Çevrimdışı
Üvey Anneyle Evlenmenin Haram Oluşu
"Babalarınızın evlendikleriyle, geçmişteki bir yana (hariç) evlenmeyin" Ayetin ibaresi açıktır. Bu da müslümanlan cahili, çirkin bir fiilden nehyetmedir. Bu*nu hayatlarından silmeye yöneliktir.
Müfessirler[1] bu adetin, İslam'dan önceki Araplann adeti olduğunu, bazılarının da, kocası ölmüş bir kadının baliğ oğlu varsa kadının üzerine bir elbise attığı, bunun oğla*nın o kadına ilgi duyduğunun göstergesi olduğunu söylemişlerdir. Medine ehli Ayrıca bu durum, o kadın hakkında en fazla hak sahibi olduğuna da işarettir. İsterse ölen baba*sının oğlu karısıyla evlenir, isterse başkasıyla evlendirir. Ya da kadının vereceği fidye karşılığı serbest bırakır veyahut kadının bir hakkından vazgeçmesi karşılığı serbest olur, demişlerdir.
Tefsirciler bu rivayette, şunu da ekliyorlar. Ebu Gays bin Esleti Ensari'nin karısının,o öldükten sonra oğlu tarafından sözlenmesi (nişan) ve kadının Rasulullah'a bu durumu "onu ben oğlum gibi görüyor (oğlum sayıyor)dum" diye bildirmesi sonucu az sonra ne-hiy bildiren ayet indi, naklidir.
Ayrıca bu konuda başka rivayette de bulunmuşlardır. Kureyş'ten bazıları bunlardan "Safvan bin Ümeyye, Esved bin Half babalarının hanımlarını (öldükten sonra) almaları münasebetiyle nehiy bildiren Kur'ani hükümler inmiştir.Bütün bu naklolunanların sıhhati ile birlikte umumen ayetin, babalarının zevcelerini almama, nikahlamama ile ilgili ve bunun çok çirkin bir fiil olduğunu bildiğini mülahaza ediyoruz. Bu ayetten sonra, müslümanların evlenmeleriyle ilgili helal ve haram olanları bildiren ayet bir önceki ile siyak-sibak ve konu bütünlüğü ile gelecektir.
Ayetin üslubu konuyu ifade etmede hakikaten çok sıkı ve yasak bildirmede çok sert*tir. Buna göre geçmişte olan bu şekildeki evliliğin, zürriyet olmanın şer'i sahadaki meş*ruluğu (bu ana kadar) istisnai olarak, sonradan vaz edilen şer'i evlilikle eşit olduğunu ifade etmiş ve "geçmişteki bir yana hariç" tabiriyle bildirilmiştir. Bu da açıktır.
Bazı müfessirler[2] bu ayete nazaran ve iddialarını tabiine dayandırarak, babanın ni*kahlayıp evlendiği hür kadın ve cariyenin oğula haram olduğunu, ayrıca babanın zina ettiği ve boşadığı kadını hatta duhul (cima hali) olmadan dahi sadece nikahladığı kadı*nın da oğula haram olduğunu söylemişlerdir. Bazıları da bu mevzuda daha geniş davra*narak; Babanın cima hali olmadan, boşadığı kadının oğula haram olmadığını iddia et*mişler. Buradaki "baba" lafzı dedeyi, oğul lafzı da oğulun oğlunu içerip kapsadığını, ayetin ruhundan, içeriğinden anlamak da mümkündür.İmam Ahmet, Rasulullah'tan şöyle bir hadis rivayet etmiştir. Rasulullah bir ada-mı,Ebu Berda isimli birisini, babasının hanımı ile evlenmesi sebebiyle öldürmesi ve ma*lını da getirmesi için göndermiştir. Bu rivayet gösteriyor ki Rasulullah ayetin nüzulün*den sonra, tatbik için bu olay olmuştur[3].[4]
4/23- Analarınız, kızlarınız, kız kardeşleriniz, halalarınız, teyzeleriniz, kardeş kızları , kızkardeş kızları, sizi emziren analarınız, süt bacılarınız, eşlerinizin anaları, kendileriyle birleştiğiniz eşlerinizden olup evlerinizde'[5]' bulunan üvey kızlarınız'[6] size haram kılındı. Eğer onlarla (nikahlanıp da) henüz birleşmemişseniz kızlarını almanızda size bir beis yoktur. Kendi sulbünüzden olan oğullarınızın eşleri'[7]' ve iki kızkardeşi birden almak da size haram kılındı. An*cak geçen (hariç) geçmiştir. Allah çok bağışlayıcı ve esir*geyicidir.
4/24- (Harp esiri olarak) sahip olduğunuz cariyeler müstes*na, evli kadınlarla'[8]' (evlenmeniz) de haram kılındı. Al*lah'ın size emri budur. Bunlardan başkasını, namuslu ve zina etmemek üzere mallarınızla (mihirlerini vererek) iste*meniz hefal kılındı. Onlardan faydalanmanıza karşılık, ka*rarlaştırılmış'[9]' olan mihirleri verin. Mihir kesiminden son*ra (bir miktar kesinti için) karşılıklı anlaşmanızda size bir günah yoktur. Şüphesiz Allah hilim ve hikmet sahibidir.
