بِسْمِ اللهِ، اَلْحَمْدُ ِللهِ وَالصَّلاَةُ وَالسَّلاَمُ عَلَى رَسُولِ اللهِ وَ بَعْدُ
Ramazan Hilali İle Alakalı Konular
(1) Abdullah ibni Ömer (Radiyallahu Anhuma) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Ramazan hilalini gördüğünüz vakit oruca başlayın, Şevval hilalini gördüğünüz vakit de iftar edip bayram edin. Eğer size hava bulutlu olup kapalı kalırsa Ramazan hilalini otuza takdir edin’ buyurdu.”
Buhari 1773, Müslim 1080/8, Nesei 2119, İbni Mace 1654, İbni Hibban 3441, İbni Huzeyme 1905, Darekutni 2/161, Begavi 1713, Beyhaki 3/204, Tayalisi 1810, Ahmed 2/145, Albânî İrva 4/10
(2) Ebu Hureyre (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Hilali gördüğünüz vakit, oruç tutunuz; hilali gördüğünüz vakit, iftar ediniz. Eğer hilal, hava kapalılığı sebebiyle gizlenirse, Şaban ayının sayısını otuza ikmal ediniz’ buyurdu.”
Buhari 1779, Müslim 1081/19, Nesei 2118, Darimi 2/3, Darekutni 2/160, Beyhaki 4/205-206, Tayalisi 3481, Tabarani 1/60, İbnu’l-Carud 376, Ahmed 2/415-430, Albânî İrva 902
(3) Hüseyin bin el-Haris el-Cedelî şöyle dedi:
“Abdurrahman bin Zeyd bin el-Hattab (Radiyallahu Anh) şek olunan günde bir hutbe irat etti ve şöyle dedi:
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘...İki Müslüman Ramazan hilalini gördüklerine şahitlik ederlerse oruç tutun ve onların şahitlikleriyle bayram yapın!’ buyurdu.”
Ahmed 18917, Nesei 2115, Darekutni 2/167/3, Albânî İrva 909
(4) Enes bin Malik (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Amcalarım, Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in yanında Şevval hilalini gördüklerine şahitlik ettiler. Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’de onlara yarın bayram olduğunu ve bayram için musallaya çıkmalarını emretti.”
İbni Ebi Şeybe 2/481/1, Ebu Davud 1157, Nesei 1557, İbni Mace 1653, İbni Hibban 3456, İbnu’l-Carud 226, Darekutni 2/170/14, Abdurrezzak 7339, Ahmed 5/58, Albânî İrva 634
(5) Kureyb (Rahmetullahi Aleyh), Ümmü’l-Fadl (Radiyallahu Anha)’nın kendisini Şam’a Muaviye’nin yanına gönderdiğini zikrederek şöyle dedi:
“Nihayet Şam’a geldim ve Ümmü’l-Fadl (Radiyallahu Anha)’nın hacetini yerine getirdim. Ben Şam’da bulunduğum günlerde, Ramazan hilali göründü; ben de hilali Cuma gecesi gördüm. Sonra ben Ramazanın sonunda Medine’ye geldim. Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) bana bazı şeyler sordu. Hilali de zikredip, hilali ne zaman gördünüz dedi. Ben:
−Cuma gecesi gördüm dedim. Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma):
−Bizzat sen hilali gördün mü? dedi. Ben:
−Evet, gördüm halk da hilali gördü ve oruç tuttu. Muaviye’de oruç tuttu dedim. Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) bana:
−Fakat biz hilali Cumartesi gecesi gördük; (Ramazanı) otuza tamamlamak için oruç tutmaya devam ediyoruz veya hilali görüp öyle bayram edeceğiz dedi. Ben:
−Muaviye’nin hilali görmesi ve oruç tutmasıyla yetinmiyor musun? dedim. Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma):
−Hayır, Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bize böyle emretti dedi.”
