Dört mezheb, zahiriler, bütün fıkıh ve hadis alimleri, besmele çekseler bile kitap ehli dışındaki müşrik, putperest ve mürtedlerin kestiğinden yemenin haram olduğunu bildirmişlerdir.(1)
Delilleri:
1- Allah (c.c) şöyle buyuruyor:
“Kitap ehlinin yemeği (kestiği) size helaldir.” (Maide: 5)
Allah (c.c): “...sizin kestiğiniz müstesna...” (Maide: 3) ayetiyle sadece müslümanların kestiğini helal, diğer bütün müşriklerin kestiklerini haram kılmıştır. Daha sonra bu hükümden Maide:5 ayetiyle kitap ehlinin kestiğini istisna etmiştir. Sadece kitap ehlinin istisna edilmesi, kitap ehli dışındaki müşriklerin kestiklerinin haram olduğunu gösterir.
Eğer bütün müşriklerin kestiği helal olsaydı, Allah (c.c)’nun; “Kitap ehlinin yemeği (kestiği) size helaldir” buyurması anlamsız olurdu. (Haşa) Çünkü, helal kılınan bir şeyin daha sonra tekrar helal kılınması anlamsızdır.
2- Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurdu:
“Nıptilerin bulunduğu Fars topraklarına indiğiniz zaman et satın almak istediğinizde, eğer hayvanı kesen yahudi veya hristiyan ise alın ve yiyin, kesen mecusi ise yemeyin.” (Ahmed rivayet etti ve sahih dedi.)
3- Yezid b. Habib’den, Ebu’l Hayr ona şöyle dedi:
İbni Va’le es Sebei’nin üzerinde bir kürk gördüm ve ona dokundum. O:
“Ona neden dokunuyorsun?” diye bana sordu. ve Abdullah İbni Abbas’a:
“Bizler Mağrib (diyarın)da bulunuyoruz. Bizimle beraber Berberi ve Mecusiler de vardır. Onlar bize kestikleri koçlardan getiriyorlar. Fakat biz onların kestiklerini yemiyoruz. Bir de onlar, içlerine yağ koydukları deri tulumlarından getiriyorlar. (Bunları ne yapalım?) dedim. İbni Abbas (r.a) da: “Biz bunu Rasulullah’a sorduk, bize:
“Deriyi tabaklamak onu temizler” cevabını verdi.” (Müslim)
4- Müslümanların icmaı: Bütün sahabeler ve tabiin, müslümanlar ile kitap ehli dışında kalan kimselerin kestiklerinin haram olduğunda ittifak etmişlerdir. Bize, müslüman veya ehli kitab dışındaki kimselerin kestiklerinin yenebileceğine dair hiçbir rivayet ulaşmamıştır.(2)
5- Bütün alimlere göre; ehli kitabın dinine girmiş olsa bile mürtedin kestiği hayvanın eti haramdır.
Ali b. Ebi Talib (r.a) Beni Tağlib hıristiyanlarının ne kestiklerinin yenmesini ne de kadınlarıyla evlenilmesini helal sayıyordu. Çünkü onlar müslüman olduktan sonra irtidat edip hristiyan oldular.(3)
İmam Serahsi şöyle diyor:
“Alimlerin icmaıyla, iki şeyin helal olması dine bağlıdır. Bunlar; kesilen hayvan etleri ve evlenilecek kadınlardır. Mürtedin ise dini yoktur.” (El-Mebsut c: 10 s: 104)
İmam Şafii; yemek niyetiyle hayvan kesmeyi bir ibadet olarak kabul etmemesine rağmen, müslümanlar ile yahudi ve hristiyanlar dışındaki kimselerin kestikleri etlerden yemenin Maide:3 ve Maide:5 ayetlerine göre haram olduğunu söylemiştir. (Mezahibu’l-Erbaa c:1 s:729)
İbni Kayyım şöyle diyor:
“Kitap ehli dışındakilerin kestiği ölü hükmündedir. Kitap ehli dışındaki müşriklerin kestiğinin haram olmasının bizim bildiğimiz ve bilmediğimiz birtakım faydaları vardır.” (İlamu’l-Muvakkiin)
