Neler yeni
İslami Forum, Dini Forum, islami site, islami sohbet, radyo, islami bilgiler

İslam-tr.org'a hoş geldiniz! Hemen üye olun ve kendi konularınızı, düşüncelerinizi paylaşarak bu platforma katılın. Oturum açtıktan sonra, İslam dini, tarih ve güncel konularla ilgili paylaşımlarda bulunabilirsiniz.

Çözüldü Sıfatullahın Gerçek Anlamda Büyüklüğü Var Demek Teşbih midir

Yorgun Mucahid Çevrimdışı

Yorgun Mucahid

İyi Bilinen Üye
İslam-TR Üyesi
Esselamu aleykum
Ben uzun zamandır Maturidiydim. Daha sonra gördüğüm deliller sebebiyle gündemdeki munazaranın ardından selef akidesine tabi oldum ve Maturidi itikadını bıraktım. Ancak bu hususta henüz çok bilgisiz olduğumdan kafamda bir soru kaldı size soracağım İnşaAllah
Sorum:
_ Allah'ın her alanda yüce ve büyük olması, el ve yüz gibi sıfatları için (gerçek anlamda yani boy büyüklüğü hususunda) geçerli midir yoksa böyle bir kıyas caiz değil midir?
_ Mesela "Yedullah, arştan büyüktür/ (yahut) arş da dahil olmak üzere bütün mahlukatın toplamından daha büyüktür çünkü Allah'a aittir" gibi. Veya "Allah'ın yüzü ve ayağı her şeyden büyüktür arştan ve kürsiden de büyüktür çünkü Allah'a aittir" gibi. Yoksa bu tarz kıyaslar yapılması mucessime ve muşebbihe içerisine mi girer?
_ Eğer girmiyorsa bu hususta ne demek gerekir?
_ Şanına yaraşır şekildedir deyip geçilir mi?
Allah'a emanet olun.
 
Moderatör tarafında düzenlendi:
Abdulmuizz Fida Çevrimiçi

Abdulmuizz Fida

فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ
Admin
Âleykum selam we rahmetullahi we berakatuh;

Kur’an-ı Kerim, Allah’ın sıfatlarının insanlara veya yaratılmışlara benzetilemeyeceğini açık bir şekilde ifade eder:
"Onun benzeri hiçbir şey yoktur. O işitendir, görendir." (Şûra 11)
Bu ayet, Allah’ın zatı ve sıfatlarının tamamen benzersiz olduğunu ve yaratılmışlarla kıyaslanamayacağını vurgular.
"Hiçbir şey O’na denk değildir." (İhlas 4)
Bu ilkeler doğrultusunda, Allah’ın sıfatlarını insanî anlamlarla veya fiziksel büyüklük gibi yaratılmışlara ait özelliklerle anlamaya çalışmak, yanlış (muşebbihe) bir yaklaşım olur.


"El" ve "Yüz" Gibi Sıfatlar Gerçek Anlamda mı, Mecaz mı?

Selefiyye, Allah’ın "el", "yüz" gibi sıfatlarında tevil değil tefviz eder. Yâni zahiri anlamıyla kabul eder, ancak bu sıfatların keyfiyetini bilmenin mümkün olmadığını belirtir.
Ehl-i Sunnet’in Maturidi ve Eş’ari kollarında ise bu sıfatların mecazi olduğu ve Allah’ın kudretini, rahmetini veya varlığını simgelediği yorumu yapılır.

Büyüklük veya Boyut Meselesi:
Allah için herhangi bir fiziksel büyüklük, boyut veya sınırlama düşünmek câiz değildir. Çünkü bu, Allah’a bir mekân, sınır ve yaratılmışlara has bir özellik atfetmek anlamına gelir. Allah, zaman ve mekânın ötesindedir.

Kur'an’da Geçen Sıfatlar:
"Allah’ın eli, Onların ellerinin üzerindedir." (Fetih 10)
Burada geçen "el" ifadesi, çoğu âlim tarafından Allah’ın desteğini simgeleyen bir mecaz olarak anlaşılır.