Müslim 1087, Ebu Davud 2332, Nesei 2110, Tirmizi 693, Ahmed 2790, Albânî İrva 4/7
İmam Tirmizi (Rahmetullahi Aleyh) şöyle demektedir:
“Âlimlerin ameli bu hadise göredir. Hadisin zahirine göre herhangi bir memlekette hilal görülürse, bu sadece o memleket ahalisini bağlar. Başka bölgelerde yaşayanlar, kendileri hilali görmedikçe oruca başlamazlar veya bayram yapmazlar.”
İmam Nevevi (Rahmetullahi Aleyh) şöyle demiştir:
“Âlimlerimize göre sahih olan kavil şudur ki: Hilalin bir yerde görülmesi bütün insanlara teşmil edilemez.”
Bazı âlimlerde şöyle demiştir:
“Eğer iki memleketin iklimi birse hilalin bir yerde görülmesi yeterlidir. İklimleri farklı ise herkes kendi hilalini takip eder.”
Not: Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma)’nın bu sözünden şu anlaşılıyor;
“Herkes kendi memleketinin hilaline göre Ramazan orucuna başlayıp ve yine kendi memleketinin hilaline göre bayram eder! Hiçbir Müslümanın başka memleketlerin hilaline uyup oruca başlayarak kendi memleketindeki Müslümanların arasında huzursuzluk çıkartmaması gerekir!!! Çünkü Allah (Azze ve Celle) böyle emrediyor.
Allah-u Teâlâ şöyle buyuruyor:
“Hep birlikte Allah’ın ipine sımsıkı sarılın. Parçalanıp ayrılmayın…”
Âl-i İmran 103
Yine Allah-u Teâlâ şöyle buyuruyor:
“Dinlerini parça parça edip gruplara ayrılanlar var ya, senin onlarla hiçbir alakan yoktur. Onların işi ancak Allah’a kalmıştır. Sonra Allah onlara yaptıklarını bildirecektir.”
En’âm 159
سُبْحاَنَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ، أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ، أَسْتَغْفِرُكَ وَأَتُوبُ إِلَيْكَ
Ramazan Hilali İle Alakalı Konular
(1) Abdullah ibni Ömer (Radiyallahu Anhuma) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Ramazan hilalini gördüğünüz vakit oruca başlayın, Şevval hilalini gördüğünüz vakit de iftar edip bayram edin. Eğer size hava bulutlu olup kapalı kalırsa Ramazan hilalini otuza takdir edin’ buyurdu.”
Buhari 1773, Müslim 1080/8, Nesei 2119, İbni Mace 1654, İbni Hibban 3441, İbni Huzeyme 1905, Darekutni 2/161, Begavi 1713, Beyhaki 3/204, Tayalisi 1810, Ahmed 2/145, Albânî İrva 4/10
(2) Ebu Hureyre (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Hilali gördüğünüz vakit, oruç tutunuz; hilali gördüğünüz vakit, iftar ediniz. Eğer hilal, hava kapalılığı sebebiyle gizlenirse, Şaban ayının sayısını otuza ikmal ediniz’ buyurdu.”
Buhari 1779, Müslim 1081/19, Nesei 2118, Darimi 2/3, Darekutni 2/160, Beyhaki 4/205-206, Tayalisi 3481, Tabarani 1/60, İbnu’l-Carud 376, Ahmed 2/415-430, Albânî İrva 902
(3) Hüseyin bin el-Haris el-Cedelî şöyle dedi:
“Abdurrahman bin Zeyd bin el-Hattab (Radiyallahu Anh) şek olunan günde bir hutbe irat etti ve şöyle dedi:
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘...İki Müslüman Ramazan hilalini gördüklerine şahitlik ederlerse oruç tutun ve onların şahitlikleriyle bayram yapın!’ buyurdu.”
