Peygamber (S.A.V)İn Adları Ve Künyeleri
Zührî, Muhammed b. Cübeyr b. Müt'im aracılığıyla babası Cubeyr (r.a.)'n Rasülüllah (s.a.v.)'i:
"Benim bir takım isimlerim vardır; Ben Muhammed'im, Ahmed'im, Allah'ın küfrü benim ile mahvettiği Manî'yim; insanların kıya*mette önünde tekrar diriltileceği Hâşir'im ve kendinden sonra pey*gamber gelmeyecek (demek) olan Âkıb'ım," buyururken duydum dedi*ğini anlatır.[115]
Bu, ittifakla rivayet edilmiş bir haberdir. Zührî derki; Allah Onu Rahîm ve Rauf diyede adlandırmıştır.[116]
Hammad b. Seleme de Ca'fer b. Ebî Vahşiy'ye Nafi b. Cübeyr b.
Mut'ım aracılığıyla babası Cübeyr (r.a.)m Rasülüllah (s.a.v.);
"Ben, Muhammed'im, Ahmed'im Hâşir'im, Manî'yim Hâtem'im, Akîb'İm" derken işittim dediğini anlatın.[117]
Hadisin bir diğer tarîkında; ,,Ben Ahmed, Muhammed, El- Mu*kaffa, el-Hâsir, Nebiyyü'r Rahmeti, Nebiyyü'l Melhame'yinT şeklinde de gelmiştir.[118]
Abdullah b. Salih anlatıyor; Bize Leys, Halid b. Yezîd, Said b. Ebî Hilal, Ukbe b. Müslim aracılığıyla Nafî' b. Cübeyr b. Mut'ım den naklederki;
O Abdii'l Melik b. Mervân'ın yanına girdiğinde Abdü'I Melik ona; Bana "'Cübeyr (r.a.) n saydığı peygamberimizin adlarını sayarmısın?" demiş. O da, Evet onlar altı tanedir;
1- Muhammed
2- Ahmed
3- Hâtem
4- Haşir
5- Âkib
6- Mâhî'dir.
Haşir denmesi kıyamet saatinde sizi korkutucu olarak gönderilmesin-dendir. Âkib oluşu, Peygamberlerin sonu oluşundan, Manî olmasıda, Allah'ın ona uyanların günahlarını onunla mahvetmesindendir.[119]
Amr b. Mürra ise Ebû Ubeyde aracılığıyla Ebû Musa el Eşarî (r.a.) in şöyle dediğini anlatır;
-Rasülüllah (s.a.v.) bize adlarını anlatarak, "ben, Muhammed, Ahmed, Haşir, Mukaffa, Tevbe Peygamberi ve Harb Peygamberiyim" buyurdu. Bunu Müslim rivayet etmiştir.[120]
Vekî de Ameş aracılığıyla Ebû Salih'in mürsel olarak Peygambe*rimizden; "Ey İnsanlar! Ben ancak bir Rahmet'im, Mühdât'ım" buyurduğunu anlatır.
Bu haber Ziyad b. Yahya el Hassanı, Süayr b. el- Hıms, A'meş, Ebû Salih isnadiyla mevsûl olarak Ebû Hureyre'den (r.a.) rivayet eder.[121]
Vekî, İsmail b. El-Ezrak, İbni Ömer, isnadıyla İbnü'l Hanefiyye' nin "Yasin, Muhammed (s.a.v.) dir." dediğini anlatır.[122] Birisi derki; Rasülullah'm Kuranda beş adı var:
1- Muhammed,
2- Ahmed,
3- Abdullah,
4- Yâsîn,
5- Tâhâ.[123]
Denilirki: "(Taha) Akk kabilesinin kullandığı bir kelime olup, (Yâ Adam) demektir. Akk'lılardan birine (Ey adam!) diye seslensen sana dönüp bakmaz. Ama ona (Ey Tâhâ) dersen sana dönüp bakar.[124]
İşte. Efendimiz (s.a.v.)in adının Taha olduğu görüşünü İbni Abbas (r.a.)'tan Ebû Salih yolu ile rivayet eden El-Kelebî dir. Kelebi, me*truk birisidir. İşte bu duruma göre (Taha) Efendimizin adı olmaz.