"Rabb'inin yüzü bâkîdir." (Rahman 27)
Buradaki "yüz" ifadesi, Allah’ın zatını ve varlığını simgeleyen bir ifade olarak değerlendirilir.


Allah’ın Yüceliği Her Alanda mıdır?

Evet, Allah’ın yüceliği ve büyüklüğü her alanda geçerlidir; ancak bu büyüklük, yaratılmışların ölçüleriyle kavranabilecek bir şey değildir. Allah’ın büyüklüğünden bahsederken, insanî boyutlar, fiziksel özellikler veya herhangi bir kıyas yapılmamalıdır.

إن صفات الله ليست كصفات المخلوقين ولا تدركها العقول كما تدرك صفات البشر
"Allah’ın sıfatları ne yaratılmışların sıfatlarına benzer, ne de insan aklının tasavvur ettiği gibidir. Onun sıfatları, zatına layık bir şekilde vardır ve benzersizdir." (İmam Gazali, el-İktisad fi’l-İtikad)

إنّ تشبيه صفات الله تعالى بصفات المخلوقين يُؤدي إلى الحدّ، والله تعالى منزه عن الحدّ والتشبيه
"Allah’ın sıfatlarını yaratılmışların sıfatlarına benzetmek, O’na sınır koymak anlamına gelir. Allah, her türlü teşbih ve sınırlandırmadan munezzehtir." (İmam Maturidi, Kitabu’t-Tevhid)

Allah’ın sıfatları hakiki olarak vardır, ancak bu sıfatların mahiyeti ve keyfiyeti insanlar tarafından bilinemez.

"Sıfatullah’ın gerçek anlamda büyüklüğü var" demek teşbih değildir, çünkü bu ifade Allah’ın sıfatlarını hakiki anlamda kabul etmekle ilgilidir. Ancak bu sıfatları insanî veya fizikî ölçülerle anlamlandırmaya çalışmak teşbih olur ve İslam inancında doğru görülmez. Yukarıdaki kaynaklar, bu noktada Allah’ın sıfatlarının hiçbir yaratılmışa benzetilemeyeceğini ve teşbihten kaçınılması gerektiğini vurgulamaktadır.


صفات الله تعالى حق على ما يليق به، وهي منـزّهة عن التمثيل والتشبيه؛ فمن قيَّدها بمعاني المخلوقين فقد أخطأ
"Allah’ın sıfatları hakikidir, ancak teşbih ve temsilden uzak olmalıdır. İnsanlar, ‘büyüklük’ gibi sıfatları kendi dünyalarındaki anlamıyla düşünürse hataya düşer." (Şeyhu'l İslam İbn Teymiyye, Kitabu’l-İstiğase, C. 2, Sf: 250)

Allah’ın sıfatlarını, Arş veya Kursi gibi mahlukların büyüklüğüyle kıyaslamak doğru değildir. Çünkü bu tür kıyaslar, Allah’a yaratılmışlara özgü bir sınırlama, cisimlik veya ölçü atfetmek anlamına gelir ki bu, mucessime ve muşebbihe itikadına düşmek demektir.

Allah’ın sıfatları, fiziksel veya yaratılmış bir büyüklükle kıyaslanamaz. Onun sıfatları tamamen benzersizdir ve insan aklının ötesindedir.
Arş ve Kursi, yaratılmış varlıklardır ve büyüklükleri mahlukat arasında üstünlüklerini ifade eder, ancak Allah’ın büyüklüğü ile kıyaslanamazlar.
Bu tür meselelerde kesin konuşmaktan kaçınmak ve Allah’ın sıfatları hakkında teşbih (benzetme) yapmaktan sakınmak gereklidir. "O’nun benzeri hiçbir şey yoktur." (Şura 11)
 

Benzer konular

Üst Ana Sayfa Alt