Çevrimdışı
ÖNEMLİ NOT: BU YAZILAR BENİM KENDİ OKUDUKLARIM, YAZDIKLARIM, HATIRLADIKLARIM, DENEYİMLERİM, YAŞADIKLARIM VE ARAŞTIRMALARIM SONUCU BULDUĞUM YAZILARDIR. EĞER BİLGİ HATASI BULURSANIZ YORUM OLARAK BELİRTEBİLİRSİNİZ. PAYLAŞABİLİRSİNİZ ANCAK BU NOTU PAYLAŞMAK ŞARTIYLA. HATA EDİP YANLIŞ YAZMIŞ OLABİLİRİZ. CAHİLLİKTEN ÖTÜRÜ HADDİ AŞMIŞ OLABİLİRİZ, PAYLAŞTIĞINIZDA BUNU OKUYAN KİŞİ BURDAKİ BİLGİLERDEN HEPSİNİ DOĞRU BİLGİ SAYMAMASI GEREKİR. EĞER Kİ VAKİT OLURSA YAZIMI DÜZENLEYİP BULABİLDİĞİM KAYNAKLARI MESAJA EKLEYİP DÜZENLEYECEĞİM. HER ŞEYİ BİLEN YALNIZCA ALLAH (SUBHANEHU VE TEALA)' DIR.ALLAH (SUBHANEHU VE TEALA) EN İYİSİNİ BİLİR. ALLAH HATALARIMI AFFEYLESİN. GÜNAHLARIMI BAĞIŞLASIN. EĞER DOĞRU ŞEYLER YAZDIYSAM BU ALLAH'IN İZNİYLE OLMUŞTUR. EĞER HATA ETTİYSEM NEFSİME VE ŞEYTANA UYDUĞUM İÇİNDİR.
Selamun Aleykum
Ben de dahil olmak üzere birçok Müslüman kardeşimize gelen vesveseler... Vesvese, şeytanın tuzağıdır. Nefsin çağrısıdır. Haramı küfrü güzel gösteren, göstermeye çalışan fısıltıcıklardır. Fısıltıcıklardır ama bazen öyle bir hal alır ki fısıltıcık fısıltıya, fısıltı düşünceye, düşünce takıntıya, takıntılar ise kafayı yemeye hatta delirmeye kadar götürebilir. Öncelikle bunun farkına varmak ve bu işin ciddiyetini kavramak gerekir. Vesvesesi olan arkadaşların en baştaki eksiliği bilgidir. Genel olarak bilgininz ve ilminiz arttıkça vesveseler kaybolur.
Bu vesveseler daha çok namaz kılarken şunu unuttum namazım kabul olur mu, gusul alırken şurası eksik kaldı gusul kabul olur mu gibi cümlelerdir. Bu tarz vesveselerin en çok başladığı yer namaz abdesti ve gusul abdestidir. Çünkü şeytanın amacı sizi ibadetten, zikirden, temizlikten uzaklaştırmaktır. Vesvesesi olan arkadaşların çoğu fark edicektir ki örneğin namaz kılmaya başlayacağınız zaman aklınıza bir sürü kötü hatta küfür dolu düşünceler gelir. Eğer ki bu düşünceleri bir tarafa bırakıp namaz kılmaya çalıştıkça o düşünceler daha da artmaya başlar. Ne zaman ki namazı bitirirsiniz o vesvese gider. Aslında şeytanın oyunu basittir. Sizin namazınızı sonuna kadar bozmaya çalışmak. Namazınızı bitirdiğinde ise kaybolur gider. Veya başka bir senaryoda namazı kılmak için hazırlık yaparken yine aynı şekilde vesvese geldi uğraştınız ama vesveselerden kurtulamadığınız için kendinizi kötü hatta dinden çıkmış gibi hissettiniz. Tevbe etmeye çalışıyorsunuz. Tevbe ettiniz tekrar hazırlanıyorsunuz aynı şekilde yine o vesveseler geliyor ve artık yorulduğunuz için namazı bırakıyorsunuz. Namazı bıraktığınız an yine vesvese gidecektir. Fakat diğerinde namazını kılmış (evet hala şüpheler içerisinde olsanız da), diğer senaryoda namazını kılmamış ve işte asıl tehlikeli olan işi yaptınız.
Bugün genelde insanların yaşadıkları vesveseleri ve geldikleri yolları bahsedeceğim.
En hafif olandan en çok insanları zorlayan vesveselere doğru devam edeceğim.
1- Tembellik Vesvesesi
Bu vesvese türünden insanların çoğunda vardır ve insanlar bu vesvese türünden rahatsız olmazlar çünkü şeytan bizleri uyutan "sen iman etsen yeter senin kalbin temiz" gibi vesveseleri verir. Bu da hoşumuza gider. Hatta kibirleniriz. "Diğerleri namaz kılıyor ama şunu şunu da yapıyor, ben namaz kılmıyorum ama öyle hatalar yapmıyorum benim kalbim temiz" diyerek aslında hem gıybet hem de kendini beğenmişlik yaparak Allah'ın sevmediği amelleri yaparız.
2- Cahillik Vesvesesi
Bu vesvese türünde ise bir şeyler yapılır fakat aileden ve çevreden görülenler ile yapılır. Ben bunu neden yapıyorum veya bu cidden böyle mi yapılıyor sorulmaz. Ailem yapıyorsa doğrudur mantığı vardır. Şeytan ise burda şu vesveseyi verir. "Sen ailene güvenmiyor musun, hem yanlış yapsan bile Allah affeder. Önemli olan senin kalbin bak insanlara sağda solda kafelerde gezerken sen ibadet ediyorsun." Yine kibir, büyüklenme ile yanlış yollara saptırmaya çalışır şeytan. Fakat burda önemli olan en kilit nokta bizim yaptıklarımızın Kur'an, Sünnet ve Hadislerde yeri yoksa önemsenmez. Yaptıklarımızın hepsinin Kur'an, Sünnet ve Hadislere uygun olmasına dikkat etmek ve kaynağından öğrenmek lazım. Unutmayın ilim öğrenmek farzdır. Bu vesvese de genelde insanları rahatsız etmez.
