A
Çevrimdışı
KUR’AN ÇALIŞMALARI ALANINDA DAVETÇİYE UYARILAR:
Kalbine azık ,aklına aydınlık ve ruhuna gıda olsun diye Kur’ani yaşamayı arzu eden bir davetçiye bazı uyarılarda bulunmak istiyoruz.Ta ki, aldığı bu gıda ve nurdan başkalarını yararlandırsın.
BİR KONUDAKİ AYETLERİ BİR ARAYA GETİRİP TASNİFE TABİ TUTMAK:
Davetçi – konferansçı, eğitimci, hatip yahut yazar olarak- herhangi bir konuyu işlemek istediği zaman, konusuyla ilgili ayetleri toplamalı ve hedefi ve Kur’an’ın konuya bakışı doğrultusunda onları bir tasnife tabi tutmalıdır.
Basiret sahibi davetçinin burada dikkat etmesi gereken iki husus vardır:
Birincisi;Konusuyla ilgili Kur’ani lafızlarla ilgilidir.Şayet davetçi Kur’an hafızı değilse burada- büyük ölçüde- Kur’an lafızlarıyla ilgili mu’cemlerden yararlanabilir.
İkincisi; Konuyla ilişkisi bulunan manaları ilgilendirir.Bu ise, basiret, zeka ve konuyu iyice kavramayı gerektirir.Çünkü araştırılması istenen konu, her zaman belli lafızlarla ifade edilmeyebilir.
Bu iki hususta da önemli olan iyi bir tasnif ve değerleri, konunun anahatlarını ortaya koyan, hedefi belirleyen taksimdir.
Buna bir örnek verelim ki, söylemek istediğimiz daha bir anlaşılabilsin; Kur’an ve ilim konusunu işlemek istiyoruz.Bu konuda yüzlerce ayetle karşı karşıya buluyoruz kendimizi.Onun için de bir kısmını almakla yetiniyoruz ve onları şöyle bir tasnife tabi tutuyoruz:
İlim ehli meleklerle birlikte:
“Allah, şu hakikati; kendinden başka hiçbir ilah olmadığını, adaletini ayakta tutarak açıkladı.Melekler (bunu ikrar etti), ilim sahipleri de böylece inandı.”Al-i İmran,18.
Yüce Allah önce kendi ismini, sonra melekleri ve hemen sonra da ilim ehlini zikrediyor ve birliğine şahid olarak onları getiriyor
İlim, ehlini yüceltir:
“Deki, bilenlerle bilmeyenler hiçbir olur mu?”Zümer,9.
“Allah, içinizden iman etmiş olanlarla kendilerine ilim verilmiş bulunanların derecelerini artırır.”Mücadele,11.
İlim, Allah’dan korkmanın temelidir:
“Allah’dan kulları içinde, ancak alimler korkar.”Fatır,28.
Cahil, alime tabi olmalıdır:
“Ey atam, bana muhakkak ki, sana gelmeyen bir ilim gelmiştir.O halde bana uyda seni dümdüz bir yola çıkarayım.”Meryem,43.
Daha küçük olan bazen, daha üstün olanın idrak edemediği ilmî bir hakikatı idrak edebilir:
Hz. Süleyman kıssasında, Hz. Süleyman hudhud kuşunu cezalandırmaya karar verince, Hudhud gelerek ona şu haberi verdi:”Ben, dedi, senin bilmediğin bir hakikate vakıf oldum.Sebe’den sana çok doğru (ve mühim ) bir haber getirdim.”Neml,22.
Habil ve Kabil kıssasında da insanoğlu, kargadan bilgi öğreniyor.
“Sonra Allah bir karga gönderdi.O, yeri eşiyordu ki ona kardeşinin ölü cesedini nasıl örteceğini göstersin; ‘Yazıklar olsun bana, dedi, ben şu karga gibi bile olup ta kardeşimin cesedini örtmekten aciz oldum.’ Artık o , pişmanlığa düşenlerden olmuştu.”Maide,31.
