F
Çevrimdışı
أَبُو حَنِيفَةَ
Ebu Hanife
الْإِمَامُ ، فَقِيهُ الْمِلَّةِ ، عَالِمُ الْعِرَاقِ أَبُو حَنِيفَةَ النُّعْمَانُ بْنُ ثَابِتِ بْنِ زُوطَى التَّيْمِيُّ ، الْكُوفِيُّ ، مَوْلَى بَنِي تَيْمِ اللَّهِ بْنِ ثَعْلَبَةَ يُقَالُ : إِنَّهُ مِنْ أَبْنَاءِ الْفُرْسِ .
İmam, Milletin Fakihi,Irak Alimi Ebu Hanife Numan b. Sabit b. Zutâ Et-Teymî , El-Kufî (Küfeli)
وَرَأَى أَنَسَ بْنَ مَالِكٍ لَمَّا قَدِمَ عَلَيْهِمُ الْكُوفَةَ
Sahabe olan Enes b. Malikten hadis nakletmiştir.
يَحْيَى بْنَ مَعِينٍ يَقُولُ : كَانَ أَبُو حَنِيفَةَ ثِقَةً لَا يُحَدِّثُ بِالْحَدِيثِ إِلَّا بِمَا يَحْفَظُهُ ، وَلَا يُحَدِّثُ بِمَا لَا يَحْفَظُ
Yahya b. Main diyor ki : Ebu Hanife hadiste güvenilirdir.Ezberinde olan dışında hadis nakletmezdi.Ezbere bilmediği hadisi nakletmezdi.
عَبْدَ اللَّهِ بْنَ الْمُبَارَكِ يَقُولُ : لَوْلَا أَنَّ اللَّهَ أَعَانَنِي بِأَبِي حَنِيفَةَ وَسُفْيَانَ ، كُنْتُ كَسَائِرِ النَّاسِ
Abdullah b. Mubarek anlatıyor: Eğer Allah bana Ebu Hanife ve Süfyanı Sevri ile yardımcı olmasaydı , ben de diğer insanlar gibi olurdum.
أَبَا حَنِيفَةَ يَقُولُ : رَأَيْتُ رُؤْيَا أَفْزَعَتْنِي ، رَأَيْتُ كَأَنِّي أَنْبُشُ قَبْرَ النَّبِيِّ - صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ - فَأَتَيْتُ الْبَصْرَةَ ، فَأَمَرْتُ رَجُلًا يَسْأَلُ مُحَمَّدَ بْنَ سِيرِينَ فَسَأَلَهُ ، فَقَالَ : هَذَا رَجُلٌ يَنْبُشُ أَخْبَارَ رَسُولِ اللَّهِ - صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
Ebu Hanife diyor ki : Beni ürküten bir rüya gördüm.
Sanki rüyamda Nebi(sav)'in mezarını kazıyordum.
(Sonra uyandım) ve Basraya gittim.Bir adama rüyamı Muhammed b. Sirine sorması için gönderdim.
O da Muhammed b. Sirine sordu.
O dedi ki:”Bu adam Peygamberin(s.a.s) hadislerini ortaya çikaracak”ابْنَ الْمُبَارَكِ، يَقُولُ: «إِنْ كَانَ أَحَدٌ يَنْبَغِي لَهُ أَنْ يَقُولَ بِرَأْيِهِ، فَأَبُو حَنِيفَةَ
“İbni El Mübarek dedi ki:”Eğer fikirleri izlenmeye layik olan bir kimse varsa işte o,İmam Ebu Hanifedir”
سَمِعْتُ الشَّافِعِيَّ قَالَ : قِيلَ لِمَالِكٍ : هَلْ رَأَيْتَ أَبَا حَنِيفَةَ ؟ قَالَ : نَعَمْ . رَأَيْتُ رَجُلًا لَوْ كَلَّمَكَ فِي هَذِهِ السَّارِيَةِ أَنْ يَجْعَلَهَا ذَهَبًا لَقَامَ بِحُجَّتِهِ
İmâm Şâfiî (v.204/819) şöyle demiştir: "İmâm Mâlik’e: “Ebû Hanîfe’yi gördün mü?" diye sorulmuş, O da: "Evet! Öyle bir adam gördüm ki, eğer sana: "Şu sütun altındır." diye ileri sürse, bunu delilleriyle ispat eder!" diye karşılık vermiştir.
