BIR KADIRI SUFISI:IBNI TEYMIYYE..!
Hakkinda çok konuşulan bazilari tarafindan ifrad noktasina aşırı mukaddeslik yüklenerek bidat Selefiyye mezhebini kurmakla iltifat edilen ilmi derinliyə sahip olan İbni Teymiyye’yi bu tarafdarlari bazi noktalarda uc noktalara taşimaktadirlar.İbn Teymiyye eserlerinin bir kisminda tasavvufa ait çok güzel ve iltifatvari cümleler kullanmasina rağmen, Teymiyye aşkindan ifrada düşenler onu “Tasavvufu yıkan adam, Tasavvufçuları rezil eden adam, Tasavvufu bitiren adam, Tasavvufçuların şirke düşdüyünü, Tasavvufçuların kafir olduğunu ispat eden adam” diyərək , Teymiyyenin bir kitabında “Şeyhimiz, Efendimiz Abdulkadir Ceylani” diye bəhseder ayrıca bir kaç yerde yine Ceylani KS’nin büyüklüğünü ve ilmini anlatır. (Mecmua Feteva, Riyad Baskısı,cilt 10:səh 455-548 )
Ayrıca Risale El Sefediyye kitabında İbni Teymiyye, ehl-i sünnət Tasavvuf’unun büyük alimlerini ve onların yolunu mudafaa etmişdir.Bu tarz eserlerinin okunmaması ve saklanmasinda, Teymiyye’nin TASAVVUF DÜŞMANI olarak lanse edilmesinin yanisira başka bir sürü maksatlar olduğunu düşündürmektedir.
ilginc bilgiler taşıyan eserleri olmasına rağmen, bazi meselelerde ehl-i sünnetden ayrılan görüşler taşiyor olmasıda onun Ehl-i Sünnet’e göre bütün ilmi deyerini perişan etmektedir.Bu sözlerinden bir kaçini hatirlatmak gerekir, gerçi taraftarlari şiddetle inkar etse de bu sözleri bir kaç güvenilir eserlere girmiştir.Yinə tərafdarları şiddetlə SADACE TASAVVUF ehlinin İbni Teymiyye’ye karşi olduğunu söyleselerde ciddi FIKİH alimlerindende İbn-i Teymiyye’ye şiddetli tenkid hatta tahkir ve tekfir gelmiştir.
.Anlaşılan o ki İbn-i Teymiyye’nin zahiri ilimlerdeki üstünlüyü ne yazik ki, manevi ilimlerle desteklenmiyor.Ve kendisi tasavvufta SAHV ve SEKR hallarinden habersiz idi. Hallac-ı Mensur’un katiline de manevi ve zahiri ilimlərin farkliliği ve manevi ilimlerin anlaşılmasındaki zorluğu göstermesi yönündən ilahi bir işaretdir.Teymiyye, Selef-i Salihin’in yolunu izlediyini söylemesine ve Selef-i Salihin’i de görmüş olan bir kaç büyük mutasavvıfları övmesine rağmen yinə de tasavvuftaki bazı hal ve durumlardan habersizce ve ifrada kaçan izlenimleri ile tenkid edilmeyi hakketmektedir.
Mehşur İngiliz Araştırmacı ve İbni Arabi Society’nin ilim danışmanı ve yazar Steinberg, İbni Teymiyye’nin İbn-i Arabi problemi hakkinda sorulduğunda İbni Teymiyye’yi tasavvufa düşman olarak gören SELEFİYYƏCİLERE VEYA VEHHABİLERE cevab verircesine ” İbni Teymiyye, İbn-i Arabi ilə tanışsa ve ayni zamanda yaşamış olsa idi, İbn-i Arabi’ylə olmakdan şeref duyardı.” Diyə cevap verdi…
Aslında İbn-i Arabi KS’yi tekfir eden Teymiyye tarafdarlarının belki bilmediyi bilsede sakladiği bir diger gerçek ise Teymiyye’nin İbn-i Arabi’yi övdüğü ve eserlerinden oldukca faydalandığını açıkladığı “Tevhid El-rububiyye, Mecmu`a el-Feteva el-kübra (Riyad, 1381) 2:464-465″ adlı başlıkdır.Burada Teymiyye diyor ki ;
“Ben Ibni Arabi’nin kitablarını çok severdim, çünki onun kitablarından elde etdiklerime şükretdim.Mesela, El Futuhat,El Kenh,El Muhkem El-Marbut, El Durra El Fakhire, Metali’ en Nücum ve diger kitabları”
Teymiyye’nin İbn’i Arabi KS’yi tenkid etdiyi ve “Fikrimi deyişdirdim dediyi” mövzu Arabi’nin “Fusul’ul Hikem” adlı eseridir.