İbni Mesud, İbni Abbas, Ali, Cabir ve Ebu Burde den yapılan rivayetlerden de açıkça anlaşıldığı gibi; müslümanlar Fars ve Rum diyarlarını fethettikleri zaman bu gibi karışık milletlerin bulunduğu diyarlarda, hayvan kesenlerin müşrik mi yoksa ehli kitap mı olduklarını araştırıyorlardı. (El-Muğni ala muhtar el-harki c:9 s:393)
__________________________________
(1) El-Mecmu Şerhi’l-Mühezzeb c:9 s:75-76/Şafii Fıkhı
El- İkna c:5, s:92/Şafii Fıkhı
Kalyubi ve Umeyra c:4 s:240/Şafii Fıkhı
Kifayet’ül-Ahyar c:2, s:140/Şafii Fıkhı
Nihayeti’l-Muhtac c:8 s:106/Şafii Fıkhı
El-İdde Şerhu’l- Umdeh s:457/Hanbeli Fıkhı
Gayeti’l- Münteha c:3 s:371/Hanbeli Fıkhı
Menarü’s- Sebil c:2 s:422/Hanbeli Fıkhı
El-Kafi c:1 s:647/Hanbeli Fıkhı
Mümteha’l- İradat c:2 s:513/Hanbeli Fıkhı
El-Muğni c:9 s:392/Hanbeli Fıkhı
Bedaiu’s-Senai c:6 s:2776/Hanbeli Fıkhı
Tuhfetu’l-Fukeha c:3 s:100/Mezheplerin görüşü
Eş-Şerhu’s-Sağir c:2 s:154/Maliki Fıkhı
Eshelü’l- Medarik c:2 s:54/Maliki Fıkhı
Bidayetü’l- Müctehid c:1 s:473/Mezheplerin görüşü
El-Muhalla c:8 s:190 İbn Hazm Ez-Zahiri
Mezahibu’l- Erbaa c:1 s:726/Dört Mezhebin Fıkhı
(2) El-Muğni c:9 s:392-393
Kurtubi Tefsiri c:6 s:77-78
(3) İbn Kudame el-Muğni c:9 s:388
El-Mecmuğ Şeru’-Muhazzeb c:9 s:81
El-Umm Şafii c:6 s:155
El-Umm Şafii c:7 s:331
İmam Muhammed E-Mebsut el yazması s:142-143
Merdavi El-İnsaf c:10 s:389
İbn Neccar Münteha’l-İradat c:2 s:513
Delilleri:
1- Allah (c.c) şöyle buyuruyor:
“Kitap ehlinin yemeği (kestiği) size helaldir.” (Maide: 5)
Allah (c.c): “...sizin kestiğiniz müstesna...” (Maide: 3) ayetiyle sadece müslümanların kestiğini helal, diğer bütün müşriklerin kestiklerini haram kılmıştır. Daha sonra bu hükümden Maide:5 ayetiyle kitap ehlinin kestiğini istisna etmiştir. Sadece kitap ehlinin istisna edilmesi, kitap ehli dışındaki müşriklerin kestiklerinin haram olduğunu gösterir.
Eğer bütün müşriklerin kestiği helal olsaydı, Allah (c.c)’nun; “Kitap ehlinin yemeği (kestiği) size helaldir” buyurması anlamsız olurdu. (Haşa) Çünkü, helal kılınan bir şeyin daha sonra tekrar helal kılınması anlamsızdır.
2- Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurdu:
“Nıptilerin bulunduğu Fars topraklarına indiğiniz zaman et satın almak istediğinizde, eğer hayvanı kesen yahudi veya hristiyan ise alın ve yiyin, kesen mecusi ise yemeyin.” (Ahmed rivayet etti ve sahih dedi.)
3- Yezid b. Habib’den, Ebu’l Hayr ona şöyle dedi:
İbni Va’le es Sebei’nin üzerinde bir kürk gördüm ve ona dokundum. O:
“Ona neden dokunuyorsun?” diye bana sordu. ve Abdullah İbni Abbas’a:
“Bizler Mağrib (diyarın)da bulunuyoruz. Bizimle beraber Berberi ve Mecusiler de vardır. Onlar bize kestikleri koçlardan getiriyorlar. Fakat biz onların kestiklerini yemiyoruz. Bir de onlar, içlerine yağ koydukları deri tulumlarından getiriyorlar. (Bunları ne yapalım?) dedim. İbni Abbas (r.a) da: “Biz bunu Rasulullah’a sorduk, bize:
“Deriyi tabaklamak onu temizler” cevabını verdi.” (Müslim)
4- Müslümanların icmaı: Bütün sahabeler ve tabiin, müslümanlar ile kitap ehli dışında kalan kimselerin kestiklerinin haram olduğunda ittifak etmişlerdir. Bize, müslüman veya ehli kitab dışındaki kimselerin kestiklerinin yenebileceğine dair hiçbir rivayet ulaşmamıştır.(2)
5- Bütün alimlere göre; ehli kitabın dinine girmiş olsa bile mürtedin kestiği hayvanın eti haramdır.
