Çevrimiçi
Soru :
Hızır (a.s.) hala hayatta mıdır? Ayasofya'ya Parmağını takıp kıbleye çevirmiş midir?
Cevab:
Ayasofya'nın (İstanbul) fethinden sonra Fatih'in ilk namazı kıldırırken Mihrab'ın kıbleden kaçık olması üzerine Hıdır'ın parmağını takarak Ayasofya'yı topyekün temelden cemaatiyle birlikte kıbleye döndürdüğü inanışı efsanedir, gerçek değildir!
Efsane ya da söylence: Yıllarca gerçekten olmuş gibi (!) kuşaktan kuşağa aktarılan yazı ya da hikayedir.
Kur’anda Musa (a.s.) ile kısa bir yolculuk arkadaşlığı yaptığı zikredilen kişi büyük ihtimalle Hıdır (a.s.)'dır. (Kehf 68 – 82)
Şeyhu'l islam İbn-i Teymiyye'ye (rahimehumullah) bu konu sorulduğunda şu cevabı vermiştir.
"Şayet Hıdır yaşamış olsaydı Peygamber (s.a.v)'in yanına gelir onunla birlikte cihad eder ve ondan ilim öğrenirdi.
Bedir gününde Peygamber (s.a.v) şöyle buyurmuşlardı "Yarabbi eğer Sen bu (Mucahidler) grubunu helak edersen artık yeryüzünde sana ibadet eden kalmaz."
Bu kimseler yaklaşık üç yüz on üç kişiydi. İsimleriyle ve babalarıyla ve hatta kabileleriyle tanınmaktaydılar. Peki Hıdır nerede?
Kuran, Sünnet ve muhakkik alimlerin görüşleri; Hıdır (a.s.)'ın hayatta olmadığını gösteriyor.
Ey Muhammed! Senden önce hiç kimseyi ölümsüz kılmadık. Sen öleceksin de onlar baki mi kalacaklar? (Enbiya 34)
Rasulullah (s.a.v.) şöyle buyurmuştur:
"Şu gecenizi görüyor musunuz? Bu geceden sonra gelecek yüz yılın başında bu gün hayatta olanlardan hiç kimse yeryüzünde bulunmayacaktır."
(Buhari, İlim, 41 ; Muslim)
İbnu'l Cevzi (Ebu’l-Ferec Cemâluddîn Abdurrahmân b. Alî b. Muhammed el-Bağdâdî) derki: Bize imam Ahmed, Şurayh b. Nûman -Huşeym- Mucâhid- Şâbi- Câbir bin Abdullah (r.anhuma) isnadıyla Nebi (s.a.v.) : "Nefsim elinde olan Allah'a and olsun ki Musa sağ olsaydı, bana tâbi olmaktan başka bir şey yapmazdı" buyurduğunu nakleder. (Ahmed bin Hanbel, Musned, 3/387, 338; Beyhakî 2/11; Abdurrezzak 10152, 19209; ibn-i Ebi Asım, Sunne, 1/27)
Kâdı Ebû Yâla da Hıdır'ın öldüğünü İmam Âhmed'in talebelerinden nakledip ilim ehli birininde "O sağ olsa Efendimize ' gelmesi vâcîb olurdu" diye ihticacını anlatır.
Şayet Hıdır (a.s) bir peygamberse Musa (a.s.)'dan daha fadiletli olamaz, yok eğer veli ise o zaman da Ebu Bekir (r.anh)'den daha faziletli olması beklenemez.
Eğer Hıdır sağ olsaydı elbette kâfirlere karşı cihadı, Allah yolunda alakası ye ordu saffında bir saat yer alması Cumua’ya, cemaata gelmesi ve ilim öğrenmesi, kendisi için vahşi hayvanlar arasında ıssız yerlerde dağlarda, çöllerde ve tenha çöllerde dolaşmasından daha hayırlı olurdu. Böyle yapması ise en fazla ayıplanmasına ve tâ'n edilmesine sebeb olmaz mı?
İnsanlar daima gârib, tuhaf, hikayelere ve masallara meyilli varlıklardır. Kendi zihni tasavvurlarından çıkardıklarına dini içerik kazandırırlar. Tabi bu tür hikaye ve masallar basit insanlar nazarında oldukça ilgi ve alaka görür. Sonra da bunların dinden olduğunu savunmaya başlarlar. Oysa bu tür uyduruk rivayetlerin ve hikayelerin dinde hiç bir yeri yoktur. Hıdır (a.s.) hakkında anlatılan hikayeler mesnetsiz ve asılsız, uydurma hikayelerden ibarettir.