3- İbadetler ve İbadetlerin Şartları Hakkında Vesveseler
İşte yavaş yavaş canımızı sıkan vesveselerin başladığı, şeytanın bizi bıktırmaya çalıştığı vesveseler. Vesvese sahibiyim diyen kimselerdeki vesvese genelde bu kategorideki vesvesedir. Bu vesvesenin çaresi öğrenmek ve kendinden emin olmaya çalışmak. Örneğin abdest alıyorsunuz kolunuzu eksik yıkadığınızı düşünüyorsunuz. Bu düşünce ilk defa olursa tekrar yıkanır ama bu düşünce sürekli artmaya başlarsa bakılır eğer bir su damlası dahi yıkanmayan o kısımda bulunursa artık vesvese edilmez. Kendimize şu soruyu soralım ben burayı yıkamadığıma emin miyim? Emin değilsiniz. Çünkü çok büyük ihtimal yıkadınız. Ama yıkadığıma da emin değilim diyecekseniz işte bu da vesvesedir. Delile göre hareket edilir. Delilsiz konuşulmaz, hareket edilmez. Aynı şekilde ve özellikle gusul abdestinde bu durum yaşanır. Peygamberimiz Muhammed (SallAllahü aleyhi ve sellem) in kaç litre suyla abdestlerini aldığına bakın. Aynı zamanda bu da benim kullandığım bir taktik. Tüm vucudunuzu sabunlayın ve bir maşrapa suyu(veya duş başlığını kafanızda 20 30 sn gezdirin) kafanızdan aşağı dökün fark edeceksiniz ki vucudunuzdaki çoğu yerde köpük kalmamış. Bakın bu yalnızca birkaç saniyelik işlemde bile vucudunuzda sabun neredeyse kalmıyor. Geriye kalan ise delikleri, avret yerlerini,saç diplerini vs. iyice ovalamak. Hem 1 saat 2 saat süren banyolar hem zaman hem su israfı olduğunu ve israfın haram olduğunu unutmayın. Burayı yazdıkça uzayacak o yüzden kısa ve öz bir şekilde bu vesvesenin çözümü hangi mezhebin fetvalarını benimsediyseniz onunla alakalı Kur'an Sünnet ve Hadislere uygun delilleriyle verilen sahih bir fıkıh kitabı edinmek ve aklınıza takılan sorular için o kitaba bakmak. Sorularınızı ve aklınıza takılanları yine bu sitede sorabilir veya önceden sorulmuş soruları inceleyebilirsiniz.
4- İman Konuları Hakkında Vesveseler
İşin ciddileştiği vesveseler. Bu 2 yönüyle çok tehlikelidir.
1. Tehlike
Eğer bu konu hakkında yanlış bir bilgiye sahip olursanız bu imanınızın gitmesine bile sebep olabilir. O yüzden bu konuları özellikle hem Kur'an Sünnet ve Hadislere uygun delilleriyle verilen sahih bir kaynak hem de "mümkünse" sahih güvenilir bir hocayla gitmek lazımdır.
2. Tehlike
Üzerinde uzun süre durdukça kafanız karışmaya başlayacak konular olabilir. (örneğin kader ve kaza meseleleri, Arş'a istiva, Allah'ın isim ve sıfatları). Ve bu ya sizi inkara ya yanlış bid'at bir yola, ya da aklınıza gelen vesveselerin artmasına sebeb olur. Bu konularda uzun süre tartışmanın nasıl bir sorun olduğunu şöyle anlatalım. Sahabe Döneminden sonra (yaklaşık 1200 yıllık süre boyunca) ve şimdi de hala insanlar Allah gökte midir, Arş'a istiva etti mi etmedi mi, Kur'an Allah kelamı mı gibi sorular sormakta ve bu soruları daha da ilerletip nasıl niçin gibi sorular sormaya başlarlar. Selef alimleri ve Selefi benimseyenler, Halef alimleri ve Halefi benimseyenler ve diğer bid'at ehli tam olarak ortak bir noktada buluşamamışlardır. Hatta bu tartışmalar alimlerden bazılarının hapislere atılmasına dahi sebep olmuştur. Bu vesveselerin çözümü yine Kur'an Sünnet ve Hadislere uygun delilleriyle verilen sahih bir kitap ve hocayla devam etmektir. Bu devirde bu tarz kimseleri bulmak zordur. Kaynakların bir çoğunda yanlış meal hataları, sonradan İmam'ın kendi söylediği olmadığı halde sanki onun sözüymüş gibi sunulması ve daha bir çok problem ortaya çıkmaktadır. İnsanların bir çoğunun sapıttığı nokta burasıdır.
Burda vesvese birçok çeşitte olabilir. Çünkü konu hassas bir konudur. Bir kelime bile birçok meseleyi değiştirebilir. Genelde burdaki vesvese konuyu Kur'an Sünnet ve Hadislerin dışına çıkartmak ve bu konuda aşırı ayrıntı düşündürtmek ve sürekli sorgulatmak. Bunun çözümü ise ne kadar şu nasıl oldu bu nasıl oldu gibi veya yanlış olduğunu bildiğiniz düşünceleri umursamamak ve her ne kadar aklınız karışık da olsa bu budur daha da bu konuda soru sorulmaz diyerek susmak. Örnek verelim siz Allah Arş'a istiva etti ayetini görerek tevil ve teşbih yapmadan kabul ettiniz (Ali İmran 7, Şura 11).[İmam Mâlik'e ALLAH'ın Arş'a nasıl istivâ ettiği sorulduğunda; "O Rahman, kendini vasıfladığı şekilde Arş'a istivâ etmiştir, O'nun hakkında nasıl sorusu sorulmaz" demiştir. Başka bir rivayete göre ise şöyle demiştir:
"İstivâ (Arab dilinde anlamı)meçhul değildir. Keyfiyeti akıl ile bilinmez. Buna iman etmek vacibdir ve bu konuda soru sormak bid'attir" (Beyhakî, el-Esmâ' ve's-Sıfât; Mısır 1358, s. 408)
Selef hakkında şöyle denebilir: Onlar, nassların sınırlarını aşmamak için bu gibi konularda çok titiz davranır ve fazla izahatta bulunmaz, teferruata dalmazlardı.] ABDULHAK hocanın yazısından
Şeytan burda size 4 şekilde vesvese verir. Şunun gibi mi istiva etti, istiva aslında şu mu demektir,( veya siz bunu kabul etmiş gibi ) bu soruları soru kalıbı olmadan vesvese verir. Bunların vesvese olduğunu anlamanın yolu sizin bu düşüncelerden rahatsız olmanız ve doğrusunu bilmenizdir. Ama ya kalbim böyle diyorsa düşüncesi vesvese olduğunu doğrular. Ateist birisi ya böyle düşündüysem diye vesvese eder mi veya ateist birisi acaba iman ettim mi diye vesvese eder mi?