Ibni Teymiyye’nin Kadiri Tarikatindan hirka giydiğine dair haberi doğrulayan bilgi de İbn Abd’el Hadi (H.909)’dan gelmektedir. Abdel Hadi bu hirka ve silsile hadisesini kitabında böyle anlatiyor ;
`Abd ul-Kadir El-Ceylani (ö.561)
· Ebu Ömer ibn Kudame (ö.607)
· Muvaffak El Din ibn Kudame (ö.620)
Ibn Ebi Ömer ibn Kudame (ö.682)
Ibn Teymiyyə (ö.728)
Ibn Kayyim əl Cəvziyyə (ö.751)
Ibn Rəcəb (ö.795) (ebu ÖmEr ibn Kudame ve kardeşo Muvaffak el-Din hirkani Abdulkadir Geylani’nin kendisinden almışlardır
(al-Mas’ala at-Tabriziyya, (manuscript, Damascus, 1186 H))
Ayrıca bakınız aynı eserde Ibn Teymiyye ne diyor ; ” En büyük Sufi Yolu (ecell el-turuk) benim Seyyidim `Abd el-Kadir el Ceylani’nindir..Allah ona rahmet etsin.”
( kaynak : Ibn `Abd al Hadi, Bad’ al ‘ilqa bi labs al khirqa, ms. al-Hadi, Princeton Kütüphanesi Ərəbcə Bِlümü, fols. 154a, 169b, 171b 172a; ve Şam Universitesi, 985H.; ve Talyani’de keçen, Chester Beatty’nin kopyası 3296 (8), Dublin, fol. 67a. )
Sufi hakikatde bir nevi siddikdir özelliklede zühd ve takvayla formalaşmiş bir siddik
(Cilt 11,”At-Tawassuf” of “Majmu’a Fatawa Ibn Taymiyya al-Kubra,” Dar ar-Rahmah, Cairo)
“Bayazid al-Bistami [Büyük Nakşi şeyhi],
Seyh Abdul Qadir Ceylani,
Cüneyd bin Muhammed [taninmiş Sufi şeyhi]
Hasan el-Basri,
al Fudayl ibn al-Ayyad,
Ibrahim bin al-Adham [mehşur sufi],
Abi Sulayman ad-Darani,
Ma’ruf al-Karkhi [Mehşur Sufi],
Siri as-Saqati,
Şeyh Hammad,
Şeyh Abul Bayyan.