وَعَنْ أَسَدِ بْنِ عَمْرٍو ، أَنَّ أَبَا حَنِيفَةَ - رَحِمَهُ اللَّهُ - صَلَّى الْعِشَاءَ وَالصُّبْحَ بِوُضُوءٍ أَرْبَعِينَ سَنَةً
Esed b. Amr diyor ki: Ebu Hanife , 40 Sene Yatsı ve Sabah Namazını tek abdestle kıldı.(Yani gece uyumaz sabaha kadar ibadet ederdi ve sabah namazını öyle kılardı)
الَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ الْمُغِيرَةِ : رَأَيْتُ أَبَا حَنِيفَةَ شَيْخًا يُفْتِي النَّاسَ بِمَسْجِدِ الْكُوفَةِ ، عَلَى رَأْسِهِ قَلَنْسُوَةٌ سَوْدَاءُ طَوِيلَةٌ
Abdurrahman b. Muhammed b. Muğire anlatıyor: Ebu Hanifeyi Kufe Mescidinde yaşlı bir halde fetva verirken gördüm.
Başında uzun siyah bir kalansove(takke) vardı.
وَعَنْ أَبِي يُوسُفَ قَالَ : كَانَ أَبُو حَنِيفَةَ رَبْعَةٌ ، مِنْ أَحْسَنِ النَّاسِ صُورَةً ، وَأَبْلَغِهِمْ نُطْقًا ، وَأَعْذَبِهِمْ نَغْمَةً ، وَأَبْيَنِهِمْ عَمَّا فِي نَفْسِهِ .
Öğrencisi Ebu Yusuf anlatıyor: Ebu Hanife yüz olarak en güzel suretlisiydi.Konuşmacı olarak en açık konuşanıydı.
Ses tonu olarak en tatlısıydı.Kendisinde olan şeyde daha belirgindi.
وَعَنْ حَمَّادِ بْنِ أَبِي حَنِيفَةَ قَالَ : كَانَ أَبِي جَمِيلًا
Ebu Hanifenin oğlu da Hammad da ''Babam güzel biriydi'' diyor.
وَعَنِ ابْنِ الْمُبَارَكِ قَالَ : مَا رَأَيْتُ رَجُلًا أَوْقَرَ فِي مَجْلِسِهِ ، وَلَا أَحْسَنَ سَمْتًا وَحِلْمًا مِنْ أَبِي حَنِيفَةَ
İbnul Mubarek anlatıyor: Ebu Hanifeden , Meclisinde daha vakar sahibi ve uslup,yumuşaklık bakımından daha güzel birini görmedim.
عَنْ قَيْسِ بْنِ الرَّبِيعِ قَالَ : كَانَ أَبُو حَنِيفَةَ ، وَرِعًا تَقِيًّا ، مُفَضَّلًا عَلَى إِخْوَانِهِ
Kays b. Rebi' anlatıyor : Ebu Hanife dindar ve müttaki biriydi.Arkadaşları üzerine faziletli biriydi.
وَعَنْ شَرِيكٍ قَالَ : كَانَ أَبُو حَنِيفَةَ طَوِيلَ الصَّمْتِ ، كَثِيرَ الْعَقْلِ
Şerik anlatıyor: Ebu Hanife susmazı uzun , aklı çok olan biriydi.
وَقَالَ أَبُو عَاصِمٍ النَّبِيلُ : كَانَ أَبُو حَنِيفَةَ يُسَمَّى الْوَتَدَ لِكَثْرَةِ صَلَاتِهِ
Ebu Asım En-Nebil anlatıyor: Ebu Hanife çok namaz kıldığından (El-Veted-Direk) diye isimlendirilmişti.
