Çevrimdışı
مُتَقَلَّبَكُمْ وَمَثْوَاكُمْ} سورة محمد:19
« مَنْ مَاتَ وَهُوَ يَعْلَمُ أَنَّهُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ دَخَلَ الْجَنَّةَ » مسلم
La İlahe İllALLAH'ın Şartları
La ilahe illALLAH tevhid kelimesi cennetin anahtarıdır. Fertlerin ya da toplumların kurtuluşu ancak bu söze bağlıdır. Ne var ki; La ilahe illALLAH sadece mücerred bir şekilde de söylenen sözden ibaret durumuna indirgenmiştir. Nasıl ki; namaz, oruç, hac gibi tüm ibadetlerin ALLAH katında makbul olabilmesi için yine ALLAH tarafından sınırları kesin bir şekilde bildirilmiş şartları mevcut ise, La ilahe illALLAH kelimesinin de söyleyen kimseye yüklediği yükümlülükler ve şartlar mevcuttur. Bakınız bu konuda Hanbeli alimlerinden İbn-i Recep şöyle demektedir:
"Tevhid kelimesini söyleyen kişide bu kelimenin şartlarından bir tanesi eksik olursa yahut tevhid kelimesini söyleyen kimse bu kelimeyi ortadan kaldıracak bir söz veya amelde bulunursa artık bu tevhid kelimesi, söyleyenin cehennemden kurtulmasını ve cennete girmesini sağlamaz. Bu görüş Hasan ve Vehb bin Münebbih'ten nakledilmiştir. Bu konu hakkında söylenenlerin en güzel ve en kuvvetlisi bu görüştür." (İbn-i Receb El'Hanbeli, Kelimetü'l İhlas, sy:7)
Başka bir rivayette ise, Vehb bin Münebbih kendisine "La ilahe illALLAH cennetin anahtarı değil midir? Diye soran bir kimseye şu cevabı vermiştir: "Elbette öyledir. Ancak o açacak anahtarın dişleri var ise! Bilindiği gibi hiçbir anahtar dişsiz değildir. Şayet sen dişleri olan bir anahtar getirebilirsen o senin için cennetin kapısını açacaktır. Aksi takdirde ise açılmayacaktır." (Buhari, Cenaiz, 3/109)
La ilahe illALLAH tevhid kelimesini şartlarını maddeler halinde şu şekilde kısaca belirtebiliriz:
1- Manasını Bilmek ALLAH'u Teala şöyle buyuruyor: "ALLAH'tan başka ibadete layık hiçbir ilah olmadığını bil ve kendi günâhın, inanan erkeklerin ve inanan kadınların günâhı için (Allah'tan) mağfiret dile. Allâh, dönüp dolaşacağınız yeri ve varıp duracağınız yeri bilir. " (Muhammed 19)
Resulullah (s.a.v) şöyle buyurdu: "Kim; La ilahe illALLAH'ın manasını bilerek ölürse cennete girer." (Müslim)
İmam Nevevi bu hadisin şerhinde şöyle demektedir: "Ehli sünnetin mezhebine göre iki şehadet kelimesi ile kalbin ALLAH'ı bilmesi birbirine bağlıdır. Biri bulunurda diğeri olmazsa (yani ikrar veya bilgiden biri bulunmazsa) o imanın bir faydası yoktur." (İmam Nevevi, Sahihi Müslim Şerhi 2/166)
2- Şeksiz ve Şüphesiz Manasını Kabul Etmek: ALLAH'u Teala şöyle buyurmaktadır: "ALLAH' ve resulüne iman eden sonra imanında asla şüpheye düşmeyen, ALLAH yolunda mallarıyla canlarıyla cihad eden kimseler ancak hakkıyla iman edenlerdir. Samimi olanlar da işte bunlardır." (Hucurat 15)