Bu Sufi Şeyhleri insanliğin liderləridirler.Onlar doğruya davet ediyor ve haramdan çekindiriyorlar”(Məcmua el Fetava,cilt 10,sayfa 516, Ilm as-Suluk bölümü,kitab 775 sayfadir)
“Bu Şeyhler Peygamberler ve peygamberimizin(s.a.s) iziyle dosdoğru gi diyorlar ve dinde iyi örnekdirlər.Onlar Allah ve Resuluna(s.a.s) itaat etməkdədirler”(Məcmua El Fetava cilt 11 sayfa 497)
“Biz Şeyhleri hacc zamani veya Kabeye giderken onlari kendimize örnek götürmeliyiz.Onlar Allah ve Resuluna(s.a.s) giden yolda en iyi örnekdirler”(Mecmua el Fətava,cilt 11,səh 499)
“Büyük Sufi Şeyhi Beyazidi Bistaminin bu hikayesi mehşurdur.O,Allahi Keşf aleminde gördü ve ona sordu.Sana nasil geleyim?Allah cevab Verdi:kendini terk et ve bana gel
ben kendimi yilanin derisini terketməsi gibi terkettim”(Mecmua el Fetava,cilt 10,sayfa 510)
İbni Teymiyye Sufilər hakkinda “doğru olan budur ki,Onlar(sufiler) Allaha ibadette çok sey gösteriyorlar” diyor(Məcmua el Fetava,cilt 11,sayfa 18)
İbni Teymiyyenin hayatini anlatan kitapta öldükten sonra kilinan 4 cenaze namazinin ardindan sufi kabiristanliğina gömüldüğu bildiriliyor (El ‘Ukûd-üd Duriye min Menâkib-i Ibn-i Teymiyye, sayfa 378)
sonuç olarak,
Teymiyye haralari ile ortadadır ve ehl-i sünnet’e muhalif söz ve davranışları açıkdır..Sufi ve Kadiri olduğu senedlere dayanılarak açıkca ortadadır.Ancak ehl-i sünnet yolundan ayrılanın bir faziletinin olması mümkün deyildir.
.İbni Teymiyye kendinin ve öğrencilerinin de bildirdiyi gibi, tabakat kitablarında yazıldığına göre HANBELİ mezhebinin tabakatta üçüncü dördüncü tabakatından bir alimdir.Tek başına sözü ne dinde ne de tasavvufda HÜCCET değildir.Ona reddiyye yazan ehl-i sünnet alimlerinin yazdığı gibi ehl-i sünnet yolundan ayrılmıştır..Bu sebepden ötürü HANBELİ mezhebinde dahi sözü hüccet olamaz.
ilmi araştırma edən İslam alimləri’nin İbni teymiyye’nin eserlerini kullanmasi normaldir ve izin vardır.Ancak İslam’ı İbni Teymiyyeden öğrenmek doğru deyildir.
Doğru yoldan çıkmış kişinin kitapları ile doğru yola ulaşilmaz …İçinə idrar karışmış su içilmez…
Hakkinda çok konuşulan bazilari tarafindan ifrad noktasina aşırı mukaddeslik yüklenerek bidat Selefiyye mezhebini kurmakla iltifat edilen ilmi derinliyə sahip olan İbni Teymiyye’yi bu tarafdarlari bazi noktalarda uc noktalara taşimaktadirlar.İbn Teymiyye eserlerinin bir kisminda tasavvufa ait çok güzel ve iltifatvari cümleler kullanmasina rağmen, Teymiyye aşkindan ifrada düşenler onu “Tasavvufu yıkan adam, Tasavvufçuları rezil eden adam, Tasavvufu bitiren adam, Tasavvufçuların şirke düşdüyünü, Tasavvufçuların kafir olduğunu ispat eden adam” diyərək , Teymiyyenin bir kitabında “Şeyhimiz, Efendimiz Abdulkadir Ceylani” diye bəhseder ayrıca bir kaç yerde yine Ceylani KS’nin büyüklüğünü ve ilmini anlatır. (Mecmua Feteva, Riyad Baskısı,cilt 10:səh 455-548 )
Ayrıca Risale El Sefediyye kitabında İbni Teymiyye, ehl-i sünnət Tasavvuf’unun büyük alimlerini ve onların yolunu mudafaa etmişdir.Bu tarz eserlerinin okunmaması ve saklanmasinda, Teymiyye’nin TASAVVUF DÜŞMANI olarak lanse edilmesinin yanisira başka bir sürü maksatlar olduğunu düşündürmektedir.
ilginc bilgiler taşıyan eserleri olmasına rağmen, bazi meselelerde ehl-i sünnetden ayrılan görüşler taşiyor olmasıda onun Ehl-i Sünnet’e göre bütün ilmi deyerini perişan etmektedir.Bu sözlerinden bir kaçini hatirlatmak gerekir, gerçi taraftarlari şiddetle inkar etse de bu sözleri bir kaç güvenilir eserlere girmiştir.Yinə tərafdarları şiddetlə SADACE TASAVVUF ehlinin İbni Teymiyye’ye karşi olduğunu söyleselerde ciddi FIKİH alimlerindende İbn-i Teymiyye’ye şiddetli tenkid hatta tahkir ve tekfir gelmiştir.
