[FONT=Arial Black, sans-serif]
SELEF VE EHL-İ SÜNNET İTİKADININ ÖNEMİ VE ÖZELLİKLERİ[FONT=Arial Black, sans-serif]
Muhterem kardeşlerim,
Sohbetime başlamadan önce sizleri selamlarım. Bu mevzu çok geniş malzemeye sahip olan bir konudur. 14 asırlık değerli birikimin içerisinden ilim talebesin in veyahut avamın kendisine gerekli olan bilgi ve malzemesi ni süzmesi veya çıkartması kolay bir iş değildir. Dolayısıyla bu konuda sizlere faydalı olabilmek için selef-i salihinin sahip olduğu bilgi kültüründen hepimizin ihtiyacı olan selef ve ehl-i sünnet akidesiyl e ilgili konuların ve geçirdiği aşamaları gibi önemli olan bu konuları takdim etmek istedim. Önceki konuşmacıların işledikleri konuların arasında benim takdim edeceğim bilğilerle bazı tekrar ve benzerlik ler olabilir. Bunlar sizleri sıkmasın, çünkü bu konuları sıkca işlemenin gençliğe ve islam toplumuna büyük faydalar sağlıyacağına inanıyorum. Bulanık zihinleri, berraklığına ulaştıracağı kanaatini taşıyorum.Öncelikle konuyu daha iyi kavramamız için bazılarımıza yabancı olan veya karışık gelen selef ve ehl-i sünnet gibi terimleri görmeye çalışalım.
1- Selef’:
a) sözlük yönüyle anlamı : Önce olma,geçmiş olma,önceden gelen gibi anlamlara gelir.
Istılahi yönüyle ise; sahabe,tabiin ve tabe-i tabiin den olan ilk üç neslin aldığı isimdir.B u nedenle terim olarak bunlara selef-i salihin yani geçmiş salih insanlar denilmekt edir.Alla h Resulü(s.a.v)bir hadisi şerifte onlara şu işarette bulunmuştur.”İnsanların en hayırlısı,benim asrımdakiler,ondan sonra,onları takip eden,ondan sonra onları takip edenlerdi r.”Sizlere vericeğim misalim ilim ehli tarafından çok kullanıldığı görülmektedir.”Hayırlı olan selefe uymadadır.Şerli olan ise halefin bidatını işlemektir.”Selef akidesine uyan,ibadet menhec ve ....... o’na tabi olana Selefi mezheb olarakta selefi mezhebi denilirki bu iltibanın en hayırlısıdır.Bunlara mensup olanların aldıkları değer isimleri şudur:Eseriye(Ehli esen) (İzciler) ve ehl-i hadis,....... hadis,sıfat ve....... .Muhalifl eri onlara, Haşeviyye,mucemime,muşehbiye demişlerdir,bu suçlamadan .......
2- Ehl-i sünnet ve’l-Cemaat :
a) Sünnet sözlükte yol,......gidiş.......gibi anlamlara gelir. Cemaat ise: sözlükte birlik beraberli k anlamındadır.
Istılahi anlama gelince; sünnetten kasıt Allah Resulünün yoludur, cemaatten kasıt iftirak hadisinde de zikredild iği gibi sahabedir .Toplu bir mana verecek olursak ehl-i sünnet ve’l-cemaat demek;Resululla h ve ashabının yolundan giden kimseleri n itikad, menhec, sulükta ki mezhebidi r.Bu bakımdan ehl-i sinnet terimi, selefiye teriminde n daha geniş ve geneldir.