، عَنِ الْقَاضِي أَبِي يُوسُفَ قَالَ : كَانَ أَبُو حَنِيفَةَ يَخْتِمُ الْقُرْآنَ كُلَّ لَيْلَةٍ فِي رَكْعَةٍ
Kadı Ebu Yusuf anlatıyor: Ebu Hanife Her gece bir rekatta Kuranı hatmederdi.
وَعَنْ يَزِيدَ بْنِ كُمَيْتٍ ، سَمِعَ رَجُلًا يَقُولُ لِأَبِي حَنِيفَةَ : اتَّقِ اللَّهَ ، فَانْتَفَضَ ، وَاصْفَرَّ ، وَأَطْرَقَ ، وَقَالَ : جَزَاكَ اللَّهُ خَيْرًا . مَا أَحْوَجَ النَّاسِ كُلَّ وَقْتٍ إِلَى مَنْ يَقُولُ لَهُمْ مِثْلَ هَذَا
Yezid b. Kumeyt anlatıyor: Bir adam Ebu Hanifeye ''Allahtan kork''dedi.
Ebu Hanife titredi,sarardı,başını önüne eğdi ve ''Allah hayırlı mükafatını versin''dedi.
وَيُرْوَى أَنَّ أَبَا حَنِيفَةَ خَتَمَ الْقُرْآنَ سَبْعَةَ آلَافِ مَرَّةٍ
Ebu Hanifenin , Kuranı Yedi bin kere hatmettiği nakledilmiştir.
قَالَ مِسْعَرُ بْنُ كِدَامٍ : رَأَيْتُ أَبَا حَنِيفَةَ قَرَأَ الْقُرْآنَ فِي رَكْعَةٍ
Misar b. Kidam diyor ki : Ebu Hanifeyi gördüm (ve izledim) Bir rekatta Kuranı okudu.
قَالَ يَزِيدُ بْنُ هَارُونَ : مَا رَأَيْتُ أَحَدًا أَحْلَمَ مِنْ أَبِي حَنِيفَةَ
Yezid b. Harun anlatıyor: Ebu Hanifeden daha yumuşak birini görmedim.
عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مَعْنٍ ، أَنَّ أَبَا حَنِيفَةَ قَامَ لَيْلَةً يُرَدِّدُ قَوْلَهُ تَعَالَى : بَلِ السَّاعَةُ مَوْعِدُهُمْ وَالسَّاعَةُ أَدْهَى وَأَمَرُّ وَيَبْكِي وَيَتَضَرَّعُ إِلَى الْفَجْرِ
Kasım b. Ma'n anlatıyor: Ebu Hanife gece kalktı.
Sabaha kadar yalvararak ve ağlayarak şu ayeti tekrarladı
aha doğrusu onların asıl azab vakti, kıyamettedir. O vaktin azabı daha müdhiş, daha acıdır.(Kamer,46)
وَعَنْ أَبِي مُعَاوِيَةَ الضَّرِيرِ قَالَ : حُبُّ أَبِي حَنِيفَةَ مِنَ السُّنَّةِ
Ebi Muaviye Ed-Darir diyor ki : Ebu Hanifeyi sevmek , Sünnettendir.
وَقَالَ يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ الْقَطَّانُ : لَا نَكْذِبُ اللَّهَ ، مَا سَمِعْنَا أَحْسَنَ مِنْ رَأْيِ أَبِي حَنِيفَةَ ، وَقَدْ أَخَذْنَا بِأَكْثَرِ أَقْوَالِهِ
Yahya b. Said El-Kattan anlatıyor: Allahı yalanlamayız.Ebu Hanifenin görüşlerinden daha güzelini duymadık.Onun görüşlerinin çoğunu aldık (ezberledik)
وَقَالَ ابْنُ الْمُبَارَكِ : أَبُو حَنِيفَةَ أَفْقَهُ النَّاسِ
İbnul Mubarek diyor ki : Ebu Hanife insanların en fakihidir.
وَقَالَ الشَّافِعِيُّ : النَّاسُ فِي الْفِقْهِ عِيَالٌ عَلَى أَبِي حَنِيفَةَ
İmam Şafi diyor ki : Fıkıhta insanlar Ebu Hanifenin evladuiyalidir.