Ayetteki hitap müslümanlara yöneliktir. İşleyeceğimiz üzere müslümanlara nikah konusunda haram ve helal olan kadınlar bildirilmiştir.
Üzerlerine haram olanlar : Anneleri, kızları, kız kardeşleri, halaları, teyzeleri, kız kardeşlerinin kızları, kardeşlerinin kızları, onları emziren ve anaları sayılan süt anneleri, süt annelerinin kızları -ki onların kardeşleri sayılırlar- zevcelerinin anneleri, onların dı*şında olan zevcelerinin kızları (başka erkekten kız) şayet kadınlarla duhul olmuşsa (ci*ma hasıl olmuşsa) başka erkekten olan kızı haramdır, ancak cima olmazsa o kızı istisnai olarak alabilir.Kendi sulbünden olan oğullarının zevcelerini almaları, iki kız kardeşi bir nikah altın*da bulundurmaları haramdır. Ancak bu fiil yani iki kardeşi bir nikah altında bulundur*mak ve evli kadınları cariyelerden mülkü yemin ile bulundurmak bu ayetin nüzulünden önce ne kadar hasıl olmuşsa da afvolunmuştur.
Onlara yani müslümanlara bu zikrolunan ve evlenilmesi haram olanlar dışındaki ka*dınlarla, zinadan korunma, iffet kastı ile evlenmeleri mubah kılınmıştır. Ayette (üzerine ittifak olunmuş, belirli bir mihir) tabiriyle de ifade olunmuştur. [10]
--------------------
[1] Ayetlerin tefsiri için bkz. Taberi, Beğavi, Hazin, ibn Kesir, Zemahşeri ve Tabresi.
[2] Bkz.İbn Kesir ve Tabresi Tefsiri
[3] Bkz.İbn Kesir ve Tabresi Tefsiri
[4] İzzet Derveze, et-tefsiru’l-hadis, Ekin Yayınları: 6/95-97.
[5] Fi hucuriküm Odalarınızda analanyla birlikte kefaletiniz*de olan.
[6] Rebaibüküm Rabibe kelimesinin çoğuludur. Manası kadının kızıdır.
[7] Halail Halilenin cemisi, mânâsı zevcedir.
[8] el- Muhsenat Evli olan kadınlar.
[9] Fariza Mefruzat, yani üzerine ittifak olunan.
[10] İzzet Derveze, et-tefsiru’l-hadis, Ekin Yayınları: 6/97-98.
"Babalarınızın evlendikleriyle, geçmişteki bir yana (hariç) evlenmeyin" Ayetin ibaresi açıktır. Bu da müslümanlan cahili, çirkin bir fiilden nehyetmedir. Bu*nu hayatlarından silmeye yöneliktir.
Müfessirler[1] bu adetin, İslam'dan önceki Araplann adeti olduğunu, bazılarının da, kocası ölmüş bir kadının baliğ oğlu varsa kadının üzerine bir elbise attığı, bunun oğla*nın o kadına ilgi duyduğunun göstergesi olduğunu söylemişlerdir. Medine ehli Ayrıca bu durum, o kadın hakkında en fazla hak sahibi olduğuna da işarettir. İsterse ölen baba*sının oğlu karısıyla evlenir, isterse başkasıyla evlendirir. Ya da kadının vereceği fidye karşılığı serbest bırakır veyahut kadının bir hakkından vazgeçmesi karşılığı serbest olur, demişlerdir.
Tefsirciler bu rivayette, şunu da ekliyorlar. Ebu Gays bin Esleti Ensari'nin karısının,o öldükten sonra oğlu tarafından sözlenmesi (nişan) ve kadının Rasulullah'a bu durumu "onu ben oğlum gibi görüyor (oğlum sayıyor)dum" diye bildirmesi sonucu az sonra ne-hiy bildiren ayet indi, naklidir.
Ayrıca bu konuda başka rivayette de bulunmuşlardır. Kureyş'ten bazıları bunlardan "Safvan bin Ümeyye, Esved bin Half babalarının hanımlarını (öldükten sonra) almaları münasebetiyle nehiy bildiren Kur'ani hükümler inmiştir.Bütün bu naklolunanların sıhhati ile birlikte umumen ayetin, babalarının zevcelerini almama, nikahlamama ile ilgili ve bunun çok çirkin bir fiil olduğunu bildiğini mülahaza ediyoruz. Bu ayetten sonra, müslümanların evlenmeleriyle ilgili helal ve haram olanları bildiren ayet bir önceki ile siyak-sibak ve konu bütünlüğü ile gelecektir.
Ayetin üslubu konuyu ifade etmede hakikaten çok sıkı ve yasak bildirmede çok sert*tir. Buna göre geçmişte olan bu şekildeki evliliğin, zürriyet olmanın şer'i sahadaki meş*ruluğu (bu ana kadar) istisnai olarak, sonradan vaz edilen şer'i evlilikle eşit olduğunu ifade etmiş ve "geçmişteki bir yana hariç" tabiriyle bildirilmiştir. Bu da açıktır.