Allah (c.c.) Kitabında Efendimizi sıfatlayıp onun hakkında, Ra-sûl, Nebî, Ümmî. Şâhid, Mübeşşir, Nezîr, izni ile Allah'a Da'vetci. Aydınlatan kandil. Rauf. Rahîm, Hatırlatıcı, Örtüsüne bürünen, Bûr-güye bürünen, Hidayet eden ve diğer bir çok vasfını saymıştır.
Ed-Dahûk (güleç) ile (Cihad hırsı sebebiyle aldığı) Kattâl sıfatlarıda onun isimlerindendir.
Nitekim bir eserde (Hadiste)
"Ben Gülecim, ben katlediciyim" buyurduğu anlatılır.[125]
İbni Mesûd (r.a.); Bana doğru ve (Allah Tarafından) doğrulanmış olan Rasülullah buyurdu ki ...... diyerek (onu sadık ve masdûk adlanyla anarak, hadisi anlatır.[126]
Bize ulaştığına göre Tevratta "Hırzün li'l Ûmmiyîn" (ümmilerin sığınağı) ve adı "el-Mütevekkil" olan Rasülullah (s.a.v.) .......[127] şeklin*de geçer.
"Emîn" de Efendimizin adlarındandır. Kureyşliler, Peygamberli*ğinden önce Onu bu ad ile çağırırlardı.[128]
"El-Fâtih" ve "el-Kusem" de yine onun adlarındandır.[129]
Ali b. Zeyd b. Ced'ân anlatıyor; Arabların (Peygamberimiz hak*kında) söylemiş oldukları en güzel şiirin hangisi olduğu konusunda müzakere yaptılar ve ittifakla Ebû Taîib'in Efendimiz hakkında söylediği:
"Efendimizin adının Dahûk ve Kattal olduğunu söylemiştir. Ama o mevkuf bir haberdir. Bu ise Merfu'dur.
"Onu yüceltmek için adından adlar ayırdı. Arşın Sahibi Mahmûd, bu (peygamberimiz) ise Muhammeddir.[130] şiiri olduğuna karar verdi*ler.
Asım b. Ebî'in Necûd, Ebû Vâil aracılığıyla verdiği haberinde Abdullah'ın şöyle dediğini anlatıyor;
-Medine sokaklarından birinde Peygamberimize (s.a.v.) rastla*mıştım. Şöyle buyurdu;
"Ben Muhammed'im, Ahmed'im, Rahmet Peygamberiyim, Tevbe Peygamberiyim, Mukaffiyim, Ben Haşirim, Ben Harp Peygambe*riyim." Abdullah derki; "Mukaffî" kendinden sonra peygamber gel*meyen kimseye denir.
Hadisi Tirmizî (Şemailinde rivayet eder. İsnadı Hasen derecelidir. Yine bu hadisi Hammâd b. Seleme Âsim, Zirr, Huzeyfe isnâdıyla ay*nen böyle nakleder.[131]
Çok kötü bir isnâd ile Ebû't Tufeyl'den rivayet olunduğuna göre Peygamberimiz (s.a.v.);
"Benim on ismim var", buyurup bunlar arasında "Fatih ve Hâ-tem"adlannıda sayıyor.[132]
Derimki; Efendimizin bu saydığımız adlarının çoğu -Onun alem olan adları değil sıfatlarıdır.[133]
___________________
[115] Buharı Menâkıb 17 Tefsir 61. sure I. Müslim 2354 Müsned 4/80-81-84, 6/25 Tirmizf 2840 Dâramî 2/317-318 Tirimizî Şemail 359 İbni Sa'd 1/105 Muvatta 620, Hakim 2/406 Beyhakî Delâil 1/152 Abdürrezzak 19657, Hu-meydî 555, Taberânî 2/122-123-124-125, Buharı Tarih-î Sagîr 1/10 Beğavî Sünne 13/211 fbni Ebî Şeybe 11/457 İbnii'l Cevzi El- Vefa 1/103
[116] Bu, Abdürrezzak rivayetindeki ilaveli üst hadistir. Beyhakî de Delâil de î/154 te bunu nakleder. Müslim 2354-U25). Tehzîb-ü Tarih-i Dımışk 1/275
[117] Beyhakî Delâil 1/155, Miisned 4/81 Ebû Nûaym DeJâil s.26 İbni Sa'd 1/104
[118] Müslim 2355., İbni Ebî Şeybe U/457 (nol!739) Müsned 4/404 Beyhakî Delâil 1/156-157
[119] Beyhakî Delâil 1/156 İbni Sad 1/105 El Ma'rife vet Tarih 3/266 Tehzib-i T. Dımışk 1/274
[120] Müslim 2355 tEbî Şeybe 11/457 Miisned 4/404 Tirmizî Şemail 360 İbni Sa'd 1/104 Taberânî Kebir 2/120 122
[121] Beyhakî Delâil 1/157 de hem miirsel hemde mevsul olar rivayeti verir.
