Rasûlullah'ın Soy ve Doğumu İnsanlığın efendisi'nin soyunun beyanı Allah'ın elçisi Muhammed Ebû'l Kasım seyyid'ii mürselîn ve hâtemtlnnebiyyîn (s.a.v.)
Nesebi; Muhammed b. Abdillah b. Abdü'I Muttalib (asıl adı Şey-be dir) b. Haşim, asıl adı (Amr) b. Abdi Menâf asıl adj (Muğire) b. asıl adı (Zeyd) olan Kusay b. Kilab b. Mürre b. Ka'b b. Lüey b. Galib b.Fihr b. Mâlik b. Entadr b. Kinane b. Huzeyme b. asıl adı (Amir) olan Müdrike b. îlyas b. Müdar b. Nizâr b. Maadde b. Adnan. İşte bu Adnan İsmail b. İbrahim (a.s.) in eviatlarındandır ve böyle olduğunda âlimlerin icmasi vardır.[77]
Adnan'dan yukardakiler dedelerinden Adnan ile İsmail (a.s.) arasındakilerde ihtilaf ettiler. Denilirki aralarında do*kuz kimse vardır. Yedi olduğuda söylenir. Bir gurup alimler de böyle nakletmiştir. Fakat bu dedelerinin bir kısmının adlarında ihtilaf etti*ler. İkisi arasında onbeş baba olduğu söylendiği gibi aralarında kırk baba bulunduğuda söylenir ki bu uzak bir ihtimaldir. Bu bilgiler Arab kabilelerinden bir kısmı tarafından anlatılır.
Bu konuda Urve b. Zübeyr şöyle diyor; Adnan'dan yukarıdakiler hakkında da, kahtandan yukarıdakiler hakkında da tahmin edişleri dışında konuyu iyi bilen birini bulabilmiş değiliz."[78]
İbni Abbas derki; Meadde b. Adnan ile İsmail (a.s) arasında otuz tane baba vardır. Lakin bunun ravileri olan Hişam ile babası metrûkturlar.[79]
Bu rivayeti meşhur soybilimcisİ Hişam b. el Kelbî ba*bası Ebû Salih aracılığıyla İbni Abbas'tan nakleder.
Yine bu sened ile anlatıldığına göre Efendimiz ecdadını Adnan'a ka*dar sayar orada durur ve "Nesebciler yalan söylediler, Allah Lui Ad, Semud ve Res ahalisini ve bunlar arasında bir çok nesilleri yok ettik" (Furkan 38) buyuruyor, derdi.[80]
Urve'nin beslemesi Ebû'l Esved anlatıyor. Kureyşin soyunu ve şiirlerini en iyi bilen Kureyşli Ebû Bekr b. Süleyman b. Hasme'yi şöyle derken duydum; "Mead b. Adnan'dan yukarısını tanıyan birine ne bir şairin şiirinde nede bir bilginin bilgisinde rastladık."[81]
Hişam b. Kelebi anlatıyor; Ben "Meâd b. Adnan, Meryem oğlu İsa (a.s.) zamanında yaşıyordu." diyen birini duydum.
Ebû Ömer b. Abdi'l Ber derki: Aralarında Abdullah b. Mes'ûd, Muhammed b. Ka'b el Kurazî ve Amr b. Meymûn el Evdî'nin de bu*lunduğu selef alimlerinin bir bölümü. "Onlardan sonrakilere gelince. Onları Allah'tan başka bilen yoktur" (İbrahim 9) ayetini okuduklarında, "soy bilginleri yalan söylediler'" derlerdi. Ebû Ömer b. Abdi'l Berr devamla derki; Bize göre bunun anlamı diğerlerinin anladığı gibi değildir. Allah bilir bunun anlamı 'Adem oğullarını saymaya kalkan kimselerin iddiasını yalanlamak*tır."[82]
Arablarm soylarına gelince, onların geçmiş tarihi günlerini ve soylarını iyi bilen ilim adamları bu kabilelerin asılları ve ileri gelen*lerini tam olarak tesbit ederek gelmişler ama bunların bir takım dal*larında ihtilaf etmişlerdir.