Cevab:
Ayasofya'nın (İstanbul) fethinden sonra Fatih'in ilk namazı kıldırırken Mihrab'ın kıbleden kaçık olması üzerine Hıdır'ın parmağını takarak Ayasofya'yı topyekün temelden cemaatiyle birlikte kıbleye döndürdüğü inanışı efsanedir, gerçek değildir!
Efsane ya da söylence: Yıllarca gerçekten olmuş gibi (!) kuşaktan kuşağa aktarılan yazı ya da hikayedir.
Kur’anda Musa (a.s.) ile kısa bir yolculuk arkadaşlığı yaptığı zikredilen kişi büyük ihtimalle Hıdır (a.s.)'dır. (Kehf 68 – 82)
Şeyhu'l islam İbn-i Teymiyye'ye (rahimehumullah) bu konu sorulduğunda şu cevabı vermiştir.
"Şayet Hıdır yaşamış olsaydı Peygamber (s.a.v)'in yanına gelir onunla birlikte cihad eder ve ondan ilim öğrenirdi.
Bedir gününde Peygamber (s.a.v) şöyle buyurmuşlardı "Yarabbi eğer Sen bu (Mucahidler) grubunu helak edersen artık yeryüzünde sana ibadet eden kalmaz."
Bu kimseler yaklaşık üç yüz on üç kişiydi. İsimleriyle ve babalarıyla ve hatta kabileleriyle tanınmaktaydılar. Peki Hıdır nerede?
Kuran, Sünnet ve muhakkik alimlerin görüşleri; Hıdır (a.s.)'ın hayatta olmadığını gösteriyor.
Ey Muhammed! Senden önce hiç kimseyi ölümsüz kılmadık. Sen öleceksin de onlar baki mi kalacaklar? (Enbiya 34)
Rasulullah (s.a.v.) şöyle buyurmuştur:
"Şu gecenizi görüyor musunuz? Bu geceden sonra gelecek yüz yılın başında bu gün hayatta olanlardan hiç kimse yeryüzünde bulunmayacaktır."
(Buhari, İlim, 41 ; Muslim)
İbnu'l Cevzi (Ebu’l-Ferec Cemâluddîn Abdurrahmân b. Alî b. Muhammed el-Bağdâdî) derki: Bize imam Ahmed, Şurayh b. Nûman -Huşeym- Mucâhid- Şâbi- Câbir bin Abdullah (r.anhuma) isnadıyla Nebi (s.a.v.) : "Nefsim elinde olan Allah'a and olsun ki Musa sağ olsaydı, bana tâbi olmaktan başka bir şey yapmazdı" buyurduğunu nakleder. (Ahmed bin Hanbel, Musned, 3/387, 338; Beyhakî 2/11; Abdurrezzak 10152, 19209; ibn-i Ebi Asım, Sunne, 1/27)
Kâdı Ebû Yâla da Hıdır'ın öldüğünü İmam Âhmed'in talebelerinden nakledip ilim ehli birininde "O sağ olsa Efendimize ' gelmesi vâcîb olurdu" diye ihticacını anlatır.
Şayet Hıdır (a.s) bir peygamberse Musa (a.s.)'dan daha fadiletli olamaz, yok eğer veli ise o zaman da Ebu Bekir (r.anh)'den daha faziletli olması beklenemez.
Eğer Hıdır sağ olsaydı elbette kâfirlere karşı cihadı, Allah yolunda alakası ye ordu saffında bir saat yer alması Cumua’ya, cemaata gelmesi ve ilim öğrenmesi, kendisi için vahşi hayvanlar arasında ıssız yerlerde dağlarda, çöllerde ve tenha çöllerde dolaşmasından daha hayırlı olurdu. Böyle yapması ise en fazla ayıplanmasına ve tâ'n edilmesine sebeb olmaz mı?
İnsanlar daima gârib, tuhaf, hikayelere ve masallara meyilli varlıklardır. Kendi zihni tasavvurlarından çıkardıklarına dini içerik kazandırırlar. Tabi bu tür hikaye ve masallar basit insanlar nazarında oldukça ilgi ve alaka görür. Sonra da bunların dinden olduğunu savunmaya başlarlar. Oysa bu tür uyduruk rivayetlerin ve hikayelerin dinde hiç bir yeri yoktur. Hıdır (a.s.) hakkında anlatılan hikayeler mesnetsiz ve asılsız, uydurma hikayelerden ibarettir.