Resulullah (s.a.v) şöyle buyurdu: "… Şüphe etmeyerek ALLAH'a bu iki şehadetle kavuşan kul asla cennetten men olunmaz" (Müslim)
3- Bu Kelimenin Gerektirdiği Manayı Kalbiyle ve Diliyle Kabul Etmek: ALLAH'u Teala şöyle buyurmaktadır: "Onlara 'La ilahe illALLAH' denildiği zaman kibirlenirlerdi. Deli olan bir şair için ilahlarımızı mı terk edeceğiz derlerdi." (Saffat 35-36)
4- Hareketlerini, Davranışlarını ve Yaşantısını La İlahe İllALLAH'ın Manasına Uygun Düşecek Şekilde Düzenlemek: ALLAH'u Teala şöyle buyurmaktadır: "Azab size gelmeden önce Rabbinize yönelin ve O'na teslim olun. Sonra yardım da göremezsiniz." (Zümer 54)
"Hayır! Rabbine andolsun ki aralarında çekiştikleri şeylerde seni hakem tayin etmedikçe iman etmiş olmazlar. Sonra haklarında verdiğin hükümden dolayı içlerinde bir sıkıntı duymadan kendilerini tamamen teslim etmedikçe iman etmiş olmazlar." (Nisa 65)
5- Yalanlamayıp Kalbiyle ve Diliyle Tasdik Etmek: ALLAH'u Teala şöyle buyurmaktadır:
"Bir kısım insanlar vardır ki: "Biz ALLAH'a ve ahiret gününe iman ettik" derler. Halbuki onlar mü'min değillerdir. ALLAH'ı ve iman edenleri aldatmaya çalışırlar. Oysa sadece kendilerini aldatırlar. Fakat bunun farkında değillerdir. Onların kalplerinde hastalık vardır. ALLAH'ta onların hastalıklarını artırmıştır. Yalan söylediklerinden dolayı onlar için can yakıcı bir azab vardır." (Bakara 8-10)
Resulullah (s.a.v) şöyle buyurdu: "Her kim La ilahe illALLAH Muhammedun Resulullah'a kalbiyle tasdik ederek şehadet ederse ALLAH (c.c) ona cehennemi haram kılar." (Müttefakun Aleyh)
6- İhlaslı Olmak Yani yapılan bütün amelleri sadece ALLAH rızası için yapmak ve şirkten temizlenip uzak kalmak. ALLAH'u Teala şöyle buyuruyor: "Oysa onlar doğruya yönelip her türlü şirkten temizlenmiş olarak (yani ihlaslı olarak) ALLAH'ın dininde O'na kulluk etmek, namazı kılmak ve zekatı vermekle emrolunmuşlardı. Dosdoğru olan din de budur." (Beyyine 5)
İmam el-Fadl İbn İyad diyor ki: "ALLAH rızası için, fakat ALLAH'ın istediği şekilde yapılmayan amelleri ALLAH (c.c) kabul etmez. Aynı şekilde ALLAH'ın istediği şekilde fakat ALLAH rızası için yapılmayan amelleri de ALLAH (c.c) kabul etmez. ALLAH (c.c) ancak kendi rızası gözetilerek ve Resulullah'ın sünnetine uygun olarak yapılan amelleri kabul eder."
7- Tevhid Kelimesini Sevmek Yani kişinin La ilahe illALLAH kelimesini ve bu kelimeye şahitlik edenleri sevmesi, tevhide düşman olanlara da buğz etmesi, onları düşman edinmesi ve dost edinmemesi gerekir. ALLAH'u Teala şöyle buyurmaktadır.
