Kısa bir süre önce "namaz dinin direğidir" hadisi ile ilgili bir araştırma yapmıştım. Paylaşmak istedim
"Namaz dinin direğidir" ifadesi ile vurgulanmak istenen namazın önemidir.
Bu hadis farklı kaynaklardan farklı şekillerde aktarılmıştır.
1 ve 4 numaralı hadislerin kaynağı Beyhaki'dir. İfadeler birbirine benzese de farklıdır. 4 numaralı hadis Şuabul İman adlı eserde bulunsa da 1 numaralı hadisle ilgili herhangi bir kaynak bulamadım. Dolayısıyla 4 numaralı hadisi dikkate alabiliriz.
2 numaralı hadisin kaynağı mevzu hadislerle ilgili bir kaynak olduğu için güvenilirliği konusunda şüphelerim var. Zaten hadis 5 farklı şekilde rivayet edilmiş.
Keşful Hafa: İsmâil b. Muhammed el-Aclûnî’nin (ö. 1162/1749) halk arasında hadis diye yaygın olan rivayetlere dair eseri.
3 ve 5 numaralı hadislerin kaynakları farklı olsa da anlam bakımından birbirlerine benziyorlar. 3 numaralı hadisin kaynağı Müsnedü'l Firdevs güvenilir bir kaynak olarak görülmese de aynı hadis Sünen'i Neseî'de de yer almaktadır. Bu kaynak da, 5 numaralı hadisin kaynağı da Kütüb-ü Sitte'de yer almaktadır. Dolayısıyla hadisin doğru halini 3 veya 5 numaralı hadis olarak kabul edebiliriz.
Kütüb-ü Sitte: Altı kitap anlamına gelmektedir. En sağlam hadis kaynakları olarak kabul edilen Sahih-i Buhari, Sahih-i Müslim, Sünen-i Nesai, Sünen-i Tirmizi, Sünen-i Ebu Davut` ve Sünen-i İbn Mace`den meydana gelir.
Konu hadislerden bağımsız olarak incelendiğinde namazın imanın 6 şartını ve İslam'ın 5 şartını içerdiği görülür.
İmanın Altı Şartı
İslam'ın Beş Şartı
Kaynaklar
"Namaz dinin direğidir" ifadesi ile vurgulanmak istenen namazın önemidir.
Bu hadis farklı kaynaklardan farklı şekillerde aktarılmıştır.
- "Namaz dinin direğidir. Namaz kılan kimse, dinini kuvvetlendirir. Namaz kılmayan elbette dinini yıkar." (Beyhaki)
- "Namaz dinin direğidir, kim onu terk ederse dinini yıkmıştır." (Acluni, Keşful Hafa, II/31)
- "Namaz imanın direğidir. Cihad amelin zirvesidir. Zekat ise, bu ikisinin arasında yer alır." (Deylemi, Müsnedü'l Firdevs)
- "Namaz imanın ölçeğidir. Kim o ölçeği tam doldurursa mükafatını da tam alır." (Beyhaki, Şuabul İman)
- "... Bu dinin başı İslam'dır, direği namazdır, zirvesi cihaddır!..." (Tirmizi, İman 8, (2619))
1 ve 4 numaralı hadislerin kaynağı Beyhaki'dir. İfadeler birbirine benzese de farklıdır. 4 numaralı hadis Şuabul İman adlı eserde bulunsa da 1 numaralı hadisle ilgili herhangi bir kaynak bulamadım. Dolayısıyla 4 numaralı hadisi dikkate alabiliriz.
2 numaralı hadisin kaynağı mevzu hadislerle ilgili bir kaynak olduğu için güvenilirliği konusunda şüphelerim var. Zaten hadis 5 farklı şekilde rivayet edilmiş.
Keşful Hafa: İsmâil b. Muhammed el-Aclûnî’nin (ö. 1162/1749) halk arasında hadis diye yaygın olan rivayetlere dair eseri.
3 ve 5 numaralı hadislerin kaynakları farklı olsa da anlam bakımından birbirlerine benziyorlar. 3 numaralı hadisin kaynağı Müsnedü'l Firdevs güvenilir bir kaynak olarak görülmese de aynı hadis Sünen'i Neseî'de de yer almaktadır. Bu kaynak da, 5 numaralı hadisin kaynağı da Kütüb-ü Sitte'de yer almaktadır. Dolayısıyla hadisin doğru halini 3 veya 5 numaralı hadis olarak kabul edebiliriz.
Kütüb-ü Sitte: Altı kitap anlamına gelmektedir. En sağlam hadis kaynakları olarak kabul edilen Sahih-i Buhari, Sahih-i Müslim, Sünen-i Nesai, Sünen-i Tirmizi, Sünen-i Ebu Davut` ve Sünen-i İbn Mace`den meydana gelir.
Konu hadislerden bağımsız olarak incelendiğinde namazın imanın 6 şartını ve İslam'ın 5 şartını içerdiği görülür.
İmanın Altı Şartı
- Allah'a iman: Allah'a iman eden kişi namaz kılar.
- Kitaplara iman: Namazda Kur'an-ı Kerim okumak kitaplara iman etmektir.
- Peygamberlere iman: Tahiyyatta kelime-i şehadet getirilir ve kelime-i şehadet getirmek peygamber efendimizin (sav) Allah'ın kulu ve elçisi olduğuna iman etmektir.
- Meleklere iman: Tahiyyattan sonra sağ ve sol omuzdaki meleklere selam vermek meleklere iman etmektir.
- Kaza ve kadere, hayır ve şerrin Allah'tan olduğuna iman: Namazda hayır ve şerrin Allah'tan geldiğine inanmakla ilgili ayetler okunabilir. Örnek: "Her nefis ölümü tadıcıdır. Biz sizi, şerle de, hayırla da deneyerek imtihan ediyoruz ve siz Bize döndürüleceksiniz. (Enbiya Suresi, 35)"
- Ahirete iman: Fatiha suresi ve Rabbena dualarıyla ahiret nimetleri istenir.
İslam'ın Beş Şartı
- Kelime-i şehadet getirmek: Tahiyyatta kelime-i şehadet getirilir.
- Namaz kılmak: Namaz kılmanın kendisi.
- Oruç tutmak: Namazda yeme içme yasaktır.
- Zekat vermek: Günün bir saatinin namaza ayrılmasıyla insanın zamanının zekatını vermesi.
- Hacca gitmek: Kıbleye yönelerek manen Kabe'nin karşısında bulunmak.
Kaynaklar
- Sorularla İslamiyet | Cevaplanmadık Soru Kalmasın, https://sorularlaislamiyet.com/nama...rkederse-dinini-yikmistir-ifadesi-hadis-midir (Son Erişim Tarihi: 03.01.2017)
- Soru Sor Cevap Bul, https://www.sorusorcevapbul.com/soru-cevap/namaz/namaz-neden-dinin-diregidir (Erişim Tarihi: 03.01.2017)
- Mevzu Hadisler, http://www.mevzuhadisler.com/kesful-hafa-el-acluni (Erişim Tarihi: 03.01.2017)
- Ansiklopedik bilgiler, sözlük, harita ve resimler - Türkçe Bilgi, http://www.turkcebilgi.com/kütüb-i_sitte (Erişim Tarihi: 03.01.2017)