Oruçlu kimsenin gözlerine sürme çekmesinin hükmü nedir?
Cevap:
Oruçlu kimsenin gözlerine sürme çekmesinde, damla damlatmasında, aynı şekilde
kulağına damla damlatmasında, tadını boğazında hissetse bile bir sakınca yoktur ve
bütün bunlar orucu bozmaz. Çünkü bunlar yeme ve içme değildir veya yeme ve içme
anlamına gelmez. Dolayısıyla delil, ancak oruçlu iken yeme ve içmeyi yasaklama hakkında
gelmiştir. Yeme ve içme anlamında olmayan şeyler onlara ilhak edilemezler (yeme ve
içme hükmünde sayılamazlar). Bizim zikrettiğimiz şey, Şeyhulislâm İbn-i Teymiyye’nin tercih
ettiği görüştür ve doğru olan da budur. Ancak bir kimse, karnına gitmesi için kasıtlı olarak
burnuna damla damlatır da karnına giderse orucu bozulur.
Çünkü Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- bu konuda şöyle buyurmuştur:
ونَ صَائِمًا شاق إلا أنْ تَ ُ الاست (( بالغ َ
((.ََِِِِِِْْْ
وابن ماجه ] سا مذي وال [ رواه أبو داود وال
"Oruçlu olmadıkça (abdest alırken) burnuna iyice su çek."1
Soru:
Oruçlu kimsenin misvak ve güzel koku kullanmasının hükmü nedir?
Cevap:
Doğrusu, oruçlu kimsenin hem günün başında, hem de sonunda misvak kullanması
sünnettir. Çünkü Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-’in şu hadisi oruçlu kimseyi de
kapsar:
خاري ] ب.)) [ رواه ا ر ِل رْضَاةٌ ِلْفَمِ َ سوَاكُ مَطْهَرَةٌ (( ا
"Misvak kullanmak, ağızın temiz kalmasına ve Rabb'in râzı olmasına sebebtir."1
صَلَاةٍ سوَاكِ مَعَ ُ هُمْ بِا رْ ُ اس لأ َ ا أوْ أم َوْلَا أن أشق (( َََََُ
ِ ََََ
ِ
.)) ُْ
خاري ] [ رواه ا
"Ümmetime zorluk verecek olmasaydım, her abdest alırken dişlerini misvakla
temizlemelerini, mutlaka onlara emrederdim."2
Oruçlu kimse için güzel koku kullanmaya gelince, bu, hem günün başında, hem de
sonunda câizdir.Bu güzel koku, ister buhur olsun, ister yağ olsun, isterse başka bir şey
olsun fark etmez.Ancak buhuru buruna çekmek câiz değildir.Çünkü buhurun elle hissedilen
ve gözle görünen parçaları vardır.Bir kimse onu burnuna çektiği zaman burnun içinde ilerler
sonra mideye ulaşır.Bunun içindir ki Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- Lekît b.
Sabra’ya şöyle buyurmuştur:
لا ْشَاقِ إ اْلاِسْتِ (( بَالِغْ ِ
أنَْ
ونَ صَائِمًا.)) تَ ُ
وابن ماجه ] سا مذي وال [ رواه أبو داود وال
"Oruçlu olmadıkça (abdest alırken) burnuna iyice su çek."3
1 Buhârî; "Oruç kitabı", 'Oruçlu için yaş ve kuru misvak kullanması bâbı'.
2 Buhârî; "Oruç kitabı", 'Oruçlu için yaş ve kuru misvak kullanması bâbı'. Müslim, "Tahâret kitabı", 'Misvak bâbı', hadis no: 252.
3 Ebû Dâvûd; "İstinsar (buruna su çekme kitabı", hadis no: 142. Tirmizî; "Tahâret kitabı",'(Abdest sırasında) parmak aralarının
hilâllenmesi hakkında gelen bâbı', hadis no: 38. Nesâî; "Tahâret kitabı",'İstinşak sırasında (buruna su çekerken) iyice su çekmek bâbı',
hadis no: 87. İbn-i Mâce; "Tahâret ve Sünnetleri kitabı', '(Abdest sırasında) parmak aralarının hilâllenmesi bâbı', hadis no: 4
(Muhammed b. Salih el-Useymîn)