"İnsanlardan bazıları ALLAH'tan başka varlıkları ona eşler koşarlar. Onları ALLAH'ı sevdikleri gibi severler. Mü'minler ise en çok ALLAH'ı severler." (Bakara 165)
"Ey iman edenler! Sizden kim dininden dönerse, bilsin ki ALLAH; onların yerine, kendisinin onları, onların da kendisini sevdiği, mü'minlere karşı alçak gönüllü, kafirlere karşı ise güçlü ve şerefli olan, ALLAH yolunda cihad eden ve kınayanın kınamasından korkmayan bir kavim getirir, işte bu ALLAH'ın lütfudur. Onu dilediğine verir. ALLAH geniş ihsan sahibidir. Her şeyi çok iyi bilendir." (Maide 54)
Resulullah (s.a.v) şöyle buyurdu:
"Kimde şu üç şey bulunursa imanın tatlılığını tatmış olur: ALLAH ve Resulü'nün kendisine her şeyden daha sevgili olması, bir kimseyi yalnız ALLAH için sevmesi ve ALLAH onu küfürden kurtardıktan sonra yine küfre dönmekten ateşe atılacakmışçasına korkması." (Muttefekun Aleyh)
« مَنْ مَاتَ وَهُوَ يَعْلَمُ أَنَّهُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ دَخَلَ الْجَنَّةَ » مسلم
La İlahe İllALLAH'ın Şartları
La ilahe illALLAH tevhid kelimesi cennetin anahtarıdır. Fertlerin ya da toplumların kurtuluşu ancak bu söze bağlıdır. Ne var ki; La ilahe illALLAH sadece mücerred bir şekilde de söylenen sözden ibaret durumuna indirgenmiştir. Nasıl ki; namaz, oruç, hac gibi tüm ibadetlerin ALLAH katında makbul olabilmesi için yine ALLAH tarafından sınırları kesin bir şekilde bildirilmiş şartları mevcut ise, La ilahe illALLAH kelimesinin de söyleyen kimseye yüklediği yükümlülükler ve şartlar mevcuttur. Bakınız bu konuda Hanbeli alimlerinden İbn-i Recep şöyle demektedir:
"Tevhid kelimesini söyleyen kişide bu kelimenin şartlarından bir tanesi eksik olursa yahut tevhid kelimesini söyleyen kimse bu kelimeyi ortadan kaldıracak bir söz veya amelde bulunursa artık bu tevhid kelimesi, söyleyenin cehennemden kurtulmasını ve cennete girmesini sağlamaz. Bu görüş Hasan ve Vehb bin Münebbih'ten nakledilmiştir. Bu konu hakkında söylenenlerin en güzel ve en kuvvetlisi bu görüştür." (İbn-i Receb El'Hanbeli, Kelimetü'l İhlas, sy:7)
Başka bir rivayette ise, Vehb bin Münebbih kendisine "La ilahe illALLAH cennetin anahtarı değil midir? Diye soran bir kimseye şu cevabı vermiştir: "Elbette öyledir. Ancak o açacak anahtarın dişleri var ise! Bilindiği gibi hiçbir anahtar dişsiz değildir. Şayet sen dişleri olan bir anahtar getirebilirsen o senin için cennetin kapısını açacaktır. Aksi takdirde ise açılmayacaktır." (Buhari, Cenaiz, 3/109)
La ilahe illALLAH tevhid kelimesini şartlarını maddeler halinde şu şekilde kısaca belirtebiliriz:
1- Manasını Bilmek ALLAH'u Teala şöyle buyuruyor: "ALLAH'tan başka ibadete layık hiçbir ilah olmadığını bil ve kendi günâhın, inanan erkeklerin ve inanan kadınların günâhı için (Allah'tan) mağfiret dile. Allâh, dönüp dolaşacağınız yeri ve varıp duracağınız yeri bilir. " (Muhammed 19)
Resulullah (s.a.v) şöyle buyurdu: "Kim; La ilahe illALLAH'ın manasını bilerek ölürse cennete girer." (Müslim)
İmam Nevevi bu hadisin şerhinde şöyle demektedir: "Ehli sünnetin mezhebine göre iki şehadet kelimesi ile kalbin ALLAH'ı bilmesi birbirine bağlıdır. Biri bulunurda diğeri olmazsa (yani ikrar veya bilgiden biri bulunmazsa) o imanın bir faydası yoktur." (İmam Nevevi, Sahihi Müslim Şerhi 2/166)
2- Şeksiz ve Şüphesiz Manasını Kabul Etmek: ALLAH'u Teala şöyle buyurmaktadır: "ALLAH' ve resulüne iman eden sonra imanında asla şüpheye düşmeyen, ALLAH yolunda mallarıyla canlarıyla cihad eden kimseler ancak hakkıyla iman edenlerdir. Samimi olanlar da işte bunlardır." (Hucurat 15)
