münferit kardeș Allah razı olsun öylesine geçiştirmemișsin, araștırıp yazmıșsın. Çok teșekkürler.
Ama ne yazık ki sorduğum soruyla gönderdigin ayetler arasında bir ilișki göremiyorum.
Tabi ki;
- Allah dilediğini yapar,
- Zulmedici değildir,
- Allah dilediğini doğru yola iletir,
- insanlar kendilerine zulmediyorlar
Bunların 'sınavın adaletsizliği' ile ilgisi nedir? Kastettiğin Kehf suresi 70. Ayetteki gibi düșüneceksek;
- O da, “Eğer bana tâbi olursan, sana o konuda bilgi verinceye kadar hiçbir şey hakkında bana soru sorma!” diye tembih etti.
Haşa buna karși çıkmam. Șirk koșmak istemem. Allah bilir deyip kapatacağız konuyu sanırım....
Ama Islam dini düșünmemizi, araştırmamızı, aklımızı kullanmamızı öğütler.
Ben de tabi ki foruma yazmadan önce araştırdım ilgili ayetleri bulmaya çalıștım. "İlahi Sınav" ile ilgili bulduğum ilgili ayetler;
Ruhların Yaratılması ve Ezelî Ahit:
- Araf Suresi, 7:172:
- "Ve Rabbin, Âdem oğullarının sulbünden zürriyetlerini almış ve onları kendilerine şahit tutarak: 'Ben sizin Rabbiniz değil miyim?' demişti. Onlar da: 'Evet, (buna) şahidiz!' demişlerdi. Kıyamet günü, 'Biz bundan habersizdik.' dememeniz için (böyle yaptık)."
Mülk Suresi, 67:2:
- "Sizi imtihan etmek için ölümü ve hayatı yaratan O’dur. Hanginizin daha güzel amel işleyeceğini denemek için..."
Ankebüt suresi 2. ayet:
- 'İnsanlar, hiçbir imtihana tabi tutulmadan, yalnızca inandık demekle bırakılırlar mı sandılar?'
Karșıma çıkan bu ayetlerin hepsi ne yazık ki 'sınava tabi tutulmadan doğrudan cennete giden çocuklar' ile çelișiyor.
Sizin bakış açınıza göre çelişiyor görünen şu ayet de var:
Size, düşünenin düşünüp öğüt alanın öğüt alacağı kadar ömür vermedik mi ve size korkutucu da gelmişti; artık tadın azabı, zalimlere bir yardım eden de yoktur.
Fatır Suresi/37.ayet
Aslında verdiğim cevapta yer alan delillerin ve manaların yeterli olduğunu düşünüyorum ama bunlar üzerinde düşünülmesi gerekir. Allah kimin cennetlik ve kimin cehennemlik olduğunu biliyor. Şimdi bu açıdan baktığımızda Allah isterse 5 yıl isterse 50 yıl yaşatır.
Şöyle bir hadis aktarılmaktadır:
“Eğer başına bir iş gelirse, ‘Keşke şöyle yapsaydım; o zaman şöyle olurdu.’ deme. ‘Allah’ın takdiri böyleymiş; O dilediğini yaptı.’ de. Zira, ‘Keşke şöyle yapsaydım.’ sözü, şeytanın vesvesesine yol açar.” (Müslim, Kader, 34)
Allah'ın gerek Kur'an-ı Kerim'deki ayetleri, gerek tabiattaki, gerek bizatihi kendi nefsimizdeki ayetlerini görmek için Rahmani bir tefekkür ile / şeytanın Allah'ın ayetleri, Allah'ın isim ve sıfatları hakkında Allah'ın kullarına şüphe dolu sözler atması ve bu şüpheli şeyler ışığında sorgulamak arasındaki farkı iyi anlamak gerekir. İmandan sonra felsefi sorgu olmaz, bunun yerine hikmete dayalı tefekkür olur. Felsefi sorguyla insanlar anlamlara ulaşmaya çalışır, hikmette ise iman edilenler ışığında yaratılıştaki hikmetleri anlamaya, keşfetmeye çalışır.
Şüphenin hikmetlerinden biri insanın kendi amellerinden ve imanının kaderinden (acaba iman üzere ölecek miyim gibi) şüphe edip havf u reca/ korku ile ümit arasında olmaktır.