Bu soy bilimcilerinin imamlarına göre bu şöyledir. Adnan b. ÜdUd b. Mukavvim b. Nâhûr, b. Teyrah, b. Ya'rub, b. Yeşcüb, b. Nâ-bit, b. İsmail, b. İbrahim, El-Halil, b. Azer (bunun adı Tareh) b. Nâ-hur, b. Sârûğ, b. Râğû, b. Fâlih, b. Ayber, b. Şâlah b. Erfahşez b. Nûh (a.s) b. Lemmek b. MUteeşlah, b. Hanûh (bu İdris a.s.) b. Yerd, b. Mühlîl, b. Kaynen b. Yâniş, b. Şîs b. Âdem (a.s.)[83]
İşte İbni İshâk in stresinde itimad ettiği budur. İbni İshak'ın tale*beleri bazı isimlerde ihtilaf etmişlerdir.
İbni Sa'd; "Bize göre Adnan'dan İsmail'e kadar olan kısım hak*kında susmak daha iyidir." der.[84]
Selem b. El Ebraş. İbni İshak'ın şöyle dediğini anlatır: "Bu soy yeşcübe kadar aynıdır. Sonra (soy bilginleri) burada ihtilaf ettiler ve birisi Yeşcüb, b. Yâniş, b. Sârûğ, b. Ka'b, b. el Avvam, b. Kayzar, b. Nebt b. İsmail, b. İbrahim (a.s.)" olarak saydı.
İbni İshak derki Onlar İsmaii (b. İbrahim) (a.s.) m ömrünün yüz otuz sene olduğunu ve annesi ile birlikte Kabe'deki Hıcr'a defnedildi*ğini anlatıyor.[85]
Abdü'İ Melik b. Hişâm anlatıyor; Bana Hallâd b. Kurreb. Hâlid es-Sedvesî, Şeyban b. Züheyr aracılığı ile Katade'nin şöyle dediğini anlattı; "İbrahim Halilullah. b. Târih. b. Nahûr, b. Esra', b. Arğû. b. Fâlih, b. Âbir, b. Salih. b. Erfahşez. b. Sâm, b. Nûh. b. Lâmek. b. Mettüşelah, b. Hanûh, b. Yerd, b. Mehlâyil, b. Kayn: b. Enûş. b. Şîs, b. Âdem."[86]
Abdül Münîm b. İdris babası aracılığıyla Vehb b. Münebbih'in İbrahim (a.s.)'ın Tevrattaki soyunu şöyle bulduğunu rivayet ediyor. İbrahim, b. Târih. b. Nâhur, b. Şerûğ. b. Arğu, b. Faliğ. b. Âbir. b. Salih. b. Erfahşez. b. Sam, b. Nuh, b. Lemmek, b. Müteşâlih, b. Hanuh, [İdris (a.s.)] b. Yârd, b. Mehlayıl, b. Kaynân, b. Enüş, b. Şis, b. Âdem (a.s.)[87]
İbni Sa'dın anlattığına göre Hişam b. Kelebi çocukken babasının kendine Nebi (s.a.v.) in soyunu şöyle öğrettiğini haber vermiş:[88]
"Muhammed et-Tayyip el-Mübârek, b. Abdillah, b. Abdü'İ Muttalib (bunun asıl adı Şeybete'l Hamd'dır). b. Hâşim (asıl adı Amr), b. Abdi Menâf (ki adı Mugîre idi), b. Kusay (adı Zeyd). b. Kilâb, b. Mürre. b. Ka'b, b. Lüey, b. Gâlib, b. Fihr. b. Mâlik, b. Nadr, b. Kinâne, b. Huzeyme, b. Müdrike, b. İlyâs, b. Mudar, b. Nizâr, b. Meadde, b. Ad*nan".
Babam bana "Meadd ile İsmail (a.s.) arasında otuz tane baba ol*duğunu da haber verdi. Ama onların ne adını bilirdi nede o konuda kesin birşey söyledi."
Derimki; bu isimlerin diğerleri arabca olmayıp bir kısmını yazı ile tesbit bile ancak yaklaşık olarak mümkündür.