Değerli kardeşlerim:
Ehl-i sünnet akidesini n önemi ve gerekliliği, onun yolunun hak ve gerçek oluşunun ısbat edilmesiy le ortaya çıkar. Hak ve doğru olmasının en büyük belgesi ve göstergeside; insanları, selefi salihin anlayışı ışığında bize emanet edilen iki kaynağa,yani Kur’an ve sünnete tabi olmalarına davet etmesidir . Bu noktaya iyice dikkat edelim, burada başka bir cemaatin anlayışına değil, nübüvvet asrını yaşamış faziletli insanların anlayışına çağırılıyor. Çünkü bu hak yol,tıpkı bu ümmetin diğer ümmetler arasında vasat oluşu gibi diger yollar ve taifeler arasında vasat (orta) bir yoldur. Ne ifrat vardır ve nede tefrit, çünkü mutedil bir yoldur.İşte bu nedenle her müslümanın ehl-i sünnet akidesini tercih etmesi ,onu öğrenmesı, onun gerekliliğine inanması ve insanları buna çağırması farzdır. Selef mezhebi veya ehl-i sünnet mezhebini n üzerinde en fazla durduğu şey, islamın temel olan itikadi konularıdır. Çünkü itikadı sağlam olmayan bir müslümanın amelide sağlam değildir. Öyleyse dini öğrenirken evleviyat a önem vermek gerekir.Y ani itikadı konuları öğrenerek veya düzelterek işe başlamak gerekir. Akidenin en önemli konularının başında tevhidi öğrenmek ve anlamak gerekir.Y ani Rububiyye t tevhidi, uluhiyet tevhidi, isim ve sıfat tevhidini n nasıl anlaşılması gerektiğini, müslüman olarak bizlerde imandan sonra (ne gibi hangi) izler bırakması gerektğini bilmemiz gerekir.B irçok ilim adamı diye geçinen kimseler veya cemaatler görürsünüz ama ne yazık ki, uluhiyyet, isim ve sıfat tevhidind e ayağı kaymıştır. Cenabı Hakkın isim ve sıfatları konusunu alacak olursak, yine bu konuda en güzel ve doğru inancın selefin yolu olduğunu görürüz. Çünkü onlar Allah’ın kitabında ve Rasulünün sünnetinde sabit olan isim ve sıfatları geldiği gibi, hiç tahrif, ta’til, şekillendirme, teşbih, tecsim ve temsil yapmadan iman ederler. Allah’ın bu isim ve sıfatlarını ibtal eden veya tahrif eden Cehmi, Mu’tezilı, Eşari ve Maturudi Kelamcılarla onun bu isim ve sıfatlarını mahlukata benzeten (teşbih) veya o’nu (tecsim) isimlendi ren Muşehbiye ve Mucessime fırkaları arasında orta bir yol tutar.
Kıymetli kardeşlerim:
Ehli sünnet veya selefin,islam akidesini ..... .......ki metodu sıralıyacak olursak şöyledir:
1-İtikadın her meselesin de kitap ve sünneti hakim kılar,ondan hiç bir şeyi reddetmez veya tevil etmez.
2-Genelde dini meseleler de özelliklede akide konularında sahabeden varid olan sahih nakilleri alır.
3-İtikadi konularda aklın idrak edemiyeceği meseleler e dalmazlar .Çünkü akıl kavrama sınırını aştığı zaman sapar.
4-Bidat ehliyle oturup mücadele etmez,sözlerini kale almaz,onlara değer vermez,bidatlerine başka bir bidatlece vap vermez.
5-İslam toplumunu aynı akide üzerine teşekkül etmelerin e ve birlik içerisinde olmalarına çalışır.
Selefiye mezhebini n sahip olduğu bazı özellikler şunlardır:
1- Tevhid inancı üzerinde durur ve bunun ameli yönünü şirkten sakındırarak gerçekleştirmesini sağlar,Buna ameli tevhid diyoruz.
2- İnsanları Allah Rasulüne (tabi olmaya,iltiba etmeye)taklid taassub ve cehaleti bırakmaya çağırır.Çünkü kurtuluşumuz ona uymakta görülmüştür.
3- İslam toplumun tezkiyesi yle uğraşır,bir yandan onu selefin ahlak ve sulük sistemine göre eğitirken,diğer yandanda onu bidat,hurafe inançlardan ve uydurma hadis ve tasavvufi hikaye ve sözlerden tasfiye etmeye çalışır.
4- Hizipcili k,grupculuk ve tekelciliğe karşıdır,bölünmüş islami cemaatler i,cemaat........yani ana cemaatte toplamaya çalışır.Çünkü Allah’ın rahmeti birlikted ir ve beraber olmaktadır.
5- Sahih sünnette sahih olan,islamın şiarlarına ve müslümanın dış görüntüsüyle alakalı şekle önem verir ve buna teşvik eder.
6- Beygamber in sahih hadisleri ne karşı cephe alan hadis karşıtı düşmanlarına karşı,cephe alır ve sünneti müdafa eder.
7- Dinde aslı olmayan ve sonradan çıkan bidatlere karşı mücadele eder.Çünkü selefiliğin nazarında bunların hepsi delaletti r.
8- Müctehid imamlara karşı,rabbani olan ilim adamlarına karşı saygılıdır.Onların haklarını korur ve onları savunur.
9- Selefiye mezhebind e cehalete yer yoktur.7’den,70’e bu yolun her yolcusu gücü yettiği nisbette ilim öğrenir ve basiret üzerine dinini yaşamak zorundadır.
10- Selef davetinde ......... esastır.Yani daveti geneldir, belirli bir sınıfa, cemaate veya insan tabakasına, belirli bir ırka tahsis etmez. Bu davaya inanan her müslüman siyah olsun beyaz olsun sahip çıkılabilir. Nitekim dünyanın her bucağında bu daveti üstlenen insanlar görürüz.