[122] Tehzîb-i T. Dımışk 1/275 Beyakî Delâil 1/158
[123] Tehzîb-i Tarih'i Dımışk 1/257 Beyhakî Delâil 1/159 Buradaki birisi Ebû Zekeriyya el-Amberİ'dir. Tehzib'ül Kemâl 1/187.
[124] Taberî Tefsir Taha suresi avet .1. Kurtubî Taha suresi avet 1.
[125] Bu izah Beyhakî'nin nakline göre ilim ehli birinindir. (Belki kendisidir.) Bak Delâil î/160. İbni Kesir Tefsir. Tevbe suresi ayet 123 te hadisi hiç biryere isnad etmeden"hadiste geçerki" diye nakleder. Celaleddin Suyutî, Efendimizin isimleri ve bunların şerhine dair hususi bir eser kaleme al*mıştır. Orada senedi iîe birlikte sevkettiği bir hadiste İbni Abbas (ra.)ın “Efendimiz adının Dahûk ve Kattal olduğunu söylemitir. Ama o mevkuf bir haberdir. Bu ise Merfu’dur.
[126] Burada Muhakkik Ömer Abdüsselâm Tedmıırî kitabın arabca baskısında (belki aceleden) İbni Mes'ûd'un sözü ile İbni Amr (r.a.)tn sözünü bir söz gibi birbirine katmış Tabi kaynaklarda böyle bir şey olmayınca hiç işaret bile vermemiştir. Biz bunu ayırdık. İbni Mesûd (r.a.) bu "Sâdık ve Mes-dûk" haberini Buharı" Bedii Halk 69/6 Enbiya 70/1. Kader 1. Tevhid 28 de Müslim Kader İde. Tirmizî 2137 de Ebû Dâvüd, Sünne 6 da. İmam Ah*med Müsned 1/382 430-5/14Sde İbni Mâce mukaddime 10 da Humeydi 126 no da, İbni EH Asım 1/77'de. Beyhakî Sünen 1/138, 7/421.10/266'da, İbni Adiy 3/1090 da Ebıı Nûaym Hilye S/244'te verirler.
[127] Buhârî Tefsir 65/sure 48 Büyü 34/50. Dâramî Mukaddime 3 Müsned 3/174 Bu Abdullah b. Amr b. el-As (r.a.)'ın sözüdür.
[128] Efendimiz (&a.v) bizzat kendiside: "Ben göklerdekinin Eminiyim" buyurdu; Buhârî Megazi 64/61. Müslim zekat 144. Müsned 3/4 Ebû Nuaym Hilye 5/72 İbni Huzeyme 2872, Ebû Dâvûd Edeb 140, İbni Mâce 3709 Dâramî 2/275, Beyhakî 8/340 Buhârî Edeb 1086 Tahavî Müşkil 1/57, İbni Sünnî 659.
[129] Suyûtî a.g. eser Kaf maddesi.
[130] Delâil 1/161, Suyûtî a.g.e., Tehzib-i Tarihi Dımışk 1/276
[131] Tirmizî Şemail 360 İ Ahmed Müsned 5/405 Beğavi Sünne 13/613
[132] T. Tarih-i Dımışk 1/275
[133] İmam Zehebi, Tarihu’l-İslam, Cantaş Yayınları: 1/94-98
Çevrimdışı
