I
Çevrimdışı
بســـم الله الرحمن الرحيم
Rasûlullah'ın Kabrini Ziyaret Etmenin Adabı
Söz sırası gelmişken Peygamber Efendimiz in mezarı ziyaret edilirken Rasûlullah ile iki arkadaşı (Hz. Ebu Bekir ile Hz. Ömer) selâmlandıktan sonra dua edilmesin in yerinde olacağı konusu üzerinde biraz duralım.
İmam-ı Ahmed ile arkadaşlarının belirttik lerine göre Ravza-i Mutahhara'nın ziyaretçisi yüzünü kıbleye dönerek hücreyi soluna alır, böylece hücreye arkasını dönmemiş olur. Daha önce ziyaretçi Rasûlullah'ı selâmlamalıdır. Arkasından da kendisi için istediği şekilde dua eder. Başka bir ifadeye göre ziyaretçi önce yüzünü Peygamber imizin hücresine doğru dönerek O'na salât ve selâm getirir. Arkasından dua etmek isteyince hücreyi soluna alarak kıbleye döner ve bu şekilde dua eder. İşte eski büyükler bu edep kurallarını gözetirlerdi.
Demek oluyor ki, mezar yanında dua etmek mutlak anlamda mekruh değildir. Tersine daha önce hatırlattığımız hadislerd e gerek dolaylı olarak ve gerekse doğrudan doğruya ölüye dua etmememiz emredilmiştir. Yalnız bu konuda mekruh olan şey özel olarak mezar başına gelip orayı öncelikli bir dua yeri kabul etmektir.
İmam-ı Malik'in arkadaşlarının bu konuda söylediklerine göre de ziyaretçi mezara yaklaşır, Peygamber imize salât ve selâm getirir, arkasından da kıbleye dönerek dua eder. Bu sırada sırtı hücreye dönük bulunur. Malikî mezhebini n bazı bilginler ine göre ziyaretçi sırtını hücreye dönük bulundurm az, çünkü böylece hücreye arka dönmüş olur. Buna göre eğer ziyaretçi hücreyi soluna alırsa tartışmaya yer kalmayaca k biçimde bu sakınca ortadan kalkmış olur. O zaman adam ya Ravza'da veya hücrenin önünde yer almış olur.
İmamların bu ayrıntılı açıklamaları, mezar yanında namaz kılmanın mekruhluğu ile ilgili endişelerinden kaynaklanıyor olmalıdır. Çünkü daha önce söylediğimiz gibi Peygamber imiz bunu kesin olarak yasaklamıştır. Peygamber imiz (salât ve selâm üzerine olsun) mezarının namaz yeri ve kıble edinilmes ini kesinlikl e yasakladığı için, ileri gelen mezhep imamları orada namaz kılınmaması gerektiğini, oranın özellikle dua yeri olarak da seçilmemesi gerektiğini vurgulamışlardır.
Hatta “mebsud” adlı eserde belirtild iğine göre İmam-ı Malik:
“Benim görüşüme göre ziyaretçi, Peygamber imizin türbesi karşısında durup dua etmemeli, bunun yerine selât ve selâm getirerek yanından geçip gitmelidi r” diyor.
Allah bilir, bu yüzden hücre bozulup yeniden yapılınca dört köşe yapılmamış ve kuzeye bakan duvarı da kıbleye dönük tutulmamıştır. Yine bu yüzden mezheb imamları, hücreye uğramadan mescide girmeyi önermişlerdir.
Bu arada İbn-i Butta'nın babasına dayanarak bildirdiğine göre bir ara halk Peygamber imizin türbesi yanında namaz kılmaya başlayınca Emevî hükümdarlarından Ömer b. Abdülâziz, bu bidati önleyebilmek için türbenin yıkılmasını emretti. Türbe yıkılınca ortaya bir ayağın diz kapağından aşağı kısmı ortaya çıkınca, hükümdar korkuya kapılmış, bunun üzerine olay yerine gelen sahabiler den Urve (Allah ondan razı olsun) ortaya çıkan diz kapağı ile ayağın Hz. Ömer'e (Allah ondan razı olsun) ait olduğunu söyleyince Ömer b. Abdülaziz'in korkusu biraz yatışabilmişti.
Burada temel bir ilke ile karşılaşıyoruz ki o da şudur:
İnsanın namaz kılarken ne tarafa dönmesi müstahab ise dua ederken de sadece o tarafa dönmesi müstahabdır. Bu yüzden değilmidir ki, müslümanlara doğuya veya başka herhangi bir yöne doğru namaz kılmaları yasak edildiği için dua yaparken de kıbleden başka bir yöne özellikle dönerek dua etmeleri yasak olmuştur.