[Zehebi,Siyeru Alamun Nubela,Ebu Hanife mad.]
Ebu Hanife
الْإِمَامُ ، فَقِيهُ الْمِلَّةِ ، عَالِمُ الْعِرَاقِ أَبُو حَنِيفَةَ النُّعْمَانُ بْنُ ثَابِتِ بْنِ زُوطَى التَّيْمِيُّ ، الْكُوفِيُّ ، مَوْلَى بَنِي تَيْمِ اللَّهِ بْنِ ثَعْلَبَةَ يُقَالُ : إِنَّهُ مِنْ أَبْنَاءِ الْفُرْسِ .
İmam, Milletin Fakihi,Irak Alimi Ebu Hanife Numan b. Sabit b. Zutâ Et-Teymî , El-Kufî (Küfeli)
وَرَأَى أَنَسَ بْنَ مَالِكٍ لَمَّا قَدِمَ عَلَيْهِمُ الْكُوفَةَ
Sahabe olan Enes b. Malikten hadis nakletmiştir.
يَحْيَى بْنَ مَعِينٍ يَقُولُ : كَانَ أَبُو حَنِيفَةَ ثِقَةً لَا يُحَدِّثُ بِالْحَدِيثِ إِلَّا بِمَا يَحْفَظُهُ ، وَلَا يُحَدِّثُ بِمَا لَا يَحْفَظُ
Yahya b. Main diyor ki : Ebu Hanife hadiste güvenilirdir.Ezberinde olan dışında hadis nakletmezdi.Ezbere bilmediği hadisi nakletmezdi.
عَبْدَ اللَّهِ بْنَ الْمُبَارَكِ يَقُولُ : لَوْلَا أَنَّ اللَّهَ أَعَانَنِي بِأَبِي حَنِيفَةَ وَسُفْيَانَ ، كُنْتُ كَسَائِرِ النَّاسِ
Abdullah b. Mubarek anlatıyor: Eğer Allah bana Ebu Hanife ve Süfyanı Sevri ile yardımcı olmasaydı , ben de diğer insanlar gibi olurdum.
أَبَا حَنِيفَةَ يَقُولُ : رَأَيْتُ رُؤْيَا أَفْزَعَتْنِي ، رَأَيْتُ كَأَنِّي أَنْبُشُ قَبْرَ النَّبِيِّ - صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ - فَأَتَيْتُ الْبَصْرَةَ ، فَأَمَرْتُ رَجُلًا يَسْأَلُ مُحَمَّدَ بْنَ سِيرِينَ فَسَأَلَهُ ، فَقَالَ : هَذَا رَجُلٌ يَنْبُشُ أَخْبَارَ رَسُولِ اللَّهِ - صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
Ebu Hanife diyor ki : Beni ürküten bir rüya gördüm.
Sanki rüyamda Nebi(sav)'in mezarını kazıyordum.
(Sonra uyandım) ve Basraya gittim.Bir adama rüyamı Muhammed b. Sirine sorması için gönderdim.
O da Muhammed b. Sirine sordu.
O dedi ki:”Bu adam Peygamberin(s.a.s) hadislerini ortaya çikaracak”ابْنَ الْمُبَارَكِ، يَقُولُ: «إِنْ كَانَ أَحَدٌ يَنْبَغِي لَهُ أَنْ يَقُولَ بِرَأْيِهِ، فَأَبُو حَنِيفَةَ
“İbni El Mübarek dedi ki:”Eğer fikirleri izlenmeye layik olan bir kimse varsa işte o,İmam Ebu Hanifedir”
سَمِعْتُ الشَّافِعِيَّ قَالَ : قِيلَ لِمَالِكٍ : هَلْ رَأَيْتَ أَبَا حَنِيفَةَ ؟ قَالَ : نَعَمْ . رَأَيْتُ رَجُلًا لَوْ كَلَّمَكَ فِي هَذِهِ السَّارِيَةِ أَنْ يَجْعَلَهَا ذَهَبًا لَقَامَ بِحُجَّتِهِ
İmâm Şâfiî (v.204/819) şöyle demiştir: "İmâm Mâlik’e: “Ebû Hanîfe’yi gördün mü?" diye sorulmuş, O da: "Evet! Öyle bir adam gördüm ki, eğer sana: "Şu sütun altındır." diye ileri sürse, bunu delilleriyle ispat eder!" diye karşılık vermiştir.