Muhterem kardeşlerim,
Sohbetime başlamadan önce sizleri selamlarım. Bu mevzu çok geniş malzemeye sahip olan bir konudur. 14 asırlık değerli birikimin içerisinden ilim talebesin in veyahut avamın kendisine gerekli olan bilgi ve malzemesi ni süzmesi veya çıkartması kolay bir iş değildir. Dolayısıyla bu konuda sizlere faydalı olabilmek için selef-i salihinin sahip olduğu bilgi kültüründen hepimizin ihtiyacı olan selef ve ehl-i sünnet akidesiyl e ilgili konuların ve geçirdiği aşamaları gibi önemli olan bu konuları takdim etmek istedim. Önceki konuşmacıların işledikleri konuların arasında benim takdim edeceğim bilğilerle bazı tekrar ve benzerlik ler olabilir. Bunlar sizleri sıkmasın, çünkü bu konuları sıkca işlemenin gençliğe ve islam toplumuna büyük faydalar sağlıyacağına inanıyorum. Bulanık zihinleri, berraklığına ulaştıracağı kanaatini taşıyorum.Öncelikle konuyu daha iyi kavramamız için bazılarımıza yabancı olan veya karışık gelen selef ve ehl-i sünnet gibi terimleri görmeye çalışalım.
1- Selef’:
a) sözlük yönüyle anlamı : Önce olma,geçmiş olma,önceden gelen gibi anlamlara gelir.
Istılahi yönüyle ise; sahabe,tabiin ve tabe-i tabiin den olan ilk üç neslin aldığı isimdir.B u nedenle terim olarak bunlara selef-i salihin yani geçmiş salih insanlar denilmekt edir.Alla h Resulü(s.a.v)bir hadisi şerifte onlara şu işarette bulunmuştur.”İnsanların en hayırlısı,benim asrımdakiler,ondan sonra,onları takip eden,ondan sonra onları takip edenlerdi r.”Sizlere vericeğim misalim ilim ehli tarafından çok kullanıldığı görülmektedir.”Hayırlı olan selefe uymadadır.Şerli olan ise halefin bidatını işlemektir.”Selef akidesine uyan,ibadet menhec ve ....... o’na tabi olana Selefi mezheb olarakta selefi mezhebi denilirki bu iltibanın en hayırlısıdır.Bunlara mensup olanların aldıkları değer isimleri şudur:Eseriye(Ehli esen) (İzciler) ve ehl-i hadis,....... hadis,sıfat ve....... .Muhalifl eri onlara, Haşeviyye,mucemime,muşehbiye demişlerdir,bu suçlamadan .......
2- Ehl-i sünnet ve’l-Cemaat :
a) Sünnet sözlükte yol,......gidiş.......gibi anlamlara gelir. Cemaat ise: sözlükte birlik beraberli k anlamındadır.
Istılahi anlama gelince; sünnetten kasıt Allah Resulünün yoludur, cemaatten kasıt iftirak hadisinde de zikredild iği gibi sahabedir .Toplu bir mana verecek olursak ehl-i sünnet ve’l-cemaat demek;Resululla h ve ashabının yolundan giden kimseleri n itikad, menhec, sulükta ki mezhebidi r.Bu bakımdan ehl-i sinnet terimi, selefiye teriminde n daha geniş ve geneldir.
