Çözüldü Baba Bir, Anneler Ayrı Kardeşlerin Miras Taksimleri?

anneler ayrı, bir babadan olma kardeşlerin islamdaki durumu üvey kardeş mi? Öz kardeş mi?

Mevcut tc anayasasında öz kardeş olarak görülüyor galiba. Onu da şu yazıda bir forumda okudum.

Av. Güneş Anne ayrı baba bir kardeşin öz kardeşle birlikte mirasçılığı?
Her ne kadar halk dilinde üvey kardeş dense de anne ayrı baba bir kardeşler öz kardeşlerdir. Daha doğru bir anlatımla yarım kan kardeşidirler. ( Ben babamgil üvey kardeş dediğinde bile onları düzeltme ihtiyacı duyuyorum, babaları/ya da anneleri bir olduğuna göre üvey değiller öz kardeşler diye)
Miras hukuku bakımından babalarının, dedelerinin,kardeşlerinin vs. mirasına diğer kardeşlerle eşit oranda mirasçı olurlar. Dolayısıyla mahkemenin verdiği veraset ilamlarında bir yanlışlık yok.

Nette araştırdım bir türlü bulamadım, mevcut kitaplarıma baktım orda da bulamadım. islamda bu kardeşler öz mü? üvey mi diye?
Yani;

1. Bu kardeşler islamda üvey mi? öz kardeş mi?
2. İslamda sadece babaları bir olan bu kardeşler öz anneleri olmayanların mirasında hak sahibi olurlar mı?

Bu konuda kaynak kitaplardan bilgi aktarabilecek arkadaşlar varsa yazın lütfen.

akilli55;254071' Alıntı:

anneler ayrı, bir babadan olma kardeşlerin islamdaki durumu üvey kardeş mi? Öz kardeş mi?

Mevcut tc anayasasında öz kardeş olarak görülüyor galiba. Onu da şu yazıda bir forumda okudum.

Av. Güneş Anne ayrı baba bir kardeşin öz kardeşle birlikte mirasçılığı?
Her ne kadar halk dilinde üvey kardeş dense de anne ayrı baba bir kardeşler öz kardeşlerdir. Daha doğru bir anlatımla yarım kan kardeşidirler. ( Ben babamgil üvey kardeş dediğinde bile onları düzeltme ihtiyacı duyuyorum, babaları/ya da anneleri bir olduğuna göre üvey değiller öz kardeşler diye)
Miras hukuku bakımından babalarının, dedelerinin,kardeşlerinin vs. mirasına diğer kardeşlerle eşit oranda mirasçı olurlar. Dolayısıyla mahkemenin verdiği veraset ilamlarında bir yanlışlık yok.

Nette araştırdım bir türlü bulamadım, mevcut kitaplarıma baktım orda da bulamadım. islamda bu kardeşler öz mü? üvey mi diye?
Yani;

1. Bu kardeşler islamda üvey mi? öz kardeş mi?
2. İslamda sadece babaları bir olan bu kardeşler öz anneleri olmayanların mirasında hak sahibi olurlar mı?

Bu konuda kaynak kitaplardan bilgi aktarabilecek arkadaşlar varsa yazın lütfen.

Genişletmek için tıkla ...

1- Öz kardeş statüsündedir. (Mahremiyet ölçüsü öz kardeşler arasındaki gibidir.)
2- İslamda baba bir, farklı annelerden doğan kardeşler (miras konusunda) öz evlat /kardeş statüsünde ayırım yapılmadan değerlendirilir. Miras taksimleri eşit ve aynı vakitte (sıralama-zaman) hak sahibidirler.

Ana bir kardeşlerin mirası şöyle belirlenmiştir:

"Eğer ölen bir erkek veya kadın, erkek usul veya furûu bulunmaksızın mirasçı olunuyorsa, kendisinin (ana bir) erkek veya (ana bir) kız kardeşi bulunuyorsa, bunlardan herbirinin miras payı terekenin altıda biridir.
Eğer bu kardeşler bundan daha çok iseler, bu takdirde kardeşler mirasın üçte birini zarara uğratılmaksızın aralarında eşit olarak paylaşırlar.
Bu paylar, ölenin vasiyeti yerine getirilip ve varsa borcu ödendikten sonra verilir. Bunlar, Allah tarafından bir emirdir. Allah her şeyi bilen ve yarattıklarına çok yumuşak davranandır." (Nisâ, 12).
Öz veya baba bir kız kardeşin mirası ise şöyle düzenlenmiştir:

"Ey Peygamber! Senden fetva isterler; de ki: "Size usul ve furuu bırakmadan ölen kimse hakkında Allah fetva verir. Eğer bir kimse ölür ve onun çocuğu bulunmaz da, sadece bir kız kardeşi bulunursa, bıraktığı mirasın yarısı onundur. Ölen kız kardeş ise ve çocuğu da yoksa erkek kardeşi terekenin hepsini alır. Eğer mirasçılar iki kız kardeş ise, terekenin üçte ikisini alırlar. Eğer kardeşler erkek ve kadın olmak üzere ikiden çok iseler, bir erkeğin payı, iki kadının payı kadardır. Allah size sapıklığa düşmemeniz için bunları açıklar. Allah her şeyi çok iyi bilendir."(Nisâ, 176).

Babanın her iki eşinden de dünyaya gelen çocuklara miras verilmesi gerekir. Ancak evlendiği hanım dul ise ve eski eşinden çocukları varsa, bunlara üvey evlat denir bunlara miras düşmez. Fakat kişinin kendisinden olan çocukların hepsi öz evlattır ve mirastan pay almalıdırlar.

İkinci hanımın malının mirasa dönüşmesi konusu ise; adamın birinci hanımından olan çocuklar ikinci hanımın üvey evlatlarıdır. Bu sebepten kadın öldüğünde yalnızca kendisinden olan çocuklara miras kalır. İkinci hanımın malından adamın birinci hanımından olan çocuklarına miras düşmez.

üvey çocuklar mirastan pay alamaz:
Üvey çocukla üvey anne, veya baba arasında nafaka ve miras hükümleri cereyan etmez. Çünkü nafaka veya miras ya evlilik akdi ya da nesep hısımı olmakla hak olarak ortaya çıkar. Önceki evlilikten doğan bir çocukla, annesinin sonradan evlendiği ikinci koca arasında ise bir aile yuvası içinde yaşama zarûreti, bayram ve cemiyetler dolayısıyla ziyaretleşme gibi âdâb-ı muâşeret ve insanî yardımlaşmalar dışında kan hısımlığı ile ortaya çıkan malî haklar söz konusu olmaz

Konu ile ilgili delili inşeallah ulaşabilirsem ekleyeceğim.

İnşallah konu ilgili bilgileri bulunca yazın lütfen hocam.

Allah ana-babama hayırlı ömürler versin (hepimize amin). Vefat edince böyle bir mesele vuku bulacak hayatta olursam göreceğiz inşallah. 10,15 sene önce pek aklıma gelmiyordu ama hem ben hem ana-babam yaşlandı. Mesele biraz daha ayrıntıya gireyim.

Öz anneden 4 kardeşiz (1 erkek (en büyükleri bu erkek= benim, 3 kız)
bababir, üvey anneden (1 erkek (en küçükleri bu erkek), 3 kız)

Burada sormak istediğimi tekrar etmek istiyorum. Babanın mirasını bu 8 kardeş paylaşacaktır. Bu islama göre böyle olduğunu anlıyorum kitaplardan. Mesele Öz annelerin mirasını her anneden olma çocuklar mı paylaşacak? Yoksa yine babadaki gibi tüm 8 kardeş mi paylaşacak?

Bu konuda dün konuyla ilgili bazı bilgiler buldum, şöyle ki;

"İslâm'da birden fazla kadınla evlenmek caiz görüldüğü için (bk. en-Nisâ; 4/3) aile yuvası içinde babalan bir anneleri ayrı olan çocukların bulunması her zaman söz konusu olabilir. Diğer yandan eşinden ayrılan veya eşi vefat eden erkek ya da kadının ikinci eşle evlenmesi halinde de önceki eşten olan çocuklar yeni eşe göre "üvey çocuk" adını alır. İslâm bir aile yuvası içinde yaşamak zarûretinde olan bu gibi çocuklarla üvey baba veya üvey anne arasında uygulanacak esasları belirlemiştir.