[Bana Zuheyr b. Harb ile Abd b. Humeyd toptan Ya'kub'dan rivayet ettiler. Zuheyr dedi ki: Bize Ya'kub b. İbrahim rivayet etti. (Dedi ki): Bize İbni Şihab'ın kardeşi oğlu (Ebû Abdillâh Muhammed b. Abdillâh b. Muslim b. Ubeydillâh ez-Zuhrî-el-Kuraşi), amcasından rivayet etti. Dedi ki: Bana Urvetu'bnu'z-Zubeyr haber verdi ki, Ebu Hurayra şunları söylemiş:
Rasulullâh (Sallallahu Aleyhi ve Sellem): «Şeytan sizden birinize gelerek: 'filân ve filân şeyi kim yarattı?' der. En sonunda ona: Rabbini kim yarattı? der. İş bu dereceye varınca o kimse hemen Allah'a sığınsın ve (düşünceden) vazgeçsin» buyurdular.
(Muslim, İman, Bab 60, Hadis no : 214)]
[Bize Zubeyr b. Harb rivayet etti. (Dedi ki): Bize Cerir (Cerir b. Abdillâh b. Cerir), Suheyl' (Suheyl b. Ebû Salih)'den, o da Babasından, o da Ebu Hurayra'dan naklen rivayet etti. Ebu Hurayra şöyle demiş: Rasulullâh (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in ashabından bazı kimseler gelerek ona şunu sordular:
— Gönüllerimizden öyle şeyler geçiyor ki, her hangi birimiz onları söylemeyi bile büyük (bir suç) sayıyoruz.
Rasulullâh (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) : «Hakikaten böyle bir şey hissettiniz mi?» diye sordu.
Ashab: Evet, dediler.
Rasulullâh (Sallallahu Aleyhi ve Sellem): «İşte açık açık imân budur.» buyurdular.
(Muslim, İman, Bab 60, Hadis no : 209 - (132)]
5- EN TEHLİKELİSİ KÜFÜR VESVESELERİ
Bu vesvese artık son duraktır diyebiliriz. Bu vesvese de Allah'a, isim ve sıfatlarına, meleklere, kitaplara, peygamberlerine, ayetlerine, emir ve yasaklarına,sahabelere, razı olduğu salih kullarına vs. hakaretler, kötü düşünceler ve sövme düşünceleri akla gelir. Bunda yalnızca o kişinin değil sosyal medya, çevresi, okuduğu kitaplar, oynadığı oyunlar,dinlediği müzik(haram olmasının bir nedeni de bu diyebiliriz hatta bazılarının içerisinde bulunan şirk olan cümlelerinden dolayı şirke götüren ve şirk olan) ve podcastler, yaşadıkları, geçirdiği travmalar da etkilidir. Burda farklı durumlar vardır. Bu düşünceler gelince rahatsız olup ama üstünde durmayanlar (bu iyi bir çözümdür çünkü üstünde durdukça ve unutmaya çalıştıkça daha fazla akla gelir), bu düşünceler gelince zikir edip kurtulmaya çalışanlar ve vesveseye takılmayanlar(Peygamberimiz Muhammed [SallAllahü aleyhi ve sellem]'in tavsiyesi budur.), vesvese gelince napıcağını bilemeyip donakalanlar(öyle bir zamanda aklına gelmiştir ki ne yapıcağını bilemez hale gelmiştir, bu durumda yapılması gerek sakin olmak ve Estağfirullah veya SubhanAllah diyerek, üstünde durmamak),sıradan bir düşünceymiş gibi düşünüp geçmek(Burda şöyle bir tehlike vardır.Eğer ki bunu sadece unutmak ve aklına gelmesini engellemek amacıyla öyle diyorsa[düşündüklerinin kötü olduğunun farkında olarak] sorun olmayacağı kanaatindeyim, Ancak ciddi manada bu düşüncelerin kötü olmadığını normal olduğunu düşünüyorsa şirke gidebilir hatta duruma göre şirktir Allah korusun), bu gelen düşünceleri diliyle, hareketleriyle, gülerek, konuşarak dile getirmek,yapmak(Tevbe etmesi gerekir, istisnai durumlar vardır. Örneğin dinle dalga geçilen bir video gördü anlık bir gaflete düşüp güldü fakat güldüğü şey dinle dalga geçilmesi değil orda adamın ses tonu, mimikleri, kullanılan ses efektleri ve fotoğraflar[yani dinle dalga geçilen materyale değil içindeki dinle dalga geçilmeyen bir duruma güldüyse] durum farklıdır). Daha da sayılabilir ama genel hatlarıyla bunlardır. Bu vesveseden kurtulmak için adım adım gidilmelidir.
a- Ben bu vesveseden rahatsız mıyım?
b- Bu vesvesenin sebebi nedir?
c- Bu vesvese bana en çok ne zaman geliyor?
d- Bu vesvese imanımla değilde psikolojik bir problem olabilir mi?
e- Ne yapınca bu vesvese geçiyor ve aklıma gelmiyor?
a-Eğer cevap evet ise devam edelim eğer cevabınız hayır ise neden hayır (eğer ki vesveseleri atlatabildiğiniz için hayırsa yani bunun şeytandan geldiğini bilip sorun etmiyorum diyorsanız sıkıntı yoktur Allahu Alem ama cidden hiç o hakaretler aklınıza geldiğinizde rahatsız olmuyorsanız neye inandığınızı tekrar gözden geçirin.)