Ahmed 18917, Nesei 2115, Darekutni 2/167/3, Albânî İrva 909
(4) Enes bin Malik (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Amcalarım, Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in yanında Şevval hilalini gördüklerine şahitlik ettiler. Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’de onlara yarın bayram olduğunu ve bayram için musallaya çıkmalarını emretti.”
İbni Ebi Şeybe 2/481/1, Ebu Davud 1157, Nesei 1557, İbni Mace 1653, İbni Hibban 3456, İbnu’l-Carud 226, Darekutni 2/170/14, Abdurrezzak 7339, Ahmed 5/58, Albânî İrva 634
(5) Kureyb (Rahmetullahi Aleyh), Ümmü’l-Fadl (Radiyallahu Anha)’nın kendisini Şam’a Muaviye’nin yanına gönderdiğini zikrederek şöyle dedi:
“Nihayet Şam’a geldim ve Ümmü’l-Fadl (Radiyallahu Anha)’nın hacetini yerine getirdim. Ben Şam’da bulunduğum günlerde, Ramazan hilali göründü; ben de hilali Cuma gecesi gördüm. Sonra ben Ramazanın sonunda Medine’ye geldim. Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) bana bazı şeyler sordu. Hilali de zikredip, hilali ne zaman gördünüz dedi. Ben:
−Cuma gecesi gördüm dedim. Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma):
−Bizzat sen hilali gördün mü? dedi. Ben:
−Evet, gördüm halk da hilali gördü ve oruç tuttu. Muaviye’de oruç tuttu dedim. Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) bana:
−Fakat biz hilali Cumartesi gecesi gördük; (Ramazanı) otuza tamamlamak için oruç tutmaya devam ediyoruz veya hilali görüp öyle bayram edeceğiz dedi. Ben:
−Muaviye’nin hilali görmesi ve oruç tutmasıyla yetinmiyor musun? dedim. Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma):
−Hayır, Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bize böyle emretti dedi.”
Müslim 1087, Ebu Davud 2332, Nesei 2110, Tirmizi 693, Ahmed 2790, Albânî İrva 4/7
İmam Tirmizi (Rahmetullahi Aleyh) şöyle demektedir:
“Âlimlerin ameli bu hadise göredir. Hadisin zahirine göre herhangi bir memlekette hilal görülürse, bu sadece o memleket ahalisini bağlar. Başka bölgelerde yaşayanlar, kendileri hilali görmedikçe oruca başlamazlar veya bayram yapmazlar.”
İmam Nevevi (Rahmetullahi Aleyh) şöyle demiştir:
“Âlimlerimize göre sahih olan kavil şudur ki: Hilalin bir yerde görülmesi bütün insanlara teşmil edilemez.”
Bazı âlimlerde şöyle demiştir:
“Eğer iki memleketin iklimi birse hilalin bir yerde görülmesi yeterlidir. İklimleri farklı ise herkes kendi hilalini takip eder.”
Not: Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma)’nın bu sözünden şu anlaşılıyor;
“Herkes kendi memleketinin hilaline göre Ramazan orucuna başlayıp ve yine kendi memleketinin hilaline göre bayram eder! Hiçbir Müslümanın başka memleketlerin hilaline uyup oruca başlayarak kendi memleketindeki Müslümanların arasında huzursuzluk çıkartmaması gerekir!!! Çünkü Allah (Azze ve Celle) böyle emrediyor.
Allah-u Teâlâ şöyle buyuruyor:
“Hep birlikte Allah’ın ipine sımsıkı sarılın. Parçalanıp ayrılmayın…”
Âl-i İmran 103
Yine Allah-u Teâlâ şöyle buyuruyor:
“Dinlerini parça parça edip gruplara ayrılanlar var ya, senin onlarla hiçbir alakan yoktur. Onların işi ancak Allah’a kalmıştır. Sonra Allah onlara yaptıklarını bildirecektir.”
En’âm 159
سُبْحاَنَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ، أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ، أَسْتَغْفِرُكَ وَأَتُوبُ إِلَيْكَ