Ali b. Ebi Talib (r.a) Beni Tağlib hıristiyanlarının ne kestiklerinin yenmesini ne de kadınlarıyla evlenilmesini helal sayıyordu. Çünkü onlar müslüman olduktan sonra irtidat edip hristiyan oldular.(3)
İmam Serahsi şöyle diyor:
“Alimlerin icmaıyla, iki şeyin helal olması dine bağlıdır. Bunlar; kesilen hayvan etleri ve evlenilecek kadınlardır. Mürtedin ise dini yoktur.” (El-Mebsut c: 10 s: 104)
İmam Şafii; yemek niyetiyle hayvan kesmeyi bir ibadet olarak kabul etmemesine rağmen, müslümanlar ile yahudi ve hristiyanlar dışındaki kimselerin kestikleri etlerden yemenin Maide:3 ve Maide:5 ayetlerine göre haram olduğunu söylemiştir. (Mezahibu’l-Erbaa c:1 s:729)
İbni Kayyım şöyle diyor:
“Kitap ehli dışındakilerin kestiği ölü hükmündedir. Kitap ehli dışındaki müşriklerin kestiğinin haram olmasının bizim bildiğimiz ve bilmediğimiz birtakım faydaları vardır.” (İlamu’l-Muvakkiin)
İbni Mesud, İbni Abbas, Ali, Cabir ve Ebu Burde den yapılan rivayetlerden de açıkça anlaşıldığı gibi; müslümanlar Fars ve Rum diyarlarını fethettikleri zaman bu gibi karışık milletlerin bulunduğu diyarlarda, hayvan kesenlerin müşrik mi yoksa ehli kitap mı olduklarını araştırıyorlardı. (El-Muğni ala muhtar el-harki c:9 s:393)
__________________________________
(1) El-Mecmu Şerhi’l-Mühezzeb c:9 s:75-76/Şafii Fıkhı
El- İkna c:5, s:92/Şafii Fıkhı
Kalyubi ve Umeyra c:4 s:240/Şafii Fıkhı
Kifayet’ül-Ahyar c:2, s:140/Şafii Fıkhı
Nihayeti’l-Muhtac c:8 s:106/Şafii Fıkhı
El-İdde Şerhu’l- Umdeh s:457/Hanbeli Fıkhı
Gayeti’l- Münteha c:3 s:371/Hanbeli Fıkhı
Menarü’s- Sebil c:2 s:422/Hanbeli Fıkhı
El-Kafi c:1 s:647/Hanbeli Fıkhı
Mümteha’l- İradat c:2 s:513/Hanbeli Fıkhı
El-Muğni c:9 s:392/Hanbeli Fıkhı
Bedaiu’s-Senai c:6 s:2776/Hanbeli Fıkhı
Tuhfetu’l-Fukeha c:3 s:100/Mezheplerin görüşü
Eş-Şerhu’s-Sağir c:2 s:154/Maliki Fıkhı
Eshelü’l- Medarik c:2 s:54/Maliki Fıkhı
Bidayetü’l- Müctehid c:1 s:473/Mezheplerin görüşü
El-Muhalla c:8 s:190 İbn Hazm Ez-Zahiri
Mezahibu’l- Erbaa c:1 s:726/Dört Mezhebin Fıkhı
(2) El-Muğni c:9 s:392-393
Kurtubi Tefsiri c:6 s:77-78
(3) İbn Kudame el-Muğni c:9 s:388
El-Mecmuğ Şeru’-Muhazzeb c:9 s:81
El-Umm Şafii c:6 s:155
El-Umm Şafii c:7 s:331
İmam Muhammed E-Mebsut el yazması s:142-143
Merdavi El-İnsaf c:10 s:389
İbn Neccar Münteha’l-İradat c:2 s:513