b- Örneğin bunu tetikleyen birinin konuşması olabilir veya bir video olabilir. O videoyu dinledikten sonra vesveseler gelmiş artmış sizi rahatsız etmiş olabilir. Burda yanıltan kısım şudur sorunun kaynağında küfür hakaret olmayabilir ama sizde bunu arttırıyor olabilir. Bir yemek videosu bile sizde bu düşünceleri uyandırıyor olabilir. Hatta bazı kimselerde (Allah korusun) Kur'an okunurken bile bu düşünceler artıyor olabilir. Allah yardımcımız olsun.
c- Mesela namaza kalktığınız zaman bu vesveseler artıyor olabilir. Çünkü yine şeytanın amacı aynıdır sizi zikir ve ibadetten ayrımak, boş işlerle uğraştırmak ve saptırmak.
d- İşte en çok kaçırdığımız nokta burası. Bu her zaman imanımızla değil. Beynimizde olan bir rahatsızlıktan dolayı da bu düşünceler tetiklenebilir. Vesvese hastalığının tıptaki adı OKB'dir. OKB belirtilerine bakın ve sizde bunlardan varsa psikolog veya psikiyatri ile görüşmeniz iyi olabilir.(Mümkünse Müslüman doktor bulmak daha faydalı olur ama genelde Müslüman psikiyatri ve psikolog bulmak zordur). Bildiğim kadarıyla bu serotonin ve dopamin hormonu dengesi bozukluğuyla alakalı bir durum. Genelde mutsuz, bir amaç ve hedefi olmayan kimselerde gözükür. Fakat tedavi basittir. Hormon takviyesi veya bu hormonların salgılanmasını düzenleyen yiyecek içecek ve faaliyetlerdir. İşte en çok dikkat çeken nokta şudur. Serotonin hormonunu en çok arttıran faaliyetlerden biri de İBADET etmektir.
"Aslında başa döndük şeytanın amacı sizi kısır döngüye almak ibadet etmek istiyorsunuz şeytan engelliyor siz üstüne gittikçe şeytan da vesveseyi arttırıyor kim pes ederse kaybeder. Eğer ibadetleri bırakırsanız bu sefer de başka konularda vesvese gelicek eğer ibadetlerinizi ne olursa olsun Allah'a sığınarak yapmaya devam ettikçe bi yerden sonra şeytan vazgeçicek veya vazgeçmese bile artık o vesveseden etkilenme düzeyiniz azalıcak"
e- d. maddenin sonunda bunlardan bahsettik. Siz Namaza kalktınız vesvese geldi namaz kılmaktan vazgeçtiniz bitti. Bu belli bi yere kadar devam eder sonra başka konulara vesveseler gelir çünkü şeytanın amacı Kıyamet gününe kadar insanları yoldan saptırmak. Veya ne olursa olsun ne kadar kötü de olsa düşünceler namaza devam ettiniz namaz bitince vesveseler bitti. Çünkü şeytan sizi saptıramadı. Ya da boş vakitleriniz fazla olduğu için şeytan sizi vesveselerle yanlış yollara çekiyor, helal ve faydalı bir hobi edinmek iyi gelebilir.
Son kısım olarak bu vesveseden korunmanın yolu düşünce ne kadar kötü hatta (Allah korusun) dinden çıktım gibi düşünceler dahi gelse Allah'a sığınmak ibadete zikre Kur'an' ı okuyup anlamaya devam etmek, bu düşünceleri ağzımızı açıp konuşmamak, davranışlarda bulunmamak, üstünde durmamak. Eğer rahatlıyorsanız tevbe edebilirsiniz ama bi yerden sonra bazı kişilerde bu da takıntı haline gelicek ve her kötü düşüncede sorumlu olmadığınız halde tevbe etmeye başlıcaksınız.(Eğer ki düşünce dışında söz ve davranış olarak da yaptıysanız tevbe edip Kelime-i Şehadet getirmelisiniz)
Bazı kimseler Kelime-i Şehadet, Kelime-i Tevhid ve diğer zikir dua ve sureleri okurken bile vesveseler geliyor eksik okuduğunu düşündüğü için ve tekrar tekrar okuyor. Zikir sayısını arttırdığı için bu iyi gözükebilir fakat normal bir insan zikir ettiğinde bundan emin olarak zikir ederken vesveseli kimse acaba zikri tam yapamadım mı imanım ibadetim kabul olmadı mı diyerek bu işi yapıyor ve kendi kendini zora sokuyor.
6- YA DELİLİK YA İNKAR
Ya dayanamayıp bu küfür cümlelerini ağzıyla söyler ve tevbe etmez ve şeytan amacına ulaşmış olur ya da bu düşüncelerle o kadar çok uğraşır ki akıl sağlığını kaybeder. Unutmayın vesvese fısıltıcıklardan bu yola geliyor. En başta vesvese küçükken engelleyebilirseniz sizin için daha hayırlıdır. Yoksa durum vahim...
Allah hasta Müslüman kardeşlerimizin kalplerine şifa versin, Müslümanlar olarak hepimizi dosdoğru yoluna iletsin ve dosdoğru yolundan ayrımasın.
ÖNEMLİ NOT: BU YAZILAR BENİM KENDİ OKUDUKLARIM, YAZDIKLARIM, HATIRLADIKLARIM, DENEYİMLERİM, YAŞADIKLARIM VE ARAŞTIRMALARIM SONUCU BULDUĞUM YAZILARDIR. EĞER BİLGİ HATASI BULURSANIZ YORUM OLARAK BELİRTEBİLİRSİNİZ. PAYLAŞABİLİRSİNİZ ANCAK BU NOTU PAYLAŞMAK ŞARTIYLA. HATA EDİP YANLIŞ YAZMIŞ OLABİLİRİZ. CAHİLLİKTEN ÖTÜRÜ HADDİ AŞMIŞ OLABİLİRİZ, PAYLAŞTIĞINIZDA BUNU OKUYAN KİŞİ BURDAKİ BİLGİLERDEN HEPSİNİ DOĞRU BİLGİ SAYMAMASI GEREKİR. EĞER Kİ VAKİT OLURSA YAZIMI DÜZENLEYİP BULABİLDİĞİM KAYNAKLARI MESAJA EKLEYİP DÜZENLEYECEĞİM.HER ŞEYİ BİLEN YALNIZCA ALLAH (SUBHANEHU VE TEALA)' DIR.ALLAH (SUBHANEHU VE TEALA) EN İYİSİNİ BİLİR. ALLAH HATALARIMI AFFEYLESİN. GÜNAHLARIMI BAĞIŞLASIN. EĞER DOĞRU ŞEYLER YAZDIYSAM BU ALLAH'IN İZNİYLE OLMUŞTUR. EĞER HATA ETTİYSEM NEFSİME VE ŞEYTANA UYDUĞUM İÇİNDİR.
