Çözüldü Erkek, Karısına Helal Olan Bir Şeyi Yasaklayabilir mi?

Horasan Fedaisi Çevrimdışı

Horasan Fedaisi

Hayye ale'l-cihad
İslam-TR Üyesi
Esasen mubah olan bir şeyi erkek karısına yasaklayabilir mi?
 
Abdulmuizz Fida Çevrimdışı

Abdulmuizz Fida

فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ
Admin
Bir erkek, karısına helal olan bir şeyi kendi şahsî isteğiyle mutlak anlamda yasaklama yetkisine sahib değildir.
Kadının meşru bir hakkı, koca tarafından mutlak şekilde engellenemez. Ancak kocanın, fitneye götüren yolları kapatma amacıyla geçici sınırlamalar getirmesi caizdir.

Koca, karısına ‘yasak’ koyabilir mi?
Evet, belirli şartlarda nehi/önleme yetkisi olabilir:
Eğer mefsedet (zarar, fitne, haram) ihtimali varsa; Koca, geçici olarak bunu sınırlayabilir.
Misalen; Kadının annesi sürekli fitne çıkarıyor, gıybet ediyor vs. O zaman koca “bu gidişlere ara ver” diyebilir.
Ev içi nizâmı ve huzuru koruma adına bir şeyi geçici olarak yasaklaması meşru olabilir. Bu tür durumlar, evlilik hukukunun gereği olan "kavvâmiyet" yetkisi çerçevesindedir. (Nisâ, 34)
Veya çok aşırı harcamaya götüren, ev ekonomisini zedeleyen davranışlar varsa engel olabilir. Bu durumda yasaklamadan ziyade tedbir vardır.


Şu Gibi Durumlarda Yasaklama Geçersizdir:
Sebebsiz yere “Akrabalarını asla ziyaret etmeyeceksin.” (Oysa sıla-i rahim farzdır), “Namaz kılmayacaksın.”
(Bu, açık haram olur)
Yâni sırf keyfi yasaklarsa (sebeb yokken); “Ben istemiyorum, yapmayacaksın!” gibi bir dayatma… Kadının hakkı olan bir şeyi keyfi engellemek, Onun mubahla amel etmesine mani olmak, Allah’ın helal kıldığını

لَا طَاعَةَ لِمَخْلُوقٍ فِي مَعْصِيَةِ الْخَالِقِ
Yaratılmışa, Yaratan’a isyan olacak bir hususta itaat edilmez.”
(Ahmed bin Hanbel, Musned: 1098, Sahih)


Şeyh'ul İslam İbn Teymiyye (rahimehullah): "Erkeğin, karısına ancak Allah’ın hakkı olan şeyi emretme yetkisi vardır. Eğer kadın, Allah’ın emrini yerine getiriyorsa, kocası onunla bu konuda mücadele edemez." (İslam İbn Teymiyye, el-Fetâwâ’l-Kubrâ, C. 4, Sf: 561)
“Kadınla kocası arasında meydana gelen ihtilaflarda, eğer mesele şer’î bir delile değil de şahsî bir görüşe dayanıyorsa, kocaya itaat gerekmez.” (İslam İbn Teymiyye, Mecmû’u’l-Fetâwâ, C. 32, Sf: 275)

İmam Serahsî (rahimehullah); "Kadın, meşrû (helal) olan mallarında tasarrufta bulunabilir. Kocası bunu engelleyemez." (İmam Serahsî, el-Mebsût, C. 30, Sf: 140)
"Kocanın, karısının nafakası üzerinde keyfî bir kısıtlama yapması caiz değildir." (İmam Serahsî, el-Mebsût, C. 5, Sf: 209)

Şeyh İbn Useymîn
(rahimehullah) ; "Koca kavvâmdır, evet. Ama bu Onun keyfine göre hüküm vereceği anlamına gelmez. Allah’ın hükmüyle hükmetmeli." “Kadın bir mubahı yapıyorsa, koca buna karşı çıkarken onun için Allah’tan bir delil getirmelidir. Yoksa ‘ben istemiyorum’ gibi şahsî arzularla haram veya yasak koyamaz.” (Muhammed b. Salih El-Useymin, Eş-Şerh'ul-Mumti ala Zadil-Mustakni, Nikâh Bahsi)
"Eğer kadın meşru bir şey yapıyorsa, kocanın buna itiraz hakkı yoktur." (Muhammed b. Salih El-Useymin, Fetâwâ Nur ‘ala’d-Darb, C. 11, Sf: 140)

Özetleyecek olursak;
Kadının haram olan fiillerini engellemek - Vâcib (günaha mani olmak gerekir)
Mubah ama zarar ihtimali olan şeyi geçici yasaklamak - Câiz, tedbiren maslahatla olur
Mubah olan bir şeyi keyfî şekilde yasaklamak - Caiz olmaz, zulûm olur, kadın itaatle yükümlü değildir.