Bazı müfessirler[2] bu ayete nazaran ve iddialarını tabiine dayandırarak, babanın ni*kahlayıp evlendiği hür kadın ve cariyenin oğula haram olduğunu, ayrıca babanın zina ettiği ve boşadığı kadını hatta duhul (cima hali) olmadan dahi sadece nikahladığı kadı*nın da oğula haram olduğunu söylemişlerdir. Bazıları da bu mevzuda daha geniş davra*narak; Babanın cima hali olmadan, boşadığı kadının oğula haram olmadığını iddia et*mişler. Buradaki "baba" lafzı dedeyi, oğul lafzı da oğulun oğlunu içerip kapsadığını, ayetin ruhundan, içeriğinden anlamak da mümkündür.İmam Ahmet, Rasulullah'tan şöyle bir hadis rivayet etmiştir. Rasulullah bir ada-mı,Ebu Berda isimli birisini, babasının hanımı ile evlenmesi sebebiyle öldürmesi ve ma*lını da getirmesi için göndermiştir. Bu rivayet gösteriyor ki Rasulullah ayetin nüzulün*den sonra, tatbik için bu olay olmuştur[3].[4]
4/23- Analarınız, kızlarınız, kız kardeşleriniz, halalarınız, teyzeleriniz, kardeş kızları , kızkardeş kızları, sizi emziren analarınız, süt bacılarınız, eşlerinizin anaları, kendileriyle birleştiğiniz eşlerinizden olup evlerinizde'[5]' bulunan üvey kızlarınız'[6] size haram kılındı. Eğer onlarla (nikahlanıp da) henüz birleşmemişseniz kızlarını almanızda size bir beis yoktur. Kendi sulbünüzden olan oğullarınızın eşleri'[7]' ve iki kızkardeşi birden almak da size haram kılındı. An*cak geçen (hariç) geçmiştir. Allah çok bağışlayıcı ve esir*geyicidir.
4/24- (Harp esiri olarak) sahip olduğunuz cariyeler müstes*na, evli kadınlarla'[8]' (evlenmeniz) de haram kılındı. Al*lah'ın size emri budur. Bunlardan başkasını, namuslu ve zina etmemek üzere mallarınızla (mihirlerini vererek) iste*meniz hefal kılındı. Onlardan faydalanmanıza karşılık, ka*rarlaştırılmış'[9]' olan mihirleri verin. Mihir kesiminden son*ra (bir miktar kesinti için) karşılıklı anlaşmanızda size bir günah yoktur. Şüphesiz Allah hilim ve hikmet sahibidir.
Ayetteki hitap müslümanlara yöneliktir. İşleyeceğimiz üzere müslümanlara nikah konusunda haram ve helal olan kadınlar bildirilmiştir.
Üzerlerine haram olanlar : Anneleri, kızları, kız kardeşleri, halaları, teyzeleri, kız kardeşlerinin kızları, kardeşlerinin kızları, onları emziren ve anaları sayılan süt anneleri, süt annelerinin kızları -ki onların kardeşleri sayılırlar- zevcelerinin anneleri, onların dı*şında olan zevcelerinin kızları (başka erkekten kız) şayet kadınlarla duhul olmuşsa (ci*ma hasıl olmuşsa) başka erkekten olan kızı haramdır, ancak cima olmazsa o kızı istisnai olarak alabilir.Kendi sulbünden olan oğullarının zevcelerini almaları, iki kız kardeşi bir nikah altın*da bulundurmaları haramdır. Ancak bu fiil yani iki kardeşi bir nikah altında bulundur*mak ve evli kadınları cariyelerden mülkü yemin ile bulundurmak bu ayetin nüzulünden önce ne kadar hasıl olmuşsa da afvolunmuştur.
Onlara yani müslümanlara bu zikrolunan ve evlenilmesi haram olanlar dışındaki ka*dınlarla, zinadan korunma, iffet kastı ile evlenmeleri mubah kılınmıştır. Ayette (üzerine ittifak olunmuş, belirli bir mihir) tabiriyle de ifade olunmuştur. [10]
--------------------
[1] Ayetlerin tefsiri için bkz. Taberi, Beğavi, Hazin, ibn Kesir, Zemahşeri ve Tabresi.
[2] Bkz.İbn Kesir ve Tabresi Tefsiri
[3] Bkz.İbn Kesir ve Tabresi Tefsiri
[4] İzzet Derveze, et-tefsiru’l-hadis, Ekin Yayınları: 6/95-97.
[5] Fi hucuriküm Odalarınızda analanyla birlikte kefaletiniz*de olan.
[6] Rebaibüküm Rabibe kelimesinin çoğuludur. Manası kadının kızıdır.
[7] Halail Halilenin cemisi, mânâsı zevcedir.
[8] el- Muhsenat Evli olan kadınlar.
[9] Fariza Mefruzat, yani üzerine ittifak olunan.
[10] İzzet Derveze, et-tefsiru’l-hadis, Ekin Yayınları: 6/97-98.