ALLAH'A EMANET OLUN
HER ŞEYİ BİLEN YALNIZCA ALLAH (SUBHANEHU VE TEALA)' DIR
ALLAH (SUBHANEHU VE TEALA) EN İYİSİNİ BİLİR.
Selamun Aleykum
Ben de dahil olmak üzere birçok Müslüman kardeşimize gelen vesveseler... Vesvese, şeytanın tuzağıdır. Nefsin çağrısıdır. Haramı küfrü güzel gösteren, göstermeye çalışan fısıltıcıklardır. Fısıltıcıklardır ama bazen öyle bir hal alır ki fısıltıcık fısıltıya, fısıltı düşünceye, düşünce takıntıya, takıntılar ise kafayı yemeye hatta delirmeye kadar götürebilir. Öncelikle bunun farkına varmak ve bu işin ciddiyetini kavramak gerekir. Vesvesesi olan arkadaşların en baştaki eksiliği bilgidir. Genel olarak bilgininz ve ilminiz arttıkça vesveseler kaybolur.
Bu vesveseler daha çok namaz kılarken şunu unuttum namazım kabul olur mu, gusul alırken şurası eksik kaldı gusul kabul olur mu gibi cümlelerdir. Bu tarz vesveselerin en çok başladığı yer namaz abdesti ve gusul abdestidir. Çünkü şeytanın amacı sizi ibadetten, zikirden, temizlikten uzaklaştırmaktır. Vesvesesi olan arkadaşların çoğu fark edicektir ki örneğin namaz kılmaya başlayacağınız zaman aklınıza bir sürü kötü hatta küfür dolu düşünceler gelir. Eğer ki bu düşünceleri bir tarafa bırakıp namaz kılmaya çalıştıkça o düşünceler daha da artmaya başlar. Ne zaman ki namazı bitirirsiniz o vesvese gider. Aslında şeytanın oyunu basittir. Sizin namazınızı sonuna kadar bozmaya çalışmak. Namazınızı bitirdiğinde ise kaybolur gider. Veya başka bir senaryoda namazı kılmak için hazırlık yaparken yine aynı şekilde vesvese geldi uğraştınız ama vesveselerden kurtulamadığınız için kendinizi kötü hatta dinden çıkmış gibi hissettiniz. Tevbe etmeye çalışıyorsunuz. Tevbe ettiniz tekrar hazırlanıyorsunuz aynı şekilde yine o vesveseler geliyor ve artık yorulduğunuz için namazı bırakıyorsunuz. Namazı bıraktığınız an yine vesvese gidecektir. Fakat diğerinde namazını kılmış (evet hala şüpheler içerisinde olsanız da), diğer senaryoda namazını kılmamış ve işte asıl tehlikeli olan işi yaptınız.
Bugün genelde insanların yaşadıkları vesveseleri ve geldikleri yolları bahsedeceğim.
En hafif olandan en çok insanları zorlayan vesveselere doğru devam edeceğim.
1- Tembellik Vesvesesi
Bu vesvese türünden insanların çoğunda vardır ve insanlar bu vesvese türünden rahatsız olmazlar çünkü şeytan bizleri uyutan "sen iman etsen yeter senin kalbin temiz" gibi vesveseleri verir. Bu da hoşumuza gider. Hatta kibirleniriz. "Diğerleri namaz kılıyor ama şunu şunu da yapıyor, ben namaz kılmıyorum ama öyle hatalar yapmıyorum benim kalbim temiz" diyerek aslında hem gıybet hem de kendini beğenmişlik yaparak Allah'ın sevmediği amelleri yaparız.
2- Cahillik Vesvesesi
Bu vesvese türünde ise bir şeyler yapılır fakat aileden ve çevreden görülenler ile yapılır. Ben bunu neden yapıyorum veya bu cidden böyle mi yapılıyor sorulmaz. Ailem yapıyorsa doğrudur mantığı vardır. Şeytan ise burda şu vesveseyi verir. "Sen ailene güvenmiyor musun, hem yanlış yapsan bile Allah affeder. Önemli olan senin kalbin bak insanlara sağda solda kafelerde gezerken sen ibadet ediyorsun." Yine kibir, büyüklenme ile yanlış yollara saptırmaya çalışır şeytan. Fakat burda önemli olan en kilit nokta bizim yaptıklarımızın Kur'an, Sünnet ve Hadislerde yeri yoksa önemsenmez. Yaptıklarımızın hepsinin Kur'an, Sünnet ve Hadislere uygun olmasına dikkat etmek ve kaynağından öğrenmek lazım. Unutmayın ilim öğrenmek farzdır. Bu vesvese de genelde insanları rahatsız etmez.