 
Horasan Fedaisi Çevrimdışı

Horasan Fedaisi

Hayye ale'l-cihad
İslam-TR Üyesi
Bir erkek, karısına helal olan bir şeyi kendi şahsî isteğiyle mutlak anlamda yasaklama yetkisine sahib değildir.
Kadının meşru bir hakkı, koca tarafından mutlak şekilde engellenemez. Ancak kocanın, fitneye götüren yolları kapatma amacıyla geçici sınırlamalar getirmesi caizdir.

Koca, karısına ‘yasak’ koyabilir mi?
Evet, belirli şartlarda nehi/önleme yetkisi olabilir:
Eğer mefsedet (zarar, fitne, haram) ihtimali varsa; Koca, geçici olarak bunu sınırlayabilir.
Misalen; Kadının annesi sürekli fitne çıkarıyor, gıybet ediyor vs. O zaman koca “bu gidişlere ara ver” diyebilir.
Ev içi nizâmı ve huzuru koruma adına bir şeyi geçici olarak yasaklaması meşru olabilir. Bu tür durumlar, evlilik hukukunun gereği olan "kavvâmiyet" yetkisi çerçevesindedir. (Nisâ, 34)

Veya çok aşırı harcamaya götüren, ev ekonomisini zedeleyen davranışlar varsa engel olabilir. Bu durumda yasaklamadan ziyade tedbir vardır.


Şu Gibi Durumlarda Yasaklama Geçersizdir:
Sebebsiz yere “Akrabalarını asla ziyaret etmeyeceksin.” (Oysa sıla-i rahim farzdır), “Namaz kılmayacaksın.”
(Bu, açık haram olur)
Yâni sırf keyfi yasaklarsa (sebeb yokken); “Ben istemiyorum, yapmayacaksın!” gibi bir dayatma… Kadının hakkı olan bir şeyi keyfi engellemek, Onun mubahla amel etmesine mani olmak, Allah’ın helal kıldığını

لَا طَاعَةَ لِمَخْلُوقٍ فِي مَعْصِيَةِ الْخَالِقِ
Yaratılmışa, Yaratan’a isyan olacak bir hususta itaat edilmez.”
(Ahmed bin Hanbel, Musned: 1098, Sahih)

Şeyh'ul İslam İbn Teymiyye (rahimehullah): "Erkeğin, karısına ancak Allah’ın hakkı olan şeyi emretme yetkisi vardır. Eğer kadın, Allah’ın emrini yerine getiriyorsa, kocası onunla bu konuda mücadele edemez." (İslam İbn Teymiyye, el-Fetâwâ’l-Kubrâ, C. 4, Sf: 561)

“Kadınla kocası arasında meydana gelen ihtilaflarda, eğer mesele şer’î bir delile değil de şahsî bir görüşe dayanıyorsa, kocaya itaat gerekmez.” (İslam İbn Teymiyye, Mecmû’u’l-Fetâwâ, C. 32, Sf: 275)

İmam Serahsî (rahimehullah); "Kadın, meşrû (helal) olan mallarında tasarrufta bulunabilir. Kocası bunu engelleyemez." (İmam Serahsî, el-Mebsût, C. 30, Sf: 140)
"Kocanın, karısının nafakası üzerinde keyfî bir kısıtlama yapması caiz değildir." (İmam Serahsî, el-Mebsût, C. 5, Sf: 209)

Şeyh İbn Useymîn
(rahimehullah) ; "Koca kavvâmdır, evet. Ama bu Onun keyfine göre hüküm vereceği anlamına gelmez. Allah’ın hükmüyle hükmetmeli." “Kadın bir mubahı yapıyorsa, koca buna karşı çıkarken onun için Allah’tan bir delil getirmelidir. Yoksa ‘ben istemiyorum’ gibi şahsî arzularla haram veya yasak koyamaz.” (Muhammed b. Salih El-Useymin, Eş-Şerh'ul-Mumti ala Zadil-Mustakni, Nikâh Bahsi)
"Eğer kadın meşru bir şey yapıyorsa, kocanın buna itiraz hakkı yoktur." (Muhammed b. Salih El-Useymin, Fetâwâ Nur ‘ala’d-Darb, C. 11, Sf: 140)

Özetleyecek olursak;
Kadının haram olan fiillerini engellemek - Vâcib (günaha mani olmak gerekir)
Mubah ama zarar ihtimali olan şeyi geçici yasaklamak - Câiz, tedbiren maslahatla olur
Mubah olan bir şeyi keyfî şekilde yasaklamak - Caiz olmaz, zulûm olur, kadın itaatle yükümlü değildir.


İbn Teymiyye Rahimehullah ın sözünü tam anlamadım. Erkek karısına mubah olan bir şeyi emredemez mi? Bir örnek olarak, hanımının çay yapmasını istese kadının buna uyması vacib midir veya erkek böyle bir emir verebilir mi
 
Geri
Üst Ana Sayfa Alt