Şevval Ay'ı ve 6 Gün Orucu
Şevval Ay'ı ve Şevval Ayı Orucu Nedir?
Şevval, hicrî takvime göre yılın onuncu Ay'ıdır. Yani Ramadan'dan sonra gelen Ay'dır. Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem) bir hadis-i şeriflerinde Ramadandan sonra 6 gün oruç tutmamızı tavsiye etmiştir.
Ebu Eyyûb el-Ensâri (radiyallahu anh) şöyle dedi:
“Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem)
‘Her kim Ramadan orucunu tutar sonra ona Şevval Ay'ından altı gün oruç eklerse bu sene orucu tutmuş gibidir’
buyurdu.”
| Kaynak: Müslim (1164/204) Ebu Davud (2433) Tirmizi (759) İbni Mace (1716) Darimi (2/12) İbni Ebi Şeybe (2/509/1) İbni Hibban (3634) Bezzar (1062) Begavi (178) Tayalisi (594) Abdurrezzak (7918) Ahmed (5/417) Albani (950 İrva)
Şevval Ay'ı Orucu Tutmak Zorunda mıyız?
6 günlük Şevval orucunu bayramın birinci gününden sonra (ikinci gününden itibaren) tutmak sünnettir. Bu orucu (hayatında) bir veya birden fazla tutan kimsenin, onu devamlı tutması gerekmez. Ayrıca bu 6 günlük orucu tutmayan kimse, günahkâr olmaz.
Şevval Ay'ı Orucuna Nasıl Niyet Edilir?
“Niyet ettim Allah rıdası için oruç tutmaya”
ve yahud
“Niyet ettim Allah rıdası için şevval ayında oruç tutmaya”
diye niyet edilebilir.
Şevval Orucunu Tutmaya Ne Zaman Başlamalıyız?
6 günlük Şevval orucuna, Şevval Ay'ının ikinci yani Ramadan bayramının ikinci gününden itbaren başlanabilir. Çünkü bayramın birinci günü oruç tutmak, haramdır. Aynı şekilde 6 günlük Şevval orucunu, Şevval Ay'ının dilediğin günlerinde tutabilirsiniz. Fakat iyiliğin en hayırlısı, bir an önce yapılanıdır.
Şevval Ay'ı Orucunu Pazartesi Perşembe Tutabilir miyiz?
Soru:
Hem Pazartesi ve Perşembe günlerinde tutulan orucun sevabını elde edebilmek, hem de 6 günlük Şevval orucunu tutmak için Pazartesi ve Perşembe günleri oruç tutmam doğru olur mu?
Cevab:
Her hafta pazartesi ve perşembe günleri oruç tutmak da teşvik edilmiş bir nafiledir. Peygamberimizin (sallallâhu aleyhi ve sellem) pazartesi ve perşembe günleri oruç tuttuğu ve soruya cevaben de
“İnsanların amelleri Allah Teala’ya pazartesi ve perşembe günleri arz olunur; ben amelimin arzı sırasında oruçlu olmayı tercih ediyorum”
(Ahmed b. Hanbel, el-Musned, 5/199) dediği rivayet edilmektedir.
Sorunuza gelecek olursak; Pazartesi ve Perşembe günleri oruç tutmanızda bir sakınca yoktur. Bununla size, hem 6 günlük Şevval orucunun sevabı, hem de Pazartesi ve Perşembe günleri orucunun sevabı yazılır.
Muhammed b. Salih el-Useymîn -Allah ona rahmet etsin- bu konuda şöyle demiştir:
“Bu 6 günlük Şevval orucu, Pazartesi veya Perşembe günlerine denk gelirse, bu takdirde hem 6 günlük Şevval orucu niyetiyle, hem de Pazartesi veya Perşembe orucu niyetiyle Pazartesi orucunun sevabına nâil olur.”
Şevval Ay'ı Orucunu Beyaz Günlerde Tutabilir miyiz?
Soru:
Bir kimse, Şevval ayında tutulan 6 günlük orucundan üç günü ile hicrî ayın 13., 14. ve 15. günlerinde tutulan bîd günleri orucuna bir niyet ederse, aynı fadîleti elde eder mi?
Cevab:
Kamerî ayların 13, 14 ve 15. günlerine “eyyâm-ı bîd” yani beyaz günler denir. Peygamberimizin (s.a.v) özellikle ayın 13, 14 ve 15. günlerinde olmak üzere her ay üç gün oruç tutmayı tavsiye ettiği rivayeti (Muslim) yanında Aişe’nin (r.anha), Peygamberimizin (s.a.v) her ay üç gün oruç tuttuğuna dair rivayeti de bulunmaktadır.
Sorunuza gelecek olursak; Abdulaziz b.Abdullah b. Baz bu konuda şöyle söylemektedir:
- O kimsenin, bu sevabı alması ümit edilir. Çünkü bu kimse için hem altı günlük Şevval orucunu, hem de bîd günleri orucunu tutmuş olmaktadır. Allah Teâlâ’nın lütuf ve fazîleti, geniştir.
Muhammed b. Salih el-Useymîn ise şöyle söylemektedir:
- Evet, o kimse, altı günlük Şevval orucunu tutarsa, üç günlük bîd günleri orucu kendisinden düşer. Altı günlük orucu ister bîd günlerinde tutsun, ister öncesinde, isterse sonrasında tutsun aynıdır. Çünkü bu kimse, ayın üç gününü oruçla geçirmiş sayılmaktadır.