"Kendini barındıran sülalesinide (kendini kur*tarmak için fidye versin)" (meâric ayet 13) ayeti hakkında "Efendi*miz (s.a.v.) in sülâlesi Abdü'İ Muttalib oğulları olan amcalarıyla am*ca oğullarıdırlar. Ana sülalesi Haşimoğullarıdır'' denmiştir. Efendimi*zin oymağı Abdi Menâf oğulları, aşireti Kureyş oğulları, ve kabilesi Kinâne oğulları, Mudar da milleti idi.
Evzaî derki; Bana Şeddâd Ebû Ammar. Vasile b. el Eska'dan Ra-sülüllah (sav) in şöyle buyurduğunu anlattı:
Rasûlullah'ın Soy ve Doğumu "Allah Kinâne'yi İsmail (a.s.)ın evladından seçti. Kureyşi de Ki-nane'den seçti. Kureyş'tende Haşimi seçti. Beni de Haşim oğulların*dan seçti". Bunu Müslim rivayet etmiştir.[89]
Peygamberimizin annesi Âmine de Vehb b. Abdi Menâf b. Zühre b. Kilâb kızı olup, Kilâb'a soy olarak kocası Abdullah'tan bir adam (bizde bir göbek denir) daha yakındır.[90]
________________
[77] Mesela hak. İbni Sa'd Tabakat 1/55. Uyûnii'l Eser 1/2 NihayetÜ'l İreb 16/3 İbni Hişam 1/11, 13 Taberî 1/516. İbni Kesir el Biılaye ven Nihaye 2/255 İbni Hibban sire sayfa 39 Beyhakî Delâil 1/174 Abdıırrahman h Haris'ten naklettiği bir hadiste bunu bizzat Efendimiz anlatıyor. Ancak hadisin isnadı zayıftır. Fakat İbni Kesir bunu çeşitli riveyetlerle takviye ediyor. Bu takviye hadisteki bir lafız içindir. Yoksa ravi Abdullah Mu*hammed el Kudumî zayıftır.
[78] Urve Hz. Aişenin yeğeni olup İlk sîre yazanlardan biri sayılır.. Bu eserci-ğin bir kısmı rivayet edilmiş olup bir kısmıda basıldı. Ancak Urve'nin bu görüşü diğer eserlerde isnadıyia vardır. İbni Kayyim'de Zâdii'l Meâd, 1/71 de konuyu böyle anlatır. Aynca bak İbni Sa'd /58 Tehzibül Kemal 1/175 Ravdu'l Unf 1/11 El-İnbah ala Kabailir Ruvat 47 El Kamil İbni Hibban.
[79] Taberî bunu 1/517 de kırk kişi olarak verir. Ama rivayet senedini belirt*mez.
[80] İbni Sa'd 1/28 Kurtubî 9/344 Tehzibül Kemal 1/176 Zübeyrî Neseb-i Kureyş 35. Beyhakî Delail 1/179 Taberî a. q. yer.
[81] İbni Sa'd 1/58.
[82] Aynı benzer haber İbni Sa'dda da mevcuttur 1/56.
[83] İbni Hişanı 1/ ve devamı Taberî adı geçen yer. Uyıinü'l Eser 1/22; Bey-hakî Delâil 1/179 Taberanî Sagir 2/62 Hakim 2/465're bunu sahih sayar Zehebî de ona katılır.
[84] Tabakat 1/58
[85] İbni İshak derki Onlar İsmaii (b. İbrahim) (a.s.) m ömrünün yüz otuz sene olduğunu ve annesi ile birlikte Kabe'deki Hıcr'a defnedildi*ğini anlatıyor.
[86] İbni Hişam 1/3 Ancak isim İbrahim değil İsmail ile başlar.
[87] İbni Sa'd bunu Ibnü'l Kelebi tankıyla nakleder 1/59
[88] İbni Sa'd Tabakât 1/55
[89] Müslim 2276 İbni Sa'd î/20 Tirmizî 3606 Buharı Tarih 1/4 Mttsned 4/107 Beyhakî Delail 1/130 Hatib Tarih'i Bağdad, 13/64 Buharî Tarih'i Sağir 1/9 Beğavî Siinne 13/194 Beyhakî Sünen 7/134 İbnî Ebî Şeybe 11/478
[90] İmam Zehebi, Tarihu’l-İslam, Cantaş Yayınları: 1/84-88