Zeyd b. Vehb el-Cühenî anlatıyor:
“Münafıklardan biri öldü, Hz. Huzeyfe cenaze namazına katılmadı. Bunun üzerine Ömer, ‘Bu da onlardan mıdır?’ diye sorunca Hz. Huzeyfe 'Evet' diye cevap verdi. Bu defa Ömer: ‘Allah aşkına ben de onlardan mıyım?’ diye sormaya başladı. O ‘hayır!’ dedi ve ekledi, ‘Yemin olsun senden sonra artık bunları hiç kimseye anlatmam.’” (bk. İbn Ebî Şeybe, el-Musannef, 8/637; Ebu Bekir el-Hallal, e’s-sünne, babu munakehati’l-Murhile; İbn Hacer a.g.y; Kenzu’l-ummal, a.g.y)
Bu soruyu kadere iman ile ilgili olarak değerlendiriyorum. Kadere ya iman edilir ya da inkar edilir yahut kadere imandan şüphe içinde olunur. Bu tarz sorgulamalar yapacak olursak dünya hayatında da ve ahiret için kader farklılıkları dolayısıyla da itiraza benzeyen şüpheler dile getirilebilir. Bir insan ben neden fakirim deyip kendisini zenginle kıyaslayabilir, bir insan kendini çirkin görüp kendisini güzel görünen bir insanla kıyaslayabilir, sürekli sağlık sorunu yaşayan bir insan dinç ve sağlıklı olup genel olarak sağlık sorunu yaşamayan bir insanla kendini kıyaslayabilir, evlenmekte zorlanan ve evlilik bir şekilde kendisine nasip olmayan birden fazla eşi olan birine bakarak kendisini onunla kıyaslayabilir, senelerce arzu etmesine rağmen çocuğu olmayan bir kimse birden fazla çocuğu olanlarla kendisini kıyaslayabilir ve hikmet nazarıyla bakmayan bir zihin bunlarda da adaletsizlik sezebilir.
Kadere iman etmek, imanın şartlarından biridir:
"Bir kul, hayrıyla, şerriyle kadere iman etmedikçe; kendisine (hayır veya şerden) isabet eden bir şeyin yanlışlıkla onu atlamasının mümkün olmadığını ve kendisini atlamış olan bir şeyin de yanlışlıkla ona isabet etmesinin imkânsız olduğunu bilmedikçe iman etmiş olmaz." (Tirmizî, Kader, 10).
Allah'ın yarattığı kadere iman etmek, Allah'ın isim ve sıfatlarına iman etmek ve onları inkar etmemek imanın şartıdır ve bu şartlar yerine getirilmiyorsa insan iman dairesinde değildir. Bir mümin gerek kendisi, gerekse başkaları için Allah'ın yaratmış olduğu kadere iman eder, Allah'ın bu tayininden razı olur. Müslüman olmak demek Allah'a şeksiz şüphesiz teslim olmak demektir. Allah u Teala şüpheyi kafirlerin özelliklerinden biri olarak zikretmiştir:
O'ndan başka hiçbir ilâh yoktur. Yaşatır, öldürür. O, sizin de Rabbiniz, önceki atalarınızın da Rabbidir. Fakat onlar, şüphe içinde eğlenip duruyorlar. (Duhan Suresi 8. ve 9.ayetler)
Tıpkı daha önce benzerlerine yapıldığı gibi, kendileriyle arzuladıkları arasına bir engel konmuştur. Çünkü onlar derin bir şüphe içindeydiler. (Sebe Suresi/54.ayet)
Bir çocuğun ölümü bir mümine Allah'ın adaletinden ve hikmetinden şüphe içinde olmaktan ziyade şu ayeti hatırlatır:
Size ne oldu da Allah yolunda ve “Rabbimiz, bizi halkı zalim olan bu şehirden çıkar, bize tarafından bir sahip gönder, bize katından bir yardımcı yolla!” diyen çaresiz erkekler, kadınlar ve çocuklar uğrunda savaşmıyorsunuz?
(Nisa Suresi/ 75.ayet)
Diri diri gömülen kıza hangi suçundan dolayı öldürüldüğü sorulduğunda;
(Tekvir Suresi / 8. ve 9. ayetler)