Nitekim Âişe -Allah ondan râzı olsun- bu konuda şöyle demiştir:
“Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- her aydan üç gün oruç tutardı. Ayın başı veya ortası veyahut da sonu olmasına hiç bakmazdı.”
Tirmizî
Şevval Ay'ı Orucunu Aralıksız Tutmak Şart mıdır?
6 günlük Şevval ay'ı orucunun aralıksız tutulması şart değildir. Eğer bu 6 günlük orucu, ayrı ayrı veya aralıksız tutarsa, bunda bir sakınca yoktur.
İmam Nevevî -Allah ona rahmet etsin- bu konuda şöyle demiştir:
“Ashâbımız şöyle demişlerdir: Şevval ayından altı gün oruç tutmak mustehabdır. Bu hadis için şöyle demişlerdir: Bu altı günlük orucu, Şevval Ay'ının başından itibaren birbiri ardınca aralıksız tutabilir. Eğer altı günlük orucu aralıklarla tutarsa veya Şevval’den sonraya ertelerse, câizdir. Çünkü bu hadis, genel ve kayıtsız olduğu için bu sünneti işlemiş olur. Bu meselede bizde
(Şâfiî âlimleri arasında)
bir görüş ayrılığı yoktur. Nitekim Ahmed ve Davud da bu görüştedirler.”
| el-Mecmu’u Fî Şerhi’l-Muhezzeb
Ramadandan Kaza Borcu Olan Şevval Ay'ı Orucunu Tutabilir mi?
Kulların, Allah için yaptıkları amellerin karşılığını vermek, Allah -azze ve celle-’ye âittir. Bir kul, amelinin karşılığını Allah -azze ve celle’den bekleyerek O’na itaatte gayret gösterirse, Allah Teâlâ onun ecrini zâyi etmez.
Nitekim Allah Teâlâ bu konuda şöyle buyurmuştur:
“Şubhesiz ki îmân edib, salih amel işleyenlere gelince, muhakkak ki biz,iyi davranışta bulunanların ecrini zâyi etmeyiz.”
| Kur’an-ı Kerim, Kehf Sûresi: 30
Üzerinde Ramadan Ay'ı orucundan kaza borcu olan kimsenin, öncelikle tutamadığı bu günleri tutması, sonra da 6 günlük Şevval orucunu tutması gerekir. Çünkü Ramadan orucunun tamamını tutmadan, Ramadan Ay'ından sonra 6 günlük Şevval orucunu tutan kimse, Ramadan orucunu tam olarak tutmuş sayılmaz.
Bu Orucu Şevval Ay'ında Tutamayan, Daha Sonra Tutabilir mi?
Soru:
Bir kimse, 6 günlük Şevval orucunu Zilkâde ayında tutarsa, bu 6 günlük oruca has olan sevabı elde edebilir mi?
Cevab:
Bir kimse, hastalık, âdet kanının gelmesi veya loğusa olması gibi bir özür sebebiyle orucunun kazasını veya 6 günlük Şevval orucunu tutamayıp ertelemişse, bu oruca has olan sevabı elde etmesinde hiçbir şubhe yoktur. Nitekim İslâm âlimleri böyle belirtmişlerdir.
Fakat bir kimsenin hiçbir özürü olmadan orucunu tutmayıp Zilkâde veya başka bir aya ertelemişse, hadisin zâhiri, bu kimsenin 6 günlük oruca has olan sevabı elde edemeyeceğine delâlet eder ve mutlak oruç olarak kalır
(herhangi bir nâfile oruç hükmünde olur).
| Abdurrahman b. Nasır es-Sâdî; “el-Fetâvâ’s-Sâdiyye; sf: 230″
Şevval Ay'ı Orucu İle İlgili Hadis-i Şerifler
Ebu Eyyub el-Ensârî’nin -Allah ondan râdı olsun- rivâyet ettiği sahih hadiste Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:
“Kim Ramadan ay'ı orucunu tutar ve ona Şevval’den de altı gün daha eklerse, bütün seneyi oruç tutmuş gibi olur.”
| Muslim, Sıyam:204; Ebu Davud, Sıyam:58; Tirmizi, Savm:52; İbn-i Mace, Sıyam:33; Ahmed b. Hanbel:3/308, 324, 344, 5/417, 419; Darimi, Savm:44
Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- bunu şu sözüyle açıklamıştır:
“Kim, Ramadan (orucunu tutar ve) bayramdan sonra altı gün oruç tutarsa, onun tutmuş olduğu oruç, senenin tamamının orucu olmuş olur. Her kim hayırlı bir iş ile gelirse (bir iyilik işlerse) kendisine onun (yapmış olduğu iyiliğin) on misli sevab verilir.”
| İbn-i Mâce, Sıyâm, 33
Başka bir rivâyette şöyle buyurmuştur:
“Allah Teâlâ bir iyiliğe karşılık on mislini vermiştir. Buna göre Ramadan Ay'ı orucu on aya, Ramadan bayramından sonra tutulan altı gün oruç ise senenin tamamına (iki aya) denktir.”
| Nesâî ve İbn-i Mâce
“Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- her aydan üç gün oruç tutardı. Ayın başı veya ortası veyahut da sonu olmasına hiç bakmazdı.”
| Tirmizî
Çözüldü - Şevval Orucunu Ara Vermeden Tutabilir miyiz?
Selamun aleykum ve rahmetullah. Sevval orucu ard ardamı tutulması gerekir ?
www.islam-tr.org