وَعَنْ أَسَدِ بْنِ عَمْرٍو ، أَنَّ أَبَا حَنِيفَةَ - رَحِمَهُ اللَّهُ - صَلَّى الْعِشَاءَ وَالصُّبْحَ بِوُضُوءٍ أَرْبَعِينَ سَنَةً
Esed b. Amr diyor ki: Ebu Hanife , 40 Sene Yatsı ve Sabah Namazını tek abdestle kıldı.(Yani gece uyumaz sabaha kadar ibadet ederdi ve sabah namazını öyle kılardı)
الَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ الْمُغِيرَةِ : رَأَيْتُ أَبَا حَنِيفَةَ شَيْخًا يُفْتِي النَّاسَ بِمَسْجِدِ الْكُوفَةِ ، عَلَى رَأْسِهِ قَلَنْسُوَةٌ سَوْدَاءُ طَوِيلَةٌ
Abdurrahman b. Muhammed b. Muğire anlatıyor: Ebu Hanifeyi Kufe Mescidinde yaşlı bir halde fetva verirken gördüm.
Başında uzun siyah bir kalansove(takke) vardı.
وَعَنْ أَبِي يُوسُفَ قَالَ : كَانَ أَبُو حَنِيفَةَ رَبْعَةٌ ، مِنْ أَحْسَنِ النَّاسِ صُورَةً ، وَأَبْلَغِهِمْ نُطْقًا ، وَأَعْذَبِهِمْ نَغْمَةً ، وَأَبْيَنِهِمْ عَمَّا فِي نَفْسِهِ .
Öğrencisi Ebu Yusuf anlatıyor: Ebu Hanife yüz olarak en güzel suretlisiydi.Konuşmacı olarak en açık konuşanıydı.
Ses tonu olarak en tatlısıydı.Kendisinde olan şeyde daha belirgindi.
وَعَنْ حَمَّادِ بْنِ أَبِي حَنِيفَةَ قَالَ : كَانَ أَبِي جَمِيلًا
Ebu Hanifenin oğlu da Hammad da ''Babam güzel biriydi'' diyor.
وَعَنِ ابْنِ الْمُبَارَكِ قَالَ : مَا رَأَيْتُ رَجُلًا أَوْقَرَ فِي مَجْلِسِهِ ، وَلَا أَحْسَنَ سَمْتًا وَحِلْمًا مِنْ أَبِي حَنِيفَةَ
İbnul Mubarek anlatıyor: Ebu Hanifeden , Meclisinde daha vakar sahibi ve uslup,yumuşaklık bakımından daha güzel birini görmedim.
عَنْ قَيْسِ بْنِ الرَّبِيعِ قَالَ : كَانَ أَبُو حَنِيفَةَ ، وَرِعًا تَقِيًّا ، مُفَضَّلًا عَلَى إِخْوَانِهِ
Kays b. Rebi' anlatıyor : Ebu Hanife dindar ve müttaki biriydi.Arkadaşları üzerine faziletli biriydi.
وَعَنْ شَرِيكٍ قَالَ : كَانَ أَبُو حَنِيفَةَ طَوِيلَ الصَّمْتِ ، كَثِيرَ الْعَقْلِ
Şerik anlatıyor: Ebu Hanife susmazı uzun , aklı çok olan biriydi.
وَقَالَ أَبُو عَاصِمٍ النَّبِيلُ : كَانَ أَبُو حَنِيفَةَ يُسَمَّى الْوَتَدَ لِكَثْرَةِ صَلَاتِهِ
Ebu Asım En-Nebil anlatıyor: Ebu Hanife çok namaz kıldığından (El-Veted-Direk) diye isimlendirilmişti.