Değerli kardeşlerim:
Ehl-i sünnet akidesini n önemi ve gerekliliği, onun yolunun hak ve gerçek oluşunun ısbat edilmesiy le ortaya çıkar. Hak ve doğru olmasının en büyük belgesi ve göstergeside; insanları, selefi salihin anlayışı ışığında bize emanet edilen iki kaynağa,yani Kur’an ve sünnete tabi olmalarına davet etmesidir . Bu noktaya iyice dikkat edelim, burada başka bir cemaatin anlayışına değil, nübüvvet asrını yaşamış faziletli insanların anlayışına çağırılıyor. Çünkü bu hak yol,tıpkı bu ümmetin diğer ümmetler arasında vasat oluşu gibi diger yollar ve taifeler arasında vasat (orta) bir yoldur. Ne ifrat vardır ve nede tefrit, çünkü mutedil bir yoldur.İşte bu nedenle her müslümanın ehl-i sünnet akidesini tercih etmesi ,onu öğrenmesı, onun gerekliliğine inanması ve insanları buna çağırması farzdır. Selef mezhebi veya ehl-i sünnet mezhebini n üzerinde en fazla durduğu şey, islamın temel olan itikadi konularıdır. Çünkü itikadı sağlam olmayan bir müslümanın amelide sağlam değildir. Öyleyse dini öğrenirken evleviyat a önem vermek gerekir.Y ani itikadı konuları öğrenerek veya düzelterek işe başlamak gerekir. Akidenin en önemli konularının başında tevhidi öğrenmek ve anlamak gerekir.Y ani Rububiyye t tevhidi, uluhiyet tevhidi, isim ve sıfat tevhidini n nasıl anlaşılması gerektiğini, müslüman olarak bizlerde imandan sonra (ne gibi hangi) izler bırakması gerektğini bilmemiz gerekir.B irçok ilim adamı diye geçinen kimseler veya cemaatler görürsünüz ama ne yazık ki, uluhiyyet, isim ve sıfat tevhidind e ayağı kaymıştır. Cenabı Hakkın isim ve sıfatları konusunu alacak olursak, yine bu konuda en güzel ve doğru inancın selefin yolu olduğunu görürüz. Çünkü onlar Allah’ın kitabında ve Rasulünün sünnetinde sabit olan isim ve sıfatları geldiği gibi, hiç tahrif, ta’til, şekillendirme, teşbih, tecsim ve temsil yapmadan iman ederler. Allah’ın bu isim ve sıfatlarını ibtal eden veya tahrif eden Cehmi, Mu’tezilı, Eşari ve Maturudi Kelamcılarla onun bu isim ve sıfatlarını mahlukata benzeten (teşbih) veya o’nu (tecsim) isimlendi ren Muşehbiye ve Mucessime fırkaları arasında orta bir yol tutar.
Kıymetli kardeşlerim:
Ehli sünnet veya selefin,islam akidesini ..... .......ki metodu sıralıyacak olursak şöyledir:
1-İtikadın her meselesin de kitap ve sünneti hakim kılar,ondan hiç bir şeyi reddetmez veya tevil etmez.
2-Genelde dini meseleler de özelliklede akide konularında sahabeden varid olan sahih nakilleri alır.
3-İtikadi konularda aklın idrak edemiyeceği meseleler e dalmazlar .Çünkü akıl kavrama sınırını aştığı zaman sapar.
4-Bidat ehliyle oturup mücadele etmez,sözlerini kale almaz,onlara değer vermez,bidatlerine başka bir bidatlece vap vermez.
5-İslam toplumunu aynı akide üzerine teşekkül etmelerin e ve birlik içerisinde olmalarına çalışır.
Selefiye mezhebini n sahip olduğu bazı özellikler şunlardır:
1- Tevhid inancı üzerinde durur ve bunun ameli yönünü şirkten sakındırarak gerçekleştirmesini sağlar,Buna ameli tevhid diyoruz.
2- İnsanları Allah Rasulüne (tabi olmaya,iltiba etmeye)taklid taassub ve cehaleti bırakmaya çağırır.Çünkü kurtuluşumuz ona uymakta görülmüştür.
3- İslam toplumun tezkiyesi yle uğraşır,bir yandan onu selefin ahlak ve sulük sistemine göre eğitirken,diğer yandanda onu bidat,hurafe inançlardan ve uydurma hadis ve tasavvufi hikaye ve sözlerden tasfiye etmeye çalışır.
4- Hizipcili k,grupculuk ve tekelciliğe karşıdır,bölünmüş islami cemaatler i,cemaat........yani ana cemaatte toplamaya çalışır.Çünkü Allah’ın rahmeti birlikted ir ve beraber olmaktadır.
5- Sahih sünnette sahih olan,islamın şiarlarına ve müslümanın dış görüntüsüyle alakalı şekle önem verir ve buna teşvik eder.
6- Beygamber in sahih hadisleri ne karşı cephe alan hadis karşıtı düşmanlarına karşı,cephe alır ve sünneti müdafa eder.
7- Dinde aslı olmayan ve sonradan çıkan bidatlere karşı mücadele eder.Çünkü selefiliğin nazarında bunların hepsi delaletti r.
8- Müctehid imamlara karşı,rabbani olan ilim adamlarına karşı saygılıdır.Onların haklarını korur ve onları savunur.
9- Selefiye mezhebind e cehalete yer yoktur.7’den,70’e bu yolun her yolcusu gücü yettiği nisbette ilim öğrenir ve basiret üzerine dinini yaşamak zorundadır.
10- Selef davetinde ......... esastır.Yani daveti geneldir, belirli bir sınıfa, cemaate veya insan tabakasına, belirli bir ırka tahsis etmez. Bu davaya inanan her müslüman siyah olsun beyaz olsun sahip çıkılabilir. Nitekim dünyanın her bucağında bu daveti üstlenen insanlar görürüz.