3- İbadetler ve İbadetlerin Şartları Hakkında Vesveseler
İşte yavaş yavaş canımızı sıkan vesveselerin başladığı, şeytanın bizi bıktırmaya çalıştığı vesveseler. Vesvese sahibiyim diyen kimselerdeki vesvese genelde bu kategorideki vesvesedir. Bu vesvesenin çaresi öğrenmek ve kendinden emin olmaya çalışmak. Örneğin abdest alıyorsunuz kolunuzu eksik yıkadığınızı düşünüyorsunuz. Bu düşünce ilk defa olursa tekrar yıkanır ama bu düşünce sürekli artmaya başlarsa bakılır eğer bir su damlası dahi yıkanmayan o kısımda bulunursa artık vesvese edilmez. Kendimize şu soruyu soralım ben burayı yıkamadığıma emin miyim? Emin değilsiniz. Çünkü çok büyük ihtimal yıkadınız. Ama yıkadığıma da emin değilim diyecekseniz işte bu da vesvesedir. Delile göre hareket edilir. Delilsiz konuşulmaz, hareket edilmez. Aynı şekilde ve özellikle gusul abdestinde bu durum yaşanır. Peygamberimiz Muhammed (SallAllahü aleyhi ve sellem) in kaç litre suyla abdestlerini aldığına bakın. Aynı zamanda bu da benim kullandığım bir taktik. Tüm vucudunuzu sabunlayın ve bir maşrapa suyu(veya duş başlığını kafanızda 20 30 sn gezdirin) kafanızdan aşağı dökün fark edeceksiniz ki vucudunuzdaki çoğu yerde köpük kalmamış. Bakın bu yalnızca birkaç saniyelik işlemde bile vucudunuzda sabun neredeyse kalmıyor. Geriye kalan ise delikleri, avret yerlerini,saç diplerini vs. iyice ovalamak. Hem 1 saat 2 saat süren banyolar hem zaman hem su israfı olduğunu ve israfın haram olduğunu unutmayın. Burayı yazdıkça uzayacak o yüzden kısa ve öz bir şekilde bu vesvesenin çözümü hangi mezhebin fetvalarını benimsediyseniz onunla alakalı Kur'an Sünnet ve Hadislere uygun delilleriyle verilen sahih bir fıkıh kitabı edinmek ve aklınıza takılan sorular için o kitaba bakmak. Sorularınızı ve aklınıza takılanları yine bu sitede sorabilir veya önceden sorulmuş soruları inceleyebilirsiniz.
4- İman Konuları Hakkında Vesveseler
İşin ciddileştiği vesveseler. Bu 2 yönüyle çok tehlikelidir.
1. Tehlike
Eğer bu konu hakkında yanlış bir bilgiye sahip olursanız bu imanınızın gitmesine bile sebep olabilir. O yüzden bu konuları özellikle hem Kur'an Sünnet ve Hadislere uygun delilleriyle verilen sahih bir kaynak hem de "mümkünse" sahih güvenilir bir hocayla gitmek lazımdır.
2. Tehlike
Üzerinde uzun süre durdukça kafanız karışmaya başlayacak konular olabilir. (örneğin kader ve kaza meseleleri, Arş'a istiva, Allah'ın isim ve sıfatları). Ve bu ya sizi inkara ya yanlış bid'at bir yola, ya da aklınıza gelen vesveselerin artmasına sebeb olur. Bu konularda uzun süre tartışmanın nasıl bir sorun olduğunu şöyle anlatalım. Sahabe Döneminden sonra (yaklaşık 1200 yıllık süre boyunca) ve şimdi de hala insanlar Allah gökte midir, Arş'a istiva etti mi etmedi mi, Kur'an Allah kelamı mı gibi sorular sormakta ve bu soruları daha da ilerletip nasıl niçin gibi sorular sormaya başlarlar. Selef alimleri ve Selefi benimseyenler, Halef alimleri ve Halefi benimseyenler ve diğer bid'at ehli tam olarak ortak bir noktada buluşamamışlardır. Hatta bu tartışmalar alimlerden bazılarının hapislere atılmasına dahi sebep olmuştur. Bu vesveselerin çözümü yine Kur'an Sünnet ve Hadislere uygun delilleriyle verilen sahih bir kitap ve hocayla devam etmektir. Bu devirde bu tarz kimseleri bulmak zordur. Kaynakların bir çoğunda yanlış meal hataları, sonradan İmam'ın kendi söylediği olmadığı halde sanki onun sözüymüş gibi sunulması ve daha bir çok problem ortaya çıkmaktadır. İnsanların bir çoğunun sapıttığı nokta burasıdır.
Burda vesvese birçok çeşitte olabilir. Çünkü konu hassas bir konudur. Bir kelime bile birçok meseleyi değiştirebilir. Genelde burdaki vesvese konuyu Kur'an Sünnet ve Hadislerin dışına çıkartmak ve bu konuda aşırı ayrıntı düşündürtmek ve sürekli sorgulatmak. Bunun çözümü ise ne kadar şu nasıl oldu bu nasıl oldu gibi veya yanlış olduğunu bildiğiniz düşünceleri umursamamak ve her ne kadar aklınız karışık da olsa bu budur daha da bu konuda soru sorulmaz diyerek susmak. Örnek verelim siz Allah Arş'a istiva etti ayetini görerek tevil ve teşbih yapmadan kabul ettiniz (Ali İmran 7, Şura 11).[İmam Mâlik'e ALLAH'ın Arş'a nasıl istivâ ettiği sorulduğunda; "O Rahman, kendini vasıfladığı şekilde Arş'a istivâ etmiştir, O'nun hakkında nasıl sorusu sorulmaz" demiştir. Başka bir rivayete göre ise şöyle demiştir:
"İstivâ (Arab dilinde anlamı)meçhul değildir. Keyfiyeti akıl ile bilinmez. Buna iman etmek vacibdir ve bu konuda soru sormak bid'attir" (Beyhakî, el-Esmâ' ve's-Sıfât; Mısır 1358, s. 408)
Selef hakkında şöyle denebilir: Onlar, nassların sınırlarını aşmamak için bu gibi konularda çok titiz davranır ve fazla izahatta bulunmaz, teferruata dalmazlardı.] ABDULHAK hocanın yazısından
Şeytan burda size 4 şekilde vesvese verir. Şunun gibi mi istiva etti, istiva aslında şu mu demektir,( veya siz bunu kabul etmiş gibi ) bu soruları soru kalıbı olmadan vesvese verir. Bunların vesvese olduğunu anlamanın yolu sizin bu düşüncelerden rahatsız olmanız ve doğrusunu bilmenizdir. Ama ya kalbim böyle diyorsa düşüncesi vesvese olduğunu doğrular. Ateist birisi ya böyle düşündüysem diye vesvese eder mi veya ateist birisi acaba iman ettim mi diye vesvese eder mi?