، عَنِ الْقَاضِي أَبِي يُوسُفَ قَالَ : كَانَ أَبُو حَنِيفَةَ يَخْتِمُ الْقُرْآنَ كُلَّ لَيْلَةٍ فِي رَكْعَةٍ
Kadı Ebu Yusuf anlatıyor: Ebu Hanife Her gece bir rekatta Kuranı hatmederdi.
وَعَنْ يَزِيدَ بْنِ كُمَيْتٍ ، سَمِعَ رَجُلًا يَقُولُ لِأَبِي حَنِيفَةَ : اتَّقِ اللَّهَ ، فَانْتَفَضَ ، وَاصْفَرَّ ، وَأَطْرَقَ ، وَقَالَ : جَزَاكَ اللَّهُ خَيْرًا . مَا أَحْوَجَ النَّاسِ كُلَّ وَقْتٍ إِلَى مَنْ يَقُولُ لَهُمْ مِثْلَ هَذَا
Yezid b. Kumeyt anlatıyor: Bir adam Ebu Hanifeye ''Allahtan kork''dedi.
Ebu Hanife titredi,sarardı,başını önüne eğdi ve ''Allah hayırlı mükafatını versin''dedi.
وَيُرْوَى أَنَّ أَبَا حَنِيفَةَ خَتَمَ الْقُرْآنَ سَبْعَةَ آلَافِ مَرَّةٍ
Ebu Hanifenin , Kuranı Yedi bin kere hatmettiği nakledilmiştir.
قَالَ مِسْعَرُ بْنُ كِدَامٍ : رَأَيْتُ أَبَا حَنِيفَةَ قَرَأَ الْقُرْآنَ فِي رَكْعَةٍ
Misar b. Kidam diyor ki : Ebu Hanifeyi gördüm (ve izledim) Bir rekatta Kuranı okudu.
قَالَ يَزِيدُ بْنُ هَارُونَ : مَا رَأَيْتُ أَحَدًا أَحْلَمَ مِنْ أَبِي حَنِيفَةَ
Yezid b. Harun anlatıyor: Ebu Hanifeden daha yumuşak birini görmedim.
عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مَعْنٍ ، أَنَّ أَبَا حَنِيفَةَ قَامَ لَيْلَةً يُرَدِّدُ قَوْلَهُ تَعَالَى : بَلِ السَّاعَةُ مَوْعِدُهُمْ وَالسَّاعَةُ أَدْهَى وَأَمَرُّ وَيَبْكِي وَيَتَضَرَّعُ إِلَى الْفَجْرِ
Kasım b. Ma'n anlatıyor: Ebu Hanife gece kalktı.
Sabaha kadar yalvararak ve ağlayarak şu ayeti tekrarladı
وَعَنْ أَبِي مُعَاوِيَةَ الضَّرِيرِ قَالَ : حُبُّ أَبِي حَنِيفَةَ مِنَ السُّنَّةِ
Ebi Muaviye Ed-Darir diyor ki : Ebu Hanifeyi sevmek , Sünnettendir.
وَقَالَ يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ الْقَطَّانُ : لَا نَكْذِبُ اللَّهَ ، مَا سَمِعْنَا أَحْسَنَ مِنْ رَأْيِ أَبِي حَنِيفَةَ ، وَقَدْ أَخَذْنَا بِأَكْثَرِ أَقْوَالِهِ
Yahya b. Said El-Kattan anlatıyor: Allahı yalanlamayız.Ebu Hanifenin görüşlerinden daha güzelini duymadık.Onun görüşlerinin çoğunu aldık (ezberledik)
وَقَالَ ابْنُ الْمُبَارَكِ : أَبُو حَنِيفَةَ أَفْقَهُ النَّاسِ
İbnul Mubarek diyor ki : Ebu Hanife insanların en fakihidir.
وَقَالَ الشَّافِعِيُّ : النَّاسُ فِي الْفِقْهِ عِيَالٌ عَلَى أَبِي حَنِيفَةَ
İmam Şafi diyor ki : Fıkıhta insanlar Ebu Hanifenin evladuiyalidir.
[Zehebi,Siyeru Alamun Nubela,Ebu Hanife mad.]