Öğrenen köpek dahi olsa, öğrenmek şanı yüceltir:
“Kendilerine hangi şeyin helal edildiğini sana sorarlar.De ki: ‘Bütün iyi ve temiz (nimetler) size helal edilmiştir.’ Allah’ın size öğrettiğinden öğretip (eğiterek) yetiştirdiğiniz avcı hayvanların size tutuverdiklerinden de yeyin.”Maide,4.
Böylece eğitilmiş köpek, diğer köpeklerden üstün tutuluyor.
İlim ehline danışma emrediliyor:
“Eğer bilmiyorsanız zikir ehlinden sorun.”Nahl,43.
“Ey iman edenler, Allah’a itaat edin, Peygambere ve sizden olan emir sahiplerine
(ülü’l-emr’e) itaat edin.”Nisa,59.
Bu ayette geçen Ulü’l-emr, idarecilere tefsir edildiği gibi, alimlere de tefsir edilmiştir.
“Halbuki, bunu peygambere ve onlardan (mü’minlerden) emir sahiplerine döndürmüş olsalardı o (haberi) arayıp yayanlar bunu elbet onlardan öğrenirlerdi.”Nisa,83.
Kur’an-ı Kerim, bir şeyden haberdar olan kimsenin ancak onun haber verebileceğine işaret eder.İşte o zaman verilen haberde yanlışlık ve eksiklik olmaz.
“Haberdar olan gibi, (hakikatı hiçbir şey) haber vermez.” Fatır,14.
Onun için bir mesele sorulduğunda, o meseleyi bilenden sorulur.
“Bunu haberdar olandan sor.”Furkan, 59.
İlim kıyısız bir denizdir:
“Size az bir ilimden başkası verilmemiştir.”İsra,85.
İlmin artırılmasına daima çalışılmalıdır:
“De ki, Rabbim ilmimi artır.”Taha, 114
“Her ilim sahibinin üstünde , daha iyi bilen vardır.”Yusuf,76.
Peygamberler kendilerinden daha aşağıdakilerden ilim tahsil etmişlerdir:
Hz.Musa ile gencin kıssasında Allah, şöyle buyuruyor: “Derken kullarımdan (öyle) bir kul buldular ki, biz ona tarafımızdan bir rahmet vermiş, kendisine katımızdan bir ilim öğretmiştik.Musa ona; ‘Sana, doğru yol olarak öğretilen ilimden bana da öğretmen için sana tabi olayım mı?’dedi.”Kehf,65.
Tartışmasız Hz. Musa çağının en faziletlisi idi.
İlim için seyahat (hicret) :
“Bir zaman Musa , genç (bir adam)a şöyle demişti; ‘Ben iki denizin birleştiği yere varıncaya kadar durmayıp gideceğim, yahut (maksadıma erinceye dek) uzun zamanlar geçireceğim.’ Bunun üzerine onlar bu iki (deniz) arasının birleşik yarine ulaşınca balıklarını unuttular.”Kehf,61,62.
“(Hiç de) yeryüzünü gezip dolaşmadılar mı ki (bari) bu sebeple düşünecek kalplere, bu suretle işitecek kulaklara malik olsun (lar)..” Hacc,46.
Kur’an ile birlikte yaşayan daha bu konuda nice ayetlerle karşılaşır.
Allah’ın kitabıyla sıkı ilişkisi bulunan ve onu düşünerek okuyan, Kur’an konularıyla ilgili bir dosya veya notlar tutabilir.Bulduğu ayetleri bu dosyaya yazabilir.Ya da tuttuğu notları bu dosyaya koyabilir.Sonuçta, günümüz konularından onlarcası, hatta yüzlercesi hakkındaki ayetleri bir araya getirmiş olacak ve gerektiğinde onları kullanabilecektir. Ayetleri topladıktan sonra Allah’ın kendisine verdiği güç oranınca, tasnife tabi tutmalıdır.Bir süre sonra görecektir ki, Kur’an tükenmeyen bir hazinedir.