.Anlaşılan o ki İbn-i Teymiyye’nin zahiri ilimlerdeki üstünlüyü ne yazik ki, manevi ilimlerle desteklenmiyor.Ve kendisi tasavvufta SAHV ve SEKR hallarinden habersiz idi. Hallac-ı Mensur’un katiline de manevi ve zahiri ilimlərin farkliliği ve manevi ilimlerin anlaşılmasındaki zorluğu göstermesi yönündən ilahi bir işaretdir.Teymiyye, Selef-i Salihin’in yolunu izlediyini söylemesine ve Selef-i Salihin’i de görmüş olan bir kaç büyük mutasavvıfları övmesine rağmen yinə de tasavvuftaki bazı hal ve durumlardan habersizce ve ifrada kaçan izlenimleri ile tenkid edilmeyi hakketmektedir.
Mehşur İngiliz Araştırmacı ve İbni Arabi Society’nin ilim danışmanı ve yazar Steinberg, İbni Teymiyye’nin İbn-i Arabi problemi hakkinda sorulduğunda İbni Teymiyye’yi tasavvufa düşman olarak gören SELEFİYYƏCİLERE VEYA VEHHABİLERE cevab verircesine ” İbni Teymiyye, İbn-i Arabi ilə tanışsa ve ayni zamanda yaşamış olsa idi, İbn-i Arabi’ylə olmakdan şeref duyardı.” Diyə cevap verdi…
Aslında İbn-i Arabi KS’yi tekfir eden Teymiyye tarafdarlarının belki bilmediyi bilsede sakladiği bir diger gerçek ise Teymiyye’nin İbn-i Arabi’yi övdüğü ve eserlerinden oldukca faydalandığını açıkladığı “Tevhid El-rububiyye, Mecmu`a el-Feteva el-kübra (Riyad, 1381) 2:464-465″ adlı başlıkdır.Burada Teymiyye diyor ki ;
“Ben Ibni Arabi’nin kitablarını çok severdim, çünki onun kitablarından elde etdiklerime şükretdim.Mesela, El Futuhat,El Kenh,El Muhkem El-Marbut, El Durra El Fakhire, Metali’ en Nücum ve diger kitabları”
Teymiyye’nin İbn’i Arabi KS’yi tenkid etdiyi ve “Fikrimi deyişdirdim dediyi” mövzu Arabi’nin “Fusul’ul Hikem” adlı eseridir.
Ibni Teymiyye’nin Kadiri Tarikatindan hirka giydiğine dair haberi doğrulayan bilgi de İbn Abd’el Hadi (H.909)’dan gelmektedir. Abdel Hadi bu hirka ve silsile hadisesini kitabında böyle anlatiyor ;
`Abd ul-Kadir El-Ceylani (ö.561)
· Ebu Ömer ibn Kudame (ö.607)
· Muvaffak El Din ibn Kudame (ö.620)
Ibn Ebi Ömer ibn Kudame (ö.682)
Ibn Teymiyyə (ö.728)
Ibn Kayyim əl Cəvziyyə (ö.751)
Ibn Rəcəb (ö.795) (ebu ÖmEr ibn Kudame ve kardeşo Muvaffak el-Din hirkani Abdulkadir Geylani’nin kendisinden almışlardır
(al-Mas’ala at-Tabriziyya, (manuscript, Damascus, 1186 H))
Ayrıca bakınız aynı eserde Ibn Teymiyye ne diyor ; ” En büyük Sufi Yolu (ecell el-turuk) benim Seyyidim `Abd el-Kadir el Ceylani’nindir..Allah ona rahmet etsin.”