Üvey çocukla üvey anne veya baba arasında nafaka ve miras hükümleri cereyan etmez. Çünkü nafaka veya miras ya evlilik akdi ya da nesep hısımı olmakla hak olarak ortaya çıkar.[Hamdi Döndüren (Şamil İslam Ansiklopedisi)]"

Miras sebepleri:
1. Akrabalık veya hakiki neseb: Buna Hanefilerde "rahm" de denilir. Akrabalıktan maksat hakiki akrabalıktır. o da doğum sebebiyle olan her türlü bağlantıdır. Bu ölenin furü ve usulünü ve usulünün furuuna şamildir. Bu ister sadece farz yoluyla mirascı olsun, ister hem farz hem de asabe olarak, isterse sadece asabe olarak, isterse zevil erham gibi rahm yoluyla mirascı olsun müsavidir. Mesela anne sadece farzını alır, babanın hem farzı vardır, hem de asabe olur, kardeş sadece asabe olur, ana bir amca rahm yoluyla mirascı olur.[Vehbe Zuhayli İslam Fıkhhı c 10, s 322]

Vehbe Zuhayli kitabında çok geniş mu mesele fakat o kadar okudum yine de bu meseleyi bir sonuca ulaştıramadım. Hele ki iş paylaştırmaya gelince ortalık daha da kafamda karıştı. Örneğin anne ilk önce vefat ederse baba da annenin mirasından çocuklarla beraber faydalanıyor. Kardeşlerin durumuna göre babanın alacağı pay kaçtır, Çocuklardan erkek olanların payı, kızkardeşlerin payı nasıl olacak? buraları hep kafamı karıştırdı bir şey anlayamadım.

Hocam yukarıda sonraki düzeltme ile yazdığınıza göre özannemizden 4 kardeşiz (1 erkek, 3 kız). Bu durumda baba hayatta, 4 kardeş hayatta ana vefat ederse

1. çocuk Erkek
2. çocuk Kız
3. çocuk Kız
4. çocuk Kız
5. hayatta olan Baba

Bunlara özannemizin mirası nasıl pay edilecek?
Misalen 10binlira kaldı diyelim. Bu parayı bu kişiler arasında nasıl taksim edilecek. Ben okuduklarım kadarıyla şöyle anlıyorum. Siz hatalı ise düzeltin lütfen.

"Koca: Ölenin varis olan evladı olursa 4/1 alır. (Eğer Onların çocuğu varsa size terikesinden (düşecek hisse) 4/1'dir (Nisa, 12)
İki ve daha fazla öz kızkardeşler: İki ve daha fazla kız ve yine iki ve daha fazla oğulkızları bulunmadığı ve kendilerini asabe kılacak biri olmadığı hallerde 3/2 alırlar." Vehbe Zuhayli İslam Fıkhı c.10 s 354.

Şimdi taksimi yapalım
baba = 10,000 / 4 = 2500
3 kız kardeş = 7500/3 = 2500 + 2500 (3/2) = 5000 (bunu 3 kardeş bölüşecek her birine 1666 lira düşer)
tek erkek evlat = Geriye kalan parayı alır. 2500 lira

bir de şöyle hesap yapalım.

3 kız kardeş = 10,000 / 3 = 3333 + 3333 (3/2) = 6666 (bunu 3 kardeş bölüşecek her birine 2222 lira düşer)
baba = 10000 - 6666 = 3334 / 4 = 833 lira
tek erkek evlat = geriye kalan parayı alır. 2501 lira.

bir de son olarak şöyle hesaplayalım

baba = 10,000 / 4 = 2500
1. erkek = 3000
2. kız = 1500
3. kız = 1500
4. kız = 1500
bu hesapta da babanın payı verilmiş geriye kalan miktar erkeğe düşen payın yarısı kadar kızlara taksim edilmiştir.

Bu hesaplardan hangisi doğru? veya bu hesap yanlışda başka bir şekilde mi hesaplanmalı?
Miras taksimi yapılırken ilk önce babanın payı mı hesaplanır, yoksa kızların payı mı hesaplanır? Erkek evlatlar baba ve kızların payı verildikten sonra geriye kalan mirasımı alırlar?

O zaman hesap bu

baba = 10,000 / 4 = 2500
1. erkek = 3000
2. kız = 1500
3. kız = 1500
4. kız = 1500
bu hesapta da babanın payı verilmiş geriye kalan miktar erkeğe düşen payın yarısı kadar kızlara taksim edilmiştir.

Allah Razı Olsun Hocam.