Kardavi _ Nasıl Bir Kültür
Kalbine azık ,aklına aydınlık ve ruhuna gıda olsun diye Kur’ani yaşamayı arzu eden bir davetçiye bazı uyarılarda bulunmak istiyoruz.Ta ki, aldığı bu gıda ve nurdan başkalarını yararlandırsın.
BİR KONUDAKİ AYETLERİ BİR ARAYA GETİRİP TASNİFE TABİ TUTMAK:
Davetçi – konferansçı, eğitimci, hatip yahut yazar olarak- herhangi bir konuyu işlemek istediği zaman, konusuyla ilgili ayetleri toplamalı ve hedefi ve Kur’an’ın konuya bakışı doğrultusunda onları bir tasnife tabi tutmalıdır.
Basiret sahibi davetçinin burada dikkat etmesi gereken iki husus vardır:
Birincisi;Konusuyla ilgili Kur’ani lafızlarla ilgilidir.Şayet davetçi Kur’an hafızı değilse burada- büyük ölçüde- Kur’an lafızlarıyla ilgili mu’cemlerden yararlanabilir.
İkincisi; Konuyla ilişkisi bulunan manaları ilgilendirir.Bu ise, basiret, zeka ve konuyu iyice kavramayı gerektirir.Çünkü araştırılması istenen konu, her zaman belli lafızlarla ifade edilmeyebilir.
Bu iki hususta da önemli olan iyi bir tasnif ve değerleri, konunun anahatlarını ortaya koyan, hedefi belirleyen taksimdir.
Buna bir örnek verelim ki, söylemek istediğimiz daha bir anlaşılabilsin; Kur’an ve ilim konusunu işlemek istiyoruz.Bu konuda yüzlerce ayetle karşı karşıya buluyoruz kendimizi.Onun için de bir kısmını almakla yetiniyoruz ve onları şöyle bir tasnife tabi tutuyoruz:
İlim ehli meleklerle birlikte:
“Allah, şu hakikati; kendinden başka hiçbir ilah olmadığını, adaletini ayakta tutarak açıkladı.Melekler (bunu ikrar etti), ilim sahipleri de böylece inandı.”Al-i İmran,18.
Yüce Allah önce kendi ismini, sonra melekleri ve hemen sonra da ilim ehlini zikrediyor ve birliğine şahid olarak onları getiriyor
İlim, ehlini yüceltir:
“Deki, bilenlerle bilmeyenler hiçbir olur mu?”Zümer,9.
“Allah, içinizden iman etmiş olanlarla kendilerine ilim verilmiş bulunanların derecelerini artırır.”Mücadele,11.
İlim, Allah’dan korkmanın temelidir:
“Allah’dan kulları içinde, ancak alimler korkar.”Fatır,28.
Cahil, alime tabi olmalıdır:
“Ey atam, bana muhakkak ki, sana gelmeyen bir ilim gelmiştir.O halde bana uyda seni dümdüz bir yola çıkarayım.”Meryem,43.
Daha küçük olan bazen, daha üstün olanın idrak edemediği ilmî bir hakikatı idrak edebilir:
Hz. Süleyman kıssasında, Hz. Süleyman hudhud kuşunu cezalandırmaya karar verince, Hudhud gelerek ona şu haberi verdi:”Ben, dedi, senin bilmediğin bir hakikate vakıf oldum.Sebe’den sana çok doğru (ve mühim ) bir haber getirdim.”Neml,22.
Habil ve Kabil kıssasında da insanoğlu, kargadan bilgi öğreniyor.
“Sonra Allah bir karga gönderdi.O, yeri eşiyordu ki ona kardeşinin ölü cesedini nasıl örteceğini göstersin; ‘Yazıklar olsun bana, dedi, ben şu karga gibi bile olup ta kardeşimin cesedini örtmekten aciz oldum.’ Artık o , pişmanlığa düşenlerden olmuştu.”Maide,31.