( kaynak : Ibn `Abd al Hadi, Bad’ al ‘ilqa bi labs al khirqa, ms. al-Hadi, Princeton Kütüphanesi Ərəbcə Bِlümü, fols. 154a, 169b, 171b 172a; ve Şam Universitesi, 985H.; ve Talyani’de keçen, Chester Beatty’nin kopyası 3296 (8), Dublin, fol. 67a. )
Sufi hakikatde bir nevi siddikdir özelliklede zühd ve takvayla formalaşmiş bir siddik
(Cilt 11,”At-Tawassuf” of “Majmu’a Fatawa Ibn Taymiyya al-Kubra,” Dar ar-Rahmah, Cairo)
“Bayazid al-Bistami [Büyük Nakşi şeyhi],
Seyh Abdul Qadir Ceylani,
Cüneyd bin Muhammed [taninmiş Sufi şeyhi]
Hasan el-Basri,
al Fudayl ibn al-Ayyad,
Ibrahim bin al-Adham [mehşur sufi],
Abi Sulayman ad-Darani,
Ma’ruf al-Karkhi [Mehşur Sufi],
Siri as-Saqati,
Şeyh Hammad,
Şeyh Abul Bayyan.
Bu Sufi Şeyhleri insanliğin liderləridirler.Onlar doğruya davet ediyor ve haramdan çekindiriyorlar”(Məcmua el Fetava,cilt 10,sayfa 516, Ilm as-Suluk bölümü,kitab 775 sayfadir)
“Bu Şeyhler Peygamberler ve peygamberimizin(s.a.s) iziyle dosdoğru gi diyorlar ve dinde iyi örnekdirlər.Onlar Allah ve Resuluna(s.a.s) itaat etməkdədirler”(Məcmua El Fetava cilt 11 sayfa 497)
“Biz Şeyhleri hacc zamani veya Kabeye giderken onlari kendimize örnek götürmeliyiz.Onlar Allah ve Resuluna(s.a.s) giden yolda en iyi örnekdirler”(Mecmua el Fətava,cilt 11,səh 499)
“Büyük Sufi Şeyhi Beyazidi Bistaminin bu hikayesi mehşurdur.O,Allahi Keşf aleminde gördü ve ona sordu.Sana nasil geleyim?Allah cevab Verdi:kendini terk et ve bana gel
ben kendimi yilanin derisini terketməsi gibi terkettim”(Mecmua el Fetava,cilt 10,sayfa 510)
İbni Teymiyye Sufilər hakkinda “doğru olan budur ki,Onlar(sufiler) Allaha ibadette çok sey gösteriyorlar” diyor(Məcmua el Fetava,cilt 11,sayfa 18)
İbni Teymiyyenin hayatini anlatan kitapta öldükten sonra kilinan 4 cenaze namazinin ardindan sufi kabiristanliğina gömüldüğu bildiriliyor (El ‘Ukûd-üd Duriye min Menâkib-i Ibn-i Teymiyye, sayfa 378)
sonuç olarak,
Teymiyye haralari ile ortadadır ve ehl-i sünnet’e muhalif söz ve davranışları açıkdır..Sufi ve Kadiri olduğu senedlere dayanılarak açıkca ortadadır.Ancak ehl-i sünnet yolundan ayrılanın bir faziletinin olması mümkün deyildir.
.İbni Teymiyye kendinin ve öğrencilerinin de bildirdiyi gibi, tabakat kitablarında yazıldığına göre HANBELİ mezhebinin tabakatta üçüncü dördüncü tabakatından bir alimdir.Tek başına sözü ne dinde ne de tasavvufda HÜCCET değildir.Ona reddiyye yazan ehl-i sünnet alimlerinin yazdığı gibi ehl-i sünnet yolundan ayrılmıştır..Bu sebepden ötürü HANBELİ mezhebinde dahi sözü hüccet olamaz.
ilmi araştırma edən İslam alimləri’nin İbni teymiyye’nin eserlerini kullanmasi normaldir ve izin vardır.Ancak İslam’ı İbni Teymiyyeden öğrenmek doğru deyildir.
Doğru yoldan çıkmış kişinin kitapları ile doğru yola ulaşilmaz …İçinə idrar karışmış su içilmez…