[Bana Zuheyr b. Harb ile Abd b. Humeyd toptan Ya'kub'dan rivayet ettiler. Zuheyr dedi ki: Bize Ya'kub b. İbrahim rivayet etti. (Dedi ki): Bize İbni Şihab'ın kardeşi oğlu (Ebû Abdillâh Muhammed b. Abdillâh b. Muslim b. Ubeydillâh ez-Zuhrî-el-Kuraşi), amcasından rivayet etti. Dedi ki: Bana Urvetu'bnu'z-Zubeyr haber verdi ki, Ebu Hurayra şunları söylemiş:
Rasulullâh (Sallallahu Aleyhi ve Sellem): «Şeytan sizden birinize gelerek: 'filân ve filân şeyi kim yarattı?' der. En sonunda ona: Rabbini kim yarattı? der. İş bu dereceye varınca o kimse hemen Allah'a sığınsın ve (düşünceden) vazgeçsin» buyurdular.
(Muslim, İman, Bab 60, Hadis no : 214)]
[Bize Zubeyr b. Harb rivayet etti. (Dedi ki): Bize Cerir (Cerir b. Abdillâh b. Cerir), Suheyl' (Suheyl b. Ebû Salih)'den, o da Babasından, o da Ebu Hurayra'dan naklen rivayet etti. Ebu Hurayra şöyle demiş: Rasulullâh (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in ashabından bazı kimseler gelerek ona şunu sordular:
— Gönüllerimizden öyle şeyler geçiyor ki, her hangi birimiz onları söylemeyi bile büyük (bir suç) sayıyoruz.
Rasulullâh (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) : «Hakikaten böyle bir şey hissettiniz mi?» diye sordu.
Ashab: Evet, dediler.
Rasulullâh (Sallallahu Aleyhi ve Sellem): «İşte açık açık imân budur.» buyurdular.
(Muslim, İman, Bab 60, Hadis no : 209 - (132)]
5- EN TEHLİKELİSİ KÜFÜR VESVESELERİ
Bu vesvese artık son duraktır diyebiliriz. Bu vesvese de Allah'a, isim ve sıfatlarına, meleklere, kitaplara, peygamberlerine, ayetlerine, emir ve yasaklarına,sahabelere, razı olduğu salih kullarına vs. hakaretler, kötü düşünceler ve sövme düşünceleri akla gelir. Bunda yalnızca o kişinin değil sosyal medya, çevresi, okuduğu kitaplar, oynadığı oyunlar,dinlediği müzik(haram olmasının bir nedeni de bu diyebiliriz hatta bazılarının içerisinde bulunan şirk olan cümlelerinden dolayı şirke götüren ve şirk olan) ve podcastler, yaşadıkları, geçirdiği travmalar da etkilidir. Burda farklı durumlar vardır. Bu düşünceler gelince rahatsız olup ama üstünde durmayanlar (bu iyi bir çözümdür çünkü üstünde durdukça ve unutmaya çalıştıkça daha fazla akla gelir), bu düşünceler gelince zikir edip kurtulmaya çalışanlar ve vesveseye takılmayanlar(Peygamberimiz Muhammed [SallAllahü aleyhi ve sellem]'in tavsiyesi budur.), vesvese gelince napıcağını bilemeyip donakalanlar(öyle bir zamanda aklına gelmiştir ki ne yapıcağını bilemez hale gelmiştir, bu durumda yapılması gerek sakin olmak ve Estağfirullah veya SubhanAllah diyerek, üstünde durmamak),sıradan bir düşünceymiş gibi düşünüp geçmek(Burda şöyle bir tehlike vardır.Eğer ki bunu sadece unutmak ve aklına gelmesini engellemek amacıyla öyle diyorsa[düşündüklerinin kötü olduğunun farkında olarak] sorun olmayacağı kanaatindeyim, Ancak ciddi manada bu düşüncelerin kötü olmadığını normal olduğunu düşünüyorsa şirke gidebilir hatta duruma göre şirktir Allah korusun), bu gelen düşünceleri diliyle, hareketleriyle, gülerek, konuşarak dile getirmek,yapmak(Tevbe etmesi gerekir, istisnai durumlar vardır. Örneğin dinle dalga geçilen bir video gördü anlık bir gaflete düşüp güldü fakat güldüğü şey dinle dalga geçilmesi değil orda adamın ses tonu, mimikleri, kullanılan ses efektleri ve fotoğraflar[yani dinle dalga geçilen materyale değil içindeki dinle dalga geçilmeyen bir duruma güldüyse] durum farklıdır). Daha da sayılabilir ama genel hatlarıyla bunlardır. Bu vesveseden kurtulmak için adım adım gidilmelidir.
a- Ben bu vesveseden rahatsız mıyım?
b- Bu vesvesenin sebebi nedir?
c- Bu vesvese bana en çok ne zaman geliyor?
d- Bu vesvese imanımla değilde psikolojik bir problem olabilir mi?
e- Ne yapınca bu vesvese geçiyor ve aklıma gelmiyor?
a-Eğer cevap evet ise devam edelim eğer cevabınız hayır ise neden hayır (eğer ki vesveseleri atlatabildiğiniz için hayırsa yani bunun şeytandan geldiğini bilip sorun etmiyorum diyorsanız sıkıntı yoktur Allahu Alem ama cidden hiç o hakaretler aklınıza geldiğinizde rahatsız olmuyorsanız neye inandığınızı tekrar gözden geçirin.)
b- Örneğin bunu tetikleyen birinin konuşması olabilir veya bir video olabilir. O videoyu dinledikten sonra vesveseler gelmiş artmış sizi rahatsız etmiş olabilir. Burda yanıltan kısım şudur sorunun kaynağında küfür hakaret olmayabilir ama sizde bunu arttırıyor olabilir. Bir yemek videosu bile sizde bu düşünceleri uyandırıyor olabilir. Hatta bazı kimselerde (Allah korusun) Kur'an okunurken bile bu düşünceler artıyor olabilir. Allah yardımcımız olsun.
c- Mesela namaza kalktığınız zaman bu vesveseler artıyor olabilir. Çünkü yine şeytanın amacı aynıdır sizi zikir ve ibadetten ayrımak, boş işlerle uğraştırmak ve saptırmak.
d- İşte en çok kaçırdığımız nokta burası. Bu her zaman imanımızla değil. Beynimizde olan bir rahatsızlıktan dolayı da bu düşünceler tetiklenebilir. Vesvese hastalığının tıptaki adı OKB'dir. OKB belirtilerine bakın ve sizde bunlardan varsa psikolog veya psikiyatri ile görüşmeniz iyi olabilir.(Mümkünse Müslüman doktor bulmak daha faydalı olur ama genelde Müslüman psikiyatri ve psikolog bulmak zordur). Bildiğim kadarıyla bu serotonin ve dopamin hormonu dengesi bozukluğuyla alakalı bir durum. Genelde mutsuz, bir amaç ve hedefi olmayan kimselerde gözükür. Fakat tedavi basittir. Hormon takviyesi veya bu hormonların salgılanmasını düzenleyen yiyecek içecek ve faaliyetlerdir. İşte en çok dikkat çeken nokta şudur. Serotonin hormonunu en çok arttıran faaliyetlerden biri de İBADET etmektir.