Öğrenen köpek dahi olsa, öğrenmek şanı yüceltir:
“Kendilerine hangi şeyin helal edildiğini sana sorarlar.De ki: ‘Bütün iyi ve temiz (nimetler) size helal edilmiştir.’ Allah’ın size öğrettiğinden öğretip (eğiterek) yetiştirdiğiniz avcı hayvanların size tutuverdiklerinden de yeyin.”Maide,4.
Böylece eğitilmiş köpek, diğer köpeklerden üstün tutuluyor.
İlim ehline danışma emrediliyor:
“Eğer bilmiyorsanız zikir ehlinden sorun.”Nahl,43.
“Ey iman edenler, Allah’a itaat edin, Peygambere ve sizden olan emir sahiplerine
(ülü’l-emr’e) itaat edin.”Nisa,59.
Bu ayette geçen Ulü’l-emr, idarecilere tefsir edildiği gibi, alimlere de tefsir edilmiştir.
“Halbuki, bunu peygambere ve onlardan (mü’minlerden) emir sahiplerine döndürmüş olsalardı o (haberi) arayıp yayanlar bunu elbet onlardan öğrenirlerdi.”Nisa,83.
Kur’an-ı Kerim, bir şeyden haberdar olan kimsenin ancak onun haber verebileceğine işaret eder.İşte o zaman verilen haberde yanlışlık ve eksiklik olmaz.
“Haberdar olan gibi, (hakikatı hiçbir şey) haber vermez.” Fatır,14.
Onun için bir mesele sorulduğunda, o meseleyi bilenden sorulur.
“Bunu haberdar olandan sor.”Furkan, 59.
İlim kıyısız bir denizdir:
“Size az bir ilimden başkası verilmemiştir.”İsra,85.
İlmin artırılmasına daima çalışılmalıdır:
“De ki, Rabbim ilmimi artır.”Taha, 114
“Her ilim sahibinin üstünde , daha iyi bilen vardır.”Yusuf,76.
Peygamberler kendilerinden daha aşağıdakilerden ilim tahsil etmişlerdir:
Hz.Musa ile gencin kıssasında Allah, şöyle buyuruyor: “Derken kullarımdan (öyle) bir kul buldular ki, biz ona tarafımızdan bir rahmet vermiş, kendisine katımızdan bir ilim öğretmiştik.Musa ona; ‘Sana, doğru yol olarak öğretilen ilimden bana da öğretmen için sana tabi olayım mı?’dedi.”Kehf,65.
Tartışmasız Hz. Musa çağının en faziletlisi idi.
İlim için seyahat (hicret) :
“Bir zaman Musa , genç (bir adam)a şöyle demişti; ‘Ben iki denizin birleştiği yere varıncaya kadar durmayıp gideceğim, yahut (maksadıma erinceye dek) uzun zamanlar geçireceğim.’ Bunun üzerine onlar bu iki (deniz) arasının birleşik yarine ulaşınca balıklarını unuttular.”Kehf,61,62.
“(Hiç de) yeryüzünü gezip dolaşmadılar mı ki (bari) bu sebeple düşünecek kalplere, bu suretle işitecek kulaklara malik olsun (lar)..” Hacc,46.
Kur’an ile birlikte yaşayan daha bu konuda nice ayetlerle karşılaşır.
Allah’ın kitabıyla sıkı ilişkisi bulunan ve onu düşünerek okuyan, Kur’an konularıyla ilgili bir dosya veya notlar tutabilir.Bulduğu ayetleri bu dosyaya yazabilir.Ya da tuttuğu notları bu dosyaya koyabilir.Sonuçta, günümüz konularından onlarcası, hatta yüzlercesi hakkındaki ayetleri bir araya getirmiş olacak ve gerektiğinde onları kullanabilecektir. Ayetleri topladıktan sonra Allah’ın kendisine verdiği güç oranınca, tasnife tabi tutmalıdır.Bir süre sonra görecektir ki, Kur’an tükenmeyen bir hazinedir.
Kardavi _ Nasıl Bir Kültür
