P
Çevrimdışı
Hristiyanlarla münasebetim dolayısıyla, Matta Kitabına Göre İncil'in Bir Eleştirisi (Hristiyan olmayı düşünenlere nasihat) adlı çalışmayı beraber müzakere edebilme fırsatımız oldu. Söz hakkı vermek istiyorum, her sunulan argüman doğru olmak zorunda değildir ya da henüz anlaşılamayan yerler olabilir.
islam-tr.org
İsa Mesih’in soyıundaki Yehoyakin isimli kişi ve lanet hakkında, iki görüş var. Birinci görüş, bunun geçici bir beyanat olduğu ve sonrasında kaldırıldığına işaret edildiği veya aslında Kral Yehoyakin’den başka amcası Yehoyakin’in de olduğu, bunların çocuklarının da aynı isimli olduğu ve Yehoyakin’den kastın lanetli olmayan amcası Yehoyakin olduğu görüşüdür.
Birinci görüş şçyle yorumlamaktadır;
Lanette, Yehoyakin hakkında “Bu adamı çocuksuz.... yazın” denilir. Ancak, Yehoyakin’in soyu devam etmiştir.
1. Tarihler 3:17-18 Sürgün edilen Yehoyakin’in torunları: Şealtiel, Malkiram, Pedaya, Şenassar, Yekamya, Hoşama, Nedavya.
Lanette, “Ömrünce başarısız biri olarak yazın.” denilir. Aslında sonunda serbest bırakılır ve saygı görür.
2. Tarihler 25:27-28 Yahuda Kralı Yehoyakin’in sürgündeki otuz yedinci yılı Evil-Merodak Babil Kralı oldu. Evil-Merodak o yılın on ikinci ayının yirmi yedinci günü, Yahuda Kralı Yehoyakin’i cezaevinden çıkardı. Kendisiyle tatlı tatlı konuştu ve ona Babil’deki öteki sürgün krallardan daha üstün bir yer verdi.
Lanette, “Varlığım hakkı için derim ki” diyor RAB, “Ey Yahuda Kralı Yehoyakim oğlu Yehoyakin, sağ elimdeki mühür yüzüğü olsan bile, çıkarıp atardım seni.” deniyor.
Ancak Yehoyakin’i reddederken kullandığı kelimelerin aynısı, torunu Zerubbabi'i kutsarken kasıtlı olarak kullanılmıştır ve bu da lanetin kaldırıldığının açık bir delili olarak savunulmaktadır.
Hagay 2:23 “Her Şeye Egemen RAB ‘O gün seni alacağım, ey Şealtiel’in torunu kulum Zerubbabil’ diyor, ‘Ve seni mühür yüzüğü gibi yapacağım. Çünkü ben seni seçtim.’ Böyle diyor Her Şeye Egemen RAB.”
Ayrıca Talmud’a göre de, Sanhedrin 37b-38a, Yehoyakin’in affedildiği bilgisi de Yahudi sözlü geleneğinde kayıtlıdır.
Matta 1:11’deki Yehoyakin’in, doğum isminden başka, Kraliyet ismi Yehoyakin olan, lanetli olmayan bir soya işaret ettiğini savunan bir makale:
thebiblehistoryguy.com
Yeşaya peygamberin zaten en az bir çocuğu vardır. Başka bir çocuğunun olması neden özel bir işaret, olağanüstü bir şey olsun? Eğer peygamberlik Yeşaya'nın ikinci oğlunun doğumuyla gerçekleştiyse, o zaman Yeşaya 8:18'de söz edilen bir diğer ikinci çocuk nerededir?
Yeşaya 7:3 Bu arada RAB Yeşaya’ya şöyle seslendi: “Ahaz’ı karşılamak için oğlun Şear-Yaşuv’la birlikte Yukarı Havuz’un su yolunun sonuna, Çırpıcı Tarlası’na giden yola çık.
Yeşaya 8:18 Ben ve RAB’bin bana verdiği çocuklar (vehayladim), Siyon Dağı’nda oturan Her Şeye Egemen RAB’bin İsrail’deki belirtileri ve işaretleriyiz.
Aslında burada üç çocuktan bahsedebiliriz.
- İlk oğlu Şear-Yaşuv (Yeşaya 7:3)
- İkinci oğul “Maher-Şalal-Haş-Baz” (Yeşaya 8:3). Gene bu çocuk, ilk vaadin gerçekleşmesi ile alakalıdır.
- İmmanuel
Yeşaya 9. Bölümde ise (Ali Ufki Bey tercümesi), Davut’un tahtında oturan, hükümdarlığının ebedi olacağına dair bir oğul peygamberliğinde de bulunur, işte ilk başta işaret edilen İmmanuel’in bununla ilgili olduğu yorumlanır, buna göre İmmanuel olan oğul, RAB Tanrının kalıcı zaferini simgelemektedir:
Yeşaya 9:6 (5) zîrâ bize bir oğlancık doğdu
bir oğlancıkdır bize vėrildi
ve saltanat ȯnuŋ sırtındadır
ȯnuŋ adına Muʿaccib Nâsih
Hakk-ı Cebbâr
Ebbü'l-Ebediyye
ve Selâm Sultânı der
Yeşaya 9:7 (6) Dâvûduŋ tahtı ve ȯnuŋ milki üzerinde selâm
ve saltanatıŋ izdiyâdı nihâyetsiz ola
ȯnủ hüküm ve ʿadâletde şimdiden tâ ebedi'l-âbâda dek sâbit ve mukarrer ėtmek içỉn
Rabbü'l-ʿÂlemîn Allahıŋ ġayreti bunủ ėdecekdir
Not: İmmanuel, Maher-Şalal-Haş-Baz’ın ikinci ismi olabilir. Mesela Süleyman’ın bir diğer ismi aynı zamanda Yedidyah’tır. Çift isimli kişiler yaygındır.
Hristiyan ilahiyatında tipoloji/tipleme (typology (theology)) vardır. Bize göre, geçmişte yaşanmış bazı olaylar ile sonrasında yaşananlar arasında sembolik olarak ilişkiler, mesajlar vardır. Mesela İsrail halkının vaadedilen topraklara girmeden önce 40 yıl çölde kalması ile, İsa Mesih’in vaadedilen göreve başlamadan önce, çölde 40 gün kalıp oruç tutması örneğinde olduğu gibi. İsrail halkı Tanrının oğlu olarak nitelendirilmiştir, Mesih de Tanrının oğludur. Mısır’dan çağrılması durumu bir tipoloji örneği oluşturmaktadır. Bu seferse bahsedilen oğul, tam tersine başarılıdır.
Nasıralı’dan kasıt, Yeşaya 11:1’dir. "İşay", Kral Davut’un babası yani hanedanın "kökü"ydü. Nasıra da kelime anlamı olarak filiz-dal demektir. Yani burada saklı bir anlam ve vaade işaret ediliyor. Zaten Yeşaya 11:1-9. ayetler, Mesih çağı hakkındadır.
Yeşaya 11:1 İşay'ın kütüğünden yeni bir filiz çıkacak, kökünden bir fidan meyve verecek.
Yahya’nın şaşkınlığı (Matta 11:3), İsa’nın görevini beklenenden farklı gerçekleştirmesidir.
Yuhanna 12:34 Kalabalık O’na şöyle karşılık verdi: “Kutsal Yasa’dan öğrendiğimize göre Mesih sonsuza dek kalacaktır. Nasıl oluyor da sen, ‘İnsanoğlu yukarı kaldırılmalıdır’ diyorsun? Kimdir bu İnsanoğlu?”
Bu yüzden İsa Mesih, Yahya’ya şu mesajı iletiyor:
Matta 11:4-5 İsa onlara şöyle karşılık verdi: “Gidin, işitip gördüklerinizi Yahya'ya bildirin. Körlerin gözleri açılıyor, kötürümler yürüyor, cüzamlılar temiz kılınıyor, sağırlar işitiyor, ölüler diriliyor ve Müjde yoksullara duyuruluyor.
İsa’nın İblis şeytan tarafından çölde denenmesi olayı yalnızca Matta’da bulunmaz, Markos 1:12-13 ve Luka 4:1-13’te de bulunur. İsa’nın denenmesinden hemen sonra Elçileri seçtiğini biliyoruz. Yani İsa Elçileriyle, Elçilerin yanına gelmeden önce ne yaptığı, nereden geldiği, hemen öncesinde ne yaşadığına dair bir konuşma yapmış olabilir.
Fısıh, Mısır’dan çıkışta Tanrı’nın İsraillileri koruduğu geceye dayanır. Bir kuzu kurban edilir ve Tanrı’nın yargısı o eve uğramaz. İsa’nın çarmıha gerildiği gün, Fısıh hazırlık günüydü. Yani İsa, Fısıh kurbanlarının gerçek anlamıydı. Tanrı’nın yargısı, İsa’nın kanı aracılığıyla üzerimizden geçer.
Matta Kitabına Göre İncil'in Bir Eleştirisi (Hristiyan olmayı düşünenlere nasihat)
بسم الله الرحمن الرحیم Bismillahirrahmanirrahim Kutsal Kitap/Kitab-ı Mukaddes (Tevrat, Zebur ve İncil), Hristiyanlarca, Hz. İsa’nın (a.s.) ortaya çıkışından önce ve sonra olmak üzere iki kısımda incelenir. Hz. İsa’nın ortaya çıkışından sonra kutsal kabul ettikleri eserlerine genel olarak İncil...
islam-tr.org
İsa Mesih’in Soyu
İsa Mesih’in soyıundaki Yehoyakin isimli kişi ve lanet hakkında, iki görüş var. Birinci görüş, bunun geçici bir beyanat olduğu ve sonrasında kaldırıldığına işaret edildiği veya aslında Kral Yehoyakin’den başka amcası Yehoyakin’in de olduğu, bunların çocuklarının da aynı isimli olduğu ve Yehoyakin’den kastın lanetli olmayan amcası Yehoyakin olduğu görüşüdür.
Birinci görüş şçyle yorumlamaktadır;
Lanette, Yehoyakin hakkında “Bu adamı çocuksuz.... yazın” denilir. Ancak, Yehoyakin’in soyu devam etmiştir.
1. Tarihler 3:17-18 Sürgün edilen Yehoyakin’in torunları: Şealtiel, Malkiram, Pedaya, Şenassar, Yekamya, Hoşama, Nedavya.
Lanette, “Ömrünce başarısız biri olarak yazın.” denilir. Aslında sonunda serbest bırakılır ve saygı görür.
2. Tarihler 25:27-28 Yahuda Kralı Yehoyakin’in sürgündeki otuz yedinci yılı Evil-Merodak Babil Kralı oldu. Evil-Merodak o yılın on ikinci ayının yirmi yedinci günü, Yahuda Kralı Yehoyakin’i cezaevinden çıkardı. Kendisiyle tatlı tatlı konuştu ve ona Babil’deki öteki sürgün krallardan daha üstün bir yer verdi.
Lanette, “Varlığım hakkı için derim ki” diyor RAB, “Ey Yahuda Kralı Yehoyakim oğlu Yehoyakin, sağ elimdeki mühür yüzüğü olsan bile, çıkarıp atardım seni.” deniyor.
Ancak Yehoyakin’i reddederken kullandığı kelimelerin aynısı, torunu Zerubbabi'i kutsarken kasıtlı olarak kullanılmıştır ve bu da lanetin kaldırıldığının açık bir delili olarak savunulmaktadır.
Hagay 2:23 “Her Şeye Egemen RAB ‘O gün seni alacağım, ey Şealtiel’in torunu kulum Zerubbabil’ diyor, ‘Ve seni mühür yüzüğü gibi yapacağım. Çünkü ben seni seçtim.’ Böyle diyor Her Şeye Egemen RAB.”
Ayrıca Talmud’a göre de, Sanhedrin 37b-38a, Yehoyakin’in affedildiği bilgisi de Yahudi sözlü geleneğinde kayıtlıdır.
Matta 1:11’deki Yehoyakin’in, doğum isminden başka, Kraliyet ismi Yehoyakin olan, lanetli olmayan bir soya işaret ettiğini savunan bir makale:
The Curse of King Jeconiah
Skeptics say that since Jesus descended from the cursed King Jeconiah, he cannot be the Messiah. But the Bible proves this argument wrong.
thebiblehistoryguy.com
Bakire kız, İmmanuel peygamberliği
Yeşaya peygamberin zaten en az bir çocuğu vardır. Başka bir çocuğunun olması neden özel bir işaret, olağanüstü bir şey olsun? Eğer peygamberlik Yeşaya'nın ikinci oğlunun doğumuyla gerçekleştiyse, o zaman Yeşaya 8:18'de söz edilen bir diğer ikinci çocuk nerededir?
Yeşaya 7:3 Bu arada RAB Yeşaya’ya şöyle seslendi: “Ahaz’ı karşılamak için oğlun Şear-Yaşuv’la birlikte Yukarı Havuz’un su yolunun sonuna, Çırpıcı Tarlası’na giden yola çık.
Yeşaya 8:18 Ben ve RAB’bin bana verdiği çocuklar (vehayladim), Siyon Dağı’nda oturan Her Şeye Egemen RAB’bin İsrail’deki belirtileri ve işaretleriyiz.
Aslında burada üç çocuktan bahsedebiliriz.
- İlk oğlu Şear-Yaşuv (Yeşaya 7:3)
- İkinci oğul “Maher-Şalal-Haş-Baz” (Yeşaya 8:3). Gene bu çocuk, ilk vaadin gerçekleşmesi ile alakalıdır.
- İmmanuel
Yeşaya 9. Bölümde ise (Ali Ufki Bey tercümesi), Davut’un tahtında oturan, hükümdarlığının ebedi olacağına dair bir oğul peygamberliğinde de bulunur, işte ilk başta işaret edilen İmmanuel’in bununla ilgili olduğu yorumlanır, buna göre İmmanuel olan oğul, RAB Tanrının kalıcı zaferini simgelemektedir:
Yeşaya 9:6 (5) zîrâ bize bir oğlancık doğdu
bir oğlancıkdır bize vėrildi
ve saltanat ȯnuŋ sırtındadır
ȯnuŋ adına Muʿaccib Nâsih
Hakk-ı Cebbâr
Ebbü'l-Ebediyye
ve Selâm Sultânı der
Yeşaya 9:7 (6) Dâvûduŋ tahtı ve ȯnuŋ milki üzerinde selâm
ve saltanatıŋ izdiyâdı nihâyetsiz ola
ȯnủ hüküm ve ʿadâletde şimdiden tâ ebedi'l-âbâda dek sâbit ve mukarrer ėtmek içỉn
Rabbü'l-ʿÂlemîn Allahıŋ ġayreti bunủ ėdecekdir
Not: İmmanuel, Maher-Şalal-Haş-Baz’ın ikinci ismi olabilir. Mesela Süleyman’ın bir diğer ismi aynı zamanda Yedidyah’tır. Çift isimli kişiler yaygındır.
Mısır’dan çağrılma
Hristiyan ilahiyatında tipoloji/tipleme (typology (theology)) vardır. Bize göre, geçmişte yaşanmış bazı olaylar ile sonrasında yaşananlar arasında sembolik olarak ilişkiler, mesajlar vardır. Mesela İsrail halkının vaadedilen topraklara girmeden önce 40 yıl çölde kalması ile, İsa Mesih’in vaadedilen göreve başlamadan önce, çölde 40 gün kalıp oruç tutması örneğinde olduğu gibi. İsrail halkı Tanrının oğlu olarak nitelendirilmiştir, Mesih de Tanrının oğludur. Mısır’dan çağrılması durumu bir tipoloji örneği oluşturmaktadır. Bu seferse bahsedilen oğul, tam tersine başarılıdır.
Mesih’in “Nasıralı” olması peygamberliği
Nasıralı’dan kasıt, Yeşaya 11:1’dir. "İşay", Kral Davut’un babası yani hanedanın "kökü"ydü. Nasıra da kelime anlamı olarak filiz-dal demektir. Yani burada saklı bir anlam ve vaade işaret ediliyor. Zaten Yeşaya 11:1-9. ayetler, Mesih çağı hakkındadır.
Yeşaya 11:1 İşay'ın kütüğünden yeni bir filiz çıkacak, kökünden bir fidan meyve verecek.
Baba Tanrı’nın tanıklığı
Yahya’nın şaşkınlığı (Matta 11:3), İsa’nın görevini beklenenden farklı gerçekleştirmesidir.
Yuhanna 12:34 Kalabalık O’na şöyle karşılık verdi: “Kutsal Yasa’dan öğrendiğimize göre Mesih sonsuza dek kalacaktır. Nasıl oluyor da sen, ‘İnsanoğlu yukarı kaldırılmalıdır’ diyorsun? Kimdir bu İnsanoğlu?”
Bu yüzden İsa Mesih, Yahya’ya şu mesajı iletiyor:
Matta 11:4-5 İsa onlara şöyle karşılık verdi: “Gidin, işitip gördüklerinizi Yahya'ya bildirin. Körlerin gözleri açılıyor, kötürümler yürüyor, cüzamlılar temiz kılınıyor, sağırlar işitiyor, ölüler diriliyor ve Müjde yoksullara duyuruluyor.
İsa’nın çölde İblis şeytan tarafından denenmesi
İsa’nın İblis şeytan tarafından çölde denenmesi olayı yalnızca Matta’da bulunmaz, Markos 1:12-13 ve Luka 4:1-13’te de bulunur. İsa’nın denenmesinden hemen sonra Elçileri seçtiğini biliyoruz. Yani İsa Elçileriyle, Elçilerin yanına gelmeden önce ne yaptığı, nereden geldiği, hemen öncesinde ne yaşadığına dair bir konuşma yapmış olabilir.
Fısıh Kuzusu
Fısıh, Mısır’dan çıkışta Tanrı’nın İsraillileri koruduğu geceye dayanır. Bir kuzu kurban edilir ve Tanrı’nın yargısı o eve uğramaz. İsa’nın çarmıha gerildiği gün, Fısıh hazırlık günüydü. Yani İsa, Fısıh kurbanlarının gerçek anlamıydı. Tanrı’nın yargısı, İsa’nın kanı aracılığıyla üzerimizden geçer.