"Aslında başa döndük şeytanın amacı sizi kısır döngüye almak ibadet etmek istiyorsunuz şeytan engelliyor siz üstüne gittikçe şeytan da vesveseyi arttırıyor kim pes ederse kaybeder. Eğer ibadetleri bırakırsanız bu sefer de başka konularda vesvese gelicek eğer ibadetlerinizi ne olursa olsun Allah'a sığınarak yapmaya devam ettikçe bi yerden sonra şeytan vazgeçicek veya vazgeçmese bile artık o vesveseden etkilenme düzeyiniz azalıcak"
e- d. maddenin sonunda bunlardan bahsettik. Siz Namaza kalktınız vesvese geldi namaz kılmaktan vazgeçtiniz bitti. Bu belli bi yere kadar devam eder sonra başka konulara vesveseler gelir çünkü şeytanın amacı Kıyamet gününe kadar insanları yoldan saptırmak. Veya ne olursa olsun ne kadar kötü de olsa düşünceler namaza devam ettiniz namaz bitince vesveseler bitti. Çünkü şeytan sizi saptıramadı. Ya da boş vakitleriniz fazla olduğu için şeytan sizi vesveselerle yanlış yollara çekiyor, helal ve faydalı bir hobi edinmek iyi gelebilir.
Son kısım olarak bu vesveseden korunmanın yolu düşünce ne kadar kötü hatta (Allah korusun) dinden çıktım gibi düşünceler dahi gelse Allah'a sığınmak ibadete zikre Kur'an' ı okuyup anlamaya devam etmek, bu düşünceleri ağzımızı açıp konuşmamak, davranışlarda bulunmamak, üstünde durmamak. Eğer rahatlıyorsanız tevbe edebilirsiniz ama bi yerden sonra bazı kişilerde bu da takıntı haline gelicek ve her kötü düşüncede sorumlu olmadığınız halde tevbe etmeye başlıcaksınız.(Eğer ki düşünce dışında söz ve davranış olarak da yaptıysanız tevbe edip Kelime-i Şehadet getirmelisiniz)
Bazı kimseler Kelime-i Şehadet, Kelime-i Tevhid ve diğer zikir dua ve sureleri okurken bile vesveseler geliyor eksik okuduğunu düşündüğü için ve tekrar tekrar okuyor. Zikir sayısını arttırdığı için bu iyi gözükebilir fakat normal bir insan zikir ettiğinde bundan emin olarak zikir ederken vesveseli kimse acaba zikri tam yapamadım mı imanım ibadetim kabul olmadı mı diyerek bu işi yapıyor ve kendi kendini zora sokuyor.
6- YA DELİLİK YA İNKAR
Ya dayanamayıp bu küfür cümlelerini ağzıyla söyler ve tevbe etmez ve şeytan amacına ulaşmış olur ya da bu düşüncelerle o kadar çok uğraşır ki akıl sağlığını kaybeder. Unutmayın vesvese fısıltıcıklardan bu yola geliyor. En başta vesvese küçükken engelleyebilirseniz sizin için daha hayırlıdır. Yoksa durum vahim...
Allah hasta Müslüman kardeşlerimizin kalplerine şifa versin, Müslümanlar olarak hepimizi dosdoğru yoluna iletsin ve dosdoğru yolundan ayrımasın.
ÖNEMLİ NOT: BU YAZILAR BENİM KENDİ OKUDUKLARIM, YAZDIKLARIM, HATIRLADIKLARIM, DENEYİMLERİM, YAŞADIKLARIM VE ARAŞTIRMALARIM SONUCU BULDUĞUM YAZILARDIR. EĞER BİLGİ HATASI BULURSANIZ YORUM OLARAK BELİRTEBİLİRSİNİZ. PAYLAŞABİLİRSİNİZ ANCAK BU NOTU PAYLAŞMAK ŞARTIYLA. HATA EDİP YANLIŞ YAZMIŞ OLABİLİRİZ. CAHİLLİKTEN ÖTÜRÜ HADDİ AŞMIŞ OLABİLİRİZ, PAYLAŞTIĞINIZDA BUNU OKUYAN KİŞİ BURDAKİ BİLGİLERDEN HEPSİNİ DOĞRU BİLGİ SAYMAMASI GEREKİR. EĞER Kİ VAKİT OLURSA YAZIMI DÜZENLEYİP BULABİLDİĞİM KAYNAKLARI MESAJA EKLEYİP DÜZENLEYECEĞİM.HER ŞEYİ BİLEN YALNIZCA ALLAH (SUBHANEHU VE TEALA)' DIR.ALLAH (SUBHANEHU VE TEALA) EN İYİSİNİ BİLİR. ALLAH HATALARIMI AFFEYLESİN. GÜNAHLARIMI BAĞIŞLASIN. EĞER DOĞRU ŞEYLER YAZDIYSAM BU ALLAH'IN İZNİYLE OLMUŞTUR. EĞER HATA ETTİYSEM NEFSİME VE ŞEYTANA UYDUĞUM İÇİNDİR.
ALLAH'A EMANET OLUN
HER ŞEYİ BİLEN YALNIZCA ALLAH (SUBHANEHU VE TEALA)' DIR
ALLAH (SUBHANEHU VE TEALA) EN İYİSİNİ BİLİR.
Son düzenleme:
