, diğer tarafın ise emeğini ve iş bilgisini ortaya koyduğu bir ortaklıktır. Kâr, önceden anlaşılan oranlara göre paylaşılır. Eğer zarar meydana gelirse (işi yapanın hatası olmaksızın), zararı sermaye sahibi karşılar, işi yapanın emeği boşa gitmiş olur. Bu model, atıl duran sermayenin üretime kazandırılması ve iş imkanı bulunamayan yeteneklerin değerlendirilmesi açısından önemlidir.
- Mufâvada Ortaklığı: Ortakların sermaye, kâr, zarar paylaşımı, sorumluluk ve yetki bakımından tamamen eşit olduğu bir ortaklık türüdür. Her ortak diğerinin hem vekili hem de kefili gibidir.
- Ebdân Ortaklığı (Emeğe Dayalı İş Ortaklığı): İki veya daha fazla kişinin sermaye koymadan, sadece emeklerini birleştirerek kurdukları bir ortaklıktır. Örneğin, iki zanaatkarın birlikte çalışıp kazancı paylaşması gibi.
- Vücuh Ortaklığı (İtibara Dayalı Kredi Ortaklığı): Ortakların sermaye veya emek değil, ticari tecrübe ve itibarlarını kullanarak mal alıp satmaları ve kârı paylaşmalarıdır.
Neden Müslümanlar Ortak İşletmeler Açmalı?
- İslami Finansın Temelidir: İslam ekonomisinde faiz yasaklandığı için, sermayenin büyümesinin ve refahın artmasının temel yollarından biri ortaklıklar ve risk paylaşımıdır.
- Adalet ve Hakkaniyet: Ortaklıklar, kâr ve zararın paylaşımına dayanır. Bu, tarafların riskleri ve getirileri birlikte üstlenmesini sağlayarak daha adil bir sistem sunar.
- Bereket: Hadislerde ve İslami öğretilerde ortaklığın bereketli olduğu ve Allah'ın ortakların üçüncü ortağı olduğu (birbirlerine haksızlık etmedikleri sürece) belirtilir.
- Kaynakların Verimli Kullanımı: Atıl duran sermayenin veya iş yapma yeteneği olup sermayesi olmayan kişilerin bir araya gelerek ekonomik faaliyette bulunmasını sağlar, bu da kaynakların daha etkin kullanılmasına yol açar.
- Sosyal ve Ekonomik Kalkınma: Ortaklıklar, yeni iş sahaları açılmasına, istihdamın artmasına, gelir dağılımının iyileşmesine ve genel olarak sosyal refahın yükselmesine katkıda bulunabilir.
- Güven ve Dayanışma: İslam'da ticaretin ve iş yapmanın temelinde güven, dürüstlük ve dayanışma yatar. Ortaklıklar bu değerlerin fiili olarak yaşanmasına zemin hazırlar.