Rasûlullah'ın Kabrini Ziyaret Etmenin Adabı
Söz sırası gelmişken Peygamber Efendimiz in mezarı ziyaret edilirken Rasûlullah ile iki arkadaşı (Hz. Ebu Bekir ile Hz. Ömer) selâmlandıktan sonra dua edilmesin in yerinde olacağı konusu üzerinde biraz duralım.
İmam-ı Ahmed ile arkadaşlarının belirttik lerine göre Ravza-i Mutahhara'nın ziyaretçisi yüzünü kıbleye dönerek hücreyi soluna alır, böylece hücreye arkasını dönmemiş olur. Daha önce ziyaretçi Rasûlullah'ı selâmlamalıdır. Arkasından da kendisi için istediği şekilde dua eder. Başka bir ifadeye göre ziyaretçi önce yüzünü Peygamber imizin hücresine doğru dönerek O'na salât ve selâm getirir. Arkasından dua etmek isteyince hücreyi soluna alarak kıbleye döner ve bu şekilde dua eder. İşte eski büyükler bu edep kurallarını gözetirlerdi.
Demek oluyor ki, mezar yanında dua etmek mutlak anlamda mekruh değildir. Tersine daha önce hatırlattığımız hadislerd e gerek dolaylı olarak ve gerekse doğrudan doğruya ölüye dua etmememiz emredilmiştir. Yalnız bu konuda mekruh olan şey özel olarak mezar başına gelip orayı öncelikli bir dua yeri kabul etmektir.
İmam-ı Malik'in arkadaşlarının bu konuda söylediklerine göre de ziyaretçi mezara yaklaşır, Peygamber imize salât ve selâm getirir, arkasından da kıbleye dönerek dua eder. Bu sırada sırtı hücreye dönük bulunur. Malikî mezhebini n bazı bilginler ine göre ziyaretçi sırtını hücreye dönük bulundurm az, çünkü böylece hücreye arka dönmüş olur. Buna göre eğer ziyaretçi hücreyi soluna alırsa tartışmaya yer kalmayaca k biçimde bu sakınca ortadan kalkmış olur. O zaman adam ya Ravza'da veya hücrenin önünde yer almış olur.
İmamların bu ayrıntılı açıklamaları, mezar yanında namaz kılmanın mekruhluğu ile ilgili endişelerinden kaynaklanıyor olmalıdır. Çünkü daha önce söylediğimiz gibi Peygamber imiz bunu kesin olarak yasaklamıştır. Peygamber imiz (salât ve selâm üzerine olsun) mezarının namaz yeri ve kıble edinilmes ini kesinlikl e yasakladığı için, ileri gelen mezhep imamları orada namaz kılınmaması gerektiğini, oranın özellikle dua yeri olarak da seçilmemesi gerektiğini vurgulamışlardır.
Hatta “mebsud” adlı eserde belirtild iğine göre İmam-ı Malik:
“Benim görüşüme göre ziyaretçi, Peygamber imizin türbesi karşısında durup dua etmemeli, bunun yerine selât ve selâm getirerek yanından geçip gitmelidi r” diyor.
Allah bilir, bu yüzden hücre bozulup yeniden yapılınca dört köşe yapılmamış ve kuzeye bakan duvarı da kıbleye dönük tutulmamıştır. Yine bu yüzden mezheb imamları, hücreye uğramadan mescide girmeyi önermişlerdir.
Bu arada İbn-i Butta'nın babasına dayanarak bildirdiğine göre bir ara halk Peygamber imizin türbesi yanında namaz kılmaya başlayınca Emevî hükümdarlarından Ömer b. Abdülâziz, bu bidati önleyebilmek için türbenin yıkılmasını emretti. Türbe yıkılınca ortaya bir ayağın diz kapağından aşağı kısmı ortaya çıkınca, hükümdar korkuya kapılmış, bunun üzerine olay yerine gelen sahabiler den Urve (Allah ondan razı olsun) ortaya çıkan diz kapağı ile ayağın Hz. Ömer'e (Allah ondan razı olsun) ait olduğunu söyleyince Ömer b. Abdülaziz'in korkusu biraz yatışabilmişti.
Burada temel bir ilke ile karşılaşıyoruz ki o da şudur:
İnsanın namaz kılarken ne tarafa dönmesi müstahab ise dua ederken de sadece o tarafa dönmesi müstahabdır. Bu yüzden değilmidir ki, müslümanlara doğuya veya başka herhangi bir yöne doğru namaz kılmaları yasak edildiği için dua yaparken de kıbleden başka bir yöne özellikle dönerek dua etmeleri yasak olmuştur.