Resulullah (s.a.v) şöyle buyurdu: "… Şüphe etmeyerek ALLAH'a bu iki şehadetle kavuşan kul asla cennetten men olunmaz" (Müslim)
3- Bu Kelimenin Gerektirdiği Manayı Kalbiyle ve Diliyle Kabul Etmek: ALLAH'u Teala şöyle buyurmaktadır: "Onlara 'La ilahe illALLAH' denildiği zaman kibirlenirlerdi. Deli olan bir şair için ilahlarımızı mı terk edeceğiz derlerdi." (Saffat 35-36)
4- Hareketlerini, Davranışlarını ve Yaşantısını La İlahe İllALLAH'ın Manasına Uygun Düşecek Şekilde Düzenlemek: ALLAH'u Teala şöyle buyurmaktadır: "Azab size gelmeden önce Rabbinize yönelin ve O'na teslim olun. Sonra yardım da göremezsiniz." (Zümer 54)
"Hayır! Rabbine andolsun ki aralarında çekiştikleri şeylerde seni hakem tayin etmedikçe iman etmiş olmazlar. Sonra haklarında verdiğin hükümden dolayı içlerinde bir sıkıntı duymadan kendilerini tamamen teslim etmedikçe iman etmiş olmazlar." (Nisa 65)
5- Yalanlamayıp Kalbiyle ve Diliyle Tasdik Etmek: ALLAH'u Teala şöyle buyurmaktadır:
"Bir kısım insanlar vardır ki: "Biz ALLAH'a ve ahiret gününe iman ettik" derler. Halbuki onlar mü'min değillerdir. ALLAH'ı ve iman edenleri aldatmaya çalışırlar. Oysa sadece kendilerini aldatırlar. Fakat bunun farkında değillerdir. Onların kalplerinde hastalık vardır. ALLAH'ta onların hastalıklarını artırmıştır. Yalan söylediklerinden dolayı onlar için can yakıcı bir azab vardır." (Bakara 8-10)
Resulullah (s.a.v) şöyle buyurdu: "Her kim La ilahe illALLAH Muhammedun Resulullah'a kalbiyle tasdik ederek şehadet ederse ALLAH (c.c) ona cehennemi haram kılar." (Müttefakun Aleyh)
6- İhlaslı Olmak Yani yapılan bütün amelleri sadece ALLAH rızası için yapmak ve şirkten temizlenip uzak kalmak. ALLAH'u Teala şöyle buyuruyor: "Oysa onlar doğruya yönelip her türlü şirkten temizlenmiş olarak (yani ihlaslı olarak) ALLAH'ın dininde O'na kulluk etmek, namazı kılmak ve zekatı vermekle emrolunmuşlardı. Dosdoğru olan din de budur." (Beyyine 5)
İmam el-Fadl İbn İyad diyor ki: "ALLAH rızası için, fakat ALLAH'ın istediği şekilde yapılmayan amelleri ALLAH (c.c) kabul etmez. Aynı şekilde ALLAH'ın istediği şekilde fakat ALLAH rızası için yapılmayan amelleri de ALLAH (c.c) kabul etmez. ALLAH (c.c) ancak kendi rızası gözetilerek ve Resulullah'ın sünnetine uygun olarak yapılan amelleri kabul eder."
7- Tevhid Kelimesini Sevmek Yani kişinin La ilahe illALLAH kelimesini ve bu kelimeye şahitlik edenleri sevmesi, tevhide düşman olanlara da buğz etmesi, onları düşman edinmesi ve dost edinmemesi gerekir. ALLAH'u Teala şöyle buyurmaktadır.
"İnsanlardan bazıları ALLAH'tan başka varlıkları ona eşler koşarlar. Onları ALLAH'ı sevdikleri gibi severler. Mü'minler ise en çok ALLAH'ı severler." (Bakara 165)
"Ey iman edenler! Sizden kim dininden dönerse, bilsin ki ALLAH; onların yerine, kendisinin onları, onların da kendisini sevdiği, mü'minlere karşı alçak gönüllü, kafirlere karşı ise güçlü ve şerefli olan, ALLAH yolunda cihad eden ve kınayanın kınamasından korkmayan bir kavim getirir, işte bu ALLAH'ın lütfudur. Onu dilediğine verir. ALLAH geniş ihsan sahibidir. Her şeyi çok iyi bilendir." (Maide 54)
Resulullah (s.a.v) şöyle buyurdu:
"Kimde şu üç şey bulunursa imanın tatlılığını tatmış olur: ALLAH ve Resulü'nün kendisine her şeyden daha sevgili olması, bir kimseyi yalnız ALLAH için sevmesi ve ALLAH onu küfürden kurtardıktan sonra yine küfre dönmekten ateşe atılacakmışçasına korkması." (Muttefekun Aleyh)
